Vísir - 12.12.1959, Qupperneq 9

Laugardaginn 12.
- M ..... " ■
desember 1959
VÍSIR
9
manna en fékk ofurást á ljós*
. hærða Svíanum, sem reyndi
__ “ svo að rétta hlut hennar. Þegar
▼ þau skilja óskar stúlkan eftir
V að eignast hlut til minningar um
hin örlagaríku kynni. Pilturinn
hefur aðeins vasaklút við hönd-
Úrslit Borometerkeppni flest betur gefið, annað, en að ina. En stúlkan réttir honum 10
Bridgefélags Reykjavíkur eru færa útkomu sína á skorblöðin.' ósvikna bláa Bomeódemanta.
BBIDGEÞÁTTUR
, VÍSES «
nú loksins kunn og unnu þeir I Bikarkeppninni er annarri
Kristinn og Lárus með 3756 umferð nýlokið og standa þessir
stigum eins og áður var getið. eftir ósigraðir:
Hlutu þeir að launum bikara, i Sveit Einars Árnasonar, Rvík.
sem Samvinnutryggingar gáfu. Sveit Einars Þorfinnssonar,
Annað sætið hlutu Hilmar Guð- Reykjavík.
mundsson og Rafn Sigurðsson ; Sveit Halls Símonarsonar,
með 3537 og fengu þeir bikara Reykjavík.
frá Eros. Þriðju voru Eggert ! Sveit Mikales Jónssonar, Ak-
Benónýsson og Vilhjálmur Sig- ureyri.
urðsson með 3535 og hlutu þeir j Sveit Óla Kristinssonar,
bikara frá Teppi h.. Samvinnu- Húsavík.
tryggingar og Teppi gáfu einnig i Sveit Róberts Sigmndssonar,
skálar, sem þær konur skyldu Reykjavík.
hljóta, er bezta útkomu fengju. í Sveit Stefáns Guðjohnsen,
Þessi verðlaun komu í hlut Reykjavík.
Rósu Þorsteinsdóttur og Ástu Sveit Þórðar Pálmasonar,
Flygenring með 3237 og Borgarnesi.
Magneu Kjartansdóttur og Ósk : Hér er spil frá leik Árna M.
Kristjánsdóttur með 3225. Hvað og Halls úr Bikarkeppninni.
sem um keppni þessa má segja, Staðan var a-v á hættu og suður
virðist keppendum hafa verið gaf.
• Hallur:
A ekkert
V K-D-9-8-7 .
♦ A-K-10-9-6-3
* 3-2
Benedikt:
A
*
♦
*
A-K-G-10-8-2
3
G
K-D-9-8-6
Jóhann:
A
V
♦
*
D-7-4-3
G-10-4-2
8-7-5-4
7
Vilhjálmur:
A 9-6-5
V A-6-5
♦ D-2
* A-G-10-5-4
Þannig er lífið í lundum pálma
og brönugrasa!
Að lokum hefir sænski skóg-
arvörðurinn kastað fordómum
fyrir róða, og verður að viður-
kenna hluti sem Evrópumenn
fordæma í lengstu lög. Hann
horfir á er dúkún (galdramað-
ur) stefnir risakrókódil á þurrt
land, og lamar hann með
galdraþulum. Þetta skeði í ár-
ósum þar sem krökt var af þess-
um óhugnanlegu mannætum.
Karlinn benti á kvið dýrsins og
sagði: „Sprettið upp á honum
kviðnum, því þá finnið þið gull“.
Og sjá, í kvið krókódílsins voru
armbönd, hringir og hlekkir,
nálar o. fl. úr skiru gulli. Hlut-
ir sem fólkið horfna hafði borið.
Stórkostleg er frásögnin um
andalækningar meðal Dajaka,
sem falla i dá og bryðja eim-
yrju í því ástandi, en lækna þá
sjúkdóma sem taldir eru ó-
læknandi.
Eyjalíf í Breiðafirði á sér
enga hliðstæðu.
Bergsveinn Skúlason: Breið-
firzkar sagnir. Bókaútgáfan
Fróði 1959. Prentsmiðjan
Leiftur.
Ef til vill finnst mörgum að
það sé að bera í bakkafullan
lækinn að gefa út þjóðsögu- og
sagnasöfn, því svo mikið er
komið út af slíku efni á undan-
förnum árum. En að mínu á-
liti er þessu ekki svo varið. Ein-
mitt það efni á erindi til þjóð-
ar innar og varðveizla þess frá ;
glötun með því að skrá það og (
gefa það út er einmitt þýðingar-!
sem ég hef þekkingu á — aðl
Bergsveinn vinni þætti sína vel
og vandi heimildir. , i
Lýsing nokkurra presta eftifl
Jochum Magnússon í Skógum,
föður Matthíasar skálds, er|
mjög skemmtileg aflestrar.
