Vísir - 07.10.1959, Qupperneq 7

Miðvikudaginn 7. október 1959
Vf SIK
Líklegt að 28 mlllj. kjósi
á Bretlandi á morgun.
Er það um 80% allra, sem
á kjörskrám eru.
Mr. Brittingham og frú
væntanleg til Reykjav.
Enn býður hann íslenzkum piltum
námsstyrki.
þrigga eru sem kunnugt er
Harold Macmillan forsætisráð-
herra, Hugh Gaitskell og Jo
Grimmond.
A morgun fara fram almenn-
ar þingkosningar á Bretlandi.
ÍJrslitanna er beðið með meiri
eftirvæntingu en áður, vegna
þess að svo virðist sem hvor-
ugur aðalflokkanna, íhalds-
flokkurinn eða Verkalýðs-
flokkurinn, eigi sigurinn vísan.
Hefur talsvert verið vikið að
því í fréttum undangengna
daga og verður það ekki rætt
frekara, heldur um kosningar
rætt á „breiðara grundvelli“,
og stuðst við yfirlitsgrein, eftir
bandarískan fréttaritara, en
honum segist frá á þessa leið:
Kosningafyrirkomulagið á
Bretlandi er með talsvert öðr-
um hætti en annarsstaðar, svo
sem t. d. að menn búsettir á
Bretlandi, sem hafa borgararétt
í Eire (írska lýðveldinu), geta
kosið, fullnægi þeir venjulegum
skiylrðum varðandi búsetu,
andlegan þroska og framferði
o. s. frv. — Þeir geta lagt sitt
lóð á vogarskálarnar með því
að greiða atkvæði ríkisstjórn ^
eða flokki, sem þeir telja sig Hið nýja þing
ekki hollustubundna. Á því er ( á að koma saman 20. okt.
þessi skýring: iHinir nýju þingmenn sverja
eiða sína og kjósa sér forseta
írár á Bretlandi Jog eru skráðir þingmenn, og
jboðaliða.
Kosninga-útgjöld
eru takmörkuð.
I Athyglisvert er,
að ákveðið
Hver er liæfastur?
Kjósandi kynni að spyrja
sjálfan sig: Hver er hæfastur
til að fara með stjórn landsins?
Og kjósa svo samkvæmt þeirri
niðurstöðu, er hann kemst að.
| En í reyndinni er það svo, að er í lögum, að útgjöld til þess
fæstir kjósenda greiða atkvæði að standa straum af kostnaði
með sjálfum flokksleiðtogan- við að fá frambjóðanda kjör-
I um. Macmillan, Gaitskell og inn megi mest verða 450 pd.,
I Grimmond eru bara frambjóð- að viðbættum hálfum penny
1 endur sem aðrir, keppa um sæti upp í 2 pence, eftir aðstæðum
í neðri málstofunni, en leiðtogi í kjördæmi, á hvern skráðan
flokks, sem fær meirihluta í kjósanda. Hámarksútgjöld á
kosningunum — til þess þarf frambjóðanda sem leyfð eru
flokkur hans að sigra í 316 nema þannig um 850 stpd. —
kjördæmum nú — myndar Allt er þetta ,,smámynt“ miðað
stjórn, en sá flokkur sem næst- við það sem á sér stað í Banda-
landinu er ekki skilyrði eins og;
víða.
Sá, sem gefur kost á sér,'
verður að ná samþykkt flokks- '
ins í kjördæminu, og í reynd-
inni er það flokksráðið, sem
velur frambjóðandann — og
getur þar margt komið til
greina við val, svo sem að lík- j
|um lætur, en þegar búið er að, Bandaríkjamaðurimi Thom- um styrki við bandaríska há->
velja, eru „allar vélar settar í as E< Brittingham, sem er ís- skóla' á skólaárinu 1960—61...
