Dagur - 25.03.1999, Blaðsíða 4
20-FIMMTUDAGUR 2 S. MARS 1999
LÍFIÐ í LANDINU
Pistilhöfundur hefur stund-
um velt fyrir sér hvern
fjandann orðið félagshyggja
þýðir eiginlega og er reyndar
engu nær ennþá. Orðið
finnst hvorki í orðabókum
né í veggjakroti nema þá
hugsanlega á dulmáli. A
sama hátt er pistilhöfundur
í vafa um hvaða þjóðflokkur
manna dregur nafn sitt af
félagshyggju og kallar sig fé-
lagshyggjufólk í tfma og
ótíma. Samkvæmt orðanna
hljóðan gæti þetta vel verið hópur fólks sem
hyggst leggja fé í púkk eða fjárfesta eins og
það heitir á móðurmáli verðbréfavísitölunn-
ar. Það er nú það.
Endurvinmla félagshyggjunnar
En félagshyggjufólk virðist ekki vera af því
sauðahúsi sem fjárfestir í nokkrum sköpuð-
um hlut nema sjálfum sér í hæsta Iagi. Að
minnsta kosti fer ekki sögum af félags-
hyggjufólki sem leggur fé í náunga sinn og
fjölskyldu hans.
Nú kann pistilhöfundur að hafa lesið
rangt úr bókstöfunum í orðinu félagshyggja
og því dregið þá röngu ályktun að félags-
hyggjufólk hyggist Ieggja fé í nokkurn skap-
aðan hlut. Kannski merkir félagshyggjan að
fólk þetta hafi safnast saman til að hyggja að
félaga sínum frekar en fé sinu og þá helst
þegar hann á í vök að veijast eða um sárt að
binda. Pistilhöfundi finnst það mun göfugra
hlutverk fyrir félagshyggjuna heldur en fjár-
festa í sjálfum sér. En mey skal að morgni
lofa.
Þessi endurvinnsla félagshyggjunnar fór í
vaskinn þegar spurðist norðan úr landi
hvernig félagshyggjufólkið hyggur að félaga
sínum þegar á hólminn er komið. Samfylk-
ingin kaus mann í efsta sæti framboðslistans
til Alþingis en flæmdi hann því næst úr sæti
sínu af því fjárhagslegar ábyrgðir höfðu fall-
ið á manninn sem hann þraukar nú við að
borga. Skuldir. Vel má vera að kjósendur
skilji ekki Samfylkinguna frekar en félags-
hyggjuna og Samfylkingin hafi ekki fundið
sig í þjóðfélaginu frekar en félagshyggjan.
En með því er ekki öll sagan sögð:
Spurt og svaraö í náttúrufræði
Alþýðuflokkur og Alþýðubandalag standa að
baki Samfylkingunni á Norðurlandi austur
ásamt Kvennalista. Fyrsta spurning vaknar:
Alþýðubandalagið er jafn skuldum vafinn
stjórnmálaflokkur og skrattinn er skömmun-
um og þær leifar flokksins sem ekki eru
flúnar úr landi taka þátt í kosningabar-
áttunni eins og ekkert hafi í skorist. Er hægt
að líða skuldugan stjórnmálaflokk frekar en
skuldugan frambjóðandar Onnur spurning:
Alþýðuflokkurinn hefur sjaldnast þurft að
standa við skuldir sínar sem löngum hafa ver-
ið greiddar með blóði, svita og tárum félags-
manna í norska Alþýðusambandinu. Eru Krat-
ar til í að lesa sögu flokksins upphátt í útvarp-
UMBÚDA-
LAUST
„Alþýðubandalagid er
jafn skuldum vafinn
stjórnmálaflokkur og
skrattinn er skömmun-
um og þær leifar
flokksins sem ekki eru
flúnar úr landi taka þátt
í kosningabaráttunni
eins og ekkert hafi í
skorist. Er hægt að líða
skuldugan stjórnmála-
flokk frekar en
skuldugan frambjóð-
anda?"
jl
i
1
1 {
Kj örklefum
breytt í skulda-
fangelsi
inu og segja frá öllum gjaldþrota eignunum
sem flokkurinn átti og byija á orðinu Alþýða?
Kvennalistinn hefur hins vegar ekki eirð í
sér til að ná samkomulagi um lífsmark sem
hugsanlega hleypti kerlingunum í skuldir.
Punktur. Hitt er svo annað mál:
Kjördagar eru skuldadagar
Einu sinni sáu bæði Alþýðuflokkur ogAl-
þýðubandalag roðann í austri og flokksmenn
sungu við raust hvorir með sínu nefi: Sovét
Island, óskalandið hvenær kemur þú? I dag
sjá Kommar hins vegar blámann í vestri og
Kratar spenann í Brussel. Ekki kemur því
nokkrum manni í opna skjöldu að þessir
tveir flokkar séu uppruna sínum trúir og vilji
breyta kjörklefanum í skuldafangelsi.
Með því að draga mörkin við skuldir
manna hafnar Samfylking þessi öllu stuðn-
ingsfólki sínu sem skuldar peninga, hefur
skuldað og mun skulda. En kjördagar eru
skuldadagar og froskar breytast þá aftur í
prinsa og jafnvel öfugt. Vér skuldunautar
riQum þá upp hvernig kjörseðillinn varð allt
f einu að skuldabréfi fyrir norðan og notum
atkvæðið okkar til að jafria út skuldina.
