Dagur - 29.05.1998, Side 4

20-FÖSTVDAGVR 2 9. MAÍ 1998

LÍFIÐ í LANDINU
„Lind hf. fór fljót-
lega eftir stofnun
að tapa gríðarleg-
um fjármunum,
ekki síst vegna
þess að fram-
kvæmdastjórinn
Þórður Ingvi Guð-
mundsson virðist
hafa verið gjör-
samlega óhæfur í
sínu starfi og grun-
semdir eru uppi
um óráðsíu og
auðgunarbrot."
Staðhæfingar Finns Ing-
ólfssonar bankamálaráð-
herra um að hann hafi
ekki gefið Alþingi Islend-
inga rangar og/eða vill-
andi upplýsingar um mál-
efni Lindar hf. eru, í
fáum orðum sagt,
aumasta og hlægilegasta
yfirklór sem lengi hefur
sést til stjórnmálamanns
á Islandi, og kalla þeir þó
ekki allt ömmu sína,
sumir hveijir. Við skulum
riQa upp hvernig málið er vaxið. Lind hf.
fór fljótlega eftir stofnun að tapa gríðar-
legum fjármunum, ekki síst vegna þess að
framkvæmdastjórinn Þórður Ingvi Guð-
mundsson virðist hafa verið gjörsamlega
óhæfur í sínu starfi og grunsemdir eru
uppi um óráðsíu og auðgunarbrot. Sam-
kvæmt nýlega birtri skýrslu Ríkisendur-
skoðunar virðist maður snemma hafa
gengið undir manns hönd að vara við
starfsháttum Þórðar þessa og lögðust
endurskoðendur á öllum mögulegum
stigum á eitt með stjórn fyrirtækisins en
þrátt fyrir að öllum mætti brátt vera ljóst
að Þórður Ingvi ætti frekar að keyra
leigubíl eða fara á sjóinn en velta fyrir-
tæki uppá hundruð milljóna, þá virðist af
einhverjum dularfullum ástæðum hafa
dregist ótrúlega lengi að vísa manninum
á dyr. Skýringar á því hafa ekki fengist
enn, en þess má geta að Þórður Ingvi var
og er ugglaust ennþá flokksbundinn
framsóknarmaður og framsóknarmenn
sátu og sitja víða í kerfinu og passa sína
menn. Þess má svo Iíka geta, bara til
skemmtunar, að Sverrir Hermannsson
fyrrverandi bankastjóri Landsbankans
heldur því fram að einn helsti óformlegur
ráðgjafi Þórðar Ingva í Lind og allt að því
daglegur gestur á skrifstofunni hafi verið
ungur og upprennandi þingmaður Fram-
sóknarflokksins, Finnur nokkur Ingólfs-
son, en þar sem það er nú ekki beinlínis í
tísku að trúa öllu því sem Sverrir Her-
mannsson Iætur út úr sér um þessar
mundir, þá skulum við Iáta það liggja
milli hluta í bili. En nema hvað, að lok-
um geta menn ekki lengur horft framhjá
gengdarlausu tapi Lindar, enda fyrirtækið
löngu farið á hausinn í raun, og þá er
Þórður Ingvi leystur frá störfum, eins og
það heitir, en kvaddur með vænum starfs-
lokasamningi fyrir vel unnin störf, eins og
tfðkast í þessum geira þjóðfélagsins.
