Dagur - Tíminn - 06.11.1996, Blaðsíða 7

|Dag«r-'ðIómmt
Miðvikudagur 6. nóvember 1996 -19
MENNING O G LISTIR
Konur séu konur
Kæru fundargestir. Ég vil
byrja á því að þakka
fyrir þetta tækifæri til
að fá að segja nokkur
orð um ímynd kvenna í
ijölmiðlum. Ég vil þó
bjTja á að tala um
Kvennalistann og kvennabar-
áttuna almennt, eins og hún
horflr við mér.
Þegar amma mín dó fyrir
nokkrum árum, leitaði það á
mig mjög sterkt, að ég vissi ekki
hvað það væri að trúa á Guð.
Ég gekk um gólf í nokkra daga
og hugsaði um þetta, og bað til
Guðs að ég skildi hvað trú væri.
Ég hlýt að hafa verið bænheyrð,
því í dag er ég miklu nær um
þessi mál en ég var þá.
En einmitt svona leið mér
þegar ég fór að hugsa um
kvennabaráttuna og kvenrétt-
indamál. Ég skil ekki almenni-
lega út á hvað málið gengur á
fslandi í dag, en ég vona að ég
verði einhverju nær eftir þenn-
an fund í kvöld.
Ég hef til dæmis alltaf tengt
Kvennalistann við venjulega
pólitík. Það er að segja, ég sé
engan mun á Kvennalistanum
og öðrum stjórnmálaflokkum í
landinu. Mér finnst Kvenna-
listakonur ekkert vera að berj-
ast sérstaklega fyrir framgangi
kvenna í þjóðfélaginu. Frekar
finnst mér þetta konur í karla-
leik inni á þingi að tala um
ESB, álver, kjör hinna lægst
launuðu og öll þessi hefð-
bundnu þras-mál.
Auk þess er alltaf verið að
kynna nýjar konur til sögunnar.
Þegar manni er farið að líka
ágætlega við þingkonu Kvenna-
listans í sínu kjördæmi, finnst
hún klár, málefnaleg, sköruleg í
ræðustól og enginn eftirbátur
karlanna, þá er henni kippt út
og ný sett inn í staðinn. Þetta er
eins og Menningarbyltingin í
Kína, þegar landbúnaðarverka-
mennirnir voru settir inn á
rannsóknarstofurnar og meina-
tæknarnir út á akrana til að
endurvekja byltingarandann.
Þær bestu eru teknar út af,
þegar leikurinn stendur sem
hæst, og varamenn settir inn á.
Þjálfari sem hagaði sér svona í
fótboltaleik yrði umsvifalaust
rekinn, það get ég fullyrt.
Ef ég væri að berjast fyrir
auknum veg kvenna í þjóðfélag-
inu, þá myndi ég örugglega
ekki gera það með því að
fjöldaframleiða þingkonur.
Miklu nær væri að ná fleiri kon-
um inn á þing með því að auka
fylgið. Það er alveg ljóst að
svarið er ekki að leyfa sem
flestum að prófa að vera þing-
konur í einhvern ákveðinn
tíma, eins og Kvennalistinn hef-
ur gert, því fylgið bara dalar.
Snúum okkur nú að ímynd
kvenna í íjölmiðlum. Það er til
dæmis staðreynd að fréttamenn
ræða miklu oftar við karlmenn
en konur í fréttum sínum.
Ástæðan er ofur einfaldlega sú
að yfirleitt er það fólk í lykil-
stöðum í þjóðfélaginu sem verð-
ur fyrir svörum og það eru
sjaldnast konur. Fréttir gera
ekkert annað en að endur-
spegla þann raunveruleika sem
við búum við hér í okkar landi.
Á íslandi situr til dæmis að-
eins ein kona í tíu manna ríkis-
stjórn, og svoleiðis hefur það
verið um árabil. Ein kona hefur
fengið að fljóta með inn í
stjórnina, „meira upp á húmor-
inn“ finnst manni, til þess
svona að minna á að konur hafi
Elín Hirst.
Elín Hirst, fyrrver-
andi fréttastjóri
Stöðvar 2, kom
blóðinu á hreyfingu
á fundi Kvennalist-
ans sl. föstudag.
Hún og fleiri voru
beðnar að fjalla um
ímynd kvenna í
fjölmiðlum. Erindi
Elínar snérist þó
ekki síður um
Kvennalistann og
vöktu orð hennar
hörð viðbrögð fund-
argesta. Dagur-
Tíminn birtir hér
erindi Elínar Hirst.
kosningarétt.
Ný ríkisstjórn Thorbjörns
Jagland í Noregi sýnir okkur
hins vegar allt aðra mynd. Þar
er hópur af konum ráðherrar.
