Vísir - 30.05.1963, Blaðsíða 8

8
VÍSIR . Fimmtudr .. ..íaí 1963,

./ Utgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR.
Ritstjóri: Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur Laugavégi 178.
Auglýsingai og ^greiðsla Ingóifsstræti 3.
Áskrifsargjald er 65 krónur á mánuði,
I lausasölu 4 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur).
Prentsmiðja Vfsis. — Edda h.f.
Hækkanir á matvörum
Það vita allir að vörur hafa hækkað í verði hér
síðustu tvö til þrjú árin. En hver er ástæðan til þess-
ara hækkana? Eru það viðreisnarráðstafanir ríkis-
stjórnarinnar sem þeim valda?
Stjórnarandstaðan heldur því fram að svo sé. Hið
hækkaða verðlag á kjöti og fiskmeti í landinu síðustu
misserin stafar af viðreisninni segir annað stjórnarand-
stöðublaðið í gær. Hér er um vísvitandi kosningafals-
anir að ræða sem rétt er að gera nokkuð að umtals-
efni.
Hækkanir landbúnaðarafurða og fiskmetis á síð-
ustu misserum stafar fyrst og fremst af kauphækk-
unum þeim, sem orðið hafa í landinu síðustu tvö árin.
Alkunn staðreynd er að fast samband er á milli kaup-
gjalds og þess sem bóndinn fær fyrir afurðir sínar. Ef
kaupið hækkar hækka landbúnðaraafurðimar einnig
nokkrum mánuðum seinna. Af þessu stafar hækkunin
á kjöti og sláturafurðum og einnig á fiskmeti. Ástæðan
er engin önnur.
Þetta er auðvelt að sanna svart á hvítu með því
að athuga verðlagsvísitölu þessara vara, sem Hagstof-
an reiknar út.
í júní 1961 var kjötvísitalan 107 stig. í þeim mán-
uði urðu ulmennar 15% kauphækkanir. Afleiðingin var
að kjötið hækkaði og vísitala þess var orðin 127 stig
í nóvember sama ár. Hún hélzt svo óbreytt þar til 15%
kauphækkunin kom í fyrra. Þá tók hún aftur stökk
upp á við. Nákvæmlega hið sama er að segja um aðrar
afurðir.
Þetta er staðreynd sem öllum ætti að vera augljós,
en stjórnarandstaðan reynir að dylja menn fram yfir
9. júní. Slíkur málflutningur er ekki stórmannlegur.
Sízt stórmannlegra er að láta SÍS semja um kaup-
hækkanir, sem óhjákvæmilega hljóta að valda verð-
hækkunum en hrópa síðan um árás ríkisstjórnarinnar
á heimilin. Brotamönnunum væri nær að lýsa sökinni
á verðhækkununum á hendur sjálfum sér. Þar liggur
hún.
Um þetta er kosið
Óska ís endingar eftir glundroða og óðaverðbólgu
næstu árin? Óska þeir eftir því að landhelgissamningn-
um verði sagt upp og 12 mílna landhelginni teflt í
tvísýnu? Óska íslendingar eftir því að samstarfið við
vestrænar lýðræðisþjóðir verði gert að verzlunarvöru
á markaðstorgi kommúnista?
Ef svarið er jákvætt þá ber að veita Framsóknar-
flokknum og kommúnistum fylgi við kosningamar. Ef
það er neikvætt þá verður Sjálfstæðisflokkurinn fyrir
valinu.
„Stofnun
afrískrar
einingar“
Nkrumah og Heile Selassie keisari.
Um seinustu helgi undirrit-
uðu Ieiðtogar 30 Afríkuþjóða
sáttmála til efllngar einingar
Afríku og samstarfs á mörgum
sviðum.
Adlai Stevenson, aðalleið-
togi Bandaríkjanna hjá Samein-
uðu þjóðunum, kvað sáttmál-
ann marka upphaf nýs sam-
starfs þessara þjóða. Jay Walz,
fréttaritari New York Times,
segir hér vera um frjálst
bandalag að ræða, en fréttarit-
ari Daily Mail í London segir,
að Ben Bella forsætisráðherra
Alsír hafi hamrað það í gegn á
fundinum, að raunverulega hafi
verið lýst „styrjöld á hendur
Suður-Afrfku, Suður-Rhodesiu
og Portúgal".
Að. vanda ber frásögnin í
New York Times vitni gætni
og er áróðurslaus. Þar segir
m. a.: *
Leiðtogar 30 sjálfstæðra Af-
rikuþjóða hafa komið á fót
Stofnun Afrfskrar einingar. Þeir
hafa fallizt á sáttmála fyrir
alla Afríku þar sem miðað er
ekki einvörðungu að frjálslegu
bandalagi, heldur og að vfð-
tækri samvinnu á sviði stjórn-
mála, efnahagsmála, fræðslu-
og menntamála og landvama.
Áður en lauk fjögurra daga
ráðstefnu þeirra kom þjóðhöfð-
ingjum þeim og forsætisráð-
herrum, sem ráðstefnuna sátu,
saman um að uppræta nýlendu-
valdið f álfunni. Þeir komu sér
saman um stofnun sjóðs til
stuðnings þeim, er berj-
ast fjirir frelsi þeirra landa,
sem enn lúta erlendum yfirráð-
um.