Óskemmtilegui lestur
En þegar farið var að reyna að gera upp
mál Lindar kemur Skýrsla Ríkisendur-
skoðunar til bankamálaráðherra, sem þá
er orðinn Finnur Ingólfsson og er það
óskemmtilegur Iestur með afbrigðum og
sýnir að ekki stóð steinn yfir steini í
rekstri þess fyrirtækis. Nefnd er talan
400 milljónir sem Landsbankinn beri
beina ábyrgð á og hafi því tapað með
glæsilegri frammistöðu Þórðar Ingva í
bissniss, en um leið mátti þó öllum vera
ljóst - jafnvel vaxtaflónum - að tap Lands-
bankans hlaut að vera mun hærra. Það
var Iíka beinlínis tekið fram í bréfi sem
þáverandi formaður bankaráðsins, Kjart-
an Gunnarsson, sendi Finni Ingólfssyni
til að leita eftir skoðunum hans á því
hvað gera skyldi vegna gjaldþrots Lindar
og athugasemda Ríkisendurskoðunar um
að hugsanlega hefði verið um saknæmt
athæfi Þórðar Ingva framkvæmdastjóra
að ræða. I þessu bréfi Kjartans stóð skýr-
um stöfum að tapið væri mun meira en
400 milljónir, þó ekki væri nefnd ákveðin
tala. Fáeinum vikum seinna eru sögu-
sagnir í þjóðfélaginu um tap Lindar orðn-
ar svo háværar að Asta Ragnheiður Jó-
hannescjóttir ber fram fýrirspurn á Al-
þingi og spyr bankamálaráðherra hvort
rétt sé að Landsbankinn og þar með í
raun ríkið og þar með í raun almenningur
hafi tapað sex til sjö hundruð milljónum
á bissnissævintýri Þórðar Ingva Guð-
mundssonar. Þá voru tveir mánuðir frá
því að Finnur Ingólfsson hafði fengið í
hendur skýrslu Ríkisendurskoðunar þar
sem var skýrt kveðið á um að minnsta
kosti 400 milljón króna tap, og einn mán-
uður frá því Finnur hafði fengið bréf frá
formanni bankaráðsins sem sagði að tap-
ið væri mun meira. Eigi að síður fór
Finnur Ingólfsson í ræðustól og sagði það
eitt að hann þekkti ekki þessa tölu sem
þingmaðurinn nefndi, 6-700 milljónir, en
síðar í umræðunum mun hann hafa
kannast við að hafa séð hana nefnda í
fjölmiðlum. Hann minntist ekkert á að
hann hefði í tvo mánuði haft undir hönd-
um skýrslu Ríkisendurskoðunar um mál-
ið, þaðan af síður að formaður bankaráðs
Landsbankans hefði leitað ráða hjá hon-
um um hvað skyldi gera. Hann eyddi bara
málinu, kannaðist ekkert við það, nema
hafði víst rekist á einhveijar fréttir um
það í blöðunum.
Hárrétt tala?
Þarna talaði bankamálaráðherra þjóðar-
innar, lesendur góðir, og nú hengslast
hann aftur í ræðustól á Alþingi og ber af
sér allar sakir - hann hafi ekki gefið rang-
ar upplýsingar því hann hafi ekki sagt
neitt. Hann hafi einungis sagt að hann
hafi ekki kannast við akkúrat þá tölu sem
þingmaður Asta Ragnheiður nefndi. Sam-
kvæmt orðanna hljóðan má vissulega til
sanns vegar færa að Finnur hafi ekki
beinlínis gefið rangar upplýsingar á Al-
þingi - það er að segja ef við ályktum að
Finnur sé tölva, því einhvern veginn
svona hugsa tölvur, þær gefa ekkert svig-
rúm nema fyrir nákvæmlega hárréttar töl-
ur. Nú gæti að vísu vel verið og má Ieiða
að því ýmis rök að Finnur Ingólfsson sé í
raun og veru tölvukall, vélrænt líkan af
svokölluðum ungum framsóknarmanni,
sem flokkurinn hafi látið búa til fyrir svo
sem áratug því þá var sár skortur á ungum
framsóknarmönnum, slíkir menn voru
réttara sagt varla til, og vissulega hefði þá
verið freistandi fyrir Framsóknarflokkinn
að Iáta smíða á laun þennan tölvukall til
að reyna að telja mönnum trú um að ung-
ir ífamsóknarmenn væru víst til.