Gaman væri að fá álit fundar-
gesta á því hér á eftir hvers-
vegna norskar konur fá meira
brautargengi í póhtík en ís-
lenskar. Væri ekki ráð fyrir
flokk eins og Kvennalistann að
kynna sér hvað hggur að baki
velgengni norskra kvenna við
að koma ár sinni fyrir borð í
pólitík?
Ég tel það nauðsynlegt fyrir
okkar þjóðfélag að konur
stjórni því jafnt á við karla.
Lífsviðhorf kvenna, stjórnunar-
stíll og framkoma eiga ríkt er-
indi inn á þann vettvang. Til að
skapa betra þjóðfélag fyrir alla.
En ég vara konur við að reyna
að breyta sér í karla og fussa
og sveia yfir öllu sem kvenlegt
er. Til að breyta stjórnarháttum
í þjóðfélagi stoðar ekki að
skipta út körlum fyrir karlkon-
ur með sömu gildi og áherslur
og þeir, heldur þarf kvenfólk af
öllum stærðum og gerðum.
Mjóar og feitar. Hallærislegar
og skvísulegar. Frjálslyndar og
íhaldssamar.
Nú er ég komin aftur að því
sama að ég skil ekki kvenna-
baráttu. Af hverju að fárast út í
það að konur séu vel vaxnar
eða glæsilegar? Er Cindy Craw-
ford skaðleg kvenímyndinni af
því að hún sýnir sinn flotta
kropp í Pepsiauglýsingu, sem
ég var beðin um að ijalla um í
þessari ræðu minni?
Væri ekki miklu nær á íjöl-
miðlaöld að hvetja konur til
þess að líta vel út. Bæði fer
saman gott útlit og góð heilsa,
og svo er þetta líka spurning
um áróðurstækni. Ég verð nú
að segja forystukonum Kvenna-
listans það til hróss að þær hafa
kveikt á perunni í þessum efn-
um, hvað þær sjálfar varðar að
minnsta kosti. Þær spá í hti og
snið áður en þær fara fram fyr-
ir sjónvarpsvélarnar, svo og
hárgreiðslu og snyrtingu.
Ég vil alls ekki gera kynin
eins. Mér finnst það ekkert eft-
irsóknarvert að vera karlmað-
ur, ég vil vera kona. Ég vil
miklu frekar baka pönnukökur
en skipta um dekk á bílnum,
þegar ég á frí um helgar. Hvers-
vegna á að eyðileggja þetta fyr-
ir mér? Er ég eitthvað minni
bógur fyrir vikið? Nei, það held
ég ekki. Ég myndi til dæmis alls
ekki vilja skipta við karhnn og
fara út að vinna strax og ég
væri búin að eiga barn og láta
hann taka fæðingarorlofið mitt,
eins og nú er verið að bjóða.
Ég tek líka út fyrir það að
horfa á son minn píndan til að
prjóna í handavinnu, bara til
þess að hann læri svokölluð
kvenmannsverk. Ég myndi sjálf
ekki vilja sjá að læra að smíða,
frekar en hann að prjóna. Gæti
ekki verið að eðli kynjanna sé
einfaldlega ólíkt, þannig að
þeim falli betur að gera einn
hlut fremur en annan? Er eitt-
hvað slæmt að mér láti betur að
prjóna vegna þess að hendur
mínar eru líffræðilega öðruvísi
af guði gerðar en karlmanns-
ins? Og það láti honum betur
að smíða af því að hann er með
öðruvísi líkamsbyggingu en ég?
Það sem sameinar okkur er að
þykja skemmtilegt að fást við
hluti sem við ráðum við og ger-
um vel.
Er ekki alltaf verið að hvetja
til aukinnar sérhæfingar í þjóð-
félaginu til að auka hagvöxt-
inn? Eitt veit ég að sonur minn
myndi ekki fara vel út úr því að
vinna á prjónastofu, frekar en
ég á smíðaverkstæði. Og það
sama held ég að eigi við um 95
prósent af karlkyninu og 95
prósent af kvenkyninu.
En hvernig á þá að heyja
baráttuna, því hennar er svo
sannarlega þörf? Konur eru
helmingur þjóðarinnar og sam-
kvæmt því ættu þær að vera um
helmingur alþingismanna,
helmingur ráðherra, helmingur
borgarfulltrúa, helmingur
stjórnenda stórfyrirtækja og svo
framvegis.
En bíðum aðeins hægar.
Konur fóru ekki að koma út á
vinnumarkaðinn fyrir alvöru
Elín Hirst, fyrrum
fréttastjóri, gagn-
rýndi Kvennalist-
ann og sagði að
hún hefði engan
sérstakan áhuga á
því að sonur sinn
lœrði að prjóna!
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ
Stóra sviðið kl. 20.00:
Söngleikurinn Hamingjuránið
eftir Bengt Ahlfors
Fimmtud. 7. nóv.
