Vísir - 14.12.1961, Qupperneq 7

Fimmtudagur 14. des. 1961
V í S 1 R
7
Rætt við
Gunnar Guðjónsson, for-
mann Verzlunarráðsins,
um tollalækksnir, álagningu o.fl
★ Tollalækkanirnar.
Hvað segið þér um tolla-
lækkunina, sem Alþingi sam-
þykkti nýlega?
— Hinir geysiháu tollar á
mörgum innfluttum vörum
eru fyrst og fremst afleið-
ing uppbóta- og niðurgreiðslu
kerfisins. Til þess að standa
straum af uppbótum til út-
flutningsatvinnuveganna,
jafna upp lág aðflutnings-
gjöld á rekstrarvörum og
mikilvægum neyzluvörum
og greiða niður verð á inn-
lendum vörum, var gengið
æ lengra á þeirri braut að
hlaða aðflutningsgjöldum á
þær vörur, sem ekki voru
taldar eins brýnar nauðsynj-
ar.
Að lokum var tollaálagið
orðið meira en þrefalt inn-
kaupsverðið á mörgum þess-
ara vara. Það liggur í augum
uppi, að freistingin til að
komast hjá lögboðnum að-
flutningsgjöldum hefir magn
azt, og smygl færzt mjög í
aukana, þrátt fyrir alla toll-
gæzlu. Það eru fyrst og
fremst þær vörur, sem
smyglað hefir verið inn í
landið, sem tollar eru lækk-
aðir á, en auk þess ýmsar
aðrar neyzluvörur, sem mjög
há aðflutningsgjöld voru á.
Ennfremur er svo í ráði að
herða á tollgæzlunni til þess
að girða fyrir ólöglegan inn-
flutning.
Endurskoðun á tollakerf-
inu í heild stendur nú yfir,
og er okkur nauðsyn að fara
að feta inn á sömu braut
tollalækkana og Vestur-
Evrópuþjóðirnar. Jafnframt
er eðlilegt, að dregið verði
úr niðurgreiðslum, enda eru
þær komnar út í hreinustu
öfgar. Verðið til neytenda
er í mörgum tilfellum orðið
lægra en verðið til framleið-
endanna.
★ Álægning
víða lægri.
Því hefir verið haldið
fram, að tollalækkunin
myndi að verulegu leyti
renna til kaupsýslumanna?
Er nokkuð til í því?
— Álagning kaupmanna
hefir. ekki hækkað um krónu
og í mörgum tilfellum hefir
hún lækkað, svo að öll tolla-
lækkunin kemur neytendum
til góða. Hins vegar hafa
kaupmenn orðið fyrir tilfinn-
anlegu tapi vegna lækkun-
ar á verði birgða. Skýtur
það nokkuð skökku við, að
aldrei skuli leyft að hækka
verð á vörubirgðum til
samrærms við endurkaups-
verð, og verzlunin þannig
svipt fjármagni, en á hinn
bóginn talið sjálfsagt, að
birgðir lækki í verði við
tollalækkun. Furðulegast er
þó það í þessu sambandi, að
þrátt fyrir óskir bæði kaup-
félaganna og kaupmanna um
frjálsa samkeppni um vöru-
verð og þjónustu og þá
reynslu, sem ótvírætt sýnir,
að við það fyrirkomulag fá-
ist hagstæðust verzunar-
kjör fyrir almenning, skuli
enn haldið í fáránleg verð-
lagsákvæði, sem hefta alla
hagræðingu og afkasta-
aukningu í verzluninni.
★ Efnahags-
bandalagið.
— Hvað viljið þér segja um
þátttöku fslands í Efnahags-
bandalagi Evrópu?
