Vísir - 09.12.1967, Blaðsíða 8

8
VlSIR
Laugardagur 9. desember 1967.
VÍSIR
Utgefandi: Blaðaútuaran viau>
Framkvæmdastiðri: Oagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri: Axel rhorsteinsson
Fréttastjóri: Jon Birg« Pétursson
AuglýsinKastjóri- Bergþór Oltarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti l, simar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Hverfisgötu 55
Ritstjóm: Laugavegi 178 Simi 11660 (5 Unur)
Áskriftargjald ta 100 00 á mánuði innanlands
I lausasölu ki, 7.00 eintakið
Prents..,iðU Vlsis — Edda h.f.
S jávarúfvegurinn
möi'gu furðulegu, sem stjórnarandstæðingar hafa
látið út úr sér undanfarin ár, hefur fátt vakið meiri
furðu vitiborinna manna en útreikningur sá, er Sigur-
vin Einarsson gerði á meðalveröi útflutningsafurða sl.
5 ár, og á að sanna það, að aflabresturinn og verðfall-
ið hefði ekki þurft að hafa nein veruleg áhrif á afkomu
þjóðarbúsins, ef önnur ríkisstjórn væri við völd. Ey-
steinn Jónsson hefur þegar gert sig að viðundri í
augum alþjóðar, með því að staglast á þessu bæði
í sjónvarpi og á Alþingi. Hver maður hlýtur- að skilja,
að þetta meðalverð skiptir engu máli, þegar útflutn-
ingurinn hefur minnkað svo stórlega, sem raun ber
vitni og allur tilkostnaður auk þess hækkað gífurlega.
Útvegsmenn munu vera tregir til að fallast á þessa
kenningu Eysteins og Sigurvins. Þeir hafa betri skiln-
ing á því, hvaða afleiðingar þessi áföll sjávarútvegs-
ins hafa. Formaður Landssambands íslenzkra útvegs-
manna sagði á aðalfundi sambandsins nú í vikunni, að
árið, sem nú er senn að enda, hefði verið íslenzkum
sjávarútvegi eitt hið erfiðasta á þessari öld. Afleið-
ingarnar koma þó ekki nema að litlu leyti niður á út-
gerðinni og sjómönnunum í ár, en verða þeim mun til-
finnanlegri á næsta ári, ef aflabrögð og verðlag breyt-
ist ekki aftur til hins betra!
Fáir munu halda því fram, að undanteknum nokkr-
um leiðtogum Framsóknarflokksins, áð óþarft hafi
verið að fella gengið fram yfir það, sem leiddi af lækk-
un sterlingspundsins. Ríkisstjómin vildi reyna að
komast hjá gengislækkun í lengstu lög og leysa efna-
hagsvandann með svipuðum ráðum og undanfarin ár.
Eigi að síður var öllum orðið ljóst, að gengisskrán-
ingin var röng, og úr því að breyta þurfti, af fyrr-
greindri ástæðu, var rétt að gera um leið þá lagfær-
ingu, sem í raun og veru var orðin óhjákvæmileg.
Enn er of snemmt að fullyrða nokkuð um hvort
gengislækkunin nægir til þess að leysa allan vanda
sjávarútvegsins. Þar kemur margt fleira til, svo sem
aflabrögð og verðlag og þær hliðarráðstafanir, sem
stjórnarvöldin gera í sambandi við gengisbreyting-
una. Öllum er ljóst, að sjávarútvegurinn er og verður
enn um ófyrirsjáanlega framtíð sá grundvöllur, sem
íslendingar verða að byggja afkomu sína og efnahags-
legar framfarir á. Það er því allri þjóðinni lífsnauð-
syn, að fundnar verði leiðir til þess að tryggja rekstr-
argrundvöll útvegsins, og í þeirri viðleitni ættu allir
landsmenn að standa saman. Sennilega er það borin
von, að forustulið Framsóknarflokksins fáist til að
vinna heils hugar-með stjórnarflokkunum að því við-
fangsefni, en mikið er ábyrgðarleysi þess, ef það gerir
það ekki. Hér ber svo sannarlega nauðsyn til, að allir
flokkar standi saman.
j Skákþáttur Vísis
| öngum hafa menn deilt um
^ hvaöa skákmeistari hafi
veriö sá bezti sem uppi hefur
verið. Mörg nöfn hafa veriö
nefnd, en þó líklega oftast nöfn
hinna þriggja stóru: Laskers,
Capablanca og Alekins. Fyrir
skömmu voru margir heims-
þekktir skákmeistarar spuröir
álits og sýndist þar sitt hverj-
um. Alekín hlaut flest atkvæöi,
eöa 10, Capablanca 8 og Lasker
6. Hér á eftir fara svör nokk-
urra. M. Botvinnik : „I skipt-
um mínum við meistarana, haföi
Capablanca mest áhrif á mig.