Það voru utanríkisráðherrar
Eþfópfu, Nigeríu, Kameroon,
Senegal, Ghana og Arabiska
sambandslýðveldisins (Egypta-
lands) sem sömdu uppkastið
að sáttmálanum. Þjóðhöfðingj-
amir og forsætisráðherramir
höfðu áður hafnað tillögu utan-
ríkisráðherra þeirra, að fresta
samningu sáttmálans.
, Undirritun sáttmálans fór
fram við hátíðlega athöfn.
LEIÐTOGAR
HITTAST ÁRLEGA.
I sáttmálanum er gert ráð
fyrir, að þjóðhöfðingjar og for-
sætisráðherra aðildarrfkjanna,
komi saman á fund árlega og
að til lögmætra ákvarðana á
slfkum þingum þurfi % at-
kvæða. Ráðherrafund skal auk
þess halda á misseris fresti óg
þarf þar einnig % atkvæða til
lögmætra samþykkta.
Samþykkt var að stofna sátta
nefnd til þess að miðla málum
f deilum, sem upp kunna að
koriia.
ÝMSAR ÁLYKTANIR.
Ýmsar ályktanir voru gerðar
á ráðstefnunni. Ein fjallaði um
kynþáttaofsóknimar f heimin-
um, sem væru mikið áhyggju-
efni, og var einkum harmað
hversu ástatt er í Bandaríkjun-
um í þessu efni, en farið við-
urkenningarorðum um viðleitni
sambandsstjórnar þeirra til
Julius Nyerere.
Hann bar klæði á vopnin.
þess að stöðva óþolandi of-
beldisaðgerðir. Er greinilegt.
að hér er einkum átt við það,
sem gerzt hefir í Birmingham,
Alabama, þótt ekki sé það sér-
staklega tilgreint.
í annari ályktun var skorað á__
stórveldin að hætta stuðningii
við nýlenduveldi, einkanlega
stjórnina f Portúgal, sem heyi
harða baráttu í Afríku
(nýlendum sínum Angola og
Mozambique).
ADDIS ABBEBA HÖFUÐ-
STAÐUR FYRST UM SINN.
Samþykkt var, að Addis
Abbeba, höfuðborg Eþfópfu
skyldi vera höfuðstaður banda-
lagsins, eða Stofnun afrískrar
einingar, eins og hið opinbera
nafn hennar er, unz annað yrði
ákveðið. Skrifstofur verða f
Afrfkuhöllinni þar í borg. Haile
Selassie Eþfópfukeisari settl
ráðstefnuna og hafði fomstu
um þá stefnu, að hvert riki um
sig væri algerlega sjálfstætt
innan samtakanna.
Þessi lönd tóku þátt: Alsír,
Burundi, Cameroon, Mið-
Afríkulýðveldið Chad, Kongó-
lýðvelditl (Brazzaville), Kongó
(Leopoldville), Dahomey, Eþfó-
pia, Gabon, Ghana, Gínea,
Fflabeinsströndin, Liberia,
Libya, Madagascar, Mali,
Mauretania, Niger, Nigeria,
Rwanda, Senegal, Sudan,
Tanganyika, Tunis, Uganda,
Efra Volta, Arabiska sam-
bandslýðveldið (Egyptaland).
— Marokko sendi áheymar-
fulltrúa.
Kwame Nkmmah forseti
Ghana var hinn eini, sem mæltl
með traustu bandalagi Afrfku-
þjóða, með sambandsstjómar-
fyrirkomulagi — en það var
stefna sú, sem Haile Selassiff
keisari mælti með, sem varð
ofan á, og studdi hana þjóð-
höfðingjar margra landa og
forsætisráðherrar annarra. Þetta
var stefnan um frjálslegt banda-
lag með víðtækri samvinnu á
ýmsum sviðum svo sem fyrr
greinir. Meðal þeirra, sem
studdu þessar skoðanir voru
Nasser forseti Egyptalands og
Ben Bella forsætisráðherra
Alsfr.
Julius Nyerere forsætis-
ráðherra Tanganyika átti
mestan þátt í að bera klæði
á vopnin og koma á sam-
komulagi.
Hinn nýi sáttmáli er f flestu
líkur einingartillögunum, sem
„Monroviafylking 20 ríkja"
samþykkti f nóvember s.l. og
einnig í mörgu líkur sáttmál-
anum sem Casablancaríkin
sex (Ghana, Guinea, Mali,
Marokko, Alsir og Egyptaland)
samþykktu 1961.
Athyglisvert er, að í sáttmál-
anum er forðast að minnast á
Israel. (Að mestu eftir NYT).
Heimdell-
ingar
Heimdallur hvetur félagsmenn
til að koma i skrifstofu Sjálf-
stæðisflokksins og gera skil I
happdrætti flokksins um Ieið og
hann minnir á að hér er um að
ræða glæsilegasta happdrætti,
sem Sjálfstæðisflokkurlnn hefur
efnt til i þágu flokksstarfsem-
limar. Skrifstofan er opin alla
frá 9—22.