— Ef Bretar, Danir og
Norðmenn gerast aðilar að
bandalaginu, er varla hugs-
anlegt, að við getum staðið
utan við. án þess að bíða
verulegt tjón af. Helztu
keppinautar okkar yrðu þá
innan markaðssvæðis banda-
lagsins, en þangað seljum við
um helming af útfiutnings-
afurðum okkar. Við löndum
bandalagsins blasa stórstíg-
ar efnahagsframfarir og ört
batnandi lífskjör, sem við
getum orðið aðnjótandi.
Hins vegar er á það að líta,
að ísland hefir algera sér-
stöðu meðal Vestur-Evrópu-
landa sökum fámennis og
sérstakra náttúruskilyrða, og
yrði að taka tillit til þess í
samningum. Okkur er einnig
nauðsyn að verzlun með
fisk og fiskafurðir verði sem
frjálsust í aðildarlöndunum.
Þó að sótt yrði um upptöku
í Efnahagsbandalagið, felst
ekki í því skylda til aðildar,
en með því ætti að gefast
tækifæri til að fylgjast nán-
ar en ella með framvindu
mála og beita áhrifum á
fyrirkomulag þeirra þátta,
sem okkur snerta sérstak-
lega. í náinni framtíð munu
mál þessi öll skýrast, er séð
verður, hvernig samningum
við næstu nágrannalönd okk-
ar reiðir af.
— Hvaða mál er helzt á
döfinni hjá Verzlunarráðinu
um þessar mundir?
— Það er bygging hins nýja
skólahúss við Þingholts-
stræti. Húsið er nú fokhelt og
hefir verið varið til þess
rúmum 2 millj. kr. Þetta fé
hefir verið fengið með frjáls-
um framlögum velunnara
skólans á undanförnum ár-
um og styrk frá Bæjarsióði
Reykjavíkur. Nú fer fram
fjársöfnun hjá verzlunar-
stéttinni og hafa margir
Gunnar Guðjónsson, form. Verzlunarráðsins.
og Þorvarður Júlíusson
Ægir með fimm bækur
Bókaútgáfan Ægir (Guð-
mundur Jakobsson) gefur að
þessu sinni út fimm bækur af
ýmsu tagi.
Tvær bóka þessarra eru inn-
lendar og höfundarnir löngu
þjóðkunnir menn, þótt á nokk-
uð mismunandi sviðum sé.
Ragnar Jóhannesson hefir geng-
ið frá útvarpssögu sinni „Á
flótta og flugi“ í bókarformi, en
hún varð mjög vinsæl, þegar
hann las hana í útvarpið á sín-
um tíma. Myndir hafa verið
teiknaðar í söguna og gerði þær
Ólafur Gíslason.
Hin íslenzka bókin er „Kross-
fiskar og hrúðukarlar“ eftir
Stefán Jónsson fréttamann.
Eru þetta þættir úr ýmsum átt-
um, bæði úr heimahögum
Stefáns og annars staðar af
landinu, skrifaðir með gaman-
semi Stefáns, sem oft kemur
fram í útvarpsþáttum hans.
Þessi bók er einnig skreytt
teikningum, sem eru eftir Krist-
in Jóhannesson.
Mest útlendu bókanna er
„Hvalur framundan. — Á búr-
hvalaveiðum umhverfis jörð-
ina“ eftir Frank T. Bullea. Seg-
ir hann frá hvalveiðum endur
fyrir löngu, er þær urðu ekki
stundaðar af neinum öðrum en
harðfengum og snarráðum
mönnum, sem þorðu að horfast
í augu við dauðann í hvert
skipti sem þeir læddust að og
skutluðu stærstu skepnu jarð-
arinnar. Þýðandi er Óli Her-
mannsson.
Loks eru tvær ástarsögur •—
Hús hamingjunnar eftir Gert-
rude Thorne og Ástin sigrar
Framh. á 4. síðu.
Góðir landar -
fi'h aJ 6 síðu:
allir taka þátt í henni og
auka á fjölbreytni hennar.
