Dagur - 27.01.2001, Blaðsíða 8
8 - LAUGARDAGUR 27. JANÚAR 2001
7 ÚjJLJ 3 'ÍA Jí LÍfJÐ I LAiJÐJMU- -f-
Sveitirnar óma af
eistneskum söng
Zfók ‘L
Nokkrir Eistar setja
1 svip sinn á tónlistarlíf í
J Þingeyjarsýslum og
' efla það með nýjum
stefnum og straumum.
Búhnykkur fýrir listalíf-
ið í sveitunum. Kenna í
skólum, leika í hljómsveitum
og stjórna kórum.
Á æ fleiri sviðum íslensks samfélags gætir nú
fjölþjóðlégra áhrifa af ýmsum toga, bæði frá
fólki sem kemur hingað úr okkar næslu ná-
grannalöndum ellegar því fólki sem er enn
lengra að komið. Ekki síst gætir þessara
áhrifa í lista- og menningarlífi þjóðarinnar og
raunar hefur svo verið um langa tíð. Ætla
má að íslenskt menningarlíf væri til muna
svipminna og hefði mikils f’arið á mis ef
aldrei hefði ncitt til þess verið sótt yfir höfin.
Og nú er svo komið að Eistar cru í raun að
verða burðarásar í tónlistarlífi Þingeyinga. I
þremur sveitaskólum í Suður-Þingeyjarsýslu,
að Stóru-Tjörnum, Laugum og í Reynihlíð í
Mývatnssveit, annast þeir tónlistarkennslu
og hafa allir hver með sínu lagi eflt tónlistar-
starf í héraðinu sem fyrir er þó öflugt. Sveit-
irnar óma af eistneskum söng, jafnvel svo að
undir tekur í fjöllunum.
/ Tónlistarskóla Reykdæla á Laugum. Þar stjórnar Eistinn Margot Kiis barnakórnum Laugaþröstum, sem víöa hefur komiö fram og hvarvetna hlotið
góða dóma fyrir fallegan söng. Þetta er þó aðeins einn margra vaxtarbrodda Eistanna í tónlistarlífi í héraðinu.
Fyrstur fimm skólabræðra
Kennarinn í kennslustofunni. „Þvi vil ég h'ka trúa að við sem komum erlendis
frá höfum eflt tónlistarhefð þjóðarinnar með því að koma með nýja reynslu
og þekkingu," segir Valmarm.a. héri viðtalinu. myndir: -sbs.
Eistinn Valmar Váljaots
hefur verið á íslandi í
sjö ár. Byrjaði sem
kennari á Húsavík, en er
nú kennari í Mývatns-
sveit. Fjölskyldan ætlar
að setja sig niður á ís-
landi til frambúðar.
Sá Eistlendinganna þriggja sem
hér segir frá og lengst hefur ver-
ið á Islandi er Valmar V%oljaots,
nú skólastjóri Tónlistarskóla
Mývatnssveitar. Hann kom fyrst
til starfa hér haustið 1994, þeg-
ar honum var boðið starf við
Tónlistarskólann á Húsavík. Þar
starfaði hann um þriggja ára
skeið, uns hann var gerðist
skólastjóri Tónlistarskóla Reyk-
dæla á Laugum, þar sem hann
hafði raunar kennt samhliða
störfum á Húsavík. Á liðnu
hausti söðlaði Valmar svo enn
um og gerðist skólastjóri í Mý-
vatnssveit.
Fjölbreytt verkefni
og áhugaverð
Tilviljun olli því að Valmar kom
til íslands. „Sumarið 1994
hringdi Árni Sigurbjarnarson
skólastjóri á Húsavík í mig út
til Eistlands og bauð mér starf.
