Dagur - Tíminn - 31.10.1996, Síða 7

t
n
JHagur-ÍEmTmn
afsson nú í stjórn, ásamt Sveini
R. Eyjólfssyni, formanni og
Eyjólfi Sveinssyni (útgáfustjóra
Dags-Tímans).
Frjáls Fjölmiðlun á DV,
prentsmiðjuna ísafold og
meirihluta í Dagsprenti, út-
gáfufyrirtæki Dags-Tímans. ís-
lenska útvarpsfélagið og Frjáls
fjölmiölun eiga síðan saman
samtals um 40% í Framtíðar-
sýn hf, sem gefur út Viðskipta-
blaðið og að auki sérbækur um
viðskiptamál á íslandi og er-
lendis, sem og tímaritið Úrval.
Veltan hjá Frjálsri íjölmiðl-
un og íslenska útvarpsfélaginu
er samanlagt, samkvæmt Sam-
keppnisstofnun, u.þ.b. 2.500
milljónir á ári.
Músík með meiru
Það fer ekkert milh mála að
Jón Ólafsson og fyrirtæki hans
Skífan, bera ægishjálm yfir alla
aðra á tónlistarmarkaðnum og
gildir það jafnt um innflutta
sem innlenda tónlist. En auk
þess að vera aðaleigandi Skíf-
imnar, stærsta útgafufyrirtækis
tónlistar á landinu, á Jón 50% í
Spori, sem hann keypti af fyrr-
um keppinaut sínum, Steinari
Berg, en Steinar vinnur nú hjá
Jóni.
Hlutur Skífunnar og Spors í
goisladiskamarkaðnum er
73%, samkvæmt upplagseftir-
hti Hagvangs og hafa fyrirtæk-
in á sínum snærum flest þekkt-
ustu vörumerkin á þessu sviði,
s.s. EMI, Virgin, Polygram,
BMG, Sony Music og Warner
Music. Þá er ótalin innlend
framleiðsla, en einnig þar er
Jón langöflugastur, auk þess
sem hann á aðalhljóðupptöku-
ver landsins, Stúdíó Sýrland. í
fyrra seldist hálf mihjón geisla-
diska á íslandi þannig að
talnáglöggir geta ímyndað sér
hver ágóðinn af þessarri bú-
grein er.
Búðir og bíó
Verslimarrekstur Jóns Ólafs-
sonar tengist í flestum tilvikum
tónlistinni, en hann á Hljóð-
færabhs Reykjavíkur á Grens-
ásvegi, tvær verslanir undir
heiti Skífunnar við Laugaveg-
inn og eina í Kringlunni.
Þá á Jón tölvuleiktækja-
verslun í Skeifunni og síðan er
Spor með þrjár verslanir, í
Austurstræti, í Mjóddinni og í
Hafnarfirði. j
Jón á nú þegar eitt kvik-
myndahús, Regnbogann og ör-
uggar heimildir eru fyrir því að
hann sé með teikningar af tíu
sala kvikmyndahúsi á borðinu,
en það mxm líkast til rísa í
Mjóddinni og veita SAM bíóum,
sem þar eru fyrir, harða sam-
keppni.
Myndbönd og
búnaður
Á myndbandamarkaðnum er
Skífan með m.a. stórfyrirtækin
Fox og Columbia á sínum
snærum.
Markaðshlutdehd Skífunnar
þarna er þó ekki nema u.þ.b.
fjórðungur markaðarins, sem
er þó ekki lítið með tilliti til
sterkrar stöðu Sambíóa á þess-
um markaði.
Eitt af því sem enn er ótalið
er alls kyns tækjabúnaður til
vinnslu sjónvarpsefnis, en það
býr Jón vel og sér nú Stöð 2
nær alfarið fyrir slíkum bún-
aði.
Fimmtudagur 31. október 1996 - 7
ERLENDAR FRETTIR
Þegar þessi börn verða fullorðin munu neysluvenjur Kínverja hafa breyst mikið.
Þegar Kmverjarnir heíja
neysluna breytist hehnurinn
Kína er óðum að verða
efnahagsstórveldi, en
auðlindir jarðar standa
engan veginn undir því
að Kínverjar taki upp
neysluhætti Vesturlanda.
Þjóðarframleiðslan í Kína
hefur vaxið um 10-14
prósent á ári undanfarin
fjögur ár. Árið 1995 var hún
orðin um 3.000 milljarðar doll-
ara, og þar með var þjóðar-
framleiðsla Kínverja orðin sú
næstmesta í heiminum - ein-
ungis Bandaríkin slá þeim við
með þjóðarframleiðslu upp á
um 6.700 mihjarða dollara.
Japan er fallið úr öðru í þriðja
sætið með 2.600 mhljarða doll-
ara þjóðarframleiðslu. Ef hag-
vöxtur í Kína verður jafn ör
næstu árin og hann hefur verið
undanfarið, en þjóðarfram-
leiðslan hefur tvöfaldast á átta
ára fresti frá því 1980, þá
verða Kínverjar komnir fram úr
Bandaríkjamönnum árið 2010.
