Vísir - 25.11.1959, Blaðsíða 6

6
risim
Miðvikudaginn 25. nóvember 1959
1TXSX9&
D A G B L A Ð
Otgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VtSlR H.F.
Tíiir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
iEUtstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnárskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00'—18,00.
Aðrar skriístofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 25.00 í áskrift á mánuSi,
kr. 2.00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan k.f.
Rangfærslur Þjöðviljans.
Kotstrandarkirkja í Öifusi
fisnnBÍutj.
nú rifjað upp hér, er sú, að j
sömu nóttina og kirkjan fauk j
að Stóranúpi, fauk einnig miklu 1
„Borgari“ skrifar:
Þegar ég sá myndina, sem
nýrri kirkja í næstu sókn, en Vísir birti nýlega af hinu mikla
það var í Hrepp-Hólum. Fauk mannvirki þeirra í Esbjerg á
hún einnig í heilu lagi af Jótlandi- skautasvellinu mikla,
grunninum, en aðeins fáar
lengdir sínar upp á túnið og
var sérstakt lán, að hún skyldi
ekki lenda á bænum. sem var
rétt í veðurstöðunni af henni.
Þó brotnaði kirkjan svo mikið,
skautasvellinu
sem þar verður tekið til afnota
innan tiðar, fanst mér vera um
nýtt tækifæri að ræða til þess
að minna á hugmyndina um
skautahöll hér í bænum. Víkjum
fyrst að skautasvæðinu i Es-
bjerg. Það er stórt og rúmgott
Þjóðviljanum er mikið í mun
að kveða niður þá skoðun, að
þjóðin hafi lifað um efni
fram síðari árin og tamið
sér ýmsar lífsvenjur, sem al-
menningur í auðugri ríkjum
leyfir sér ekki. Kommúnistar
verðbólgustefnu kommún-
ista. En þótt þær lífsvenjur,
sem átt er við, væru lagðar
niður, myndi það á engan
hátt skerða lífskjör fólks,
heldur þvert á móti bæta
þau.
reyna að snúa út úr þessu og Treystir Þjóðviljinn sér til að
túlka það, sem „árás á lífs-
kjör alþýðunnar". Þetta sýn-
ir vel, hver hugur fylgir
máli hjá kommúnistum,
þegar þeir segjast vilja
vinna með öðrum flokkum
að uppbyggingu atvinnu-'
veganna og' viðreisn efna-
hagslífsins.
Þegar minnzt er á að hófleg
sparsemi og gætni í meðferð
fjármuna hjá einstakiingn-
um sé eitt af frumskilyrðum
þess, að þjóðarheildinni
farnist vel, rjúka kommún-
istar upp til handa og fóta
og segja, að í þessu felist
ósk um „að taka aftur það,
sem áunnizt hefir í bættum
lífskjörum almennings“ síð-
ustu tvo áratugina. Má
furðulegt heita, að ritstjóri
Þjóðviljans, eða leiðarahöf-
undur, hver sem hann er,
skuli geta lagt sig niður við
að setja saman svona ó-
drengilegar rangfærslur.
Þegar talað er um að þjóðin
þurfi að leggja niður lífs-
venjur, sem hún hefir tamið
Sér á umræddu tímabili, er
ekki fyrst og fremst átt við
það, að hún eig'i að skerða
lífskjör sín, i hinni réttu
merkingu þess orðs. Þó
mundi koma að því áður en
langt um líður, ef fylgt væri
bera á móti því, að sumt af
því, sem almenningur veitir
sér fyrir peninga sína, gæti
hann neitað sér um, án þess
að það gæti talizt skerðing
á lífskjörum? Það er ný
kenning, að ráðdeild og'
reglusemi tákni eða hafi í
för með sér lífskjaraskerð-
ingu, en vel má þó vera að
sú „þýðing“ á hugtakinu sé
til í hagfræði kommúnista.
Mörg orð og hugtök eru þar
svo annarlegrar merkingar,
að ógerningur er fyxár ann-
að fólk að skilja.
Sem dæmi um samræmið í mál-
flutningi Þjóðviljans má
bsnda á það.
Hér birt vér mynd af kirkj-
unni að KOTSTRÖND, sem nú
ex hálfrar aldar gömul, svo og
mvnd af Hrepxp-Hólakirkju.
sem einnig er fimmtug oi'ðiix.
E.t.v. er ekki yngri kynslóð-
inni kunnugt um að kirkju-
staðurinn Kotströnd á einnig
fimmtugsafmæli með kirkjunni,
þ*ví með kirkjubyggingu að
Kotströnd árið 1909 voru sanx-
einaðar sóknirnar að Reykjum
og Arnarbæli í Ölfusi, með
kirkjustað að Kotströnd, sem
þá var orðinn mjög fjölsóttur
staður í miðri sveit og því vel
settur við aðalþjóðveginn i
hinar fjölmennu sveitir Árnes-
og Rangárvalla-sýslur og á-
fram austur í Skaftafells-sýsl-
urnar. Var Kotströnd mjög
sóttur gisti- og greiðasölustað-
ur á dögurn hestvagnanna, þar
eð hæfileg dagleið var þangað
frá Reykjavík, réttir 50 km„
sem talin var greiður 10 st.
lestagangur, fyrir utan áningar.
að ekki var talið fært annað en nxeð tilheyrandi byggingum, eftir
í-ífa hana til grunna og byggja fullkomnustu nútima fyrirmynd-
aðra nýja á sama grunni. Það
vei'k var falið Samúel Ólafs-
syni húsasmíðameistara, föður
Guðjóns húsameistara ríkisins.
