Vísir - 06.02.1968, Blaðsíða 5
vrSTR . Þríðjudagur 6. febrúar 1968.
ÞORRAMATUR
Ein af verzlunum borgarinnar, sem býður upp á þorramat um þessar mundir, er Síld og Fiskur og hér sjáum við m. a. brmgu-
kolla, hval, hákarl lundabagga, slátur o.fl., eins og það er bo rið fram « stórum skömmtum.
Lifrapylsa og blóðmör (súrs-
að), skorið í sneiðar og raðað til
skiptis á fat.. Gott með ýmsum
öðrum súrmat, svo sem hval.
Súrir hrútspungar.
Borðaðir ofan á brauð með
smjöri og einnig meö heitum
kartöflum og smjöri.
Ýmsar aðrar tegundir eru einn
ig til af þorramat, en þessar teg
undir munu algengastar hér í
verzlunum.
að eru orðin allmörg ár síðan
hin svonefndu „þorrablót"
urðu ein helzta skemmtun borg-
arbúa eftir áramótin, en þau
eiga raunar rætur að rekja til
hinna fomu „þorrablóta“. Eitt
helzta einkenni nútíma „þorra-
blóta“, er að þar er borinn fram
íslenzkur þorramatur, eins og
hann gerist beztur. Aðallega er
það súrmatur en einnig saltaður,
reyktur eða einhver öðruvisi
verkaður matur, ísl. aö ætt
og uppruna.
Það hefur líka farið mjög i
vöxt að fólk beri þennan ís-
lenzka mat á borö heima hjá
sér á þorranum og bjóða nú
mjög margar verzlanir upp á
þorramat í kössum, skammtaðan
fyrir svo og svo marga. Dálítið
er mismunandi hvað þessir kass-
ar innihalda. Til viðbótar við
hinn algengasta þorramat selja
sumar verzlanir síld, hangikjöt,
flatkökur eða salat með þorra-
matnum auk rófustöppu og kart-
öflustöppu.
Allur þessi þorramatur á það
sammerkt, að hann þarf. að
geyma í kulda og varast aö láta
hann þoma um of. Yfirleitt er
hann seldur í sneiðum frá verzl-
ununum og getur verig gott að
geyma sneiðamar í mysu eða
súr yfir nótt til að hressa upp á
súrbragðið.
Með þorramatnum er borðaö
rúgbrauö, flatbrauð og laufa-
brauð, ef eitthvag er eftir að
því frá jólunum og með brauð-
inu haft gott smjör. Rófustappa
og heitar kartöflur era haföar
með og einnig er gott að borða
Slátur
einhvers konar grænmetissalöt
með súrmetinu. Pilsner er yfir-
leitt drukkinn með þessum mat,
en ef um kvöldsamkvæmi er að
ræða drekkur fólk gjarna ö.rlítið
óblandað íslenzkt brennívín
með.
Þorramaturinn er borinn fram
í trétrogum, en ef þau eru ekki
fyrir hendi er honum raöað á
stóra bakka eða einhvers konar
tréskálar. Sumum þykir gott að
borða sýrðar rauðrófur með
þorramat, en annars er hann
borðaöur án krydds eða sósu.
Algengasti þorramatur er eftir
farandi:
Súr sviðasulta.
Sultan er skorin í hæfilega
þykkar sneiðar og raðað á fat
í langa röð. Einnig getur verið
skemmtilegt aö skera sultuna í
litla bita, kringlótta og ferkant-
aða og skreyta með persille.
af. Skorinn í sneiðar og borinn
fram í lokuöu íláti. Gott að hafa
hákarlinn og haröfiskinn í sama
íláti.
Lundabaggi.
Súr lundabaggi er framreiddur
í þykkum sneiðum, en nýr í
þynnri sneiöum og rauðrófur
(sýrðar) og annað grænmeti
borðað með.
Harðfiskur.
Fiskurinn er rifinn í álíka lang-
ar lengjur rétt áður en hann
er borinn fram. Riklingur er bor-
inn fram í roöinu. Smjör, flatkök
ur og rúgbrauð borðað meö.
Hákarl.
Hákarlinn er hreinsaður og
skafinn og skrápurinn skorinn
Bringukollar.
Bornir fram eins og þeir koma
fyrir en ekki má láta þá standa
í hita. Góðir með heitri rófu-
stöppu og kartöflum.
Súr hvalur.
Tekinn upp úr mysunni og
skornar af allar tægjur og hval
urinn hreinsaður vel. Skorinn í
sneiðar og borinn fram á fati.
Hangikjöt.
Borið fram f þunnum sneiðum
meö kartöflujafningi og baunum.
Sundmagi, selshreifar, kútmagi
kinnar o.fl.
Þessar marartegundir er yfir-
leitt erfitt að fá, nema þá helzt
kinnar, en þetta er allt mjög
gott með kartöflum og rófu-
stöppu.
FRYSTIKISTUR ÞARF AÐ
HREINSA TVISVAR Á ÁRI
upplausn. Séu rörin mjög fitug
og óhrein, má setja salmiaks-
spfritus í tuskuna.