Hann hafði meöfædda hæfileika.
Það er skaði að hann tefldi ekki
meira“.
Tal: „Lasker var sá mesti.
Hann var töframaður á skák-
borðinu. Ég dáist aö hvemig
hann vann tapaöar skákir með
hinum taktísku hæfileikum sín-
um“.
Matanovic: „Alekin var ein-
stakur. Hann var mesti skák-
maður allra tíma“.
Sá gamli oröheppni Tartakov-
er hitti naglann á höfuöiö sem
endranær: „Ef skák er barátta,
var Lasker sá mesti, ef vísindi,
var Capablanca sá mesti og ef
hún var list var Alekin sá
mesti“
Þaö tíökast mjög erlendis, aö
veita feguröarverðlaun á skák-
mótum fyrir fallegustu skákina.
Hefur þetta án efa beinllnis leitt
af sér margar skákperlur, því
ef öll von er úti á möguleikum
til efstu æta, er þó alltaf hægt
að tefla til fegurðarverðlaun
anna. Yrði það skemmtileg ný
breytni á skákmótur.i hérlendis
ef þessi þáttur yrði upp tekinn
Eftirfarandi skák hlaut ein
mitt fegurðarverðlaun I Lenin
grad 1967. Hvltt: Vladimirov
Svart: Doda.
Benóný-vöm.
1. d4
2. c4
Rf6
c5
kvik .
mynair
7kvik'P
Imyndirl
Ungi Cassidy
Stjómandi: Jack Cardiff
Aðalhlutverk: Rod Taylor,
Flora Robson, Maggie
Smith, Philip O’Flynn,
Michael Redgrave, Edith
Evans.
Músik: Sean O’Riada
Ensk-amerisk, — íslenzkur
texti, — Gsmla bíó.
Byggð á sjálfsævisögu Sean
O’Casey.
]Y|‘yndin gerist í írlandi á ár-
unum kringum „Vandræö-
in“ .3a Páskauppreisnina 1916.
Johnny Cassidy (Rod.Taylor) er
ungur bókhneigður verkamaður,
sem hefur áhuga á að breyta
umhverfi sínu og frelsa land
sitt úr ánauö undan brezku
krúnunni.
Hann gengur í írska borgara-
herinn, og tekur að skrifa leik-
rit. Hann tekur þátt í verkföll-
um .heræfingum, drykkjuskap
og kvennafari — og allt er ósk-
öp írskt og gott og blessað. Svo
missir hann systur sina, sér
Páskauppreisnina brotna á bak
aftur, missir móður sína — aum
ingja strákurinn.
Hann fær inni með eitt leik-
rita sinna í þjóöleikhúsi íra,
Abbey-leikhúsinu, t- það fær
fremur daufar undirtektir. Hann
fær annað leikrit sýnt á sama
stað ,en það er hrópað niður,
þvi að írar eru svipaðir Islend-
ingum með það, aö þar nýtur
enginn maöur alþýðuhylli nema
hann sé dauður.
Hann sér hversu skilnings-
daufir og smáborgaralegir land-
ar hans eru og ákveður að leita
til framandi landa, þegar W. B.
Yeats bendir honum á, að viöar
er guö en í Görðum, og leikhús
annars staðar en á Irlandi.
Lokaatriðið er mjög tragískt,
en þá segir unnustan skilið við
Johnny Cassidy, af því að hann
er svo hugaður og svo mikið
skáld.
3. d5 g6
4. Rc3 d6
5. e4 Bg7
6. f4 0 0
7. Rf3 e6
8. Be2 exd
9. cxd He8
10. e5
Þessi leikur hleypir sannarlega
lifi í skákina Hvítur er ekkert
að eyða tímanum, heldur ræðst
strax til atlögu.
. Þaö er eins og mig minni, að
gamli meistarinn John Ford hafi
í fyrstu ætlað sér að stjóma
þessari mynd, en einhverra
hluta vegna varð ekki úr því.
John Ford er raunar af írskum
uppmna og heitir þvi ramm-
írska nafni Sean O’Fienne, en
áriö 1935 rði hann þá frægu
mynd „The Informer“ (Upp-
ljóstrarinn), sem færði honum
Óskarsvérðlaun. Sú mynd fjall-
ar um I. R. A. (Irish Republican
Army) og ýmsar hliðar írskrar
frelsisbaráttu.