En ef við reynum að líta framhjá því
sem bendir til að Finnur sé tölvukall, sem
hafi bara ekki komið auga á að það væri
neitt athugavert við að segjast ekkert vita
um málefni Lindar úr því þingmaðurinn
rambaði ekki á nákvæmlega sömu töluna
og nefnd var i skýrslu Ríkisendurskoðun-
ar, og ef við reynum að trúa því að hann
sé maður af holdi og blóði - fær um þó
ekki sé nema örlítið abstrakt hugsun - þá
sjáum við auðvitað í hendi okkar undir-
eins að víst gaf hann Alþingi bæði rangar
og villandi upplýsingar á sfnum tíma. Og
við sjáum Iíka að maðurinn hlýtur að vera
eitthvað einkennilegur að þráast við að
viðurkenna það. Því það gerir hann; hann
viðurkennir og segist hafa gert alveg rétt
þegar hann svaraði fyrirspurninni. Hann
vælir meirað segja og reynir að afsaka sig
með því að þetta hafi verið óundirbúin
fyrirspurn, og hann hafi ekki haft neinar
tölur eða upplýsingar úr skýrslu Ríkisend-
urskoðunar á hraðbergi á þeirri stundu
og þeim stað sem fyrirspurnin var borin
fram. Nú er ég ekki talnaglöggur og pen-
ingamál hafa löngum vafist fyrir mér, en
ég held samt að ef ég fengi í hendur
skýrslu sem stæði að fyrirtæki undir
minni stjórn hefði tapað að minnsta kosti
400 milljónum í óráðsíu og vitleysu, þá
myndi ég muna þá tölu í tvo mánuði og
jafnvel rúmlega það. Nú má náttúrlega
halda því fram að Finnur leggi sig ekki
niður við leggja á minnið smotterí eins og
meiren 400 milljóna tap, enda var svo-
sem margt tapið þessi misserin, en ein-
hvern veginn finnst mér samt að maður
sem getur ekki munað 400 milljón króna
tap í tvo mánuði sé ekki endilega í réttu
starfi sem viðskipta- og bankamálaráð-
herra. En svo vælir Finnur ennþá meira
og segir að ef hann hefði komið í ræðu-
stól á Alþingi á sínum tíma og sagt sam-
kvæmt skýrslu Ríkisendurskoðunar að
Landsbankinn hefði tapað þessum frægu
400 milljónum á Lind, þá hefði hann ver-
ið að gefa rangar upplýsingar úr því tapið
reynist nú vera að minnsta kosti rúmar
700 milljónir og kannski hátt í 900; Dav-
íð Oddsson nefndi milljarð. Þessi afsökun
aumingja Finns er svo vesældarleg að
engu tali tekur og í rauninni hreinasta
firra. Ef ég hefði gefið Alþingi þær upp-
lýsingar sem ég hafði réttastar, þá hefði
ég gert í buxurnar fyrst talan frá Ríkis-
endurskoðun reyndist svo ekki fullnægj-
andi. Þetta gengur til dæmis alveg þvert á
afsakanir Finns í öðru skyldu máli, Iax-
veiðimáli Landsbankans sjálfs og Sverris
Hermannssonar, en þar þykist Finnur
enga ábyrgð bera vegna þess að hann hafi
aðeins lagt fyrir Alþingi þær tölur sem
hann vissi réttastar. I Lindarmálinu er af-
sökun hans sú að hann lagði sem betur
fer engar tölur fyrir Alþingi úr því þær
voru að lokum ekki alveg réttar. Þetta
heitir á góðri íslensku rugl.
Eftir á að hyggja hallast ég að því að
Finnur Ingólfsson hljóti þrátt fyrir allt að
vera tölvukall því hvaða skyni gæddur
maður gæti borið aðrar eins afsakanir á
borð og þóst maður að meiri fyrir?
Hve lengi?
Það er svo eins og hver annar brandari
hver urðu örlög Þórðar Ingva Guðmunds-
sonar eftir að hann hafði kostað Lands-
bankann nokkur hundruð milljónir. Því
hvað skyldi hafa orðið um hann? Hann
hefur það fínt, takk fyrir. Skömmu eftir
að nýr utanríkisráðherra tók við árið
1995 sá hann ástæðu til að ráða Þórð
Ingva í utanríkisþjónustuna og þar hefur
hann verið síðan. Viljiði kannski líka vita
hvað hann fæst við hjá utanríkisþjónust-
unni? Hann fæst að sjálfsögðu við al-
þjóðaviðskiptamál íslenska lýðveldisins.
Finnst ykkur það ekki traustvekjandi fyrir
þjóðina, lesendur góðir? Halldór Asgríms-
son segir í Mogganum í morgun (gær) að
ekkert sé athugavert við ráðningu hans,
enda hafi Halldór ekkert vitað um feril
hans hjá Lind því hann hafi ekki lesið
skýrslu Ríkisendurskoðunar um málið
fyrr en í gær. Heyr á endemi, myndi hafa
verið sagt í minni sveit. Eg las heldur
ekki skýrslu Ríkisendurskoðunar fyrr en í
gær en samt hef ég alltaf, og öll þjóðin
hefur alltaf vitað, að Þórður Ingvi Guð-
mundsson setti Lind á hausinn með fífla-
gangi. Nema Halldór vissi það ekki.
Hann les kannski ekki blöðin. Hann les
kannski ekkert nema flokksskírteini
Framsóknarflokksins. Því síðast þegar
fréttist var Halldór Asgrímsson nefnilega
Iíka flokksbundinn framsóknarmaður, al-
veg eins og Þórður Ingvi.
En hvað, með leyfi, á þetta bananalýð-
veldi að viðgangast legni?
Pistill Illuga varfluttur i morgunútvarpi
Rásar 2 t gærmorgun.
UMBUDA-
LAUST