Jochum ritaði talsvert af al-
þýðlegum fróðleik og mannlýs*
ingum og hefur lítið af því ver-
ið birt á prenti. Er því fengun
að þessu og mjög gott að það
varðveitist í breiðfirzku sagna*
safni.
í þessari bók er talsvert af
mikil fyrir framtiðina, Því heUum
-r_: _____ ! flokkum og einstokum visum,
Mér þykir alltaf mikill kostur
sóknir síðar. Auk þess er þetta i ý® «»s ög þettn,
i þegar tekinn er meðfram al-
þýðukveðskapur. Sérstaklega
, Þykir mér ánægjulegt að lesa
slíku efni munu fræðimenn
framtíðarinnar vinna við rann
efni kærkomið öllum almenn-
ingi til lestrar.
Bergsveinn Skúlason birtir í, , , _
þessari bok sagmr ur einu ser- .. , . , e
íino rfnm 11, nm
kennilegasta byggðarlagi lands-
ins, þar sem eru Breiðafjarð-
areyjar. Lifnaðarhættir og sið-
venjur eyjamanna áður fyrr
voru með þeim sérkennum, að
engin hliðstæða er hér á landi.
Hér eru aðeins nefnd nokkur Sögurnar í Breiðfirzkum sögn-
dæmi úr þessari skemmtilegu um lýsa mjög vel ýmsum þátt-
bók, eg las hana í „belg og um þessa séi’stæða lífs og lífs-
Sagnir gengu: S:1L — V:2S
— N:3S — A:4S — S:5L —
V:D — N:5T — A:D — S:5H
—V:P — N:P — A:D og allir
pass. Vilhjálmur vann fimm
auðveldlega.
í lokaða salnum sátu n-s,
Ái’ni M. og Stefán St. en a-v,
Þorgeir og Símon. Þar voi’u
sagnir: S:P — V:1S — N:4H —-
A:P — S:5H — V:P — N:6H —
A:D og allir pass. Ámi varð
einn niður. Það merkilega við
spilið er, að slemma i tígli er
fyrir hendi, þó að erfitt sé að
ná þeim samningi.
Ævintýralíf í. Indónesíu.
Eric Lundquist: SÖNGUR
SUÐURHAFA. Guðm K.
Eiríksson þýddi. — Útg.
Arnarfell h.f. — Prentsm.
Guðm. Jóhannssonar.
Höfundur bókarinnar er einn
vinsælasti ferðabókahöfundur
Svía, en þó er hér ekki um sínum yfir blaktandi pálmana í
fei’ðasögu að ræða, í eiginlegum Tóbalí og silfui’hvít bára brotn-
skilningi, því höfundurinn hef-1 aði við svarta kletta og hvitan
ur dvalið langdvölum sem skóg- sand, þá spegluðust draumsýn-
arvöi’ður á indónesiskueyjunum ir unga mannsins í svörtum
og gjörþekkir lífið og hina lit-'augum Raníar hinnar fögru.
stúlkur kenna honum að lifa.
Hinir fyrstu kaflar bókarinnar
fjalla um fálmandi tilraunir
hins ljóshærða Skandinava á
miðbaugsstöðum, mistök, ör-
væntingu, lífshættu og árekstra.
Þegar tunglið helti geislum
biðu“ unz lokið var, því engin
leið var að leggja bókina frá
sér, fyrr en full lesin var.
„Söngur Suðurhafa" ér ó-
venjulega skemmtileg bók, en
einnig góð heimild um dulræna
hæfileika fólks sem lifir náttúr-
legu lífi. Af þvi getum við í „há-
menningunni“ lært margt um
„horfin sjónarmið“ vélmenning-
arinnar og hávaðans.
Hin óspjölluðu náttúrubörn
Indónesíu líkjast Löppum,
Grænlendingum og Kúrdum.
Ef einhversstaðar í heiminum
er að finna hreinhjartað fólk
og heiðarlegt þá er það meðal
friimbýlinga, en ekki hjá þeim
sem öskra hæst u'm jafnrétti og
bi’æðralag (og bera morðvopnið
í erminni).
