Vísir - 30.10.1959, Blaðsíða 7

Föstudaginn 30. október 1959
VfSIK
O v' oo
Eínf Tvof
öxull
J Kg
—^ 9500 13000
— — 7000 9000
, 6000 8000
ISHMD
-QÖIIum öárum þjoávegu
Hómarks þunqi ogbreidd bifreiða
samkv lögum frá 2 mai 195)! um umferða
mál og gildandi undanþog ur frá þeim
VE6AGERÐ RÍ Kl S I N S, l.maí 1959
<0 :q 30 <0 ÍO M 70
Vegamálstjóri hefur-
auglýst undanþágur frái
lögum um mestu breidd1-
og liámarks öxufþunga..
bifreiða. í íslandsupp-
drættinum hér að ofan
eru vegir merktir með-
tvennum hætti, með-
heildreginni línu og
brottinni. Um vegi merkta
heildreginni línu gildir
eftirfarandi: Hámarks-
breidd 2,50 m. þungi á
einfaldan öxul 9,5 tonn,
á tvöfaldan 13 tonn. Um
vegi merkta brotinni línu
gildir þetta: Hámarks-
breidd 2,35 m. þungi á.
infaldan öxul 7 tonn, á
tvöfaldan 9 tonn. En um
alla þjóðvegi er þetta
gildandi: Hámarksbreidð
2,35, þungi á einfaldan
öxul 6 tonn, á tvöfaldan
8 tonn.
Hritamáliil á dönskum vettvangiJ
•Jörtfen JJuhtlnM
ú hentlur tvter**.
Handritmálið á dönskum vett
vangi — Jörgen Bukdahl „veg-
rar á hendur tvær“
1. Inngangsorð.
I máli sínu á undan öllum öðrum
I Norðurálfu-þjóðum. Fullra
1 fimm alda ríkjasamband hefur
kvenna, sem hyggjast vinna a'ð ekk- innblásið né hvatt marga
lausn þessa mals.-------- Dani m að gkrifa um íslandi
Idanska tímaritinu „Verdens syo ag nQkkur glægur gé £ þótf
Gang" (Socialdemokratisk Tid- J auðvtað verði að nefna Kalund
skrift) á Jorgen Bukdahl um Nielg MÖHer og Qlaf Hansen
Ráðist í miklar hafnar-
bætur á Jan Mayen.
Sfækkun landhefginnar vi5 Islandf
á sinn þátt í þvi.
Frá fréttaritara Vísis.
Osló 24. ágúst.
Nú er verið að ráðast í mikl-
ar hafnarbætur á norsku eynni
Finnska „Hufvudstadsbladet“ j þessar mundir í höggi við pró- Einnig var það heppni að ls.' Jan Mayen. Hafnargerð þessi
í Helsinki flutti fyrir skömmu fessorana dönsku enn á ný. Hef- J lendingar agstoðuðu við útgáfu' val' ákveðin 1930> en ýmislegt
all-langa og rækilega grein um ur hann fyrir skömmu svarað ilenzkra rita sem flutf höfðu^*011’ þvi, að ekkert varð úr þeim
1. _ .. j ' 1 ’ 'iC . T'V .... k/-vlv»v<. í nll.lnnrtvi * 1 í A C„ ... .1 _ 1" ' • V • J 1
handritamálið: „Deislándska
handskrifterna.“ Er þar rakin
saga ísl. handritanna frá önd-
verðu af nákvæmri þekkingu
og ríkum skilningi á viðhorfi
málsins frá dögum Árna Magn-
ússonar fram til síðustu daga.
Þar er m.a. sérstaklega drepið
á hina öflugu og rökföstu bar-
áttu rithöfundanna Jörgen Buk-
I
ur
tveimur þeirra í all-langri
grein: Manuskriptsagen og Sag-
ligheden“. Segir hann nýskeð |
í bréfi, að æskilegt væri að
íslendingar „fylgist með því
sem gerist á vígvellinum hér
syðra.“
Fer hér á eftir meginhluti
greinar þessarar.
tlahls og Bjarna Gíslasonar II. Jörgen Bukdahl hefur orðið:
gegn hinu einhliða og þröng- \ Meginhluti þess sem skráð er
sýna „Nefndaráliti“ dönsku
fræðmannanna 1947. Segir að
]okum á þessa leið:
„Með óþreytandi dugnaði
hafa þeir Bukdahl og Bjarni
unnið svo á, að þeir hafa al-
menningsálitið sin megin,“ —
og síðan er sagt frá samtökum
merkra danskra karla og
um Island á danska tungu, er
skrifað af íslendingum, sem
búsettir hafa verið í Danmörku
og talið sér skylt að fræða oss
Dani um föðurland sitt. Og
verið austur um haf, meðan ís-
land var stjórnárfarslega háð
! Danmörku.
Síðan handritamálið kom á
dagsskrá, hafa danskir háskóla-
menn frætt oss um, að það sé-
um vér (Leturbr. þýð.) (Dan-
ir), sem höfum haft svo lifandi
áhuga á öllu, sem íslenzkt er,
og þó sérstaklega sögunum og
gömlu íslenzku handritunum,
að áhugi íslendinga sjálfra fyr-
ir móðurmáli sínu og sögu sé
léttvægur og lítilsvirði saman-
borið við það. Vér höfum lesið
islenzku betur en íslendingar,
Vér höfum gefið út bækur
Islendingar eru sögufróðir. Þeir. þeirra og. skráð sögu þelrra> j
stuttu máli: Hvað ætlar ísland
hafa borið söguna á brjósti, hún
er þeim í blóð borin, þeir hafa
lesið hana og ræktað á móður-
Axel
í Rafha kaupir togara
í Þýzkalandi.