Sunnud. 10. nóv. Næstsíðasta sýning.
Föstud. 15. nóv. Síðasta sýning.
Þrek og tár
eftir Ólaf Hauk Símonarson.
Föstud. 8. nóv. Nokkur sæti iaus.
Laugard. 16. nóv. Nokkur sæti laus.
Sunnud. 24. nóv. Laugard. 30. nóv.
Ath. Fáar sýningar eftir.
Nanna systir
eftir Einar Kárason og
Kjartan Ragnarsson
Laugard. 9. nóv. Nokkur sæti laus.
Fimmtud. 14. nóv. Sunnud. 17. nóv.
Laugard. 23. nóv. Föstud. 29. nóv.
Kardemommubærinn
eftir Thorbjörn Egner
Sunnud. 10. nóv. kl. 14.
Nokkur sæti laus.
Sunnud. 17. nóv kl. 14.
Sunnud. 24. nóv. Sunnud. 1. des.
Síðustu 4 sýningar.
Smíðaverkstæðið kl. 20.30
Leitt hún skyldi vera skækja
eftir John Ford
Á morgun. Uppselt.
Laugard. 9. nóv. Uppselt.
Fimmtud. 14. nóv. Uppselt.
Sunnud. 17. nóv. Örfá sæti laus.
Föstud. 22. nóv. Laugard. 23. nóv.
Miðvikud. 27. nóv.
Athygli er vakin á að sýningin er ekki
við hæfi barna.
Ekki er hægt að hleypa gestum inn í
salinn eftir að sýning hefst.
Litla sviðið kl. 20.30:
í hvítu myrkri
eftir Karl Ágúst Úlfsson
Fimmtud. 7. nóv. Uppselt.
Föstud. 8. nóv. Uppselt.
Aukasýning sunnud. 10. nóv.
Laus sæti.
Föstud. 15. nóv. Uppselt.
Laugard. 16. nóv. Uppselt.
Fimmtud. 21. nóv. Uppselt.
Sunnud. 24. nóv. Örtá sæti laus.
Athugið að ekki er hægt að hleypa gest-
um inn i salinn eftir að sýning hefst.
★ * ★
Miðasalan er opin mánud. og
þriðjud. kl. 13.00-18.00,
miðvikud.-sunnud. kl. 13.00-20.00 og til
20.30 þegar sýningar eru á þeim tíma. -
Einnig er tekið á móti símapöntunum frá kl.
10.00 virka daga. - Sími 551 1200.
fyrr en á áttunda áratugnum.
Karlarnir hafa getað hreiðrað
um sig í mestu makindum í öll-
um helstu lykilstöðum í þjóðfé-
laginu, og haft til þess margar
aldir. Þeir hafa einnig búið til í
kringum sig allskyns samtök:
Lions, Oddfellow, Kiwanis, Frí-
múrarar og hvað þetta heitir
allt saman. Þeir hafa bundist
tryggðaböndum þvers og kruss
um allt þjóðfélagið. Þeir líta
meira að segja á það sem
óþægilega árás á einkalíf sitt að
þurfa að bjóða kvenstjórnanda
með í veiðitúrinn hjá kompaní-
inu og stinga frekar upp á heil-
um degi í Baðhúsi Lindu Pé fyr-
ir hann. Gott og vel. Þetta mun
taka tíma, en það mun hka
bera árangur. Bara að konur
gleymi ekki að vera konur.
Takk fyrir.
LEIKFÉLAG AKUREYRAR
Sigrún Astrós
Sýning laugard. 9. nóv. kl. 20.30.
Næslsíðasia sýning.
Sýning laugard. ló. nóv. kl. 20.30.
Síðasta sýning
Síðustu sýpingar á
Sigrúnu Astrósu
ViS vekjum athygli allra leikhúsunnenda
á að aðeins eru eftir tvær sýningar á
Sigrúnu Astrósu. Sýningin hlaut frábæra
dóma gagnrýnenda. VerkiS er gaman-
samt og hugljúft, jafnframt því sem jxiS
slær á djúpa strengi í brjóstum karla
jafnt sem kvenna.
MissiS ekki af þessari skemmtilegu
leiksýningu.
*
Dýrin í Hálsaskógi
eftír Thorbjarn Egner
Sýningar:
Laugard. 9. nóv. kl. 14.00
- Uppselt
Sunnud. 10. nóv. kl. 14.00
Sunnud. 10. nóv. kl. 17.00
Laugard. 16. nóv. kl. 14.00
Sunnud. 17. nóv. kl. 14.00
MiSasalan er opin alla virka daga
nema mánud. kl. 13.00-17.00
og fram aS sýningu sýningardaga.
Símsvari allan sólarhringinn.
Sími í miðasölu: 462 1400.
- besti tími dagsins!