Vísir - 17.09.1964, Blaðsíða 9

V1S IR . Fimmtudagur 17. september 1964.
C
G RVTtXDl il
MtSVí

fyxxrn
Mts V
PXXxijtí
Fxxxir.
ALJJ>
'"'trs-
rxxvi

■l’UKVl
auil:
r> XXX
C.fclHTOiyijTlL'Vv^,
CLImxviX^
fr^' •!•!«■*
[nirRirifl#
\smmiM
VKil-A»4V* •]
VESTHAi
jftúúiv
rxxvuj,
• VA iWi
MÍ'XkM^.
iíí.:« fcSÍA
AVH’r

t »>£L

vlf'K.
rftti.t,*
'MliM “■
iwxir.;
■ Vt\i
ig}»Sfr^l<»"lWaill»^ffi
■ , i —■

,%r ort
l.^uVír.E^SLX-
, *!»
HÍ||j|ÍÍIÍ|ijÚHÍ
Islandsför Hamborgara og Skota berjast á miðunum og Lýbikume nn við íslandsstrendur eiga í höggi við illhveli,
Uppdráttur Olaus Magnús af íslandi, fyrst gefinn út í Feneyjum 1593.
VAR LANDFLÓTTA Á ÍTALÍL
sögur af fornum köppum skráð-
ar með einkennilegum stöfum.
Með bókstafnum B sunnan til
á landinu merkir Olaus fjórar
lindir er hann sýnir sem stór sí-
völ ker og koma úr þeim 4 ár.
Þær eru með þvi einkennilega
eðli, að ein þeirra er köld, önn-
ur heit, þriðjá sæt og fjórða
eitruð. Má vera að þarna bland-
ist saman sagnir af hveravatni,
ölkeldum og jökulvatni, sem
brennisteinsfnykur er af.
Me,ð. bókstafnum C vestast á
A landinu hefur hann merkt
einkennilegt fyrirbæri, sem hann
kallar llka Chaos, það er ægilegt
djúp eða hola í jörðina við
fjallið Hecla, sem ekki er hægt
að mæla og varla hægt að horfa
í með augunum. Þar hafa menn
þó séð menn, sem nýlega hafa
drukknað. eins og þeir lifðu enn
og reyna skyldmenn þeirra að
særa þá til að koma upp úr
holunni En þeir svara og stynja
þungt, að þeir séu knúðir að
fara til Heclufjalls og hverfa
síðan.
Með bókstafnum D er merkt
víða á landinu og sýnt með
teikningum, að á ísland sé
gnægð dýra svo sem fuglar,
hvítabirnir, hérar og refir. Flest
eru þessi dýr hvít og þar finn-
ast líka hvítir fálkar og hvítir
hrafnar og eru þau furðudýr
teiknuð inn á norðurströndinni.
Með bókstafnum E er merkt
norðan til við landið ísrek, sem
gnauðar við strönd og segir höf-
undur, að það sé til þess ætlaö
að sýna mönnum að guðlastarar
kveljist eigi aðeins í eldi, held-
ur og í ís.
Kringum eitt stórfjallið sýnir
höfundur grjót, sem kastast upp
í himininn, eins og úr fallbyssu
væri. Það táknar eidgos.
"|Y/Teð G neðan til á teikning-
unni er sýndur fiskhlaði
og táknar hann hinar feiki-
legu fiskveiðar íslendinga. Þeir
geymi ■ fiskinn ekki undir húsi
heidúri'undif berum himni, þeir
lifa nær einungis af fiski og
hafa mjög lítið brauð, þar sem
þeir stunda lítt akuryrkju. Þeir
fá mest af brauði sínu frá erlend
um sæförum, sem koma frá
Lybeck, Rostock, Stralsund,
Hamborg og Bremen, en sjó-
mennirnir fá mikið af fiski í
skiptum og koma með mikinn
ágóða heim.
Af höfnum er fátt merkt inn
nema Hanafjord, sem er fyrir
Hafnarfjörð og liggur þar skip
við landfestar. Einnig Isafjord
með akkeri er á að tákna skipa
lægi. Héraðið, sem Isafjord iigg-
ur við heitir Vestraborð.
Þá liggja tvö skip fyrir akk-
eri sunnan við landið og heitir
Östrabord, sem á sennilega að
þýða Austfirðir og á landi þar
er talsverð byggð, hús með sér
kennilegu lagi og eru ris og
raftar úr .hyalþeinum^;-:
Annars búa I'slendingar mesl
■ í járðhu'áúriv og1 helfúm. setri’-'
höfundur kallar Criptoporticus
og má sjá það austan til á
landinu.
"yið Abbatia Helgfjæl (Helga-
fellsklaustur) eru tunnur
stórar og er mikið smjör á ís-
landi. Smjörið er auk þess að
vera. sett á tunnur, saltað og
geymt I trogum sem eru 30
feta löng, 15 feta breið og 6
fet á hæð og hafa menn úti I
löndum undrazt smjörauðlegð ís
lands.
Biskupsstólarnir tveir Scal-
holdin og Holensis eru merktir
inn á kortið með háreistum kirkj
um. Skammt frá Hólum sjást
nautgripir á beit og fylgir sú
skýring, að reka verði naut-
gripi af engjum því að annars
fyllist engin af áburði.
/Xrnefni , eru tilgreind önnur,
Jökel fyrir Snæfellsjökul,
Fogíasker, þar sem Eldey er,
Vespe fyrir Vestmannaeyjar, og
Vallen, sem ekki er gott að
segja hvað á að tákna. Norðan-
lands kemur stormur úr skýj-
um, sem blæs svo fast, að ridd
ari á hesti 'sínum fellur ym
koll. Á norðausturhorni er einn
af hinum mörgu fiðluleikurum
landsins, sem leikur svo fag-
urt að fuglar og fiskar koma
syndandi til að hlýða á. Þrír
riddarar þeysa um landið og
eiga að tákna að stöðugar
styrjaldir geysi meðal íbúanna
og oft af litlu tilefni. Og austan
við landið flýtur hafísinn og
með honum hvítabirnir, sem
veiða fisk.
Þar með er upptalið það sem
Olaus Magnus veit um Island,
en það er ekki svo lítið á þeirra
tíma mælikvarða.

vmssmtxxm v.wmmaem'm rr1^'wnnnwnnwiwnw1 ■■m