Dagur - Tíminn Reykjavík - 03.05.1997, Blaðsíða 6

1
18 - Laugardagur 3. maí 1997 ^Dagur-'ðlmnrat
LÍFIÐ í LANDINU
Auður
Ingólfsdóttir
skrifar
Ég veit ekki hvernig
stóð á því að um-
rœður um drauga-
gang skutu upp
kollinum mitt í sak-
leysislegum sunnu-
dagskvöldverði. Ég
hafði verið með
hugann við eitthvað
allt annað en
skyndilega sperrti
ég eyrun: „Það flúði
víst einhver úr Dav-
íðshúsi vegna reim-
leika. “ Athygli mín
var vakin.
Davíð Stefánsson frá Fagraskógi lifir enn í Ijóðum sínum og öðrum skáldskap. Lifir hann líka í Davíðshúsi?
I heimsókn hjá Davíð
Er draugagangur í Davíðs-
húsi,“ spurði ég forvitin.
Ekki vildi viðmælandi
minn gefa sig út fyrir að vita
mikið um málið. En jú, hann
hafði heyrt af því að þeir sem
þar dveldu flnndu stundum fyr-
ir anda skáldsins í húsinu. Það
léti gjarnan í sér heyra þegar
líða færi á kvöld en í flestum til-
vikum virtist þó nærvera þess
vinsamleg. Leikkona ein átti t.d.
að hafa sagt frá því að á afmæl-
isdegi Davíðs, 21. janúar, hafi
verið mikill glaumur og gleði á
efri hæðinni. En henni þótti
þetta bara notalegur hávaði.
Eigin
rannsóknarieiðangur
Davíðshús er staðsett í Bjarkar-
stíg 6 á Akureyri og þar átti
skáldið Davíð Stefánsson frá
Fagraskógi heima í mörg ár.
Hann flutti í húsið árið 1944 og
bjó þar til dauðadags, en hann
lést árið 1964. Á síðustu æviár-
unum lét Davíð ekki mikið á sér
bera í bænum en sat löngum
einn í húsi sínu ef hann var
ekki á ferðalögum erlendis.
Húsið í Bjarkarstíg er nú í
eigu Akureyrarbæjar. Á efri
hæðinni, þar sem skáldið bjó,
er safn en á neðri hæðinni hef-
ur verið útbúin íbúð þar sem
listamenn og fræðimenn geta
fengið inni til að vinna að
ákveðnum verkefnum. Sögur
um nærveru skáldsins hafa ekki
haft áhrif á
ásókn í að
dvelja í húsinu,
nema síður sé,
því yfirleitt
komast færri að
en vilja. Þegar
umræðan um
reimleika kom
upp, vildi hins-
vegar svo til að
húsið stóð laust
í nokkra daga.
Ég ákvað því að
kanna málið upp á eigin spýtur,
fékk lánaðan lykil og um leið
leyfi til að gista í húsinu eina
nótt.
„Halló Davíð, hér kem ég,“
hugsaði ég hvergi bangin þegar
ég steig inn í íbúðina í Bjarkar-
stígnum snemma kvölds í vik-
unni. Meðferðist hafði ég eina
af ljóðabókum skáldsins, skrif-
blokk og penna.
Hlátrasköll og skraf
Ekki get sagt að mér finnist
íbúðin óttafeg.
Notaleg en ný-
tískuleg, með
sjónvarpi,
síma, þvottavél
og öðru tilheyr-
andi. Og alveg
óskaplega
hljóðlát. Ég
sest inn í stofu
og fer að fletta
í gestabók. Þó
ég myndi aldrei
viðurkenna,
hvorki fyrir
sjálfri mér né öðrum, að ég eigi
í alvöru von á því að verða vör
við eitthvað, kann ég ekki við
annað en að gera grein fyrir
komu minni. Svona ef ske kynni
að einhver sé að hlusta. „Ég
vona að þú fyrirgefir mér
hnýsnina," segi ég hálfum
hljóðum út í loftið. „Ég er bara
svo forvitin. Ef ég er að skipta
mér af einhverju sem mér kem-
ur ekki við biðst ég afsökunar."
Svo þagna ég, hálfvandræðaleg
yfir því að ég skuli hafa verið
að tala við hugsanlega vofu.
