Dagur - 11.03.1999, Blaðsíða 1

T
Hógværðin erekki
að drepa hann Mart-
in McDonagh, sem
skrifaði leikritið
Fegurðardrottning-
in frá Línokri erLR
frumsýniríkvöld.
Lundúnabúinn Martin
McDonagh er einungis 28
ára gamall en gætir þess vel
að láta aldurinn ekki drepa
rostann og hefur i viðtölum
líkt sjálfum sér við Orson
Welles og Muhammed AIi.
„Segðu öllum að þú sért
mestur - og sannaðu það
svo,“ sagði hann í einu þeirra.
Hann hefur innistæðu, að því
er virðist, en fyrsta leikrit
hans, Fegurðardrottningin frá
Línakri, var sett á svið í
London árið 1996 og hlaut
það þrumandi góða gagnrýni.
Leikendur í uppsetningu
LR á frumraun McDonaghs
eru þau Sigrún Edda Björns-
dóttir (dóttirin), EIIertA. Ingi-
mundarson („draumaprins-
inn“), Margrét Helga Jó-
rækt við hvetja persónu. „Við erum öll
fjögur með góð hlutverk."
Leikritið segir frá samskiptum mæðgn-
anna Mag og Maureen sem utanaðkom-
andi gætu þótt heldur grimm og harð-
neskjuleg. „Það má segja að það ríki algert
svartnætti í sálum þeirra, svartnætti sem
stafar af áralangri kúgun og þröngsýni
vonleysisins," segir Sigrún. Dóttirin,
Maureen, er orðin fertug og hefur aldrei
verið með manni en þær mæðgur búa rétt
utan við lítið afskekkt þorp í írskri sveit.
Atvinnuleysi er landlægt í þorpinu og fólk
hefur ekkert að fara nema þá til Bretlands
þar sem Irum er ekki of vel fagnað af
heimamönnum. „Það er mjög skemmtilegt
Fengu hjálp geðlæknis
Gagnrýnandi nokkur, segir
Sigrún Edda, skrifaði að ef til
væri húmor í helvíti þá væri
hann í þessu leikriti. Annar
gagnrýnandi, sem efaðist þó
ekki um hæfileika
McDonaghs sem leikskálds,
sagði hins vegar hjartað vanta
í leikrit hans. I verkum hans
væri skortur á samúð og höf-
undur sýndi grimmd og mis-
kunnarleysi gagnvart persón-
um sínum. Hann væri, eins
og gagnrýnandinn orðaði það,
beinlínis sadískur höfundur.
Ellert og Sigrún Edda hrista
höfuðið kröftuglega og neita
því að hjartað vanti í leikritið.
„Alls ekki. Það er mikil ást í
leikritinu," segir Sigrún
Edda. „Hann spannar allan
skala tilfinninganna. Hann er
alls ekki á einni nótu. Það er
í raun ótrúlegt að svona ung-
ur maður skuli hafa svona
mikið innsæi.“
Það er þetta innsæi höf-
undar í innilokun mannssál-
arinnar og grimmd vonleysis-
ins sem kom þeim mest á
óvart. Geðlæknir var fenginn
til að aðstoða leikhópinn til
að skilja og skynja hugsunar-
hátt persónanna. Geðlæknir-
inn las leikritið og sagði að
lestri loknum að höfundurinn
hvernig hann tvinnar þessa fyrirlitningu
Englendinga inn í líf þessa fólks. Sem
dæmi um húmorinn þá tekur hann t.d.
eina kextegund fyrir í leikritinu sem sum-
um persónum í leikritinu finnst besta kex
í heimi meðan öðrum finnst það alger við-
bjóður," segir Ellert. Persóna Ellerts,
draumaprinsinn Pató, er ástin sem kemur
inní líf Maureen og brýtur hann upp til-
veru mæðgnanna. Farandverkamaðurinn
Pató ólst líka upp í þorpinu og þau
Maureen hittast í partíi og hafa þá ekki
sést í langan tíma. „Þar hittast þau aftur -
með ófyrirsjáanlegum afleiðingum. Og
nóttin er ung... eftir ball og allt það er eft-
Sigrún Edda og Ellert, sem leika parið í sýningunni, segja gríðarlegan lífskraft í verkinu þrátt fyrir vonleysið og þröngsýnina sem
litar öll samskipti persóna. Leikrítið gerist í írsku þorpi nútímans en höfundurinn segist sækja fyrírmyndir sínar einkum úr heimi
kvikmyndanna, m.a. til Martins Scorsese og Quentin Tarantino.
hannsdóttir (móðirin) og Jó-
hann G. Jóhannsson (bróðir draumaprins-
ins).
Grtmmd og húmor
- Sigrún og Ellert, hvað er svona frdbært
við þetta leikrit?
„Það er skrifað af miklu innsæi," svarar
Sigrún Edda um hæl, „og fjallar umgrim-
md og myrkviði sálarlífsins - þótt húmor-
inn sé aldrei langt undan. Svo er hann
mikill sagnamaður, kann að segja góða og
sérkennilega sögu. Þú Iest ekkert svona
sögu á hverjum degi.“ Svo segja þau
óvanalegt að höfundur leggi svo milda
essi gnmmu sam-
skiptamynstur greinilega til hlítar enda
kannaðist hún þarna við fjölmargt úr sínu
starfi. En undir vonleysinu og grimmdinni
kraumar lífskrafturinn og þau Sigrún og
Ellert taka undir það að verkið sé í raun
barátta fyrir því að lífskrafturinn fái að
njóta sín. „Svona samskipti eru til, maður
þekkir það. Stundum horfir maður utan-
frá á skelfileg hjónabönd og hugsar með
sér: af hveiju skilja þau ekki? En heimur-
inn er orðinn þannig að fólk sér ekki Ieið-
ina út. Og nærist í rauninni á óheilbrigð-
um samskiptum."
LÓA