gang“, ef svo mætti segja, af lendingum að góðu kunnur fyr- Nema styrkirnir skólagjöldum,
i flokksfelagi kjordæmisins og ir að styrkja íslenzka náms- dvalarkostnaði ásamt nokkrum
i aðalflokknum, með aðstoð otal menn til háskólanáms í Banda- ferðakostnaði innan Banda- •
i starfsmanna, launaðra og sjálf- ríkjUnum undanfarin þrjú ár, ríkjanna. Þeir sem hug hafa á
er væntanlegur til Reykjavíkur að sækja um þessa styrki skulu
seinni hluta þcssa mánaðar á- vera á aldrinum 19 til 22 ára,
samt konu sinni. og þurfa þeir að hafa lokið-
Kemur Mr. Brittingham stúdentsprófi eða ljúka því.
hingað á vegum fslenzk-ame- næsta vor. Þá er ennfremur,
ríska félagsins svo sem jafnan mikilvægt, að umsækjendur
áður, en mun að þessu sinni að- hafi gott vald á enskri tungu.
eins hafa hér eins dags við- | Væntanlegir umsækjendur'
stöðu. Á meðan hann stendur um áðurgreinda styrki eru
hér við, hyggst hann ræða við beðnir um að snúa sér til skrif-
íslenzka námsmenn svo og for-^stofu Íslenzk-ameríska félags-
ráðamenn Íslenzk-ameríska fé- ins, Hafnarstræti 19, n. k. mið-
lagsins í Reykjavík. jvikudag, 7. okt. milli kl. 6 og 7
í ágústmánuði s.l. fóru fjórir e. h. Verða þar veittar nánari
íslenzkir stúdentar til Banda-
ríkjanna og munu stunda þar
nám í vetur við bandaríska há-
, , . skóla. Þeir hlutu allir ríflega
ur er tekur a sig hlutverk nkj unum. — Personulegur i ,
^Jnamsstyrki fra Mr. Britting-
ham, en hann hefur nú þegar
kostað 11 íslenzka stúdenta til
ársdvalar við menntastofnanir
vestra. Námsmennirnir, sem
vestur fóru að þessu sinni, eru:
Björn Mátthíasson, Gunnar
Engilbertsson, Haukur Hauks-
son og Sigvaldi Sigurgeirsson,
stjórnarandstöðunnar, með kostnaður frambjóðanda er
þeirri ábyrgð og skyldum, sem ekki innifalinn. Hann má verja ^
því fylgja. jallt að 100 stpd. til ferðalaga, |
j máltíða og gistingar. Og hann
j’má senda hverjum kjósanda í|
kj ördæminu burðargj aldsfrítt j
orðsendingu varðandi kosning-
arnar, en ekki má „bréfið“ vega
meira en 2 únzur.
og kosningarnar. jviku síðar kemur þing saman
Þótt Eire gengi úr Brezka °S er ný stjórn þá tekin við.
samveldinu 1949 var reynt að Kosið er í einmenningskjör-
breyta sem minnstu til í sam- dæmuni. Þau eru 511 á Eng-
búð þjóðanna. írar á Bretlandi, landi, 71 á Skotlandi, 36 í
eru ekki taldir Bretar, en held- Wales og 12 á Norður-frlandi.
ur ekki settir i flokk útlend- I Eins og sakir standa heíur
inga (aliens). „Það er farið með íhaldsflokkurinn 339 þingsæti,
Auglýsingar.
Um kosninga-auglýsingar er
þess að geta, að íhaldsflokkur-
inn, til dæmis að taka, getur'30438 30471 30500 31417 31996
allir úr Reykjavík.
Nú hyggst Mr. Brittingham
uppl. um styrkveitingar þessar..
sett upp gríðarstór spjöld með-
fram þjóðvegum og annarsstað-
ar, hvar á er letrað: Kjósið 32960 33098 33195 33567 33702
Ný kosninga-
handbók.
Bernharð Stefánsson 1. þing-
maður Eyfirðinga hefur setið
flest þing af þingmönnum síð-
asta Alþingis eða 43 talsins.
Næstur honimi er Olafur Thors
með 41 þing, síðan Eysteinn.
