Vísir - 21.11.1959, Page 5

vlsit
5
I»augardagmn -21. nóvcmbcr 1959'
Þá; var sr. Lárusr hættur prest- þessu svæði 1941 Og 1952 hefur
skapnum, en sr. Ólafur Ólafs- smávegis kvai-nast úr honum.
son tekinn við. Og eftir að Mesta skarðið, sem komið hefur
kirk,jan var fullgerð, sem hann í hann var eftir kosninguna
sjálfur vígði 22. febr. 1904 og 1950. Þá var Óháði söfnuðurinn
þá fór óðum að fjölga í söfnuð- stofnaður, sem kunnugt er. í
inum. Allmargir baéjarbúar. hann munu hafa gengið um
höfðu á sinni tíð viljað fá sr. 600 nianns úr Fríkirkjunni.
að dómkirkjunni, þegar' Nú eru í henni 7500 og fer
embættið losnaði 1889. En fjöigandi. Síðan kirkjan sjálf
landshöfðingi og biskup höfðu var fullgerð eins og hún nú
ekki viljað setja hann á kjör- ' stendur, var næsta stórátakið,
lista þrátt fyrir áskoranir sem söfnuðurinn gerði, að kaupa
þeirra. Margir þessara velunn- 1 til hennar þýzkt pípuorgel 1926.
ara sr. Ólafs munu nú hafa Það kostaði 44 þúsund krónur og
gengið í Frík. Sókn varð svo er enn talið mesta hljóðfæri
mikil i hina nýju kirkju, að sinnar tegundar hér á Jandi.
sama árið og hún var full- Sama ár varð Páll ísólfsson org-
smíðuð var ákveðið að lengja anisti við kirkjuna og var það
hana nærri því um helming. til 1939. Þá tók Sigurður bróðir
Bæta skyldi nú við hana 15 hans við
Árið 1935 var byggt íbúðar-
Sr. Lárus Halldórsson,
fyrsti safnaðarpresturinn.
Horft inn í kór Fríkirkjunnar. — Hún tekur 1100 manns í sæti.
sem er meira en nokkur önnur kirkja eða samkomuhús á
landinu.
Fríkirkjusöfnuðurinn 80 ara
Telur 7500 safnaðarmeðlimi.
Ilátíðarmcssi.'i á mors<iifii.
Hinn evangelíski lútherski sem gengust fyrir að senda út
fríkirkjusöfnuður í Reykjavík | yfirlýsinguna iremur en allra,
álnum, hvað gert var á næsta [
ári eftir uppdrætti Rögnvalds
Ólafssonar. Sr. Ólafur vígði
hana í 2. sinn 12. nóv. 1905.
Álltaf stækkaði söfnuðurinn.
Þegar sr. ólafur lagði niður
prestskap við Frk. ár 1922 og
sr. Árni Sigurðsson var kosinn
voru 4000 manns á kjörskrá.
Var þá farið að tala um að
stækka þyrfti kirkjuna enn. Og
1924, þegar söfnuðurinn var 25
ára var það gert í þriðja sinn
og 'í það form, sem hún nú hef-
ur. Bætt var við hana myndar-
legum kór, steyptum og hvelf-
ing hækkuð. — Um 1100 manns
rúmar hún í sæti og er það
langmesta, sem nokkur kirkja
og samkomuhús hér á landi
tekur. Sr. Ólafur vígði hina
endurbyggðu kirkju í 3. sinn
21. des. 1924
Sr. Árni Sigurðsson var kos-
inn frikirkjuprestur 23. júni
1922 og vígður 27. júní. Á hans
prestskapartíð (1922—1949)
hélt söfnuðurinn enn lengi á-
hús fyrir prestinn. í því er lít-
il kapella til að skíra í og gifta.
Fyrir nokkrum árum voru ný
Sr. Ólafur Ólafsson.
þótt nokkuð annar væri ert
prests kirkjunnar. Þar flutti sr„
Haraltíur Níelsson sínar predik-
anir. — Þar var Frjálslyndíi
söfnuðurinn til húsa á sinni tíð.
