Vísir - 08.04.1963, Síða 1

BLAÐ II.
VISIR
Mánudagur 8. apr'il 1963
SIÐBOT EÐA
NIÐURRIF?
Á s.I. fimmtudag birtist
hér í blaðinu grein eftir
Dr. Robinson biskup í
Woolwich í Bretlandi,
þar sem hann setur fram
skoðanir sínar á nauð-
syn þess, að kirkjan end
urskoði guðsmynd sína
á þeim forsendum, að
hún sé úrelt og víðs
fjarri því að vera að-
gengileg fyrir nútíma-
manninn. Nokkrum dög
um eftir að þessi grein
birtist í brezkum blöð-
um, kom út bók eftir
Robinson, Honest to
God, sem nefna mætti á
íslenzku „Heiðarleiki
gagnvart guði“, en þar
setur biskupinn ýtarlega
fram hugmyndir sínar
um afstöðu sína og nú-
tímamannsins til guðs-
hugmyndar kirkjunnar.
J BÓK sinni segir Robinson
biskup, að margir muni
verða til þess að stimpla hug-
myndir sínar sem „trúvillu“.
Ekki hefur enn verið gripið til
þess orðs í umræðum um bók-
ina í Bretlandi, þar sem mikil
ólga hefur orðið út af bókinni
innan brezku kirkjunnar, en á
prenti hafa verið notuð orð eins
og „hættulegur", „öfugsnúinn",
„sundurlaus" um þann boðskap
til kristinna manna, sem Rob-
inson biskup birtir í bók sinni.
Margir halda því fram, að bók-
in grafi undan grundvallarkenn-
ingum kristinnar trúar og verði
til þess að spilla fyrir einingu
hinna ýmsu deilda kristinnar
kirkju.
Robinson biskup boðar þar,
sem hann nefnir „kristni án
trúarkenninga“. Hann dregur í
efa, að hin hefðbundna guðs-
mynd kirkjunnar sé rétt, í stað
guðs sem persónugerðrar veru
á ákveðnum stað vill hann, að
menn skilgreini guð sem fyll-
ingu í dýpt lífsins. Hann dregur
meyjarfæðinguna í efa, og hann
heldur því fram, að ekki beri að
líta á altarissakramentið sem
fráhvarf frá þessum heimi og
siðalögmálin séu ekki óskeikul
í sérhverju tilviki.
“DREZKIR guðfræðingar hafa
rætt ákaft um hina nýju
bók, og meðal annars er Robin-
son gagnrýndur harðlega fyrir,
Kaþólski biskupinn
Gordon Wheeler.
að hann skuli hafa lagt biskups-
nafn sitt við þessar kenningar
sinar. Alfred Simmons, sem er
forvigismaður hreyfingar, sem
kennir sig við, hinn heilaga
kross og leitar eftir sameiningu
við kaþólsku kirkjuna, hefur
látið þau orð falla, að sú hugs-
un, sem birtist í bókinni, geti
langt frá því stuðlað að aukinni
samvinnu við kaþólsku kirkj-
una. Biskupinn af Pontefract,
Eric Treacy, hefur gagnrýnt
bókina og talið hana „hættu-
lega bók“, sem yrði til þess að
trufla trúarró fleiri en hinna,
sem hún gæti ef til vill vakið
til nýrrar umhugsunar um ei-
lífðarmálin. Hún mundi „særa
marga einlæga, kristna trú-
menn, sem ekki nálgast guðs-
hugmyndina á sama vitræna
hátt og höfundur bókarinnar".
Dr. Robert Mortimer biskup af
Exeter sagði, að kenningar
Robinsons væru hvorki fugl né
fiskur, „hitt er aftur á móti
fátítt, að þvllíkar skoðanir séu
settar fram af biskupi í brezku
þjóðkirkjunni og óvenjulegt, að
biskup setji mál sitt fram á svo
sundurlausan hátt“. Dr. Clyn
Simon biskup af Landaff hefur
einnig minnzt á þetta sundur-
leysi og ósamræmi í bókinni,
en jafnframt hefur hann sagt,
að höfundur hennar væri „ein-
hver gáfaðasti maður brezku
kirkjunnar". Hann sagði, að
bókin léti ósvarað mörgum
spurningum, t.d. um framhalds-
líf og sömuleiðis um afstöðu
til hins þriðja þáttar þrenning-
arinnar, heilags anda.
