Vísir - 21.02.1967, Qupperneq 3

V't'SIR. ÞríðJndagur 21. febrúar 1987.
Að morguni laugardagsins 26.
nóvember s.l. hljóp mikið hlaup
í Skaftá og Eldvatn, og fylgdi
megn brennisteinsfýla. Hlaupið
reyndist eiga upptök sín NV af
Grímsvötnum að dómi jarðfræð-
inga, sem flugu yfir svæðið. 1
hlaupinu gerðist það, að klettur,
sem miðstöpull brúarinnar á
Eldvatni hjá Ásum i Skaftár-
tungn stóð á „rifnaði upp með
r("-m“, braut stöpulinn und-
an brúnni og veltist kletturinn
meö stöplinum áfastan niður
eftir ánni og sést nú vhorki
eftir ánni og sést nú hvorki
tangur né tetur af þeim.
Þótt miðstöpullinn væri. far-
inn, hékk brúin uppi, því að
eftir voru tveir stöplar auk brú-
arsporðanna. Eystri stöpullinn
skekktist þó svo að ekki þótti
ráðlegt að leyfa umferð um
brúna og var henni lokað.
Ofar í Eldvatni vann hlaupið
einnig spjöll á brúarmannvirkj-
um. Er þar mjó brú yfir ána
og í framhaldi hennar brú yfir
farveg, sem yfirleitt er þurr, en
farveginn vestan miðstöpuls-
ins og brauzt inn í jarðveginn
undir hrauninu. Skolaði það
honum burtu og tók þá stuðlað
hraunið að brotna og þannig
hvarf ldöppin undan miðstöpin-
um og stöpullinn með svo og all-
ur árbotninn í eystri kvislinni,
sem var úr sams konar klöpp.
Grófst undan klöppinni það
langt austur að eystri landsstöp-
ullinn skekktist.
Fyrir skömmu kom leysinga-
hlaup í ána og óx rofkrafturinn
þá og braut enn meira af jarð-
veginum undir hrauninu og fór
þá eystri landstöpullinn og sést
nú hvorki tangur né tetur af
honum fremur en miðstöplin-
um. Er eystri stöpullinn var
farinn, brotnaði brúin í tvennt
og féll í ána og þar við situr
nú“.
Helgi Hallgrimsson brúar-
verkfræðingur hjá Vegamála-
skrifstofunni sagði Vísi að erin
hefðu engar kvarðanir verið
teknar um hvað gert verður í
brúarmálum á Eldvatni.
Þessi mynd var tekir. an Eldvatnsbrúin var f smíðum og sjást vel framkvæmdir við miðstöpul-
Inn. Til hliðar er gamla brúin. (Myndina tók JónM. Jóhannsson).
Hvers vegna hrundi Eldvatnsbrúin?
nú hljóp áin í hann og tók af
brúna. Rofnaði þá vegasam-
bandið alveg við héruð austan
Eldvatns, en brúin var fljótlega
endurbyggð.
Brúin hjá Ásum sat nú á
stöplunum tveimur og brúar-
sporðunum og var allt tiðinda-
laust, þar til smá hlaup kom í
ána 14. febrúar s.l. Brotnaði
skakki stöpullinn þá alveg, hvarf
í strauminn og brotnaði brúin
þá í tvennt og féll í ána. Tveggja
og hálfs árs gömul stálbitabrú
með steingólfi, 54 metra löng,
2—3 milljóna króna virði og
síöast en ekki sízt mikilvæg
samgönguæð hafði orðið höfuö-
skepnunum að bráð.
Hvemig gat svona nokkuð
gerzt? spyrja menn.
Þorleifur Einarsson jarðfræð-
ingur vinnu á vegum Vegamála-
skrifstofunnar að rannsóknum á
staðnum, þar sem brúin stóð,
og gaf hann Vísi eftirfarandi
skýringu á þessu:
„Berggrunnur Skaftártungu
er gerður úr móbergsmyndun
með allmiklu ívafi af blágrýti
og er þetta berg orðið til á ís-
öld. Vestarí brúarsporðurinn og
vestasti stöpullinn standa á blá-
grýtisklöpp. Miðstöpullinn og
landstöpullinn að austan stóðu
einnig á klöpp. Þegar brúin var
byggð, mun ekki hafa verið ljóst
að hér var um vatnsnúna klöpp
úr Skaftáreldahrauni að ræða
og þaðan af síöur að undir hraun
inu væri nokkurra metra þykkur
jarðvegur (mold), enda sér þess
engin merki í nágrenninu.
Þegar hlaupið kom í ána jókst
rofkrafturinn mikið og dýpkaði
I..
Eldvatnsbrúin eftir Skaftárhlaupið. Miðstöpullinn er horfinn, en brúln stendur enn (Ljósmynd: Brandur Stefánsson).
Eldvatnsbrúin, meðan hún var ennþá edn mikilvægasta samgönguæð i Skaftafellssýslum. Skolaðl klöppinni með miðstöplinum og
stöpli gamallar brúar frá 1938 alveg burtu og sjást hennar nú engin merki. (Myndina tók Magnús Bjarnfreðsson).
Tveggja til þriggja milljón króna mannvlrki fallið. Þannig leit Eldvatnsbrúin út í fyrradag og má greinilega sjá til vinstrl að vestari stöpullinn og brúarsporður-
inn standa enn, en að austanverðu stendur aðeins brú arsporðurinn. (Ljósmyndina tók Jón Þorbergsson).
L, ,-.]SS