Þar hefur Fíladelfía og Hvíta-
sunnumenn haft fjölsóttar sam-
komur með útlendum og inn-
lendum ræðumönnum. Og þari
flutti Rutherford mál sitt uirtl
Píramídann mikla, og var þá'
Fríkirkjan troðfull hvernig sem
á því stóð; En þarna hafai
einnig yerið sungin og spiluð
mörg músíkverk, sem hér á
landi hafa veihð færð upp, svts
sem Messias eftir Hándel og
Jóhannesarpassía Bachs.
Á morgun, sunnudag, verð-
ur hátíðarguðsþjónusta í kirkj-
unni í tilefni afmælisins og
miðvikudaginn 25. þ. m. sam-
sæti í Sjálfstæðishúsinu. ’
á nú 60 ára sögu, og heldur upp
á afmæli sitt þessa dagana. I
því tilefni voru blaðamenn ný-
lega boðnir til fundar við for-
ystumenn og konur safnaðar-
ins, og þeim skýrt frá helztu
atriðum í sögu hans.
Fríkirkjusöfnuðurinn hefur
átt sinh stóra og sterka þátt í
lífi íbúa Reykjavíkur, og koma
þar ýmsir góðir menn og kon-
ur við sögu. Mun mörgum
þykja fróðlegt að rifja upp at-
burði innan safnaðarins, er
örðið hafa á þessum 60 árum,
jafnvel þótt í fáum dráttum
sé.
. Ástæðurnar til stofnunar
frikirkjusafnaðar hér í bæ
koma að nokkru fram í-ummæl
sem undirrituðu. Og 250 manns frarn
gengu í söfnuðinn við stofnun
hans 19. nóv. eftir því sem blöð
sggja frá þeim tíma.
Fyrsti prestur safnaðarins
var sr. Lárus H. Halldórsson og
hafði hann verið með í ráðum
um stofnun hans. Um starfsemi
safnaðarins og vöxt skal þessa
getið
Á prestskaparárum sr. Lár-
usar v.oru guðsþjónustur haldn
ar í Góðtemplarahúsinu. Hin
fyrsta var flutt. I. s.d. í jólaföstu
eða 3. des. 1899 og mun síðan
hafa verið messáð'hálfsmánað-
arlega. Áður en konungleg
staðfesting fékkst fyrir safnað-
armynduninni höfðu stofnend-
ur orðið að heita því að koma
að vaxa og náði þá því
hitunartæki sett í kirkjuna.
Kostaði það yfir 60 þúsund
krónur. Og nú nýlega rafmagns
tæki til að hringja með klukk- ,
unum. í þessum framkvæmdum !
safnaðarins að kalla öllum er
varla ofmælt, að * kvenfélag
hans hafi verið lífið og sálin. Þá |
hefur ekki heldur Fóstbræðra- 1
félagið, sem stofnað var 1950 j
latið sinn hluta eftir liggja. Þó '
að það félag eigi sér ekki enn
langa sögu hefur starfsemi þess
ser upp viðunandi híbýlum til
um tveggja góðra gesta, sr. 'guðsþjónustuhalds, sem. allra
Jóns Bjarnsonar og sr. Frið- (fyrst. Höfuðverkefnið var því
riks Bergmann, klerka vestan- að sjálfsögðu kirkjubygging.
hafs, er komu hirtgað 1899. Söfnuðurinn var fámennur í
Eíkisvaldið sat þá hér yfir rétti byrjun og var kirkjan því ekki
kirkjunnar. Það var sama hvað komin upp fyrr en í árslok 1903.
prestar voru að tala um, ekk-
ert fékkst fram ef veraldlegá i-~ -
valdið var því ekki samþykkt. .gOÉflÉL
Þó var gjald til prests og kirkiu ^IHk
hækkað þetta ár .iú miklum •ST
mun með lögum frá Alþingi.
Hið svonefnda „offur“ eitt var
4 kr. Og mun kirkjugjaldið þá
hafa verið miklu hærra að til-
tölu en nú. Hins vegar var
þeirri beiðni almennings ekki
apzað að fá Umpresta við dóm-
kirkjuna. Það var alltof dýrt.