glDNEY H. EVANS kanúki,
rektor Kings College í
London og jafnframt deildar-
forseti guðfræðideildarinnar var
ekki í neinum vafa um gildi
bókarinnar: „Mikilvægi bókar-
innar er fólgið í því, að hún
kemur fólki til að ræða um
guð og eðli hans. Hún mun
vefjast fyrir mörgum kristnum
mönnum, sem aldrei hafa verið
knúnir til umhugsunar og um-
tals um hugmyndir sínar um
guð. Hún mun orsaka reiði ann-
arra, vegna þess að hún lætur
f Ijós efa, sem þeir hafa aldrei
haft hugrekki til að horfast í
augu við. Hún mun koma mörg-
um vísindamanninum til þess að
endurskoða fyrri afstöðu sína
til guðs.“ Þegar dýpra væri leit-
að, taldi Evans, að bókin bæri
vott um hinar sífelldu sveiflur
milli gyðinglegra og grískra
hugmynda um guð.
W. Fenton Morley kanúki,
víkar í Leeds, taldi,-að í bók-
inni kæmi fram tilhneiging til
þess að þóknast fjöldanum.
Hann sagði, að sveigjanleiki
Prófessor A. J. Ayer.
þólsku kirkjunni viðvíkur, hefur
Gordon Wheeler kanúki og for-
stöðumaður Westminster Cathe-
dral sagt, að enginn kaþólskur
guðfræðingur eða heimspeking-
ur geti samþykkt boðskap Rob-
insons biskups. „Vér fögnum
nýjum staðfestingum hinna ei-
lífu sanninda, en ekki ef varpað
er fyrir borð þeirri dýrmætu
hugsun, sem er undanfari
þeirra."
Tvær prentanir bókarinnar
eru þegar uppseldar á fáeinum
dögum, og búizt er við, að und-
irtektir fólks utan biskupakirkj-
unnar verði betri. Prestar cong-
regationalista hafa til dæmis
sumir sagt, að bókin marki
tímamót. Hvað heimspekinga á-
hrærir, hefur t. d. próf. Ayer,
sem kennir rökfræði í Oxford,
sagt, að hugmyndir Robinsons
séu engin nýjung í sjálfu sér.
„Mér virðist hann hafa komið
fram með skoðanir, sem marg-
ir starfsbræður mfnir hafa að-
hyllzt um nokkurt skeið.“ Próf.
Hermann Bondi, sem kennir
stærðfræði við Kings College,
hefur sagt: „Það, sem vekur
fyrst og fremst athygli í fram-
setningu biskupsins, er umburð-
arlyndi hans. Ég hef tilhneig-
ingu til að álíta ýmis trúarbrögð
til bölvunar, þar á meðal ýmsar
kristnar kirkjudeildir, en ef
kirkjan íklæðist því formi, sem
Robinson biskup boðar, þá verð
ég ekki í andstöðu við hana.“
Robinsons f siðrænum kröfum
væri „í grundvallaratriðum
rangur". Sama skoðun kom
fram víðar, t.d. í sambandi við
kynmök fyrir hjónaband. Rob-
inson segir f bók sinni, að lík-
lega sé rangt í 99 tilfellum af
100 að hafa kynmök fyrir hjóna
band, en í 100. tilfellinu geti
það verið rétt. Þetta telja sum-
ir kirkjunnar menn hættulega
afstöðu, þar sem stór hópur
fólks geti afsakað sig með því,
að 100. tilfellið eigi einmitt við
um það.
Meðal þeirra manna innan
kirkjunnar, sem tekið hafa bók-
inni með fögnuði, eru B, Green
kanúki og Eric James víkar f
Camberwell Segir Green t. d.,
að bókin hafi orðið sér fagnað-
arefni, vegna þess að hann hafi
stöðugt í starfi sínu rætt þessi
mál við fólk, sem hann hitti
utan kirkjunnar. Mr. James, sem
hvað eftir annað er vitnað til
í bókinni, segir, að hér sé frem-
ur um að ræða endurskoðun en
nýsköpun. Hann var sammála
bókarhöfundi um, að kvöldmál-
tíðin væri fullvissa um þátt-
'töku guðs í þessum heimi, en
ekki athöfn, sem snúi okkur frá
veröldinni til þess að verða „eitt
með guði“.
T TTAN brezku biskupakirkj-
unnar hefur bókin fengið
misjafnar móttökur. Hvað ka-
/