Neysluhættir breytast
Kínverjar eru nú margir farnir
að finna það á eigin pyngju að
efnahagurinn er að skána, og
neysluhættir þeirra eru strax
farnir að breytast til samræmis
við það sem þekkist á Vestur-
löndum. Og það munar heldur
betur mn það þegar 1,2 mhlj-
arðar manna ætla sér að breyta
um neysluhætti: Verða sér úti
um betri íbúðir, kaupa sér búa,
ísskápa og sjónvörp og meira
að segja að breyta um mata-
ræði - borða meira af kjöti en
minna af hrísgrjónum.
Þessar breyttu neysluvenjur
Kínverja eiga eftir að hafa gíf-
urleg áhrif um allan heim. Sem
dæmi má nefna að ef Kínverjar
ættu að jafnaði jafn margar
bifreiðar og Bandaríkjamenn,
þ.e. ein bifreið á hverja tvo
landsmenn, þá væri búafloti
þeirra um 600 milljónir, en það
er meira en allir þeir 480 millj-
ón búar sem nú eru til á jörð-
inni. Kínverjar eru með áætlan-
ir um að auka bifreiðafram-
leiðslu sína upp í um þrjár
milljónir á ári, sem þýddi það
að eftir um 15 ár verða þeir
komnir með um 22 mhljónir
búa.
Orkunotkun snareykst
Samfara þessu mun olíunotkun
Kínverja aukast th muna, en
enn sem komið er hún ekki
nema rúmar þrjár mhljónir
tunna á dag, sem er fimm sinn-
um minna en Bandaríkjamenn
brenna af ohu. Það þýðir að
olíunotkun á mann er 25 sinn-
um minni í Kína en í Bandaríkj-
unum, en ef Kínverjar þyrftu að
nota jafn mikið af olíu á mann
og Bandaríkjamenn þá færu
þeir með 80 mifljón tunnur á
dag. Það er töluvert meira
magn en nú er framleitt af olíu
í öllum heiminum og meira en
reiknað er með að jarðarbúar
geti nokkurn framleitt.
Mikið af nautakjöti
Kjötneysla Kínverja hefur
einnig farið jafnt og þétt vax-
andi. Kínverjar borða nú áhka
mikið af svínakjöti og Banda-
ríkjamenn, eða um 30 kiló á
mann ár hvert. Hins vegar er
nautakjötsneyslan á mann ekki
nema 4 kúó á ári, en ef hún
eykst til jafns við neyslu Banda-
ríkjamanna, sem er um 45 kúó
á mann, þá þyrfti 49 milljónir
tonna af nautakjöti í viðbót á
ári handa Kínverjum. Til þess
að framleiða allt þetta viðbótar
nautakjöt þyrfti tæplega 350
milljónir tonna af korni - sem
samsvarar allri kornframleiðslu
Bandaríkjanna.
Ekki endilega
skelfilegt
í tímaritinu World Watch var
nýlega bent á það að þessar
ógöngur séu e.t.v. ekki jafn
skelfileg tíðindi og virðast kann
við fyrstu sýn. Öllum ber saman
um það að engin leið sé fyrir
Kínverja að taka upp jafn auð-
lindafrekar neysluvenjur og
Vesturlandabúar - auðlindir
jarðar myndu einfaldlega ekki
rísa undir því. Það þýðir að
Kínverjar eru nauðbeygðir th
þess að leita annarra leiða en
Vesturlandabúar th þess að
halda uppi breyttum neyslu-
venjum. Og þetta gæti líka orðið
til þess að Vesturlandabúar
neyðist hka th þess að hugsa
sitt ráð í alvöru og taka upp
umhverfisvænni neysluvenjur.
-gb
Ekki rétt að kenna
Boutros-Ghali um ófarir SÞ
Hans-Dietrich Genscher,
sem var utanrúdsráð-
herra Þýskalands í um
þijá áratugi, er staddur á ís-
landi og var í gær heiðurs-
gestur á hátíðarsamkomu
Félags Sameinuðu þjóðanna
á íslandi, sem haldin var í th-
efni af því að í ár eru liðin
50 ár frá því ísland gerðist
aðhi að Sameinuðu þjóðun-
um.
Á blaðamannafundi í gær
sagðist hann bæði ánægður
og óánægður með það hvern-
ig Sameinuðu þjóðirnar
hefðu þróast þau fimmtíu ár
sem þær hafa verið við lýði.
Hann sagði ekki rétt að
kenna Boutros Boutros-Ghali
um þau vandræði sem stofn-
unin hefði ratað í á síðustu
árum, en vildi ekki að öðru
leyti gefa upp afstöðu sína til
þess hver ætti að verða fyrir
valinu sem næsti fram-
kvæmdatjóri SÞ.
Aðspurður um það hverjar
hann teldi lúcurnar á því að
Ilelmut Kohl gæfi kost á sér
áfram sem kanslari Þýska-
lands, sagði hann það ekki
vera sitt hlutverk að vera
með einhverjar vangaveltur
um það. Hins vegar væri
þetta reyndar rétti dagurinn
til þess að velta framtíð
Kohls fyrir sér, því hann
hafði í gær setið nákvæm-
lega jafnlengi við völd sem
sambandskanslari Þýska-
Iands og Konrad Adenauer,
eða í 14 ár samfleytt, sem
hingað til hefur átt metið.
-gb
h