Vísir - 25.01.1961, Page 3

Miðvikudaginn 25. janúar 1961
VtSIR
3
HOLLUSTA 06 HEILBRIGÐI

r> i§iiipigi
i , éwk . 'jraSKKK
Það eru meðal annars þessu fögru mannvirki sem eru í hættu vegna hinna miklu framkvæmda
við Aswan i Egyptalandi. (Rameses II.) — En það er önnur og vofveiflegri hætta sem vofir yfir
íbúunum, ef ekki verður að gert, sbr. greinina hér á eftir.
Leiðir Aswanstíflan af sér örbirgð ?
Eins og sagft hefur verið frá
í fréttum, stcndur nú fyrir dyr-
um ein mesta og fjárfrekasta [
framkvæmd sem sögur fara af
í Egyptalandi, síðan á dögum
Faraóanna. Það er hin mikla
Aswanstífla sem framkvæmdir ^
eru nú hafnar við. Þetta mikla;
stórvirki hefur vakið miklar
vonir manna lun bætt ástand í
Egyptalandi, og ef vel tekst til
mun einnig svo fara. Hins vegar
hefur ýmislegt vakið óhug
manna í þessu sambandi, og
einkiun þó það, að ástæða er til
að áætla, að stíflugerðin muni
auka mjög á útbreiðslu malariu,
ef ekki verður aðgert.
Þess vegna hófst Heilbrigðis-
málastofnun Sþ. handa nú 1.
Misskilin Eæknir.
ítalski prófessorinn, dr. Dan-
iele Petrucci, sem fyrir skömmu
síðan vann það afrelc, að
frjóvga konuegg, og lialda fóstr-
inu lifandi í 29 daga, hefur orð-
ið fyrir miklu aðkasti klerka-
stéttarinnar á Ítalíu, sem telur
það liinn mesta glæp, að menn
skuli fást við slíka hluti.
Prófessorinn hefir nú látið til
sín heyra á opinberum vett-
vangi, og telur sig hvergi hafa
verið að gera tilraunir til að
framleiða eitthvert mannlegt
óskapnaðarvert utan móðurlífs.
Hann vísar á bug ásökunum
klerka, og segist m. a. hafa
notið stuðnings trúarfólks í ná-
grenni sínu, við framkvæmd
þessarar tilraunar, enda hafi til-
gangurinn verið sá, fyrst og'
fremst, að kýnna sér ýmsar þær
aðstæður sem fóstur bvggi við
ó frumstigi, þannig að betur
mætti komast áð því hvaða
iiættur að þvf stéðjuðu, einkum
sjúkdómar.
,,Eg mun halda tilraunum
mínum áfram,“ segir dr. Petr-
ucci, „enda eru þær gerðar í
þágu alls mannkyns.“
janúar, í sanrráði við heilbrigð- Líberíu og í Egyptalandi. Sama
isyfirvöldin á þessum slóðum. er að segja um Miðjarðarhafs-
Á næstu 10 árum er ætlunin að strönd N.-Afríku.
fullgera þær varnir sem hugs-' Nú sem stendur er verið að
anlegar eru gegn þessum sjúk- koma á fót 120 hjálparsveitum,
dómi, þannig að 14 milljónir en auk þess munu um 2000 sér-
Egypta þurfi ekki að óttast van- fræðingar, verkfræðingar, lækn
heilsu af þessum sökum. Auk ar og aðrir tæknifræðingar
þess að forða heilsu manna frá leggja sinn skerf fram í þessu
meira og minna varanlegu tjóni, máli. Um 60 tæknifræðingar
hefur þessi ráðstöfun mikla hafa að undanförnu fengið til-
þýðingu fyrir efnahagslíf lands- sögn í Kairo, í sérstakri stofnun,
ins, því að eins og menn geta sem sett hefur verið upp á veg-
sagt sér sjálfir, þá getur mikil um Heilbrigðismálastofnunar-
útbreiðsla slíks sjúkdóms gert innar.
menn meira og minna óvinnu- Það hefur komið fram við
færa. Þau landsvæði sem þann- viðtækar athuganir, að malaría
ig fá áveituvatn með hinni nýju er all útbreidd á vatnasvæðun-
stíflu, munu því er fram líða um, einkum nærri stórvötnum
tímar, öðlast varnir gegn mala- og við rísakra. Einnig er út-
ríu. Þó eru allar likur á því, að breiðsla sjúkdómsins allmikil
um útbreiðslu sjúkdómsins í nágrenni Aswan. í Sinaiskaga
verði að ræða á þessum svæð- við Rauðahafið, er sjúkdómur-
um, a. m. k. fyrstu árin. inn mikið vandamál, þar sem
Baráttan gégn malaríunni flökkufólk tekur sjúkdóminn og
mun verða með svipuðu sniði breiðir hann síðan út á ferðum
og gerist annars staðar, þar sínum.
sem sjúkdómurinn hefur gert j Það kom þó fram við þessa
mestan usla: skordýraeyðing, athugun, að ef allt Egyptaland
læknislegar aðgerðir sem eiga er tekið sem ein heild, þá er
að vernda menn gegn sjúk- sjúkdómurinn þó i rénun. —
dómnum, auk þess sem þeir Einkum er það að þakka þeirri
sem hafa tekið hann munu fá baráttu sem tekin hefur verið
hjálp, upp gegn skordýrum. Samt sem
Herferðin gegn malariunni áður hafa hin auknu flóð i Níl
hefst á sama tírna í Túnis og | Frn. á 11. s.