Jónsson með 32 þing, þá koma
enn á ný bjóða íslenzkum pilt- Emil Jónsson, Hcrmann Jónas-
I son og Páll Zophóníasson með
-------------------------31 þing hver.
Þessar upplýsingar er að
finna í Handbók kjósenda, upp-
lýsingabæklingi, sem út kom
í fyrradag. Mynd og stuttágrip
32080 32122 32202 32236 32461
32486 32569 32580 32811 32898
þá í öllu sem samveldismenn", Verkamannaflokkurinn 278. Ilialdsflokkinn, en hann getur 33821 34094 34190 34200 34233 er af fjórum efstu mönnum á
sagði embættismaður í brezku Frjálslyndi flokkurinn 6. Einn ekki einu sinni birt áskorun í
upplýsingaþj ónustunni.
Að meðtöldum
750.000 írum, sem nú eru á
Bretlandi getur verið að 28
milljónir kjósenda, eða 80
100 allra kjósenda, gangi
kjörborðinu á morgun.
fyrrverandi íhaldsmaður er nú frímerkjastæi'ð, með áskorun
34235 34379 34443 35117 35161
500.000— óháður. Sex þingsæti eru auð. um að kjósa Macmillan.
Kosningarnar á Bretlandi
Hver sem er — er
af Hver sem er, með fáum und- víðar en á Bretlandi og svo erj 37358 37366 37468 37813 37837
að anteknum, getur gefið kost á enn. — Fyrstu kosningaúrslit 37885 38146 38521 38568 38674
!sér sem frambjóðanda, en þar m
35353 35382 35515 35543 35629
35670 35683 35694 35805 36094
36124 36298 36534 36544 36691
blaðaj36847 36944 36989 37033 37350
una, hvað þá sopið. Búsefe í í ljós,
Flestir munu velja
einn af þremur
stjórnmálaflokkum, sem hafa
frambjóðendur í kjöri, þ. e.
Velja milli íhaldsflokksins,
Verkalýðsflokksins og Fi-jáls-
lynda flokksins. Viðui'kennt er,
að Frjálslyndi flokkurinn
kynni, eftir þessar kosnningai’,
að fá aðstöðu til þátttöku í
stjórn með öðruirx hvorum (
hinna. En auk þriggja fyrr-
nefndra flokka hafa þessir
frambjóðendur í kjöri: Komm-
únistaflokkurinn, Sinn Fein
(írskur), Skozki þjóðemissinna
flokkurinn og Welski þjóðern-
issinnaflokkui'inn. Tveir Sinn
Fein-ar voru kjörnir á þing
1955, en lýstir óhæfir til þing-
setu, þar sem þeir höfðu verið
dæmdir fyrir afbrot. Svo eru
öháðir frambjóðendur, og má Eftirfarandi númer hlutu 500
þeirra meðal nefna Sir Oswald króna vinning hvert:
Á mánudag var dregið í 10. 10282
fl. Vöruhappdrættis S.Í.B.S. og 10731
birtast hér 1000 og 500 kr. 11832
vinningarnir: 12970
j14601
1.000 kr.: 14759
757 990 3221 5309 8168 8513 16431
8657 9307 10031 10284 10400 16799
12360 12408 16005 17617 18387 17105
24531 26273 28942 29365 31577 17728
32601 33670 39197 42011 44087 18442
44119 49945 51655 52990 54307 18933
57706 60982 61822 63088. 20016
Mosley, fasistann, sem býður
sig fram í London, og eru eink-
unnai’orð hans í kosningabar-
áttunni: Hvítt Bretland (Keep
Britain white).
Hver frambjóðandi vei'ður að
leggja fram fjárhæð að upp-
hæð 150 stpd. sem hann glatar,
ef hann fær ekki Ve greiddra
ntkvæða.
