Vísir - 21.03.1963, Síða 6

6
V í SIR . Fimmtudagur 21. marz 1963.
'eimdallin*
Gför rétt —
ÞoB ei órétt
Ritstjórar Asgeir Thoroddsen og Ragnar Kjartansson
AUKIN HAGRÆDING = AUKIN HAGSÆLD
Æskulýðssíðan hefur
leitað til Péturs Sigurðs-
sonar alþm. og lagt fyrir
hann nokkrar spurningar
tmrðandi svokallaða
vinnuhagræðingu og mál
þar að lútandi. Sem kunn
ugt er er Pétur formaður
milliþinganefndar, sem
hefur með styttingu
vinnutímans að gera.
Áberandi skilnings- og
áhugaleysi virðist ríkj-
andi meðal alls þorra
manna á mikilvægi vinnu
ransókna og hagræðingar
SÍÐAN vonast ti! að við-
tal þetta megi leiða til
aukins skilnings og á-
huga á þessu merka máli.
Viö spyrjum fyrst hvert sé hlut
verk Vinnutimanefndarinnar svo-
köUuöu.
„1 stuttu máli að leggja fram
tillögur um hvernig gera megi 8
st. vinnudag raunhæfan án skerð
ingar launa. Jafnframt var okkur
falin viðtæk skýrslusöfnun og
rannsðknarstörf I og með sem
nauösynlegs undanfara að okkar
tillögum".
Hafiö þiö sent frá ykkur til-
lögur, og ef svo er, hvert stefna
þær?
„Óhætt er að segja, að nefndin
hafi fljótlega orðið sammála um
að æskilegt væri að sem fæstar
ráðstafanir til styttingar vinnu-
tfmans yrðu gerðar, nema tryggt
væri, að framleiðslan gæti þrátt
fyrir þær haldið áfram að aukast
og eða batna með sama eða lækk
uðum tilkostnaði, eða með öðrum
orðum sagt, að auka framleiðsl-
una.
Tii lausnar þessum þætti vanda
málsins tel ég að til þurfi skipu-
lagða, almenna hagræðingastarf
semi.
Þau mál kynnti nefndin sér
æðstu trúnaðarmenn sinna sam-
taka á þessu sviði, heldur einnig
og jafnframt staðið fyrir áfram-
haldandi kennslu og leiðbeining-
arstarfsemi innan þeirra".
Og hver urðu viðbrögð ríkis-
stjórnarinnar við þessari mála-
leitan?
„Talið var nauðsynlegt að fá
ýtarlega kostnaðar- og starfsáætl
un. Var Sveini Björnssyni frkvstj.
Iðnaðarmálastofnunarinnar falið
að vinna það verk. Sú áætlun
barst ríkisstjórninni í desember
s. 1. og er enn til athugunar hjá
henni“.
Þú minntist á framleiðni. Hver

Rabbað við Pétur
Sigurðsson alþm.
mjög ýtarlega og fyrstu niður-
stöður urðu þær, að til þess að
lcömef'feplsari 'st|nsemí af stáð al,- .
' 'rnennt, yrði að auka þekkingu
1 þjóðarinndr,’ én sérstakiega þó
aðila vinnumarkaðarins á þessum
málum, yrði aðstoð ríkisvaldsins
óhjákvæmileg.
Með þessum forsendum og öðr-
um, sendum við ríkisstjórninni
fyrirspurn snemma á s. 1. sumri
þess efnis, hvort hún vildi
styrkja nokkra menn frá sam-
tökum launþega og vinnuveit-
enda til að kynna sér og læra
siíka starfsemi til hlftar, þannig
að þeir gætu ekki aðeins orðið
er skilgreiningin á þvi hugtaki?
„Reyndar hef ég þegar getið
um það, en framleiðni er íslenzka
heitið á Produktivitet, en fræði-
lega er það skýrt sem nýtingar
hlutfallið milli ákveðins fram-
leiðslumagns og magns hinna
ýmsu þátta framleiðslunnar, sem
til þurfti. Og það er talað bæði-
um vinnuframleiðni og heildar-
framleiðni, en þá er átt við, að
aukning framleiðni sé fólgin f
því að framleiða meiri og eða
betri vöru með sama eða lækk-
uðum tilkostnaði.
Framleiðni má mæla fyrir hrá-
efni, vinnuafl, vélakost, orku,
.V.V,V.V.\\V.V.V.V.V.V.V.,AV.V.V.V.V.V.V.,.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.,.V.V.V.,.V,
Pétur Sigurðsson.
fjármagn og annað sem máli
skiptir hverju sinni“.
Þegar ég hef heyrt þig tala
um þessi mál, Pétur, talar þú
um hagræðingu, en ekki vinnu-
hagræðingu. Hver er munurinn?
„Vinnuhagræðing er aðeins
einn þáttur hagræðingarstarfsem
innar, og fjallar um betri nýt-
ingu vinnuaflsins, en inn á það
,.v.v.,.v,v.v.,.,.v.,.*.v.,.v.v
er að vísu komið í öllum þáttum
hennar“.
Er þá hægt að skipta hagræð-
ingarstarfinu í marga þætti?
„í stórum dráttum má skipta
henni f þrennt:
1. Skipulagsleg verkefni í sam-
bandi við stjórnina.
2. Rekstrarhagfræðileg við-
fangsefni, t. d. skipulagningu
reikningshalds og rekstrareftir-
lits, og f 3. lagi. Framleiðslu-
tæknileg viðfangsefni, sem fjalla
um sjálfa framleiðsluna, og þess-
um þætti má skipta í undir-
flokka, t. d. hvort þeir krefjast
fjárfestingar eða ekki og undir-
fíokkur í þessum þætti er sá þátt
urinn, er nefndur hefpr verið
vinnuhagræðing. Hún er fyrst og
fremst fólgin í því að finna beztu
vinnuaðferðina, spara óþarfa
flutninga, óþarfar hreyfingar, erf-
iðustu átökin og hvers konar
tfmatafir vegna skipulagsieysis".
En vinnurannsóknimar, eru
þær ekki nauösynlegur liður í
þessari starfsemi?
„Jú, þær eru einn stærsti liður
allrar hagræðingarstarfsemi og
ekki sízt vinnuhagræðingarinn-
ar“.
Og þær em notaðar viö ákvörö
un ákvæðisvinnu?
„Já, þessi mælitækni hagræð-
ingarinnar er notuð til þess að
tímamæla og ákveða réttlátan
grundvöll ákvæðisvinnu. Annars
er sá misskilningur mjög út-
breiddur, að vinnuhagræðing og
ákvæðisvinna séu óaðskiljanlegir
hlutir, en hagræðingarstarfið allt
getur í sjálfu sér verið óháð á-
Framhald á bis. 10.

