Dagur - 23.05.1998, Page 10

26 - lÁlvga hda Gr/ft' 2V. MÁí iá9 a
D^tíir'«
LÍFIÐ í LANDINU
Þar sem brimaldan fellur að á hann net sem fanga þang. Aflinn í lítilli skjóðu á öxlinni.

•Sws*

verður. Þeir eru eins og grá-
sleppukarlarnir heima, nema
þeir eru ekki á bátum og hér er
sjórinn heldur hlýrri. Og aflinn
af öðru tagi.
Uppskeran er þang
Hluta af uppskerunni er „sáð“
eða plantað í fjöruna; svo vaxa
jurtirnar meðfram strengdum
línum. Það er ekki auðvelt fyrir
aðkomumann að fá fullkomnar
upplýsingar um þessa rækt því
þarna í fjörunni tala menn ekki
alþjóðlega boðleg tungumál. En
tekjurnar eru ekki miklar: árs-
laun í þessu landi eru talin sam
svara kringum 50-60 þúsund ís-
lenskum, og þetta fólk er ekki á
neinum meðallaunum, svo mik-
ið er víst. En þetta er búbót fyrir
afrakstur-
'nn / bastkörfu.
þá sem ekkert jarðnæði hafa fyr-
ir hrísgijón, engan bát til að
veiða, enga vinnu við að skúra
hjá stóru hótelunum. Og þarna
virðist nokkur eigna- og stétta-
skipting: „Stórbændur" eiga
skika með græðlingum og beð-
um; „minni bændur" eiga
kannski eitt eða tvö eða fleiri
net, sem þeir leggja utan við
garðana. Og svo eru gamlar kon-
ur og börn að tína þá þangsprota
sem sleppa hjá netunum eða
losna upp úr görðunum - nú eða
náttúran leggur til sjálf af örlæti
sínu þarna í hlýju Indlandshaf-
inu, þar sem litskrúðugar fiska-
torfur koma að með flóðinu.
Vegir heimsmarkaðar
Þangið er þurrkað og notað til
matar. En þar verður ekki
mesti virðisaukinn.
ríhnotskurn:
jörunni, sent til
myrsl, þau sen^
___r* 6 ríka
Meðan
pólitísk
upplausn
ríkirílndó-
nesíu er
fjörufólkið
á Bali áfram við sín
störf Fátæklingar sem
ræktaforvitnilega
garða þarsem hafald-
an brotnará kóralrifi -
fyrirframan einhver
fínustu lúxushótel í
heimi.
Þegar síðdegissólin lækkar á
lofti og gyllir strönd taka ferða-
mennirnir sem gista á dýrlegum
lúxushótelum saman pjönkur og
skreppa á „hamingjustund" á
sundlaugarbarnum. Samtímis
koma úr kofum lengra út með
ströndinni þeir heimamenn sem
„rækta garðinn sinn“ úti fyrir.
Fjaran rís hægt úr hafi þegar
aldan hopar út fýrir kóralrifin.
Þá koma á þurrt ótal smágarðar,
stög og net sem fjörufólkið á.
Það .ræktar þang. Og veiðir í
net.
Eins og kartöflugarðar
A háljöru er eins og maður horfi
yfir kartöflugarða. Langar raðir
af „beðurn" blasa við; þar hafa
menn plantað sérstakri tegund
af þangi sem vex í skipulegum
röðum. Sums staðar eru staurar
löngum röðum sem bera
uppi „girðingar“ af netum, þau
fyllast af þangi. I pollum milli
kórala bogra kerlingar með bast-
körfur og tína upp það sem til
fellur. Lengst úti þar sem brimið
hamast enn eru karlar að vitja
„þangneta" sem þeir hafa lagt
eins langt út og komist
Þangbóndi hugar að garði sínum.
Mikið af því er flutt út, og eink-
um til Japans. Þarlendir eru vit-
lausir í það með sjávarréttum
sínum heimskunnum, en svo
eru það fegurðarlyfin og smyrsl-
in. Þegar þangið frá Ijörufólkinu
er komið í krem og olíur er það
fyrst orðið verðmætt. Og svo
merkilegur er heimsmarkaður-
inn að þangið frá Balí ratar
þangað aftur eftir að það er
komið í smyrsl. A stóru fínu hót-
elunum sem liggja meðfram
ströndinni verður nú æ vinsælla
að bjóða upp á „spa“ þjónustu
með heilsupottum, nuddi, olíum
og smyrslum sem roðið er á
kroppa gesta. Þangið sem fjöru-
fólkið tínir nokkra tugi metra frá
fínu hótelunum ratar því á end-
anum á sólbrenndu Iíkamina
sem þar gista, og vilja fá slak-
andi meðferð eftir sólböð dags-
ins, fyrir eða eftir „hamingju-
stund“ á sundlaugarbarnum,
áður en þeir drífa sig út á lífið.
En þá er aftur farið að flæða að,
netin sökkva í djúpið til að veiða
þang og ljósin slökkna hvert af
öðru í kofunum við ströndina.
Móðir og sonur að störfum við þanggirðingar.