Tofjarinwi er bijgtjður upp úr
fjöutiu shipi.
Til Hafnarfjarðar er von á
togara, sem nú er verið að ljúka
við að laga og endurbæta i
Þýzkalandi, innan skamms. Eig-
ándi togarans er sagður Axel
Kristjánsson í Rafha. Skip þetta
Allar íbúðir verða aftur í skip-
inu.
Þorsteinn Auðunsson verður
skipstjóri á skipinu og bíður
hann nú eftir því í Þýzkalandi.
Axel Kristjánsson hefur gert
sér með handritin, fyrst það er-
um Vér, sem unnið höfum og
vinnum enn aðalverkið, og ís-
lendingar sjálfir skilji lítið í
öllu saman!
Þessi sagnaritun hófst með
,,Nefndarálitinu“ („Betænkn-
ingen“, vísindalegu riti, sem
leiða átti danska stjórnmála-
menn í alan sannleika um af-
stöðu þeirra til afhendingar
handritanna til íslands, og
hélt síðan áfarm með áróðurs-
riti því, sem sent varút, þegar
þá, en útfærsla fiskiveiðitak-
markanna við ísland hefur orð-
ið til þess að þetta mál var tek-
ið aftur á dagskrá og verður
byrjað á verkinu á þessu ári.
Það er ætlunin að grafa sund
ur eiði milli Norðurhóps og Suð
urhóps og gera Norðurhóp að
skipalægi. Þarna gæti verið hin
ákjósanlegasta höfn þegar búið
er að gera þau mannvirki sem
með þarf.
Miklar breytingar hafa á
undanförnum árum orðið á
sjávarhita í norðurhöfum. Þess-
um hitabreytingum fylgja
breytingar á fiskigöngum. Á
síðustu á"um hafa ýmsar fisk-
tegundir, svo sem þorskur, ýsa,
síld og makrill veiðzt á norð-
i lægri slóðum en áður. Með
sömu þróun verða hin nyrztu
fiskimið æ þýðingarmeiri í
framtíðinni og ýtir það undir
Norskir útgerðarmenn binda.
vonir við útgerðarmöguleika.
frá Jan Mayen í framtíðinni.
Germanía hefur
vetrarstarf.
Félagið Germanía er nú að
, hcfja kvikmyndasýningar sín-
' ar að nýju, en þær hafa orðið
mjög vinsælar og oft orðið
margir frá að hverfa undan-
| farna vetur.
I Fyrsta sýningin að þessu
sinni verður á morgum Þar
| verða sýndar ýmsar myndir, en
ein helzta þeirra fjallar um iíf
og list eins helzta eftirlætis-
skálda Þjóðverja, Friederich
1 Schillers, en innan skamms
, verður þess minnzt víða um
-
heim, að 11. nóvember 1959 eru
liðin 200 ár frá fæðingardegi
hans. Að lokinni þeirri mynd
kemur önnur með atriðum úr
einu af höfuðleikritum skálds-
ins, Ræningjunum.
Þá verður sýnd mynd af ný-
framkvæmdir sem miða að því byggðu borgarhverfi í Ham-
er ckki nýtt af nálinni, heldur út Seyðisfjarðartogarann Brim-
er það byggt upp úr öðru skipi. 1 nes, sem hann fékk til rekstrar
1 uppklassaðann ásamt meðgjöf
. Togarinn, sem er um 700 lest- frá ríkinu, eftir ajð skipið hafði
ir, er alveg yfii'byggður að aft- . legið í óreiðu á Seyðisfirði um
an og togar frá annarri síðunni. nokkurt skeið.
Þrjú félög brezkra járn-
brautarstarfsmanna vinna
að því að fá viðurkennda
40 klst. vinnuviku fyrir
járnbrautarmenn (er nú
44 klst).
borg, sem eingöngu er byggt
háhýsum. Og að vanda verða
svo sýndar fréttamyndir, að
þessu sinni frá markverðum
tíðindum frá s.l vori.
Þá verður sýnd mynd úr ný-
byggðu borgarhverfi í Ham-
borg, sem eingöngu er byggt
háhýsum. Og að vanda verða
svo sýndar fréttamyndir, að
þessu sinni frá markverðum
tíðindum frá s.l. vori.
Öllum er heimill ókeypis að-
Rússneskum vísindamönn. gangur að sýningunni mcðan
um hefir tekizt að fram- húsrúni leyfir, en börn þó að-
leiða málmblöndu, sem er eins i fylgd með fullorðnum.
sögð „25% sterkari en 'Sýningin verðui í Nýja bíó og-
standard-stál“. 'hefst kl. 14. J
að auðvelda sjósókn á þessar
slóðir.
Á síðustu árum hefur orðið
vart við mikið af síld við Jan
Mayen og norskir síldarbátar
hafa fengið þar góðan afla, en
vegna hafnleysis hafa skip ekki
sótt þangað eins og ætla mætti
að þau gerðu ef nauðsynleg að-
staða væri þar til að taka á
móti fiski og afla olíu og vista.