Vísir - 30.03.1963, Blaðsíða 4

‘ 4 1 V' '
VISIR . Lnugardagur 30« ma.rz 1963.
NY TEGUND AF SEMENTI
Sementsverksmiðja rikisins
hefur tilkynnt að verð á sem-
enti muni lækka héðan í frá
um kr. 70,00 hver lest og er
þessi verðlækkun ákveðin með
hliðsjón af því að fastlega er
búizt við stóraukinni sements-
notkun á þessu ári miðað við
söluna á sl. ári.
Vísir snéri sér í tilefni af
þessari fréttatilkynningu til dr.
Jóns E. Vestdals framkvæmda-
stjóra Sementsverksmiðjunnar
og innti hann nánar um þessa
verðlækkun á sementi.
— Sementið Iækkar frá verk-
smiðjunni, sagði dr. Vestdal,
um 70 krónur lestin hvar sem
er á landinu. Við seljum sem-
ent í heildsölu til kaupfélaga og
kaupmanna úti á landsbyggð-
inni og til þeirra hefur verðið
verið 1200 kr. hver lest, mið-
að við cif-verð, en er nú lækk-
að niður í 1130 krónur. Sements
verksmiðjan skiftir sér ekki af
útsöluverði á þessum stöðum,
en það er háð verðlagseftirliti.
Hins vegar selur verksmiðjan
sjálf sement í smásölu £ Reykja-
vík og á Akranesi. Þar kostar
lestin 1330 krónur úr skemmu
og 1300 krónur frá skipshlið,
en lækkar nú um 70 krónur á
báðum stöðunum.
— Sementsverksmiðjan gerir
ráð fyrir aukinni sementsnotk-
un á þessu ári miðað við það
sem var I fyrra.
— Já, það er höfuðástæðan
fyrir verðlækkuninni. Aukning-
in í sementsnotkuninni er þeg-
ar farin að gera vart við sig,
þv£ að tvo fyrstu mánuði þessa
árs hefur verksmiðjan á Akra-
nesi selt 5837 lestir af sementi,
en á sömu mánuði í fyrra 3514
lestir. Hér er því um 85%
aukningu að ræða.
— Stafar ekki þessi aukn-
ing af hagstæðara veðurfari?
— Jú okkur £ verksmiðjunni
er það fyllilega Ijóst að veður-
farið £ vetur hefur gert sitt til.
En það eru ýmsar aðrar upplýs-
ingar sem við styðjumst við og
m.a. höfum við rökstuddan
grun um óvenjumiklar bygg-
ingaframkvæmdir víðsvegar úti
á landsbyggðinni, sem mun
auka sementsnotkun til muna.
— Er byrjað að gera pant-
anir til þeirra framkvæmda?
— Nei, sementspantanir ber-
ast venjulega ekki fyrr en hálf-
um mánuði eftir að sementið
á að vera komið á viðkomandi
stað. Allt um það vitum við
um ýms meiri háttar mannvirki
sem fyrirhuguð eru.
— Dregur timburskorturinn
£ landinu ekki eitthvað úr sem-
entsnotkun?
— Seinkar e. t. v. eitthvað
kaupum á sementi, en dregur
ekki að ráði úr sementsnotkun.
Loftmynd af Sementsverksmiðjunni.
ÆVINTYRI
Blcsðmsnn gongci 80 kílémetrn
Ung ensk stúlka að nafni Renee
Kembery, vann fyrir skömmu
hálfsmánaðar dvöl £ U.S.A. ásamt
móður sinni, £ keppni um góðan
smekk.
Keppnin var haldin út af svo-
nefndum „Battle of Britain“ degi.
Þann dag heiðra Englendingar þá
flugmenn sína sem fórust i strið-
inu. Má í þv£ sambandi minnast
orða Churchills: „Aldrei hafa jafn
margir átt jafn fáum jafn mikið að
þakka“.
Þær mæðgur komu hér við á
þriðjudagskvöldið’á leið sinni til
Bandaríkjanna. Renee, var að
Afmælisgjafir til
Þjóðminjasafnsins
Enn hafa Þjóðminjasafni íslands
borizt afmælisgjafir til viðbótar
þeim, sem þegar hefur verið sagt
frá í blöðum.
Frú Ingibjörg Eyfells afhenti
safninu fyrir sfna hönd og syst-
kina sinna nokkra góða hluti, er
flestir höfðu áður verið £ eigu for-
eldra þeirra, séra Eggerts prófasts
Pálssonar og Jóhönnu Eggertsdótt-
ur Briem. Meðal þessara hluta er
eikarkista stór, tvær fallega riðnar
tágakörfur austan af Jökuldal,
reizla úr kopar og útsaumaður
upphlutur.
Þórður Tómasson í Skógum
færði safninu 20 sýnishorn af
gömlum islenzkum vefnaðargerð-

Með sömu flugvél og Renee og •
móðir hennar, var einnig 36 ára
gamall enskur blaðamaður Len
Adams.
