Vísir - 24.05.1963, Page 9

VÍSIR . Föstudagur 24. maí 1963.
„Að gefnu tilefni“ hef
ur ritstjóri Vísis farið
þess á leit við mig, að ég
reyni að veita lesendum
blaðsins nokkra innsýn
í huga manns, sem er
að berjast við að draga
dólgungsufsa á stöng.
Þó að mér sjálfum finnist það
ólíklegt, þá má vel vera, að
einhverjir meðal lesenda hafi
áhuga á svo einstæðu og ein-
staklingsbundnu hugarástandi.
Það kvað vera staðreynd, að
fólk láti í ljós löngun til að.
vita hvernig náunganum sé
innanbrjósts við hinar ólíkleg-
ustu ástæður, og skýra sálfræð-
ingar það þannig, að þar sé
viðkomandi að leita svars við
þeirri spurningu, hvernig hon-
um sjálfum mundi innanbrjósts,
ef hann rataði í það sama. Sú
skýring kann að vera rétt, svo
langt sem hún nær — jafnvel
þótt sálfræðingar standi að
henni.
/%llu forvitnilegra væri þó að
vita hvernig ufsanum sjálf-
um mundi innanbrjóstst við
þessar aðstæður, en slfk forvitni
hlyti þó að skoðast óeðlileg,
samkvæmt kenningu sálfræð-
inganna, svo ólíklegt sem það
virðist að maður komizt nokk-
urn tíma sjálfur í þá raun að
vera dreginn á stöng. Ef dæma
mátti eftir viðbrögðum ufsans,
sem ég stóð í stimabraki við á
miðunum suður af Sandgerði
sítSastliðinn laugardag, var
hann því ákaflega mótfallinn
að sæta svo lúalegri refsingu
fyrir það gáleysi sitt, að láta
ginnast af gervibeitunni á öngli
mfnum. Ég er meira að segja
ekki frá þvi, að honum hafi
fundizt hálfgerð skömm að því
fyrir svo mikinn og glæsilegan
ufsa, að forlögin skyldu ekki
unna honum virðulegri aldur-
tila — til dæmis að vera dreg-
inn upp í annan heim á að
minnsta kosti áttatiu punda
nælonhandfæri með rúllu og
öllum viðurkenndum tilfæring-
um, og af þeim kunnáttusömu
aflaklóm og sægörpum, sem
um aldir hafa gengið undir
heiðursnafninu „suðurnesja-
menn", og sem hann hlýtur að
hafa einhvern tfma heyrt sung-
ið um í útvarpið á handfæra-
bátunum uppi yfir, sennilega af
Guðmundi Jónssyni. En sem
sagt, sá heiður átti ekki fyrir
honum að liggja, enda þótt
hann mældist 1,27 m á lengd
og hefði náð 30 punda þyngd,
þegar hann rataði f þessa van-
virðu. Sannast þar, hve hið
„A haf skal nú haldið..."
forna spakmæli, „sitt er hvað
gæfa og gjörvuleiki", hefur
djúpiæga merkinga. Það er
jafnvel í fullu gildi á fjórtán
faðma dýpi úti fyrir Sandgerði.
Þótt ótrúlegt kunni að virð-
ast, á ég dálítið örðugt með að
gera mér grein fyrir hvernig
mér var innanbrjósts, þegar ör-
litlir rykkir i færið gáfu til
kynna, að ég mundi ekki hafa
krækt í landgrunnið í þetta
skiptið, eins og ég var þó far-
inn að halda eftir stundarlangt
árangurslaust tos og tog, held-
ur mundi eitthvað kvikt á öngli
mínum. Ég held að mér hafi
orðið það fyrst fyrir að hugsa
sem svo, að þarna væri eflaust
verið að gabba mig; máttar-
völdin þarna á Suðurnesjum
væru að gera gys að mér fyrir
þann hégómaskap og flottræfils-
hátt að vera að flækjast með
stöng út á miðin og reyna að
ímynda mér að ég væri fiski-
maður eins og hinir. Með sjálf-
um mér hlaut ég að viðurkenna
að ég ætti slfka ráðningu skilið.