Mun Guðjón hafa unnið að
byggingunni með föður sínuxxx
og öðrum smiðum hans, en
hann var þá í skóla.
Að lokiixni endurbyggingu
um. Esbjerg er einn nxesti frara-
fai’abær i Danmöi’ku, hi’aðvax-
andi bær eins og Reykjavík, og
þar hafa menn opin augun fyi’-
ir þvi, hver þörf er fyrir skauta-
svæði sem samkomu- og sönnum
skemmtistað ungra og ganxalla,
en fyrst og fremst til þess að
æskulýðui’inn fái gott tækifæi’i
til að vei’ja fi-istundum sínunx á
kirkjunnar í Hrepp-Hólum fór sem hollastan hátt fyrir likama
og sál.
, Árið áður (1908) hafði kirkj-
að í sönxu for- ER að Arnarbæli fokið í ofviðr-
ustugiein, sem framan- inu nxikla, sem lengi var nxinnst
gxeindai íangfæi’slur er að sem kirkjuóveðursins, vegna
finna, segir að „ríkisstjói’n-,
in vei'ði dæmd af verkuxxi
sínum og þau metin jafnóð- ;;
um og þau gerist“, en rétt á
Sanxúel með smiðum sinunx
vestur að Kotströxxd og byggðu
þar nýja kirkju á hólnum við
þjóðvegiixn.
Eru báðar þessar kirkjur
Samúels heitins stílhreinar og
fallegar, þótt smáar séu og
leynir sér ekki „faðei’nið“ svo
líkar eru þær.
Er þeim, er nú rifjar þetta
upp minnsstæður þessi flutn-
ingur kirkjusmiðanna, því hann ins, a.m.k. fi'á því skólar hefjast
var sem ungur di’engur sendur °g fram á vor, a.m.k. 8 mánuði
Við getiim þetta.
líka.
Ég vil segja, að það, sem þeir
geta gert i Esbjerg, getum \dð
gert líka. Við ættum að vera bún-
ir að koma hér upp myndai’legi’i
skautahöll fyrir löngu, ég segi
skautahöll, því að það verða að
vera skilyrði til þess að iðka
þessa íþrótt mestan hluta árs-
eftir er slegið föstu, að það
sé „ásetningur stjói’nai'inn-
ar að skerða lífskjör alþýðu“.
Þetta hi'ökk úr peixnanum,
þótt sagt hefði vei'ið fáunx
línum áður, að stjórnin yrði
dæmd eftir vei’kum sínum
jafnóðum og þau gerðust.
Sýnir þetta vel að afstaðan
er nxótuð fyi'irfi’am og að
verk stjói’narinnar
engu um breytt.
fá
Hótanirnar.
Hrepp-Hólakirkja.
Umhyggja konxnxúnista fyrir
íslenzkunx hagsmunum lýsir
sér einkar vel í dylgjunx
þeirra um það, að sölumögu-
leikar á íslenzkum afurðum
til Rúslands kunni að
minnka við það, að komm-
únistum tókst ekki að
þröngva sér inn í stjórnina.
Eftir þessum dulbúnu hót-
ununx að dæma, er full á-
stæða til að ætla, að þeir
muni reyna að spilla fyrir
sölu til landanna í Austur-
Evrópu eftir því sem þeir
geta.
Þjóðviljinn hefir fyrr og síðar
látið í það skína, að þeir
heíðu það á valdi sínu, hvort
Rússar og fylgiþjóðir þeirra
keyptu íslenzkar afurðir eða
ekki. Svar Mikojans, vara-
forsætisráðherra Rússa, við
þeirri spunxingu, hvort Sov-
þess hve margar kirkjur fuku
þá unx veturinn. Þá fauk t.d.
étríkin myndu kaupa meira kirkjan að Stóranúpi í Gnúp-
af okkur, ef við hefðum verjahreppi svo gersamlega, að
kommúnista í stjórn, gæti ekki sást urmull eftir af henni
hins vegar bent til þess, að , á staðnum, er fólk kom á fætur
en seinna
henni dreift
með þá frá Hólum að Kotströnd
á reiðhestum og léttivagni, en
það er nærri dagleið (50 knx.)
og fyrsta „langferðin” drengs-
ins, „upp á eigin spýtur“.
