Vísir - 10.09.1962, Blaðsíða 9
.■
skáldsögu, þetta eilífa hljóm-
leikahald, vöruskemmurnar og
svo náttúrlega strompurinn.
Þetta eru allt saman leikrænir
hlutir sem hefðu tapazt meira
og minna í sögu.
— Þér hafið orðið þess var
að fólk hefur lagt ýmsan skiln-
ing i Strompleikinn?
— Já, það er víst. Ég sá
meira að segja einhvurs staðar
að einn hafði fundið það út, að
Ljóna og kennarinn, hvað heitir
hann nú?
í— Lambi?
— Já, Lambi. Hann hafði
fundið það út að Ljóna og
Lambi væru sama persónan
Menn fílósófera margt.
— En hvað um fulltrúa and-
ans frá Japan?
ijiHjjiiiiijOjj
Ég læt nægja að beygja mig fyrir einni og einni staðreynd i
einu. Ljósm. Vísis, Bragi.
Mánudagur 10. september 1962.-
VISIR
— Skáldsagan hefur tilhneig- — Ég veit ekki hvað ætti að — Höfundurinn hefur ekkert — Já, ég er mjög hrifinn aí — Ég hef ekki þá frásagnar-
ingu til að teygjast í allar áttir. reka mig til að taka afstöðu til lyklakerfi að verkinu utan þess einföldu lífi hjá öðrum. hæfileika um mitt eigið líf sem
Leikritið krefst sérstakrar ein- trúarbragða. Það eru mörg trú- sjálfs. Ef verkið er óskýrt er sumir höfundar hafa.
beitingar sem er afskaplega arbrögð ágæt. ekki hægt að laga það með því #
holl í skáldverki. að búa til útskýringar við það.
Eg hef ekkert tilbúið skoðanakerfi"
o
Tjað skín sól inn um gluggann
og leikur sér á borðinu.
Hönd skáldsins fitlar við ofur-
lítið smellt vínstaup úr einhverj-
um málmi. Mózart berst til okk-
, ar út úr útvarpinu. Það er mið-
ur dagur.
— Mér er sagt að fólk sé
heldur óánægt með að þér skul-
ið vera farinn að skrifa leikrit.
- Já, er það. Fólk vill alltaf
að maður sé að gera eitthvað
annað en maður er að gera. Og
ef maður gerir eitthvað vill fólk
hafa það öðruvísi.
— Og þér ætlið að halda leik-
ritunum áfram og hætta skáld-
sögunni?
— Já, ætli það ekki. Það er
svo sem ekkert prinsípmál að
skrifa ekki skáldsögu en leikrits-
formi' hefur verið mér afskap-
lega hugléikið upp á síðkastið.
Ég hef mörg leikritaefni í hug-
anum, það getur allt eins verið
að ég fari að byrja á einu núna
bráðum.
— Má spyrja eitthvað um
það?
— Nei, það er ekki hægt.
— Þár talið aldrei um verk
yðar fyrr en þeim er lokið?
— Nei, aldrei nokkurn tíma,
það er ekki liægt. Það eru ekki
nema fifl sem gera það.
— Og þér gerið ekkert til að
fá leikrit yðar sýnd?
— Nei, ekkert, ekki nokkurn
skapaðan hlut. Ég bara skrifa
þau og ef einhvurjir vilja' leika
þau, þá þeir um það.
— Yður finnst ekki að þessi
ferhyrningur sem skapar ramma
leikrita setja yður of þröngar
skorður?
— Nei, alls ekki. Það er til
hjálpar. Skáldsagan hefur til-
hneigingu til að teygjast í allar
áttir. Það gerir leikritið ekki,
það krefst sérstakrar einbeiting-
ar sem er afskaplega holl í
skáldverki.
— En ljóðformið, yður hefur
ekki dottið í hug að yrkja ljóð
aftur?
— Neinei, ljóð hafa aldrei
verið nema aukaatriði hjá mér.
