Vísir - 02.03.1963, Blaðsíða 9
V í SIR . Laugardagur 2. marz 1963.
9
★ Sogt frekar fré FB og
rædd þróunin ú sviði
frétfamennik
gegna óratugí
dan-
Á Þeim tíma, er Fréttastofa
blaðanna starfaði, gerðist tvennt,
sem verður til þess, að hún get-
ur látið blöðunum í té miklu
meiri og fjölbreyttari fréttir er-
lendis frá en áður, — samið er
við fréttastofu i Lundúnum um
fréttasendingar og FB hefur einn
ig miðlun norskra frétta. Aðal-
heimildir um það, sem gerist f
umhciminum, eru ekki lengur
sóttar í dönsk blöð, heldur koma
slíkar fréttir nú frá Lundúna-
borg, mestu fréttamiðstöð heims
Fréttasambandið við Norðurlönd
Ieggst bó að sjálfsögðu ekki nið-
ur, því að frá Kaunmannahöfn
eru áfram símaðar Norðurlanda-
fréttir, og meira en áður kemur
af slíkum fréttum, því að í NRP-
fréttunum. eða norsku radionress
unni var ekki sízt getið hess,
sem gerðist á Norðurlöndum,
einkum í Noregi.
Samið við
United Press.
Fyrstu árin sem FB starfaði,
kemst ísland í nánara samband
við umheiminn, vegna þess að
athyglin hefur beinst að landinu
æ meira sem viðkomustað í
flugi úthafa milli. Á fyrsta starfs
ári FB (1924) er flogið til Is-
lands í fyrsta sinn (2. ágúst).
Vísa ég þar um til greinar minn
ar í Blaðamannabókinni 1946 um
„fyrsta hnattflugið". Locatelli,
ítalski flugmaðurinn kom þá
einnig, slðar fleiri. Vegna þess-
ara flugferða 1924 og' næstu ár
á eftir og Alþingishátíðarinnar
1930 leggja erlendir fréttaritarar
Ieið sína hingað í tugatali og ís-
lenzkir blaðamenn fá því mörg
tækifæri til kynna við þessa
menn, sem um margt vildu fræð
ast. Mjög kom það oft í ljós, að
við hinir íslenzku stéttarbræður
þeirra, höfðum ekki tök á að
láta þeim fuljnægjandi upplýsing
ar í té um það, sem var að ger
ast úti f heimi á meðan þeir
dvöldust hér á landi vegna þess
af hve skornum skammti það var
sem við fengum af fréttum er-
lendis frá, og auk þess voru frétt
irnar ekki nýjar af nálinni, þar
sem þær voru teknar upp úr
blöðum i Kaupmannahöfn. —
Við Baldur heitinn Sveinsson, þá
aðstoðarritstjóri Vísis, ræddum
iðulega um það, allt frá fyrstu
kynnum eftir heimkomu mína
frá Ameríku 1923, að hér þyrfti
að breyta til, og oft sfðar, er
sérstakt tilefni gafst til, f sam-
bandi við veru hinna erlendu
stéttarbræðra. Það var þó ekki
meginatriði að geta miðlað þeim
fréttum, heidur hitt, að blöðin
gætu látið lesendum sfnum og
svo margt í — að sækja sem
mest til Dana.
Lengi vel héldum við þó að
okkur höndunum, töldum frétta-
samband við Lundúni myndi
verða fjárhag FB ofviða.
Þegar Baldur varð fréttaritari
United Press hér á landi komst
hann 1 nánari kynni við ýmsa
ráðamenn þeirrar fréttastofnun-
ar, og loks létum við til skara
skríða og skiptum með okkur
verkum þannig, að Baldur þreif
aði fyrir sér hjá United Press,
en ég hjá ritstjórum hinna blað
anna um að ráðast í breytinguna,
ef aðgengilegt tilboð fengist.
Ég vil nú taka það fram, að
er ég rek þetta allítarlega nú, er
það vegna þess, að ég tel það
marka tfmamót f sögu blaðanna
er slfk breyting sem þessi kemst
á, og að það er þeirra eigin
fréttastofa, sem semur um þetta.
Og vel má því á loft halda hve
mikinn og góðan hlut Baldur heit
inn átti að þessu máli. Bæði var
hann frumkvöðull breytingarinn
ar og honum mest að þakka, að
svo gott tilboð fékkst, að það var
fjárhag FB ekki ofviða.
Frá breytingunni var sagt í
Vísi 2 janúar 1930 f svo hljóð
andi frétt:
Nýtt fréttasamband
Fréttastofa blaðamannafélags-
ins semur um skeytasendingar
við United Press.
Útlend sfmskeyti, sem frétta-
Axel Thorsteinson:
Baldur Sveinsson.