A. O. hefir stjórnað
mörgum stórum hljóm-
sveitar- og kórverkum hér í
Reykjavík. Stjórn hans ein-
kennist af vandvirkni og
smekkvísi. Samstarfsmenn
hans virða dugnað hans mik-
ils og þykir gott að vinna
undir stjórn hans. En Róbert
hefir mikla og viðkvæma
listamannslund og tekur
nærri sér, ef eitthvað gengur
úrskeiðis. Á hann þá það til
að missa þolinmæðina sém
snöggvast, ef mistök verða,
og hlaupa jafnvel á dyr.
Dvelst hann þá utandyra
stundarkorn meðan öldur til-
finninganna og skapsins er
að Iægja. En þetta V.emur ör-
sjaldan fyrir.
• Gaman er að sjá Róbert
stjórna. Hann er maður
fremur lágvaxinn, en hreyf-
ingarnar hraðar og fjörlegar
og hlaðnar smitandi krafti.
Óhjákvæmilega fljúga á-
horfandanum þá í hug orð
Einars Ben.; „Allt hneigir
og rís fyrir stjórnanda stafs-
ins / sem straumunum vísar
til samradda hafsins, / sem
hastar á unn þess, sem hljóm-
rótið magnar, / sem hrærir
hvern brunn þess til róms
eða þagnar. / Hann vaggast
í liðum með list og með sniði,
brugðizt vel við. Leitað hefir
verið til ríkis og bæjar um
fjárframlög, og gerum við
okkur góðar vonir um und-
irtektir. Byggingarfram-
kvæmdir hafa legið niðri
allt þetta ár vegna fjárskorts,
en skólinn þarf nauðsynlega
að komast í gagnið fyrir
haustið. Til þess að fullgera
húsið mun þurfa um 4 millj.
kr. til viðbótar því fé, sem
ráðstafað hefir verið.
/ og leikur hvern atburð á
tónanna sviði /svo augað með
eyranu fagnar.“
||ÓBERT er maður þéttur
nokkuð á velli, en léttur
í spori. Hann hefir myndar-
legt, bogið nef, Ijósblá augu,
sem horfa jafnan beint og
einlæglega í augu þess, sem
hann talar við. Varla er hægt
að greina, að hér tali maður
af erlendum uppruna, sem
alið hefir helming aevi sinnar
í útlöndum. Hann talar ágæta
íslenzku, að vísu með örlitl-
um hreim, en hann hefir náð
furðu miklu valdi á íslenzk-
unni og hefir víðtækt orða-
val, cnda lítúr hann á fslánd
sem sitt land og er góður ís-
Iendingur.
Kvæntur er Róbert ís-
lenzkri konu (af Snæfells-
nesi) og eiga þau fallegt
heimili vestur í Hjarðarhaga.
Fljótt má sjá, þegar inn er
komið, að hér býr tónlistar-
maður. Flygillinn er í önd-
vegi. Á veggnum ofan við
hann er stórt og athyglivert
málverk eftir þýzkan málara,
Brandenburg að nafni. Það
heitir „Mansöngvarinn“, hvíl-
ir þar fríður unglingur í
skógarrjóðri og flytur enn
fegurri skýjadísum man-
söngva sína. f skrifstofunni
innar af flóa borð og skápar
í tónlistarbókmenntum og
nótnaheftum.
Róbert tekur sér fáar tóm-
stundir frá músikinni. Og
hann veiðir ekki og hann
spilar ekki bridge, heldur
Bach og Brahms. En hann
skreppur oft í sund til að
liressa líkama og sál, og þá
helzt undir beru lofti. Hann
á það til, í góðu tómi, að
stinga sér í svalar _ unnir
Skerjafjarðarins. Ganga þá
boðaföllin í allar áttir, því að
maðurinn gengur rösklega að
öllu, sem hann tekur sér fyr-
ir hendur.
4.. des. 1961.
RJÓH.
Teikn. J. Berhard.