Þess má að lokum geta, fyrst
getið er um nokkrar afleiðing-
ar kirkjuroksins mikla, að svo
ólíkt gekk stormurinn yfir, að
á meðan Stóra-Núpsfólkið svaf
svefni hinna réttlátu alla nótt-
ina (í skjóli við Núpinn), þá
onx fólkinu í Hólum ekki dúr
á auga alla nóttina vegna veð-
ársíns. Það er ágætt að geta
notað tjörnina til þessara hluta,
en við vitum öll, að það geta lið-
ið vikur, jafnvel mánuðir, svo að
þar séu ekki skilyrði til þess að
hafa skautasvell, en komi frosta-
kafli og tjörnina leggi og skauta-
svell sé þar dögum saman flykk-
ir æskulýðurinn þangað eða á
íþrótttavöllinn, ef þar er skauta-
svell.
Uppeldislegt
atriði.
Ég vil enn
undirstrika, að
urofsans, heldur hafði nóg að þetta er lika mikið uppelclisatriði
gera með að reyna að byrgja
gluggana með rúmfötum, jafn-
óðunx og fárviðrið sópaði rúð-
unum úr þeim. Hólabærinn og
kirkjan standa mjög áveðurs í
austanátt, austan í allháum
ávölum ,,Bala“.
í óveðri þessu urðu vitan-
lega miklu fleiri tjón á húsum,
þótt ei verði hér getið, einkum
fuku nxargar heyhlöður.
Guðm. Ágústsson.
— enn meira en fyrr á tinxum,
því að aldrei hefur þörfin verið
meiri fyrir að sinna betur upp-
elid barna og unglinga, en tvennt
af því bezta, sem við getunx gert
fyrir æskulýðinn er að koma hér
upp skautahöll eða yfirbyggðu
skautasvæði — og að bæta sund-
laugaskilyrði. — Borgari."
nú sem stendur sé ekki til (unx morguninn,
þess ætlast að kommúnistar fannst brakið úr
Métmæii við
Breta.
Síðdegis í fyrradag gekk am-
bassador íslands í London, dr.
hér skipti sér af þessum|úr um alla Skaftholts-heiði, Kristiim Guðmundsson, á fund
hlutum, og jafnvel að þeir
hafi nú þegar fengið þá skip-
un að austan, að steinþegja j fokið á Núpi má sjálfsagt telja
það, að austan-fárviðrið, sem
náði hámarki um nóttina fór
svo gersamlega fram hjá heinx-
I
1—2 km. vestur frá staðnum.
Það einkennilegasta við kirkju-
um þetta mál. Ráðherrann
sagði:
„Við höfum keypt
fisk í nokkur
af
ár,
ykkur
Selvvyn Lloyd utanríkisráðh.,
og bar fram mótmæli ríkis-
stjórnar Islands vegna atburð-
ar þess, er \farð 5. þ: m:, er
brezkt herskip hindraði töku
brezka togarans Stella Dorado,
þegar ilisfólkinu, að drengurinn, sem sem staðinn var að ólöglcgum
komnxúnistar hafa ekki verið . íyrstur sá að kirkjan var horfin,
í stjórn.“ jvar rengdur svo, er hann sagði
Þessi orð verða vart skilin á tíðindin um morguninn, að
anan veg en þann, að þeir hann mun jafnvel sjálfur hafa
ætli sér að gera þetta áfranx, J efast um að hann væri með
hvort sem hinunx íslenzku réttu ráði! En fljótlega var
skoðanabræðrum þeirra líki samt gengið úr skugga unx að
betur eða verr. En gerð ekkert var að Eiríki Þorgils-
hinna íslenzku er söm fvrir syni, — heldur kirkjunni! .
því. ! Ástæðan til þess, að þetta er!
Tef.jum þá ekki.
Einn af lesendum Visis hefur
minnst á við þann, sem sér um
Bergmál, að hann hefði veitt því
athygli, að nokkur töf væri að
I þvi stundum, er menn kæmu rétt
i þegar strætisvagnar eru að
leggja að stað, og þyrftu að
kaupa miðalengju hjá vagn-
stjórununx. „Við eigum að forð-
ast allt, sem tefur vagnstjórana
að óþörfu", sagði hann, „bæði
nxeð því að reyna ekki að stöðva
vagna, sem eru konxnir af stað,
og með þvi að kaupa miða, þeg-
ar það tefu.r vagnstjórana ekki,
að afgreiða þá, en þetta hafa
menn í hendi sér. Og það mætti
kannske minna á, að miðalengj-
ur fást i SVR-skýlinu i miðbæn-
um. Á það gæti SVR minnt við
og við með þeim hætti sem lik-
legastur er til árangurs, með
auglýsingum á þeim stöðum,
sem miðalengjurnar eru seldar,
og í útvarpi og blöðum. Munum:
Því minni ónauðsynlegar tafir
1 sem vagnstjórarnir verða fyrir
sniíði 18 verksmiðjutogara j þvj greiðari samgöngur. Og fólk-
í Þýzkalandi. Þeir eiga fyrir, ia sjáiít ekki áíður en S\Tt og
24 slika togara af Pushkin- j vagnstjórarnir-geta tryggt góða
gerð. þjónustu.“ .— I
íslenzkrar fisk-
nálægt Langa-
veiðum innan
veiðilandhelgi
nesi.
(Frá utanríkisráðuncytinu)
Rússar eru að semja um \