Dagur - 02.12.1997, Blaðsíða 3

ÞRIÐJUDAGUR 2.DESEMBER 1997 - 19
LÍFIÐ í LANDINU
Er Marel drauma-
yiimustaðuriim?
Marel ehf. erstóifyrír-
tæki á íslandi sem
hlómstrar. Menn líta á
stóra húsið upp á
Höfða og hugsa með
sérað þama værí nú
gottað vinna. Erþað
svo, eru þeirhjáMarel
fjölskylduvænir?
Hvernig er annars fjölskyldu-
vænt fyrirtæki? Sumir myndu
segja að stimpillinn kæmi ef nóg
væri sett í vasa starfsmanna, en
aðrir myndu segja að til þyrfti
mun styttri vinnutíma en tíðkast
á Islandi. Dagur frétti nýlega af
fyrirlestri Gunnars Arnar Gunn-
arssonar, framkvæmdastjóra
Framleiðslusviðs Marel ehf., á
námsstefnunni Vinna og vel-
ferð, sem Dagvist barna hélt
ekki alls fyrir löngu.
Hjá Marel vinna nú um 240
starfsmenn, þar af u.þ.b. 210 á
íslandi. Síðan keypti Marel fyr-
irtæki í Danmörku á árinu, sem
heitir Carnitech og starfa þar í
kringum 250 starfsmenn, þar af
um 50 í Bandaríkjunum. Fyrir-
tækið hefur þanist út á ótrúlega
skömmum tfma og var Gunnar
beðinn um að halda fyrirlestur
sinn, vegna þess að bent hafði
verið á Marel sem fyrirtæki sem
gott væri að vinna hjá.
„Það er að sjálfsögðu annarra
að dæma hvort við gerum vel við
starfsmenn okkar, en við leitumst
við að gera það,“ segir Gunnar
þegar stimpillinn ljölskylduvænt
fyrirtæki er ræddur. „Við höfum
tekið stjórnkerfið og stokkað það
upp, erum hættir að vinna eftir
hinu hefðbundna skipulagi. Þeg-
ar fyrirtækið stækkaði ákváðum
við að halda flötum valdastrúktúr
en fórum í staðinn í hópvinnu-
kerfi. Starfsmenn vinna hópvinn-
una í ákveðnum ferlum eins og
vöruþróunarferli og framleiðslu-
ferli og er ffamkvæmdastjóri yfir
ferlinu. Síðan leysast hóparnir
upp þegar verkinu er lokið og aðr-
ir eru myndaðir. I sumum tilfell-
um er þó um fasta hópa að ræða,
eins og í framleiðslunni."
Enok Sveinbjörnsson og Gunnar Örn Gunnarsson. Sá fyrrnefndi er ánægður í starfi hjá
þeim siöarnefnda. myndik-þök.
Gunnar segir að þessi stjórn-
unarleið geri það að verkum að
menn hafi meiri áhrif og ábyrgð,
sem alla jafna þýði að hans mati
meiri ánægju í starfi. „Ef fyrir-
tækið gengur vel höfum við
stundum gefið aukafrídaga eða
hækkað launin, sem eru einka-
mál hérna, og því á fyrirtækið
alla möguleika á að umbuna
starfsmönnum sem standa sig
vel.“
Minni vinna, flótti
starfsfólks
- En hversu lengi d dug þurfa
starfsmenn Marels að vinna fyrir
laununum sínum?
„Við erum að taka fyrsta
skrefið í framleiðslunni með því
að setja þak á yfirvinnuna hjá
okkur og hækka jafnframt
grunnlaunin. Fyrir nokkrum
mánuðum var algengt að hér
væri unnið fjögur kvöld til níu
og líka um helgar þó ekki væru
allir starfsmenn alltaf að vinna
þennan tíma. I dag er unnið til
sjö á kvöldin nema í undantekn-
ingartilfellum. Best væri að
vinna til fimm en ef ég myndi
stinga upp á að stíga svo stórt
skref myndi ég missa starfsfólkið
nema hægt væri að greiða þeim
mun hærri laun.“
- Er sveigjanleiki fyrirtækisins
mikill þegar kemur að veikind-
um starfsmanna og hama þeirra?
„Það er starfsmannanna að
segja til um það, Hér eiga allir á
framleiðslusviði að byrja klukk-
an hálf átta á morgnana og
vinna til fimm nema á föstudög-
um þá er unnið til klukkan eitt.
Ef hópurinn sem viðkomandi er
í er sammála því að einhver
komi seinna eða sé svo og svo
mikið frá, þá er ég það einnig.
Þurfi starfsmaður að fara með
barn á leikskóla og mæti ekki
fyrr en hálf níu þá er það allt í
lagi ef hópurinn samþykkir það.“
íslendmgar lifa fyrir
mikla vinnu
Þótt yfirvinna hjá Marel hafi
minnkað snarlega er hún enn
nokkur og mörgum þætti seint