Ég tek aftur til við lestur
gestabókarinnar og þar er ým-
islegt forvitnilegt að finna. Hér
um bil annar hver gestur talar
um anda Davíðs. „í húsinu eru
góðir straumar;“ segir á einum
stað. Erlend listakona sem
skrifar á ensku segir að hún
hafi alveg fengið að vera í friði
fyrir skáldinu. Einhver hafi
bent henni á að skilja eftir hálft
viskíglas í eldhúsinu á hverju
kvöldi til að verða ekki fyrir
ónæði og mælir hún eindregið
með þessu ráði. Ekki fylgir þó
sögunni hvort glasið hefði
tæmst á nóttunni. Einn og einn
kvartar þó yfir hávaða á efri
hæðinni og er jafnvel að finna
ágætis vísur í gestabókinni þar
sem spilað er inn á skáldskap
Davíðs sjáifs. Þessi finnst mér
einna best:
Þegar égfyrst mér fleygði
ífletið og svefninn dró
heyrði ég skáldið skrafa
við skúffuna sína í ró.
Tautaði eitthvað við sjálfan sig
söng - og skellihló.
Undir standa upphafsstafirn-
ir S.S. og vona ég að höfundur
fyrirgefi mér fyrir að kunna
ekki að nafngreina hann frekar.
Skrýtinn draumur
Eitthvað hefur gestabókin und-
arleg áhrif á mig þannig að ég
hringi í starfssystur mína. Bara
til hún viti livar ég er, ef ég
myndi ekki mæta í vinnuna á
réttum tíma næsta dag. Svo hlæ
ég heil ósköp af vitleysunni í
sjálfri mér. Gríp þvínæst ljóða-
bókina sem ég tók með mér og
fer að lesa. Upphátt, að sjálf-
sögðu. Stundum kann ég söng-
lag við textann og notfæri mér
það. Enn og aftur velti ég því
fyrir mér hvort ég sé kannski
pínulítið skrýtin að haga mér
svona. En hvað um það. Ég er
farin að skemmta mér ágætlega
og alveg hætt að vera smeik.
Um miðnætti fer mig að
syfja. Ég tek ljóðabókina með
mér í rúmið og les aðeins
meira. Verst að ljósið blikkar í
sífellu. Ég lít upp en þá hættir
það blikka. Byrja að fesa aftur,
og enn blikkar ljósið. Svei mér
þá ef ég heyrði ekki umgang á
efri hæðinni líka? Að lokum
gefst ég upp og fer að sofa.
Klukkan hringir um sjöieytið
næsta dag. í dagsbirtunni er
allt svo sakleysislegt og ég spyr
sjálfa mig við hvað ég hafi eig-
inlega verið hrædd kvöldið áð-
ur. Eg sem svaf eins og barn. Þá
verður mér Iitið á stflabókina
sem ég skildi eftir við náttborð-
ið og við mér blasa tvær þétt-
skrifaðar síður. Um leið rámar
mig í að hafa vaknað, hálfskelk-
uð og ákveðið að hripa nokkrar
línur á blað:
„Draumur: Eins og verið
væri að draga sálina út.
Hræðsla og átök. Síðan loksins
ró og ég hugsaði: Aldrei aftur
skal ég gista í þessu húsi.
....síðan vaknaði ég og í hús-
inu var algjör ró. Annað hvort
hef ég unnið í átökunum eða þá
- sem er kannski líklegra - var
þetta einhver bulldraumur,
sprottinn upp úr ímyndunum
kvöldsins.“
Ég vissi ekki hvað ég átti að
halda eftir lesturinn. Ég mundi
eftir að hafa skrifað þessi orð
en draumurinn sjálfur hafði
gjörsamlega þurrkast úr minni
mér. Ég er engu nær um reim-
leika í Davíðshúsi eftir þessa
nótt. Hvar eru mörkin milli
drauma og vöku? ímyndunar
og raunveruleika?
Einhvern veginn hef ég samt
á tilfinningunni að þarna þurfi
enginn að óttast. Þeir sem
heimsækja í vinsemd uppskera
vinsemd. Og þeir sem eru að-
eins forvitnir eiga auðvitað ekk-
ert annað skilið en smávegis
martröð.
Bjarkarstígur 6, Akureyri.
„Eg vona aðþú fyr-
irgefir mér hnýsn-
ina,“ segi ég í hálf-
um hljóðum út í
loftið. „Eg er hara
svo forvitin... “