Þó að ég hafi ekki betri skemmt
an og hvfld af nelnu öðru, en
að halda út á grunnmiðin á
laugardegi eftir vikulanga setu
við skrifborðið, er ekki laust
við að mér hafi ævinlega fund-
izt sem slík látalæti væri hálf-
gerð óvirðing við allan heiðar-
legan fiskidrátt — óviður-
kvæmilegt skopstæling á öllu
þvf alvöruþrungna striti og
stríði, sem háð hefur verið á
þessum vígstöðvum fisks og
annars af mínum eigin forfeðr-
um.
Jgn hvað um það. Ekki var
ég fyrr orðinn sannfærður
um að ég hefði fisk á færi mínu
— og það meira að segja vel
vænan fisk — en öll slík við-
kvæmni var rokin út í veður og
vind. Hingað til hafði ég alltaf
orðið að sætta mig við að aðrir
drægju stóru fiskana. Hafði
meira að segja verið farinn að
sætta mig við það sem stað-
reynd, að þannig væri það allt-
af f lfflnu, sumir drægju stóru
fiskana, aðrir kóðin — og ör-
lögin hefðu nú einu sinni skip-
að mér f hóp með þeim sfðar-
manns öldum saman. Meðal
UFSINN
nefndu. Nú skammaðist ég mln
fyrir að hafa nokkurn tíma látið
slíka minnimáttarkennd ná tök-
um á mér, Vitanlega hlaut ég
að geta álpazt á að draga stór-
an fisk, rétt eins og aðrir, og
vitanlega hlaut að reka að því.
Og þetta með þessa flokka-
skipun öriaganna — vitanlega
var það ekki annað en vitleysa.
Maður dró það, sem kom á
öngul^|i^^tstu9^ tY#$?-í>að,
OG
litlir fiskar og á stundum stórir,
og hvað var að fást um það. Og
maður átti að „hugsa í stórum
fiskum“, ef maður ætlaði að
verða aflakló; þá komu þeir.
Þetta var sem sagt fyrsta og
annað stig hinna huglægu við-
bragða minna. Um leið og fisk-
urinn hafði gert sér endanlega
grein fyrir því að þarna var al-
vara á ferðum, og tók að haga
sér samkvæmt þeirri ályktun,
og á þann hátt sem ufsa og
öðrum laxfiski er tftt, gerðust
hinir furðulegustu hlutir, sem ég
get hvorki skilið né skýrt. Ham-
farir, hét það í fornri merk-
ingu, þegar einhver fór í einni
svipan úr sínum hversdagsham
og tók á sig annan. Þannig var
það með mig. 1 einni andrá var
álagaham allrar hinnar svoköll-
uðu menningar af mér svipt; ég
hafði aldrei í skrifborðsstól set-
ið, aldrei stutt fingurgóm á rit-
vélarstaf, aldrei teygt úr mér,
langgeispað og bölvað örlögum
mínum, þegar sólin skein á
glugga ... það var eins og andi
forfeðranna, andi allra þeirra,
sem öldum saman höfðu dregið
fisk á þessum miðum, hlypi f
mig og sjórinn, fiskurinn, færið,
stöngin og þessi nýi hamgerv-
ingur minn varð allt ein órjúf-
ÉG
andi heild; hvert viðbragð fisks-
ins, hver hreyfing öldu og báts
kallaði fram ósjálfráð gagnvið-
brögð, sem ég mundi ekki hafa
kunnað hin minnstu skil á sjálf-
ur í mínum hversdagsham. Og
þetta var minn fiskur, og það
var ég, sem dró hann; þetta var
fyrst og fremst minn flskur,
enda þótt ég hefði í rauninni
ekki minnstu þörf fyrir hann og
gæti sennilega hvorki komið
honum í mat né verð. Þetta
var minn fiskur, og hefði ég
haft þriðju hendi og lausa, er
mér næst að halda að ég hefði
notað hana til að berja þá með,
félaga mlna, sem kepptust við
að gefa mér holl ráð f beztu
meiningu ... það var ég, sem
dró minn fisk, og hvem fjand-
ann sjálfan kom þeim það við.
Framhald á bls. 6
Loftur Guðmundsson segir
frá jbv/ jbegar hann dró
stærsta ufsann sem dreg-
inn hefur verið á stöng
i veröldinni