Maður þekkti mann, í gegnum
sambönd sem Árni hefur í Nor-
egi hafði hann upp á mér. Á
þessum tíma var ég ekkert að
spá í að fara erlendis til starfa,
en tilboð um að fara til Isiands
var áhugavert. Á endanum
ákvað fjölskyldan að slá til, það
voru ekki síst hagsmunir henn-
ar sem réðu. Að geta verið
meira saman. I Tallinn í Eist-
Iandi, þar sem við bjuggum,
hafði ég vinnu m.a. með sin-
fóníuhljómsveit og ýmsum
danshljómsveitum. Þetta gaf
ágætar tekjur. Það sem mér
fannst hins vegar strax kostur
við að vera á íslandi var að
meiri stöðugleiki komst í allt
mitt líf, föst vinna og eitthvað
sem á vísan var að róa með.“
Síðustu vetur hefur Valmar
verið, jafnhliða kennslunni,
þátttakandi í mörgu í tónlistar-
starfi í Þingeyjarsýslum. Er
meðal annars organisti, hefur
leikið með danshljómsveitum á
Húsavík og Akureyri og annast
tónlistarþáttinn í uppfærslum
Ungmennafélagsins Eflingar í
Reykjadal, svo sem Ieikritunum
L.áttu ekki deigan síga og Kab-
arett. „Að vera í svona margvís-
legum verkefnum er líkt og að
vera í maraþonhlaupi. Þetta
tekst ekki nema með góðu
skipulagi. En skilar líka því að
starfið verður fjölbreytt og enn
áhugaverðara en ella.“
Sveitakrakkar
hafa verksvit
Eins og áður sagði gerðist Val-
mar sl. haust tónlistarkennari í
Reynihlíð í Mývatnssveit. Hann
segist kunna vel við sig í sveit-
inni, bæði sé umhverfið stress-
laust, en einnig hafi fámennir
skólar mikla kosti. „Hér við
grunnskólann eru 70 nemendur.
Um 50 þeirra eru í einkatímum
í tónlistarskólanum, sem er afar
hátt hlutfall. Það sem mér
finnst vera mikill kostur við
sveitakrakkana er hve vel
skipulögð þau eru í öllu sínu
námi og starfi. Þau þurfa að
ganga í öll störf heima og öðl-
ast því fyrir vikið ágætt verksvit
sem kemur sér vel, svo sem í
tónlistarnáminu. Kostur litlu
skólanna er líka að allir eru
nokkuð virkir í öllu starfi, hver
nemandi er eins og hluti af
púsluspili ef gera á eitthvað
skemmtilegt í skólanum, til
dæmis setja á svið söngleik. I
stærri skólum verður aldrei
nema lítill hluti nemanda með
hverju sinni.“
Við Tónlistarskóla Mývatns-
sveítar eru þrír kennarar. Sig-
ríður Einarsdóttir annast fiðlu-
kennslu við skólann. Eistlend-
ingurinn Tarvo Nömm kennir á
blásturshljóðfæri harmoniku og
Valmar á píanó, fiðlu, selló og
gítar, auk þess að kenna tón-
mennt við grunnskólann og
stjórna barnakór. AIls kennir
Valmar í viku hverri um 40
kennslustundir, enda þótt
kennsluskylda hans sem skóla-
stjóra sé ekki nema fjórtán tím-
ar.
Fimm skólabræður
Eins og kemur fram f hinum
greinunum hér í opnunni var
það fyrir tilstilli Valmars sem
Eistarnir Kaldo á Laugum og
Jaan á Stóru-Tjörnum komu til
starfa hér á landi. Þá er
ónefndur Lauri Toom sem
stjórnar tónlistarkennslu á
Þórshöfn á I^anganesi og áður-
nefndur Tarvo Nömm í Mý-
vatnssveit, samkennari Val-
mars. Þeir fimmmenningar eru
allir gamlir skólabræður frá
Tallin, en tildrög þcss að svo
margir úr hópnum eru komnir
hingað til lands eru þau að eft-
ir að Valmar var kominn fóru
sveitarstjórar og skólamenn í
héraði að leita til hans biðja
um að útvega sér menn að
austan til þess að annast tón-
listarkennsluna. Þá voru hæg
heimatökin. „Ég trúi því tæpast
að fleiri Eistar eða fólk af öðru
þjóðerni komi í bráð til að ann-
ast tónlistarkennslu hér. Mér
þætti í raun ekki ósennilegt að
fyrirkomulag tónlistarkennslu
yrði tekið til endurskoðunar
bráðlega, þetta er dýr rekstur
og eftir að sveitarfélögin tóku
við rekstri bæði grunn- og tón-
listarskóla hlýtur það að Ieiða
til einhverrar endurskoðunar,"
segir Valmar.
„Fjölskyldan hefur ákveðið að
vera áfram hér á landi,“ segir
Valmar, sem er giftur maður og
á tvö börn. „Ég hef fyrir Iöngu
slitið öll sambönd úti nema að
sjálfsögðu við foreldra mína og
nákomna ættingja. Mér hefur
líkað vel við land og þjóð, því
margt eiga íslendingar og Eist-
ar sameiginlegt. Því vil ég Iíka
trúa að við sem komum erlend-
is frá höfum ellt tónlistarheíð
þjóðarinnar með því að koma
með nýja reynslu og þekkingu
fyrir það góða sem hér er fyrir."