Ráða fivatar vörnum gegn
sveppasjúkdðmum?
Sérfræðingar við Wisconsin
háskóla skýra frá því, að næmi
plantna fyrir ýmsum sveppa-
sjúkdómum sé að nokkru leyti
komin undir starfsemi hinna
svokölluðu hvata, h. e. „enzym-
um“.
Þessari uppgötvun hefur víða
vel tekið með mikilli athygli,
og hafa margir vísindamenn
vestan hafs látið þau orð falla,
að hér sé um að ræða stórt skref
í áttina(til að verja plöntur fyrir
sjúkdómum a^ ýmsum gerðum.
Ei'npig er talið, að mismunur-
inn að hinni mismunandi hvata-
starfsemi platnanna eigi rót sína
að rekja til ýmissa þátta í hinni
svokölluðu „öndum“ plantanna.
Er moöurmjólkin bezt?
„Er móðurmjólkin betri?“ er:
spurning sem oft hefur verið
spurt. Nýlega hafa farið fram
tilraunir í Bandaríkjunum, sem
benda til þess, að svo sé, a. m. k.!
þegar svín eiga í hlut. Allstór-
imi hóp grfsa var skipt í tvennt,
og helmingur þeirra nærður á
móðurmjólk, en liinum helm-
ingnum var gefinn kúamjólk og
annar matarblendingur sem sér-
staklega var valinn þeim til
eldis.
í ljós kom, að þeir grisir sem
gefin var móðurmjólk, mynd-
uðu fyrr í líkama sínum ýmsar
tegundir eggjahvítuefna af
þeim hóp sem talinn er koma í
veg fyrir sjúkdóma, þ. e. byggir
upp mótstöðukraft í líkaman*
um.
Hinum hópnum, sem gefið
var annars konar fæði, fór ekki
eins vel fram, og yfirleitt tók
þá um 4 dögum lengur að
byggja upp sama magn af þess-
um nauðsynlegu efnum. Sumir
grísa í þeim hóp náðu jafnvel
aldrei sama stigi og þeir í fyrr-
nefnda hópnum.
Skýringin er m. a. talin liggja
í því, að á móðurmjólkinni sé að
finna eggjahvítuefni, sem síist
svo til strax út í blóðstraum
grísanna, eftir neyzlu móður-
mjólkurinnar, og örfi um leið
myndun annarra eggjahvítu-
efna.
Svæfing með rafmagni.
Ný aðferð hefur verið fundin
upp við hinnar svökölluð svæf-
ingar. Hægt er að koma manni
í meðvitundarlaust ástand með
þvi að hleypa rafstraum gegn
um heilann. Aðferðin hefur ver-
ið reynd með árangri á sjúk-
linguin.
Aðferðin kom fyrst fram með
tih’aunum á dýrum, sem fram-
kvæmdar voru við háskólann í
Mississippi. Hún var í fyrsta
skipti reynd á konu nú fyrir
nokkrum dögum, er hún gekkst
undir uppskurð, sem tók um
það bil 20 mínútur. Skýrt var
frá því í skýrslu sjúkrahússins,
þar sem aðgerðin var fram-
kvæmd, að konan hefði fengið
fulla meðvitund aðeins nokkr-
um sekúndum eftir að lokað
hafði verið fyrir strauminn.
Konan losnaði einnig við öll
þau óþægindi sem sjúklingar
finna til eftir á, er venjuleg'
sæfing hefur verið viðhöfð.
Gerfinýrað á
Svo sem kunnugt er, var
fyrir nokkru stofnaður sjóður
til kaupa á svokölluðu gerfinýra
sem afhent skyldi á sínum tíina
Landspítalanum . til umráða.
Sjóður þessi var stofnaður til
minningar um Pál heitm Arn-
ljótsson framleiðslum.. er lézt
s.l. sumar, úr nýrnaveiki.
Vísir hefur fregnað að söfn-1
góðum vegi.
um hafi gengið vel, og hafa yfir
40 þús. krónur safnast í sjóð-
inn. Ekki hefur enn verið á-
kveðið með kaup á tækinu,
enda ekki tímabært, bæði vegna
þess að húsnæði er ekki fyrir
hendi eins og er til að nýta
tækið, svo og vegna þess að
þurfa mun sérþjálfað fólk til
Framh. á II. síöu.
Þekktur er sá staður í Florida, sem hcitir „Marineland“ en þar
getur að líta, m.a. lifandi hvali í stórum laugum, scm ferða-
langar geta horft sér til skemmtunar. En það verður að hugsa
vel um héilsu hvalanna, og hér sézt einn af starfsmönnum stað-
arins bur?ta tennurnar í.hvalmim „Mobey“, scm vegur aðeins
2 tonn. Eins og menn sjá,.fer vcl á nieð þeim félögum. Bh
heldur er hanu í stærra lagi, tannburstinn.