Vísir - 03.09.1963, Qupperneq 7

VÍSIR . Þriðjudagur 3. sept. 1963.
Ég og steinninn, við
erum mestu mátar og ég
get ekki sagt annað en
mér hafi alla tíð líkað
vel að vinna innan um
þessa grjóthnullunga,
sagði Þorlákur Ottesen
verkstjóri hjá Reykja-
víkurhöfn, þegar við
ræddum við hann einn
sólskinsdaj
fyrir
^kömmu innan um síð-
ustu grjóthnullungana
sem sprengdir voru í
grjótnámi hafnarinnar í
Múlakamp
Þorlákur Ottesen, verkstjóri í grjótnámi hafnarinnar í Múlakamp. (Ljósm. Vísis: B. G.),
Ákveðið hefur verið að leggja
niður grjótnám hafnarinnar í
Múlakamp, einhvern tíma á
næstunni verður hafin bygging
Gagnfræðaskóla Verknáms á
stað þeim sem grjótnámið hefur
farið fram. Einn þeirra manna
sem einna lengst, ef ekki lengst
allra hefur unað sér innan um
grjóthnullungana, sem sprengd-
ir hafa verið í Múlakampnum er
Þorlákur Ottesen, verkstjóri hjá
Reykjavíkurhöfn.
Byrjaði hjá höfninni
1917.
•— Frá því að ég byrjaði að
vinna hjá höfninni 1917 hefur
mikil breyting orðið á hvað
grjótnám snertir. Allt fram til
1943 var vinnan í grjótnáminu
hrein erfiðisvinna eða hún
myndi alla vega vera kölluð það
í dag. Allt var bókstaflega gert
með handafli fyrstu árin, auð-
vitað með góðri aðstoð járnkarls
ins. 1943 var mikil breyting., í
þessum málum. Hætt var að
nota litlu 2 ]/2 tonna vörubílana
og kranana sem ekki voru beysn
ir. Þá komu stórir vörubílar og
kraftmiklir kranar.
Grjótnám fyrst
á Skólavörðuholti-
Síðan byrjað var á byggingu
hafnargarðanna hefur árlega ver
ið þörf fyrir grjót. Fyrst var
ÍIB
7ÍÖÍ9
grjótnám í Skólavörðuholtinu
og þá grjótið flutt á járnbrautar-
vögnum. Eftir að því lauk var
síðar byrjað í Öskjuhlíðinni í
hinni svonefndu litlu Öskjuhlíð.
Áður en grjótnám hófst hér í
Múlakampnum höfðum við grjót
^tó^ld^^^kjáyíkuítíœV.' fyrir
unum 1948 til ’60, einnig ókum
við töluverðu efni af rauðamöl
hingað, til þess að hafa á lager.
Grandauppfyllingin
úr Múlakampnum.
Grjótið í Grandauppfyll-
-7 ft
stuft rabb viö Þorlák
Otfesen verkstjóra
ofan Tungu, eða þar sem nú er
Framvöllurinn. Úr þessari grjót
námu hefur verið tekið nokkuð
jafnt, sennilega þó mest á ár-
ingunni innan við verbúðir er
allt héðan og einnig höfum við
notað mikið grjót héðan til þess
að stækka Örfirisey. Óhætt er
að segja að eyjan hafi verið
stækkuð um y3.
— Hvað hafið þið notað mest
af dýnamiti í sprengingu?
— Ef ég man rétt, þá höfum
við mest notað l/3 tonn af dýna-
miti í sprengingu. Við höfum þó-
nokkuð oft sprengt hér í grjót-
náminu stórar sprengingar og
ætíð gengið vel. Ekki er hægt að
segja að hér hafi orðið nokkur
teljandi slys eða önnur óhöpp.
— Hvar byrjið þið að
sprengja þegar búið er að taka
allt grjótið héðan?