Úr þvi að John Ford sjálfur
hafði ekk: tök á að fást við
þetta viðfangsefni, var fenginn
til Jack Cardiff, sem er mun
yngri maður en Ford (Cardiff
er 53 ára, Ford 72). Hann hefur
stjómað myndum, sem hafa sézt
hér á landi, t. d. Ormur rauöi,
sem var í Stjörnubíói ekki alls
fyrir löngu.
Honum tekst víða allvel upp,
t. d. í atriðunum frá verkfallinu,
en í heild verður myndin laus
í reipunum og væmin, þó að það
sé ekki leiðinlegt aö horfa á
hana, þar sem fátt „r leiöinlegt,
sem frá frlandí kemur.
Um frammistöðu leikenda
skal ekki fjölyrt. Rod Taylor,
herðabreiður kraftajötunn frá
..stralfu leikur Johnny Cassidy
(John Cassidy er raunar ensk
mynd hins írska nafns Sean 0‘-
Casey). Þessi maður fellur svo
fáránlega inn í hlutverkiö, að
þar getur ekki verið um leik að
ræða.
'alie Christie, sem hér er
kunn fyrir leik sinn í leiðinlegu
myndinni „Darling", sem sýnd
var í Hafnar.'irði, fer srjmilega
með lítið hlutverk. Aðrir aðal-
leikarar em góðir. Þ6 er þaö
mjög snautlegt að nota sömu
aukaleikenduma í mörgum hlut-
verkum, enda er leiðinlegurdeik-
húsh’.ær yfir myndinni á stund-
um.
Þrálnn.
10. dxe
11. fxe Rg4
12 Bg5 Db6
12. ... f6 er ömggara.
en svartur teflir á tvísýnu.
13. o—o Rxe
14. RxR BxR
15 Bc4 Dxb
I 9 af hverjum 10 skiptum virð-
ist þetta peðrán leiða til taps
fyrir svartan. Sú verður raunin
nú.
16. d6 Bf5
17. Bxft KxB
18. HxBt gxH
Athyglisvert hefði verið aó siá
framhaldið eftir 18. . . Kg7
t. d. 19. d7 Rxd 20. DxRt Kh^
og hvað nú? 21 HxB stranda-
á DxHt og ef 19. Hf7 Bd4-f o-
DxHt.
19. Dh5+ Kf8
20 Hfl Bd4*
21 Khi HeR
Ef svartur hefði reynt 21. .
He5 22. Be7t HxB 23. Dxft!
Kg7 24. Df8t Kg6 25. dxH og
vinnur. •
22. Hxft Bf6
23. Bh6t Kg8
24. Dg5t! Kf7
Ef 24. ... Kh8 25. Bg7t ByR
26. Dd8t.
25. HxBt! HxH
26. Dg7t Ke6 -J[r‘r
27. De7t Kf5
28. De4 mát.
I siðasta þætti féll niður botn-
inn á skákþrautinni, og birtum
við hana því aftur.
Hvítur: Kóngur á h3 drottn-
ing á d6 peð á d3 e2 f2
Svartur: Kóngur á f5, peð á e5.
Hvítur leikur og mátar i þriðia
leik. — Lausn í næsta þætti.
Lifðu líffinu
iifundi
Ðókaútgá m Lindir. hefur sent
frá sér nýja bók eftir ^anda
ríska kennimanninn Vincent Pe-
ale. Er það framhald bökarinnar
„Vöröuö leið til lífshamingju".
og nefnist á frummálinu „Stay
alive all your life“ og neinist ts-
lenzka þýðingin „Lifðu lifinu
lifandi" Báðar eru bækurnat
þýddar af Baldvini Þ. Kristjáns-
syni.
Höfundur kemst þannig að
orði i inngangi sínum að þess-
ari bók:
Tilgangur þessarar bókar er
að hjálpa þér til þess að fá not-
ið meiri gleði og fyllra lífs. Ég
stend í þeirri trú, að þú munir
öðlast dýpri vellíðunarkennd.
aukna lifsorku og skerptan á-
huga fyrir tilverunni með þvi
að lesa og þó öllu fremur við
að beita ráðleggingum bókarinn-
ar.
Segir hann ennfremur i inn-
gangi sínum, að fyrri bókin hafí
átt að gefa leiðbeiningar um
hvemig maður á að hugsa já-
kvætt varðandi vandamál sín
Þessi bök leitast hins vegar vif’
að sýna fram á, hvemig maðui
á að umbreyta þessum jákvæðu
hugsunum í fratnkvæmd.
Bókin er 344 bls., prentuð
Eddu. — Aðalsöluumboð hefur
Bókaútgáfan Öm og Örlygur.