Þá tóku sig saman 28 menn,
og stofnuðu fríkirkjusöfnuð.
Á prentuðu skjali nokkru á
4 tungumálum, sem hangir inn-
—fammað á skrifstofu kirkjunn-
ar stendur meðal annars að
.stofnendur hafi verið 28. Lík-
legra er, að það sé tala þeirra,
Sr. Árni Sigurðsson.
Sr. Þorsteinn Björnsson
núverandi safnarprestur.
eyri frá ríkinu.
Fríkirkjan hefur veitt mörgu
og mörgum húsaskjól. Á. orgel
hehnar hafa ýmsir af helztu
organistum hér á landi féngið
fijölmenni, sem hann hefur sína kunnáttu og þjálfun, þegar
mest haft. Hann stofnaði 1942 þeir voru nemendur Páls ís-
kristilegt félag ungra manna ólfssonar. Þar hafa og margir
Fríkirkjunnar og' hélt fundi fengið i'nni með sinn boðskap,
með þeirn annan hvern sunnu-
dag yfir vetrarmánuði, en barna
guðsþjónustu þess í milli. —-
Föstumessur flutti hann alla
laupföstu á miðvikudagskvöld-
um og er svo enn. Þegar sr.
Árni féll irá, mjog um aldur
fram 1949, þá mun hafa verið
í söfnuðinum á 9. þús. manns.
Við prestskosninguna í byrjun
árs 1950 voru 5900 á kjörskrá.
En þar höfðu kosningarétt all-
ir, sem orðnir voru 15 ára. All-
ir sem búa innan lögsagnarum-
dæmis Reykjavíkur, Seltjai'n-
arneshrepps og Kópavogsbæj-
r- hafa rétt til að vera í Frí-
kirkjusöfnuðinúm — og um
allt þetta svæði er hann-dreiíð-
ur nú. Þau sinn, sem fjölgað
hefur -verið prestaköllum á
Setning Aiþingis -
Frh. af 8. síðu.
héruðum, félagsheildum, sem:
æ'tlað væri víðtækara samstarf
en það eitt, að kjósa saman til
Alþingis.
Sú þingmannafjölgun, sem
nú er orðin, minnir á viðfangs-
eíni, sem lengi hefur verið
. , óleyst, en það eru starfsskilyrði!.
og fparframlög verið söfnuðin-1einstakra þingmanna> þing_
-um mikill styrkur. Margt mætti n cg Alþingig - heild. Þd
telja ,sem lagt hefur verið í . . . ,,
, iþmgmenn seu nu sextiu aö
mikið fe, en vel er samt sofn-
, , , , , , itolu, þa er hlutfallsleg fjolgun
uðunnn .stæður i dag efnalega ',
þjóðarinnar siðan Alþingi
þo að aldrei nafx hann þegið , . .
'endurreist enn mein.
Jón Brynjólfsson
kpm. 1. form. safnaðarius.
var
Vor.t
I gamla og virðulega Alþingishús
er nú hátt á áttræðisaldri, og
: það er vafasamur sparnaður,
þó við sjálft sig sé, að fresta
cllu lengur þeim umbótum á.
starfsskilyrðum Alþingis og
aðbúð utanbæjarþingmanna,
sem full þörf hefúr lengi verið
á, svo að fulltrúar þjóðarinn-
ar njóti sín til fulls, og þjóðin
þeirra.
Að svo mæltu bið eg alþing'-
ismenn að minnast ættjarðar-
innar með því að rísa úr sæt-
um.
Það vill nú svo til, að setning
Alþingrs og skipun ríkisstjórn-
ar ber upp á sama dag. Það er
ekki í mínum verkahring held-
ur hins nýskipaða forsætisráð-
herra, að gera Alþingi- grein
fyrir ráðherravali, verkaskipt-
ing og stjórnarstefnu — og bið
eg því aldursforseta, sem er
Gísli Jónsson, fyrsti þingmað- -
ur Vestfirðinga að ganga til
forsetastóls og stjórna fundum.
þar til kosning forseta Samein-
aðs þings.hefur farið fram. ;