Ljóðformið interesserar mig
ekki.
— Nú eru vandkvæði I sam-
bandi við útgáfu á Ieikritum.
— Já, þau eru yfirleitt alls
ekki gefin út. Kannski er um er
að ræða leikrit eftir fræga höf
unda eða leikrit sem hafa náð
mikilli frægð. Ég skrifa leikrit
bara af því að þetta form heillar
hug minn.
©
— Vður hefur ekki dottið í
hug að skrifa Stromp-
leikinn í skáldsöguformi?
— Jú, mér datt það nú eigin-
lega í hug. En það var svo
margt sem mér fannst mundu
koma betur fram á sviði en í
Rætt við
Laxness
um strompa
og prjóna-
stofur
— Zenbúddistann? Hann
hefði svo sem getað verið eitt-
hvað annað. En zenbúddistar
hafa verið svo móðins. Þeir hafa
verið nokkurs konar tizku-
skrækur. Þeir hafa verið mikið
á dagskrá hjá framúrstefnurit-
höfundum og amrískum bítn-
ikkum. .
— Eruð þér hrifinn af búdd-
isma?
— Neinei, langt frá því. Hann
hefði ekki þurft að vera búdd-
isti, hann gat allt eins verið
fulltrúi fyrir einhvur önnur
trúarbrögð. En kúnstner Hansen
er sjálfur þess konar maður að
búddistinn er sá eini sem getur
tekið á móti honum. Kúnstner
Hansen er eiginlega eins konar
bítnikk.
— Þér hafið verið taóisti?
— Já, ðg hef eiginlega alltaf
verið taóisti:
— En þér hafið ekki viljað
nota taó?
— Nei, það er ákaflega erfitt
að nota taó f skáldverki, Taó
leitar svo lágt.
- Lágt?
— Já, taó leitar lágt. Eins og
vatn sem ....... Skáldið band-
ar frá sér hendinni og Iýkur
setningunni ekki.
— Kúntsner Hansen segir að
upphefð sín komi að utan.
— Já, hann trúir á eitthvum
leynilegan félagsskap, eitthvurt
bræðralag. Hann trúir að ein-
hvur leynileg hönd komi og lyfti
sér upp og . jrður að trú sinni.
— Getur þá venjulegur mað-
ur lyft öðrum upp?
— Já, náttúrlega er kúnstn-
er Hansen á háu stigi eins og
hann er. Hann er þarna utan
síns heima. Hann er eins og
gauksungi, af allt öðru sauða-
húsi en afgangurinn af fólkinu.
Það þarf svo sem ekki að end-
urreisa hann siðferðilega. Hins
vegar verður hann fyrst heima
hjá sér innan um zenbúddista.
— Viljið þér þá meina að það
séu trúarbrögðin sem leysi
manninn?
— Nei, það er engin trú f
Hansen. Það er bara ákveðið
viðhorf til heimsins.
— Þér viljið ekki taka af-
stöðu til trúarbragða?
— Ég veit ekki hvað ætti að
reka mig til að taka afstöðu til
trúarbragða. Það eru mörg trú-
arbrögð ágæt. Þau eru bara ekki
kölluð trúarbrögð lengur. Það
er allt kallað fdeólógfa nú til
dags. Þetta Ieynilega samfélag
er fólk sem Hansen grunar að
sé til, og hann eigi heima hjá.
Eins og kallinn f Brekkukots-
annál sem er að tala um konfer-
ensráðið.
— Þér hafið stundum boðað
mönnum einfalt Iff.
— Já, er það, já? Skáldið
hallar undir flatt og handleikur
lítið skrautker. — Já, ég er
mjög hrifinn af einföldu lffi hjá
öðrum. Skáldið brosir. — En
þetta með Hansen er ekki endi-
!ega það sama.
— En Ljóna hverfur upp um
strompinn.
— Já, hún fer upp um
strompinn til móður sinnar. Svo
Framhald á bls. 10.