Á svipaðan hátt og við þvoum
frystikistuna þvoum við einnig
P’rystikistur eru hið mesta
þarfaþing, og eiga mjög
margar fjölskyldur slíka matar-
kistu í kjallaranum hjá sér eöa
geymslunni. Við notum frysti-
kisturnar hvað mest í kringum
áramótin. Mjög margar húsmaað
ur kaupa heila kjötskrokka á
haustin og geyma í frystikistu
fram eftir vetri, en þegar fer
að líða fram í febrúar er oftast
búið að hálftæma kistuna, og
því er það jafnan bezti tíminn
til að hreinsa hana.
Frystikistur þarf að hreinsa
einu sinni til tvisvar á ári, bezt
er að hreinsa þær í febrúar og
síðan aftur á haustin, áður en
nýja kjötið er sett i kistuna.
Það þarf ekki að taka langan
tíma að hreinsa frystikistuna,
varla meira en einn klukkutíma.
Ýmiss konar „afþíðunarefni" eru
nú fáanleg í sprautubrúsum og
flýta þau mjög fyrir að þiða
frostið í kistunni. Bf ísskápur
er einnig fyrir hendi á heimil-
inu er bezt að setja vörurnar,
s~m í frystikistunni vom, í ís-
skápinn. Þær sern^ sízt þola að
þiðna eru settar i frystihólfið
og dagblöðum vafið utan um.
Strax og búið er að tæma
frystikistuna er slökkt á henni
og ef afþíðunarefni eru notuð,
þá er þeim sprautað á alla hina
ísuðu hluta. Eftir 15—20 mín-
útur er íslagið orðið laust og
má auðveldlega skafa það af.
Vatnið er þurrkað úr kistunni
og sprautað yfir aftur með af-
þíðunarefninu. Síðan má setja
straum á frystikistuna aftur og
strax og mælist frost í henni
eru matarvörumar settar í
hana aftur.
Aftan á kistunni er svo frysti-
vélin sjálf, en hana má auö-
veldlega þekkja á því, að hún
er alltaf svartlökkuö, og það
sem sést af henni eru vanalega
breið rör, misjafnlega gerð eftir
tegund kistunnar.
Þau þarf nauösynlega að
hreinsa af og til og er bezt aö
nota til þesr ryksuguna. Síðan
er strokið af rörunum með
tusku undinni upp úr súlfa-
ísskápinn. nema hvað við þurf-
um að þvo fsskápinn miklu
oftar. Flestir ísskápar eru með
þykku plasti að innan, sem
mjög auðvelt er að þrífa. Varizt
að láta ólykt setjast í ísskápinn
og geymið aldrei mat sem eitt-
hvað er farinn að skemmast i
ísskápn-m. Það getur verið
mjög erfitt aö ná ólykt úr is-
skáp og frystikistum, ef hún
sezt þar einu sinni að, en I því
tilfelli er bezt að nota súlfa-
upplausn, veikt sápuvatn, og
skola síðan vandlega með
hreinu vatni. Setjið aldrei volgan
eða heitan mat inn i ísskápinn,
og hafði álpappír, plast eðdi ein-
hvers konar lok yfir öllum þeim
mat sem sterk lykt og bragð
er af.
Um leið og þið hreinsið frysti-
kistuna er gott að skipta um
umbúðir á þeim matvörum sem
geymdar eru í kistunni, en gæt-
ið þess vel að þær nái aldrei
aö afþiöna, því að þá er mat-
urinn í flestum tilfellum ónýtur.
^A\V.VV.VV.VAV.V%V.VV.V\V/.V.VVA\\%V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.VV.W.V
Það er nærri því eins fljótlegt'.
og aö nota afpíðunarefni, að«J
setja fat með heitu vatni á/
botninn á kistunni, og þvo kist-*.
una síðan að innan með vatni.J
með súlfaupplausn og skola aðj.
lokum með hreinu vatni. Siðan*[
þarf að þurrka kistuna vandlegal*
að innan, áður en straumurinhj.
er settur á aftur. .*.■
TIL ÁSKRIFENDA VÍSIS
Undanfarið hefur aukizt álagið á dreifingarkerfi blaðsins á Reykjavíkursvæðinu. Hefur ’
sums staðar komið fyrir, að einstaka áskrifendur hafa ekki fengið blaðið.
Vísir bendir áskrifendum sínum á að hringja í afgreiðslu blaðsins fyrir kl. 7 að kvöldi,
ef þeir hafa ekki fengið blað dagsins. Hringi þeir fyrir kl. 7, fá þeir blaðið sent sérstak-
lega til sin og samdægurs. Á laugardögum er afgreiðslan iokuð eftir hádegi, en sams
konar símaþjónusta veitt á tímanum 3.30 - 4 e.h.
Vill blaðið benda áskrifendum á að vera ófeimnir við að hringja og kvarta. Síma-
numer afgreiðslunnar er 11660.
|
■IJ
I
Munið nð hringja íyrir klukkan 7 í síma 1 16 60 í
.VVVVVVVVVVVVVVV’.VVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVV.VV
I- L.