f&i

J V ‘ “ 4 ! 'M' I H ' j

* 1
Hjá Marei var aö ósk starfsmanna tekið upp á því að vera með leikfimi innanhúss, teygjur og slíkt til að liðka menn. í eldhúsinu
starfar rússnesk kona sem er með sex ára menntun i iþróttafræðum og tvisvar i viku mætir hún niður á gólf og lætur
menn gera æfingar.
að ldára vinnudaginn klukkan
sjö. Maður veltir því fyrir sér
hvað það er í rauninni íslenskt
að finnast vinnudagurinn átta til
sjö hátíð.
„Við breytum ekki þessum ís-
Ienska bakgrunni allt í einu, hér
lifa menn fyrir mikla vinnu.
Starfsmenn okkar fara heim
með sömu laun eða meiri en
starfsmenn okkar í Danmörku,
en þeir þurfa að hafa meira fyrir
þeim. Markmiðið er auðvitað að
Idára vinnuna í dagvinnu en
þetta gerir maður ekki nema fá
framleiðnina upp á móti. Auð-
vitað gætum við fjölgað starfs-
mönnum en þá myndum við
eins og ég sagði missa fólkið frá
okkur. Menn verða að hafa
tekjumöguleika líka. Við hljót-
um samt að fara í sömu átt og
aðrar þjóðir í kringum okkur, að
minnka þessa óheyrilegu yfir-
\ánnu og mönnum hér finnst
heiimikil breyting að loka á
kvöldin."
Þegar rætt er um vinnu og
velferð er annað og meira en
tímafjöldi og laun sem skipta
máli. Hjá Marel er blaðamanni
tjáð að ýtt sé undir liðsanda
manna á ýmsan hátt. „Við styrkj-
um t.d. starfsmannafélagið
myndarlega," segir Gunnar. „Og
borgum 10 þúsund í styrk á ári
fyrir þá sem stunda íþróttir og
flestir nýta sér þetta. Starfs-
mannaíélagið á síðan tvo mynd-
arlega sumarbústaði sem eru
nánast upppantaðir árið um
kring.“ -MAR
Róbert Guðjónsson og Embla Ásgeirsdóttir við vinnu sina, þau eru ánægð hjá Marel og
segja vinnustaðinn betri en marga aðra.
Betra en í Álverinu
„Það er mjög gott að vera hérna,“ segir Enok Sveinbjörnsson sem
unnið hefur hjá Marel í tæp tvö ár. „Marel er fjölskylduvænn vinnu-
staður að ýmsu leyti enda þótt vinnudagurinn sé langur, en sptli við
séum ekki flestir með um 40 yfirvinnutíma á mánuði."
Enok er Qölskyldumaður og er yngsti strákurinn hans af þremur
8 ára gamall, hinir eru fullorðnir, eða 18 og 24 ára. Áður vann hann
á vöktum hjá Alverinu og segir muninn mikinn í dag og þá hvað
varðar allt fjölskyldulíf. „Þegar ég byijaði hérna var algengt að vinna
til hálf níu á kvöldin og stundum lengur en núna er mælst til þess
að við vinnum ekki nema til sjö sem er ágætt til að byrja með.“
Hann segir að vinnan sé nú jafnari og að breytingin hafi ekki komið
niður á launum.“
Betra en víða
Róbert Guðjónsson á sex ára stelpu og tveggja ára strák, hann segir
að það fari eftir því hvernig litið sé á málin hvort Marel sé fjöl-
skylduvænn vinnustaður. „Þetta hefur batnað mikið, ég get oftast
hætt klukkan fimm en núna fyrir jólin vinnum við oftast til sjö.“
- Er konan útivinnandi?
„Já, en hún vinnur skemur en ég og þetta gengur ágætlega núna
með börnin og leikskólann."
- Ertu ánægður með þetta eins og það er?
„Auðvitað myndi maður vilja vinna skemur en þetta er ágætt og
betra en víða annars staðar."
SveigjanleiM vegna bama
Embla Asgeirsdóttir er nemi og hefur verið hjá Marel í nokkrar vik-
ur, hún er einstæð móðir með tvö börn, fimm og tíu ára. „Ég mæti
klukkan átta en ekki hálfátta og hætti korteri fyrir fimm á daginn,
þá get ég farið með börnin í skólann og á leikskólann áður en ég
mæti og ég get lfka sótt þau klukkan fimm.“
- Finnst þér fyrirtækið sýna skilning efbömin eru veik, er sveigjan-
leiki?
„Það hefur ekki reynt á þetta með veikindin en mér finnst það
vera sveigjanleiki að fá að rnæta átta úr því ég get ómögulega mætt
hálf átta. Ég vinn svo til enga yfirvinnu en stundum annan hvern
laugardag þegar börnin eru hjá pabbanum.“ Embla segir að þegar
hún hafi komið í viðtal hjá Marel hafi það ekki þótt nein fyrirstaða
að hún væri einstæð með tvö börn.
- Hvemig er að vinna með öllum þessum körlum?
„Það er fínt, ég hafði dálitlar áhyggjur að menn myndu hjálpa
mér of mikið eins og í skólanum en það er sem betur fer ekki
þannig þótt ég fái að sjálfsögðu þá hjálp sem ég bið um.