Hin 200 blaðsiðna bók er
Framh. á 11. síðu.
una gömlu um bæina í Reyk-
hólasveitinni. ;
Talávert er af huldufólks-
sögum í þessari bók, enda er
það ekki furða, því hvergi var
huldufólkstrú eins almenn og
á Breiðafirði. Einnig eru nokkr-
ar dulrænar sögur. Stagleyjar-
draumur er hér birtur, efast ég
ekki um að mörgum mun þykja
gaman að honum. Hann gekk:
í handritum manna milli áður
! fyrr og þótti hinn merkasti.
baráttu, sem eru einkenni eyja-
mannanna breiðfirzku. Sögurn-
I ar eru skráðar á alþýðlegu máli
og bera mikinn keim af munn- , .
legri frásögn, og er það mik- Symr hann að nokkru eirni þátfc
ill kostur.
| Fyrsti þáttui’inn heitir Sviðn-
ur og Ólafur Teitsson. Er það
örlagsaga búenda í einni allra
afskekktustu eyjunni á Breiða-
þar sem er trúin á spádóma
i þjóðti’úar, og mjög sérstæðan,
og fyrirsýnir í draumum.
Ég álít þessa bók athyglis-
Iverða og hvet alla, sem yndl
firði. Sagnirnar hafa geymst í hafa af Þíóðsögum og þjóðleg-
minni afkomenda Ólafs og bera |um fr°ð.lexk að lesa hana og
að nokkru svip af munnlegri .eifnast-. Bókin er sæmileS ^
mótun og sumar eru nokkuð fiagangf- NýÞieytni er það, a^
þjóðsagnakenndar. Allt ei’u
þetta kostir, sem lesandinn hef-
ur mikið yndi af.
Þáttui’inn „Köld vist í Feigs-
ey“ er mjög athyglisverður. Er
þar lýst hrakningum og ótrú-
legri karlmennsku og þraut-
seigju. Þátturinn virðist vei’a
unninn eftir traustum heimild-
um, enda hygg ég — eftir því
ekki er um hana umslag, en
í þess stað eru spjöld og kjölur
skreytt með teikningum.
Jón Gíslason.
Stjórnmálasamband milli
Brctlands og Arabiska sam*
bandslýðveldisisn var form-
lega endurnýjuð í gær.
s
annar iogur — r
íir
Ve
erui
* * ☆ Sagan af George Westinghouse -)<-)<☆
ríku náttúru þar. Hinn ungi
skógai’vöi’ður heillast af söng
Suðui’hafanna, einföldu og
geðþekku lífi náttúrubarna.
Hinar blóðheitu meyjar og
írumskógarnir veita honum
Það var endurskírn hins unga
manns. Síðan lærði hann margt
um leyndardóma hinna lífs-
glöðu náttúrubarna, um tígris-
dýramenn, galdra og sæi’ingar,
dýra og fiskveiðar, villtar dans-
þann unað og lífshamingju sem nætur og kyrkislöngur.
„Svíþjóð hin kalda“ hafði ekki Svíinn lærir mál Suðurhafs-
til að bera. búa og jafnvel sjaldgæfar mál-
Það er aðal góðra fei’ðabóka- lýzkur, ferðast meðal hinna
höfunda að samlagast lífi þjóða villtustu jafn örugglega og
sem þeir dvelja með, en þeir fuglar himinsins. Hann er ekki
sem eru aðeins gestir og horfa haldinn hinu heimskulega
5) Westinghov.se vann mik-
inn sigur, þcgar hann fékk
samning um að lýsa unp sýn-
ingarsvæðið í Chicago 1893
á umhverfið með sjónauka sjá stæi’ilæti hvítra manna gagn-1 nxeð riðstraumi. Þessi lýsing
aðeins hið ytra boið gestvina vait Malayum, en hæðir þá leiddi til bess að margir pönt-
sinna. Eric Lundquist byrjar fyrir foi’dóma og seigdrepandi
för sína með því að fremja slik líferni, fyllirí og grjmmd.
uðu hjá honum vörur, og eitt
mikilvægasta verk, scm hann
axarsköft, en „ást hafði hann j Minnistæð er frásögnin um j þá fékk, var áð byggja rafstöð
meyja“. — Hinar svarteygu og írus, stúlkuna sem hafði verið við Niagara fossana. Enn þann
sólbnínu Indonesiu- og Papúa- leiksoppur grófra fjárplógs-! dag í dag, cr 97% alls raf-
straums riðstraumur. —-------
Á starfsferli sínum, sem var 48
ár, tók Westinghouse 400
einkaleyfi, sem voru mannkyn-
inu til góðs. Helztu sigrar hans
voru tippfinning lofthemlanna
og mcrkjakerfi fyrir járn-
brautir og notkun riðstraums-
ins, sem allt hefur komið
mannkynninu að notum, um
allan heim. — — — Georgc
Westinghouse andaðist 1914, og
var þá 68 ára gamall, og var þá
lokið einni þýðingarmestu æví
þessarar kynslóðar. Honum
hafði meir en heppnast sú ósk
að „afkasta einhverju mann-
kyninu til heilla og hamingju.“
Þrá hans til að liðsinna öðrum
og auðvclda lif annara, er
sýnileg hvar sem er í heimin-
um. (Endir).