Imenningar
LÍFIÐ
Heinrich Heine á
Akureyri.
Heine
helgi
í uppsigl-
ingu er
eins konar
Heine
helgi á Ak-
ureyri,
sem þó
verður til
eiginlega
fyrir til-
viljun. Á
föstu-
dagskvöld
verða
haldnir
ljóðatónleikar á vegum Tón-
Iistarfélagsins á Akureyri, þar
sem Finnur Bjarnason, sem
sagður er einn sá alefnilegasti
hér á Iandi, syngur söngva
Schumanns við undirleik
Gerrits Schuil. Allmörg ljóð-
anna sem Schumann samdi
við eru einmitt eftir Heine.
A laugardagskvöld klukkan
20.30 verður síðan í Deigl-
unni flutt dagskrá sem Arthur
Björgvin Bollason hefur sett
saman og haft til fyrirmyndar
hina rómuðu Heine dagskrá
sem flutt var í Gerðarsafni í
Kópavogi þann 10. nóvember
1997 í tilefni 200 ára ártíðar
Heinrichs Heines. Meira um
þessa viðburði í blaðinu á
morgun.
Bjöm aftux í
...þetta helst
Björn Brynjólfur Iiðsstjórn-
andi í ...þetta helst er kominn
heim frá Casablanca og tekur
því við liðsstjórninni í spurn-
ingaþættinum vinsæla á ný í
dag en um helgina greindum
við frá því að hann yrði ekki í
þættinum vegna vinnu sinnar
í Afríku. Það reyndist bara
ekki rétt hjá okkur og leiðrétt-
ist hér með. Samherji Björns
verður Anna Björns, systir
hans, en liðsmaður Ragnhild-
ar verður Margrét Sverrisdótt-
ir, systir hennar.
Og þá verðum við bara að
vona að Keli fái að koma aftur
heim til Astu sinnar...
tíð en hafa sannað gildi sitt í dag. Núver-
andi ríkisstjórn setur stefnuna á menn-
ingarhús og vel má vera að húsin sanni
gildi sitt síðar. Yfirleitt er allt í stjórnmál-
unum þannig að skipti það máli er það
umdeilt. Þannig geta menningarhúsin
verið hið besta mál í fyllingu tímans, en
ég hef mínar efasemdir.
Meirningarhús og minnisvarðar
Nýlega hóuðu fjórir ráðherrar í
fréttamenn á sinn fund og
kynntu þá ákvörðun sína að
byggja skyldi menningarhús vítt
og breitt um landið. Akvörðun
þessi er umhugsunarverð; að baki
eru engar fjárveitingar eða mark-
aðar áætlanir, heldur eru þetta
fyrst og fremst skýjaborgir byggð-
ar á könnunum sem eiga að hafa
leitt í Ijós að meðal ástæðna þess
að fólk flytjist utan af landi og til
Reykjavíkur sé ónógt framboð á
menningu. Því skal blásið til
sóknar með húsbyggingum.
Eru húsin lykilatriði?
Nánast í hverri sveit blómstrar þróttmik-
ið menningarlíf, burtséð frá húsum.
Leiksýningar, kórsöngur, myndlistarsýn-
ingar og harmonikuleikur eru menning-
aruppákomur sem við þekkjum, að við-
bættum hagyrðingakvöldum, þar sem
þingmenn eru sérstakir auðfúsugestir.
Síðan er listin líka lífsviðurværi margra,
til að mynda handverkskvenna, sem
kunna að spinna þráð úr þeli.
í Degi í síðustu viku var reifuð
sú hugmynd að efna til listahátíð-
ar á landsbyggðinni, sem mótleiks
við Listahátíð í Reykjavík. Ymsir
viðmælendur Dags vildu þó ekki
setja málið upp þannig og sögðu
að þessar hátíðir ættu að geta
styrkt hvora aðra, eins ólík og
hugmyndafræðin að baki þeim er;
annarsvegar „alþýðumenning" og
hinsvegar „hámenning". - En
enginn minntist hinsvegar á að
hús væru lykilatriði varðandi
listahátíðir Islandi. Enda vita
menn sem er að menningarhús á lands-
byggðinni eru víða, svo sem félagsheim-
ili, skólar, kaffihús og svo framvegis.
Sprenghlægileg viðbröðg
Viðbrögðin við hugmyndinni um menn-
ingarhús hafa verið hlægileg. Barátta er
hafin innan kjördæmanna um hvar
menningarhúsin skuli vera. Hvergerðing-
ar og Selfossbúar deila um málið, Sigl-
firðingar segja að efla beri landsbyggðina
með öðrum hætti en þessum og Hall-
björn Hjartarson segir að sjálfsagt menn-
MENNINGAR
VAKTIN
„Nánast í hverri
sveit blómstrar
þróttmikið
menningarlíf,
burtséð frá hús-
um. Leiksýningar,
kórsöngur,
myndlistarsýn-
ingar og harm-
onikuleikur."
Myndin er frá
uppsetningu
Leikfélags Akur-
eyrar á Systrum í
syndinni.
ingarhús Norðurlands vestra verði á
Skagaströnd.
Það er háttur margra stjórnmála-
manna að vilja reisa sér minnisvarða,
mannvirki sem lengi standa. Jónas frá
Hriflu byggði héraðsskóla, Halldór E.
Borgarijarðarbrú, Jón Sólnes Kröfluvirkj-
un; mannvirki sem voru umdeild á sinni