Hagmyndmi um stofmm „Frétta-
stofu íslands"ber aS halda vakaadi
þar með öllum almenningi í té
betri þjónustu, og auk þess vor-
um við sammála um, að það væri
mikið metnaðarmál, að brjóta af
sér þær viðjar, sem gamall hugs
unarháttur og venjur höfðu lagt
Skúli Skúlason,
stofa Blaðamannafélagsins hefir
fengið hafa frá upphafi komið
frá Kaupmannahöfn. Hefir Frétta
stofan haft þar íslenzkan frétta
ritara til þess að annast skeyta
sendingar, og hefir vitanlega ver-
ið hjáverkastarf og mjög illa laun
að. Oft hefir verið talað um
að breyta þessu fyrirkomulagi og
fá skeytin frá einhverri frétta-
stofu, og nú er svo komið, að
Fréttastofan hefir gert samning
um skeytasendingar við United
Press frá 1. janúar og gildir
hann árlangt.
„United Press Assocations of
America“ er eitt voldugast frétta
félag í heimi. Aðsetur þess er í
Bandarfkjunum, en það hefir
fréttaritara í öllum löndum, þar
á meðal f Reykjavík, og annast
að staðaldri skeytasendingar til
46 landa, víðsvegar um heim. Höf
uðskrifstofur þess hér í álfu eru
f Lundúnum og Berlfn, og verða
íslandsskeytin send frá skrifstof-
unni f Lundúnum. — United
Press, eins og það er kallað í
símskeytum, hefur oft verið
nefnt í fréttaskeytum til blað-
anna hingað, og er það vegna
þess. að það hefir oft verið á
undan öðrum fréttastofnunum að
flytja stórtíðindi. Er það svo
voldugt félag, að það þarf hvorki
að spara fé né fyrirhöfn til
þess að hafa fréttaritara þar til
taks sem helzt er að vænta mik-
illa frétta.
í samningi þeim, sem Frétta-
stofa Blaðamannafélagsins hefir
gert við United Press, er svo um
samið, að send verða til jafn
aðar 150 orð á degi hverjum,
alla virka daga, en borgun fyrir
þessar skeytasendingar er mjög
sanngjörn.
Vísir væntir þess að breyting
þessi verði lesendum blaðsins til
ánægju, ekki sízt vegna þess, að
að fréttir munu nú berast fljót-
ara en áður United Press situr
vitanlega betur fyrir fregnum en
dönsk blöð, sem verið hafa aðal-
heimild þeirra, sem sent. hafa
Fréttastofunni símskeyti.
Þess skal getið, að skeytasam-
bandi Fréttastofunnar við Kaup-
mannahöfn er ekki algerlega lok-
ið, þvf að þaðan verða eins og
áður, símaðar helztu fréttir frá
Norðurlöndum.
Þannig kynnti Baldur heitinn
Sveinsson Iesendum Vísis breyt-
inguna.
Orðin voru
fleiri en 150.
Ég þarf ekki að fjölyrða um
það f blaði, sem út er gefið á
því herrans ári 1963 hversu mik
ilvægt það var, að fá fréttirnar
frá Lundúnum glænýjar og að
kalla með loftsins hraða. Ég vil
líka leggja á það sérstaka áherzlu,
að orðin voru raunverulega miklu
fleiri en 150 til jafnaðar á degi
hverjum — ekki að vísu þau sem
símuð voru — en United Press
sendi FB jafnan geisi mikið efni
fyrir fram um menn og málefni
(mót, ráðstefnur o. fl.), sem gat
komið að hinum beztu notum við
samningu fréttanna upp úr skeyt
unum, eða beinlínis var hægt að
nota óbreytt. Þefta fréttaefni var
bæði fjöiritað og í prentuðu máli,
m. a. ítarlegar upplýsingar um
alla helztu forystumenn þjóð
anna, svo að nærri allt af voru
nægar upplýsingar fyrir hendi
um slíka menn, ef til þurfti að
taka.
Talsambandið
við útlönd.
Fimmtudag 1. ágúst ’35 gerðist
sá merki atburður, að talsamband
við útlönd var opnað. Hófst sú
athöfn kl. 11 f. h. og að henni
lokinni var talsambandið tekið
til almenningsnota. Vfsir átti þá
viðtal við Webb Miller forstöðu-
mann Evrópufréttadeildar United
Press og var svo að orði komizt,
að blaðinu þætti vel við eiga, að
eiga viðtal við UP á þessum degi,
„þar sem aðstoðarritstjóri blaðs-
ins, Baldur heitinn Sveinsson,
hefði átt frumkvæði að þvf, að
íslenzku blöðin sömdu við frétta
stofu f Lundúnum, mestu frétta-
miðstöð heims, og þar með gert
kleift að fréttaflutningur til lands
ins yrði hraðari og betri.
Ég talaði þar næst við Webb
Miller sem forstöðumaður FB og
bað hann fyrir eftirfarandi orð-
sendingu:
íslendingar hafa beðið talsam-
bands bessa, sem f dag var opnað
milli Islands og Engiands og ls-
lands og Norðurlanda, með eftir
væntingu og góðum vonum. Með
vaxandi viðskiptum við aðrar
bjóðir hefir öllum, er þessi mál
varða mestu, orðið ljós nauðsyn
in á að hafa við höndina hin full-
komnustu tæki nútímans, til þess
að geta haft fljótvirkt samband
við aðrar þjóðir. Við erum sann
færðir um, að hið nýja talssam-
band muni koma verzlun og við
skiptum landsins og allri þjóðinni
Framhald á bls. 10.
B