Hann haltraði nokkuð, en bar
sig annars virðulega, og ekki að á- j
stæðulausu. Fyrir tveimur eða
þremur dögum sfðan lagði hann
upp, ásamt 19 öðrum fréttamönn- j
um, frá Big Ben og fylgdi rösklega
þeirri áskorun Kennedys að ganga
80 km. Adams var annar í mark,
gekk á 16 klst. og 12 mín. Sá
fyrsti gekk á 16 klst. sléttum.
— Hvað gerið þið ráð fyrir
að seija mikið í ár?
— Við áætlum söluna 90 þús
undir lestir £ stgð 75 þúsunda
lesta á árinu sem leið. Og eins
og ég sagði áðan er þetta aðal-
ástæðan fyrir verðlækkuninni
á sementinu. Verksmiðjustjör/i-
in telur eðlilegt að notendur
sements fái að njóta þess þegar
rekstursafkoma verksmiðjunnar
batnar. Við teljum ekki að af-
koma verksmiðjunnar ætti að
vera stefnt £ hættu með þeirri
lækkun, sem hér um ræðir.
— Og svo eruð þið að byrja
á framleiðslu nýrrar tegundar
af sementi?
— Já, tegund sem á alþjóða-
máli hefur hlotið nafngiftið
puzzolana-sement, en við köll-
um hér Faxa-sement.
Hvað framleiðslu og gæða-
mat snertir förum við eftir
normum, sem gilda f öðrum
löndum, einkum þó f Banda-
rfkjunum og Þýzkalandi.
— Hvernig er það búið til?
— Það er búið til úr venju-
legu Portlandssementsgjalla og
steintegundum sem hafa svokall
aða puzzolanaeiginleika, en það
eru tegundir blandaðar gjalli,
sem bindast á svipaðan hátt og
sementið sjálft gerir. 1 okkar til
felli eru þessar steintegundir
móberg og líparít, þær tvær
steintegundir hér á landi, sem
hafa mesta puzzolanaeiginleika
samkvæmt rannsóknum sem
hér voru gerðar fyrir mörgum
árum.
— Hver er munurinn á þessu
puzzolanasementi og venjulegu
sementi?
— Puzzolanasementið, eða
það sem við köllum Faxasem-
ent hefur ýmsa kosti fram yfir
venjulegt Portlandssement, en
lika nokkra ókosti.
— Hverjir eru helztu kost-
•irnir?
— Til dæmis þeir, að minna
hitnar f steypu gerðri úr Faxa-
sementi heldur en venjulegu
sementi. Sé um stór mannvirki
eða stórar steypur að ræða er
þetta mjög mikill kostur. Það
er miklu sfður hætta við þenslu
sprungum f steypunni. Þá þolir
Faxasementið einkar vel sjávar-
Dr. Jón E. Vestdal.
vatn og jarðvatn og ætti þess
vegna helzt að notast í hafnar
gerðir og húsagrunna. Einnig
þykir mér sennilegt að það
verði tekið fram yfir venjulegt
Portlandssement við pússning-
ar innanhúss og utan.
— Nú en hverjir eru þá ókost
irnir?
— Þeir eru, miðg.ð- wðnBopt"-
landssementið fólgnir f þvf, að
það tekur lengri tfma fyrir
steypu gerða úr Faxasementi,
að ná fullum styrkleika. Slíkt
getur skift máli einkum þegar
um loft í húsum er að ræða
eða annað þvf um líkt, en skift-
ir naumast verulegu máli um
grunna eða veggi f húsum.
— Er Faxasementið ódýrara
í framleiðslu en venjulegt sem-
ent?
—Já. Meiningin er að selja
það 100 krónum ódýrara, þann-
ig að selt úr skemmu hér í
Reykjavík á það ekki að kosta
nema 1160 krónur hver lest,
en 1130 krónur frá skipshlið.
— Er það komið á markað-
inn?
— Ekki ennþá, en væntanlegt
í næsta mánuði. Við erum þeg-
ar byrjaðir að mala það, en
verjum alllöngum tíma í að
rannsaka það áður og prófa til
að ganga úr skugga um að það
sé fyrsta flokks vara.
sjálfsögðu f sjöunda himni yfir •
sigrinum. Um stund leit þó út fyrir!
að draumurinn yrði að engu, þvf:
að faðir Renee, foreldrar hennar:
hafa verið skilin í 14 ár, neitaði að;
samþykkja vegabréfsumsókn henn-;
ar. En sem betur fór rættist þó úr j
þessu á síðustu stundu, og hún j
fékk vegabréfið þrátt fyrir allt.!
Renee sem aldrei hefur ferðast ut- j
an Englands áður sagði: „Ég!
hlakka mest til að sjá Broadway, •
og kaffisjoppur unglinganna.
I
Renee og móðir hennar við móttökusai Loftleiða.
r t