— Já, nú veit ég ekki. Ég
held að höfnin geti ekki kom-
izt af án þess að hafa ein-
hvern ákveðinn stað, því altaf er
þörf fyrir grjót.
hefur verið í gildi
Mannréttindadómstóll Evrópu í
Strasbourg starfar skv. ákvæð-
um mannréttir.dasáttmálans. —
Einn íslenzkur dómari á sæti í
dómnum. Er það Einar Amalds
yfirborgardómari. Myndin er
teki.n af honum, þegar fram fór
málflutningur í máli Gerhard
Lawless gegn írlandi.
Mannréttindasáttmáli 123456
í dag eru liðin 10 ár, síðan
Mannréttindasáttmáli Evrópu
tók gildi. Hann var gerður á veg
um Evrópuráðsins, en byggður
á mannréttindayfirlýsingu Sam-
einuðu þjóðanna frá 10. desem-
ber 1948. Nú hafa 15 af 17 að-
ildarríkjum Evrópuráðsins full-
gilt sáttmálann, og hefur hann
haft mikla þýðingu, bæði beint
og óbeint. Meginatriði sáttmál-
ans eru skrá yfir þau mannrétt-
indi, sem aðildarríkin heita öll-
um þeim mönnum, sem dveljast
á yfirráðasvæðum þeirra. Þá eru
í sáttmálanum ákvæði um mann-
réttindanefnd og mannréttinda-
dómstól, sem eiga að tryggja,
að ríkin standj við fyrirheit sín.
Mannfrelsi og mannréttindi
eru að flestra áliti grundvöllur
lýðræðis og friðar í heiminum.
Með það í huga var mannrétt-
indayfirlýsing Sameinuðu þjóð-
anna gefin út á sínum tíma. Þar
var þó aðeins um yfirlýsingu að
ræða, — samkomulag tókst ekki
um neinar aðgerðir til að tryggja
þegnunum í ríkjum Sameinuðu
þjóðanna um allan heim þessi
réttindi. Viðhorfin voru of sund-
urleit og óttinn of mikill við
allt það, sem telja mátti skerð-
ingu fullveldis. Hins vegar tókst
Evrópuráðinu að koma því til
leiðar, að mannréttindasáttmáli
var gerður milli Evrópuríkja.
Þetta var unnt, þar sem í ríkj-
um þessum er byggt á sameigin-
iegum skilningi á því, hvað j
lýðræði felst, — og þar sem þau
báru nægilegt traust hvert til
annars til að vera reiðubúin til
í 10 ár
að koma á sameiginlegu eftirliti
með framkvæmd mannréttinda-
sáttmáia.
Þýðing mannréttindasáttmála
Evrópu hefur komið fram með
ýmsum hætti. Stjórnarskrá Nor-
egs heiur verið breytt til sam-
ræmis við hann. Lögum og til-
skipunum í þremur öðrum lönd-
um hefur verið breytt vegna
ákvæða í sáttmálanum. 1 sex
löndum hafa dómstólar byggt
dóma á sáttmálanum. Tíu aðild-
arríki sáttmálans hafa komið
fyrir mannréttindanefndina til
að gefa skýringar í tilefni af
kærum til hennar. Tvö ríki hafa
svarað til saka fyrir mannrétt-
indadómstólnum.
ísland var í hópi þeirra 10
ríkja, sem fullgiltu mannréttinda
sáttmálann, áður en hann tók
gildi. Einu íslenzku máli hefur
verið skotið til mannréttinda-
nefndarinnar. Er það stóreigna-
skattmál Guðmundar Guðmunds
sonar og Trésmiðjunnar Víðis
h.f., en nefndin vísaði málinu
frá í desember 1960. íslenzkir
menn e.'u bæði í mannréttinda-
nefndinnj og mannréttindadóm-
■stólnum. I nefndinni á nú sæti
Sigurgeir Sigurjónsson hrl., en
í dómstólnum Einar Arnalds yf-
irborgardómari.