Vísir - 26.03.1963, Blaðsíða 7

V í

S IR . Þriðjudagur 26. marz 1963.
i—w—i——ciMii»u|m».imMaaw.MWMTamiffin,irHi"i)ififnMr<ni,flT»»*n™«»»——m™
Það má nú teljast víst, að
fyrstu geimförunum muni tak-
ast þegar á þessum áratug að
brúa þetta 384 þús. km. bil
milli jarðar og tungls. Áætlun
bandarísku geimstofnunarinnar
NASA gerir ákveðið ráð fyrir
því.
Áætiun þessi er kölluð vest-
anhafs Apollo áætlunin og nú
þegar vinna tugir þúsunda
manna að framkvæmd hennar
í ótal rannsóknarstofum, verk-
stæðum, verksmiðjum og öðr-
um stofnunum.
Samkvæmt henni verður ein-
hvern tíma á árunum 1968—70
skotið á loft risastórri eldflaug
með þrjá geimfara innanborðs.
Þeir munu stefna flauginni til
tunglsins og fara í sporbaug í
kringum það. Þá munu tveir
þeirra stíga út og láta sig síga
í geimhylki niður á yfirborð
tunglsins.
3á
'C’itt stig þeirrar risaeldflaug-
ar, sem verður notuð sem
tunglfar, er þegar tilbúið og
hefur þrisvar verið skotið á loft
með góðum árangri. Flughreyfl
ar í annað stigið hafa þegar
verið smíðaðir og er verið að
reynai þá . I aflgrindum. Þar
þruma þeir dægrin löng. Og ný-
lega var einni frægustu flug-
þögninni og leyndinni komið
Bandaríkjamönnum á óvart og
orðið enn einu sinni á undan
þeim í kapphlaupinu til tungls-
ins.
Það, sem vitað er um undir-
búning tunglferða, kemur því
allt frá Bandaríkjamönnum, sem
eru örlátir á upplýsingar.
kanna yfirborð tunglsins, svo að
flugfræðingarnir geti komizt að
niðurstöðu um það hvaða að-
ferðir séu beztar til að lenda á
tunglinu og svo að líffræðing-
arnir geti vitað hvað þurfi að tunglflaugarinnar og geta stefnt
gera til að tunglfararnir geti henni á rétta braut er einhverju
haldið lífi þar. Vélheilar verða hefur skeikað.
smíðaðir, sem eiga' að fylgjast Læknar munu rannsaka ná-
nákvæmlega með ferð og stefnu Framhald á bls. 10.
Hér sést eitt stig Saturn-eldflaugarinnar sem hefur átta eldhreyfla nieð 680 tonna þrýstikrafti. Sjáið
af samanburði við mennina hve risavaxið það er
Tjað er t. d. vitað að á fjár-
lögum þessa árs hafa Banda
ríkjamenn veitt 3,7 milljarða
d'ollara, eða um 150 milljarða
króna til geimrannsókna. Þar af
fer um 1 milljarður dollara eða
um 43 milljarðar króna beint til
Apollo-áætlunarinnar. Og á,
næstu árum, eða þangað til
fyrsti maðurinn hefur stigið
fæti sínum á tunglið, er áætlað
að verja til tunglflugsins a. m.
k. 20 milljörðum dollara eða
nærri 9000 milljörðum króna.
Með þessum risavöxnu fjárfram
lögum hyggjast Bandaríkja-
menn hrifsa forustuna í geim-
rannsóknum frá Uússum.
Áætlunin um mannað tungl-
flug er flóknari og erfiðari
tæknilega en nokkur önnur
frarrikvæmd mannsins sem vit-
að er um. Hún nær yfir nær því
öll svið mannlegrar þekkingar
og tækni. Sérfræðingar á öllum
sviðum vísinda verða að leggja
Hvað
Þannig á þriggja manna geimfarið, sem sent verður til tunglsins að líta út. Bandarísk flugvélaverk-
smiðja er að smíða slíkt geimfar og hefjast fyrstu tilraunir með það á næsta ári.
Tunglið, nágranni jarð-
arinnar, sem mann-
kynið hefur alla tíð
dreymt um að komast
til, er nú loksins komið
í seilingarhæð. Það er
að verða tæknilega og
f járhagslega framkvæm-
anlegt fyrir manninn að
komast þangað.
vélaverksmiðju Bandaríkjanna
falið það hlutverk að smíða
geimhylkið, sem geimfararnir
þrír eiga að hafast við f á viku-
langri ferð sinni til tunglsins.
Nöfn þremenninganna, sem eiga
að fara í fyrstu tunglferðina,
standa þegar á einhverjum list-
um hjá yfirstjórn geimferð-
anna.
Á sama tíma eru Rússar einn
ig vafalaust að vinna að þess-
um málum af fullum krafti. En
aðgerðir þeirra eru algerlega
leynilegar. Hvenær sem minnzt
er á tunglferðir við færustu vís
indamenn þeirra, þegja þeir
við. Þeir vonast til að geta með
sitt af mörkum, allt frá stærð-
fræðingum til viðskiptafræð-
inga. Það er ekki gott að segja ,
hver hefur þýðingarmeira hlut- \
verki að gegna, rafmagnsfræð-
ingurinn, sprengiefnafræðingur-
inn, læknirinn, lífeðlisfræðingur
inn eða sálfræðingurinn.
c&t>
TJlutverk tæknifræðingsins er
að mæla út nákvæmlega
hvað kraftmikla eldflaug þurfi
til að bera nokkurra tonna geim
hylki á loft. Stjörnufræðingar
og jarðfræðingar verða að
leggja saman í púkk til að
Eldflauginni Saturn C1 hefur verið skotið þrisvar á loft í tilrauna-
skyni. Myndin sýnir, þegar fyrstu Saturn-flauginni var skotið á
Ioft frá Kanaveralhöfða.
V