Leiðtogar höfuðflokkanna
41 64 113 382 477 568 614 947
1231 1382 1431 1621 1792 1996
2063 2290 2538 2784 2855 3177
3641 3646 3776 3857 3879 4204
4382 4383 4456 4665 4890 5208
5357 5943 6065 6145 6506 6875
7034 7174 7234 7262 7322 7341
7451 7766 7832 7855 8070 8393
8600 8812 9103 9169 9181 9210
9228 9236 9476 9539 9558 9578
9732 8903 10161 10178 10268
verða kunn annað kvöld, 38891 38022 39063 39112
ki ólíklegt, að fljótt komi 39263 39320 39509 39534
hvert krókui'inn beygist. 39623 39638 40184 40462
40532 40585 40988 41020
10 41107 41147 41456 41496
r i H. 41943 42313 42392 42402
42892 42921 43213 43223
o 43371 43820 43856 43932
O. 44377 44917 44989 45261
45696 45696 45571 46074
10510 10567 10575 10717 46310 46369 46685 46928
10808 11017 11192 11239,47434 47502 47597 48016
11869 11909 12855 12938 48548 48557 49037 49153
13213 13265 13536 14116 49301 49456 49616 49782
14640 14641 14720 14750 50307 50420 50421 50638
14992 16070 16081 16364 50828 50885 50949 51076
16568 16579 16590 16640 51620 51635 51720 51772
16926 17003 17071 17095 51963 52010 52493 52701
17117 17187 17249 17717 52879 53197 53350 53427
17820 18242 18272 18371 53635 53740 53978 54121
18533 18874 18898 18929 54216 54335 54392 54483
19628 19637 19938 19983 54599 54639 54728 54828
20300 20411 20522 20532 55049 55199 55441 55665
20614 20668 20744 20818 55716 55874 56036 56247
21022 21151 21351 21588 56756 56766 56834 57504
21775 22068 22187 22815 57612 57620 57632 57668
22894 23047 23121 23185 57818 58156 58350 58363
23672 24157 24191 24294 58653 58755 58856 59245
24385 24652 24761 25113 59649 59669 59852 59866
25457 25575 25584 25658 60149 60525 60608 60642
25758 25911 26086 26107 60836 60917 60927 61027
26570 26605 26674 26693 61354 61776 61883 61907
26954 27052 27131 27648 62109 62308 62334 62523
27795 27911 27983 27996 62734 63045 63125 63145
28247 28696 28825 28925 63683 63691 63951 64315
29035 29304 29323 29507 64708 64878 64964 64970.
29744 30034 30038 30247 án ábyrgðar).
l
i
49220
hverjum lista í bókiirni, eða
samtals af 140 manns, sem í
framboði eru við kosningar þær
sem í hönd fara.
Kjósendum til glöggvunar
hafa útgefendur bókarinnar
reiknað út atkvæðatölur flokk-
anna við alþingiskosningar
1942, ’46, ’49, ’53 og ’59 miðað
við núverandi kjördæmaskip-
an. Auk þessa ásamt ýmsum
öðrum upplýsingum eru að sjálf'
sögðu eyður til útfyllingar við
talningu atkvæða í höndfarandi
kosningum.
_ - • —
Kosningakver
Fjölvíss.
Kosningahandbók Fjölvíss
flytur ýmsan fróðleik í sam- ■
bandi við komandi kosningar.
Bók Fjölvíss er prýdd myndurit
af frambjóðcndum, fjórum
efstu mönnum á hverjum lista.
j í upphafi bókarinnar er að
’ finna skrá yfir alla alþir.gis-
menn frá árinu 1927 til 1959.
Einnig er í stórum dráttum;
| skýrt frá s(>fnun og þróun
stjórnmálaflokkanna frá árina
1916, en það ár voru þeir þing-
menn þjóðkörnir, sem áður
höfðu verið konungkjörnir.
Fjölvís birtir í bók sinni saman-
burðartölur varðandi fólks-
fjölda kjördæmanna, kjósenda-
fjölda á kjörskrá hverju sinnþ
64597 arstjórnarkosninga. Svo eru að'
(Birt1 sjálfsögðu eyður til úfyllingar
! við talningu atkvæða að kjöri.
53540
54864