.V/.V.V.V.V.V."

I

i

Ó, SÚ NÁÐ AÐ
lír ræðum
Krúsévs:
KRUSTSJOV: 1936 tilefni: rétt-
arhöldin yfir Trotzkyistum)
Meö þvf að lyfta höndum sin-
um gégn félaga Stalín lyftu þeir
þeim gegn öllu þvi, sem bezt er
í mannkyninu. Stalin — von
okkar. Stalin — þrá okkar. Stal
in — Ijós hins framfarasinn-
aða mannkyns. Stalin — vilji
okkar. Stalin — sigur okkar.“
KRUSTSJOV: 1956 (nokkur at-
riði úr leyniræðunhi um Stalin)
1. Stalin þoldi enga sam-
virka forystu, ekkert samvirkt
starf, hann beitti fruntalegu of-
beldi, ekki aðeins við hvern
þann, sem andæfði honum,
heldur og gegn öllu því, sem
duttlungafullu og gerráðu eðli
hans fannst brjóta í bága við
skoðanir sínar. Það var ekki að-
ferð Stalins að sannfæra, út-
lista og vinna af þolinmæði
með öðrum, heldur að þröngva
skoðunum sínum upp á þá og
krefjast skilyrðislausrar undir-
gefni. Hver sá sem andmælti
skoðunum hans . . var fyrir-
fram dæmdur til að verða . . •
•I „Þessir vesælu ómerkingar
reyndu að gera einingu flokks-
% ins og sovézka ríkisins að engu.
■»
WLWMW.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.'.W.V.V.V.V.V.’.V.V.V.V
útrýmt, bæði andlega og líkam-
Iega.“
2. „Hann (þ.e. Stalin) hvarf
frá aðferð hinnar fræðilegu bar-
áttu og tók upp valdboð, fjölda
kúgun og ógnarstjórn I staðinn.
Hann beitti refsivaldinu f stöð-
ugt stærri stil og af æ meiri
hörku. Gerræðisleg framkoma
Stalins varð öðrum hvöt og
heimild til gerræðis, fjöldahand
tökur, nauðungarflutningar á
mörgum þúsundum manna f út-
legð, aftökur án réttarhalda og
venjulegrar rannsóknar — allt
skapaði andrúmsloft þetta ó-
vissu, ótta og jafnvel örvænt-
ingu.“
3. I þessari frægu ræðu gefur
Krústsjov þær upplýsingar að
t.d. hafi 98 miðstjórnarmenn
af 139 (þ.e. 70%), sem kosnir
voru á 17. flokksþingið verið
teknir fastir og skotnir. Af 1966
fulltrúum með „atkvæðisrétt“
á flokksþinginu vorú 1108, eða
liðlega helmingur, teknir fastir
og sakaðir um gagnbyltingar-
sinnaða glæpi.
4. Um afskipti Stalins af
hernaðaraðgerðum kemst Krúst
jov svo að orði: „Eftir að stríð-
ið' var byrjað gerðist sá tauga
óstyrkur og sú móðursýki, sem
Stalín sýndi, er hann blandaði
/Sér í raunverulegar hernaðar-
aðgerðir, her okkar til alvarlegs
tjóns. Stalín var stöðugt að
blanda sér í hernaðaraðgerð-
ir og gefa út fyrirskip-
anir,- sem tóku ekkert tillit til
hins raunverulega ástands á
viðkomandi hluta vfgstöðvanna
og ekki gat hjá farið, að þær
hefðu gífurlegt manntjón í för
með sér.“
5. „Táknræn dæmi um sjálfs
dýrkun Stalfns kom fram í
„Stuttri æfisögu" Stalíns, sem
birtist 1948. Sú bók var vottur
taumlauss smjaðurs. Hún er
dæmi þess hvernig hægt er að
gera mann að guði, að óskeik-
ulum spekingi, „mesta leiðtoga“
og „djúphyggnasta herstjómara
allra tíma og þjóða“. Við þurf-
um ekki að tilfæra nein dæmi
þessa viðbjóðslega smjaðurs,
sem fyllir þessa bók. Því einu
þarf við að bæta, að það var
allt samþykkt og gefið út af
Stalín sjálfum og sumt af því
skrifað inn f uppkast bókar-
innar með hans eigin rithönd".
Og þá sveif andinn yfir vötn
unum hjá meistara Jóhannesi
úr Kötlum og hann orti um
„Stalín — ljós hins framfara-
sinnaða mannkynS“, iofsöng,
sem hin steinrunnu nátttröll
Sovét-íslands kyrjuðu baki
brotnu nótt sem nýtan dag:
„Hér öskrar ekki loddari
um ofurmannlegt kyn —
— hér brosir aðeins maður,
sem er mannsins bezti vin“.
!■ ■■■■_■_!