Dagur - Tíminn - 23.11.1996, Blaðsíða 5

®agur-®mmm
Laugardagur 23. nóvember 1996 - V
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
bjó á meðal þeirra áratugum
saman. Pannig hefur henni
kannski orðið að ósk sinni: að-
eins sögurnar voru „vinsælar“,
ekki hún sjálf. Og ekki hefur
maður séð henni mikið hampað,
hvorki þar í bæ né annars staðar,
ekki einu sinni af ættingjum
hennar nánum eða bókaforlög-
um, sem hafa ekki haft meiri
metnað en svo fyrir hennar hönd
en gefa út „Dalalíf1 aftur í þrem-
ur bindum, í mjög takmörkuðu
upplagi. I’aö er að sjálfsögðu
töngu uppselt eins og allar henn-
ar bækur fyrr og vonandi síðar
meir. Þykir mér vera full ástæða
;il að endurútgefa öll hennar
/erk, og sannfærist ég æ meir eft-
s því sem árin líða og fólk ræðir
um „DalahT, eins og sögupersón-
urnar þar séu á næsta bæ, góðir
vinir, og spyr hvort nokkurs stað-
ar sé hægt að fá bækurnar henn-
ar.
Rithöfundurinn Guðrún talar
það mál til okkar lesendanna að
við skiljum það sem hún segir,
hún skrifar um „lífið sjálft" sem
hún þekkir svo vel. Það hefur
nefnilega ekkert breyst frá því
Guðrún skrifaði sögurnar sínar,
nema tæknin. Mannlegt eðli,
mannlegar tilfmningar, kostir og
lestir breytast harla lítið þó kyn-
slóðir komi og fari. Hvað snertir
kunnáttuleysi, kunnáttu og stíl
Guðrúnar og annarra rithöfunda,
er mín skoðun sú að of mikil
fræðimennska og speki geti eyði-
lagt heilu listgreinarnar. Það er
ekki hægt að læra af nokkru viti
að segja sögur eða yrkja ljóð,
mála myndir eða annað, það hlýt-
ur að vera eitthvað sem mann-
eskjur hafa í sér eða ekki. Það er
ómögulegt að ákveða fyrir heila
þjóð eða þjóðir hverjir séu skáld
og hverjir ekki, og hverjir skuli
segja sögur og hverjir ekki. Það
velur þjóðin sér sjálf og breytir
engu þar um titill eða spekinga-
Guðrún Árnadóttir frá Lundi.
Norðlenskir rithöfundar, Páll Jónsson og Guðrún Árnadóttir.
heiti, því list er list, ef hún nær
inn að hjartanu. Og Guðrún kunni
að segja sögu svo þjóðin hlustaði
og eignaði sér söguna.
„Dalalíf', „Afdalabarn“,
„Tengdadóttirin", „Þar sem brim-
aldan brotnar", „Römm er sú
taug“, „Ölduföir, „Stýfðar fjaðr-
ir“, „Utan frá sjó“ o.s.frv. o.s.frv.
Þær eru ansi margar sögurnar
hennar Guðrúnar. Hvernig væri
nú, á fimmtugsafmæli „Dalalífs“,
að fara að endurútgefa eina af
annarri? Það ætti ekki að vera
stór áhætta fyrir bókaforlög þessa
lands, eða miklir erfiðleikar því
samfara, nema þau séu öll að
reyna að gera skáld úr einhverj-
um spekingum sem hugsanlega
gætu orðið söluvara. Mér finnst
það stundum gleymast þegar ver-
ið er að gera skáld úr einhverjum,
miklu kostað til í auglýsingar og
búnar til metsölubækur sem
kannski eru aldrei lesnar, að
skáldin þurfa að geta sagt sögur
og ort ljóð, og yfirleitt hefur ís-
lenska þjóðin valið sín skáld sjálf.
Að lokum
Ég fór að ráðum hennar og las
„Dalah'f' aftur og aftur, þegar ég
var orðin aðeins eldri. Að sjálf-
sögðu væri það engin saga ef Jón
á Nautaflötum væri ekki eins og
hann er, eða ef hún hefði gert
hann venjulegan. Jón á Nauta-
flötum er enginn venjulegur Jón,
hann er maður sem engin kona
stenst, maður eins og konur vilja
hafa menn, mannlegur með sína
kosti og lesti, en jafnframt svo
mikil draumsýn. Ég spurði hana
hvort hann hefði verið til í alvör-
unni. „Já,“ sagði hún. „Það verð-
ur alltaf til Jón á Nautaflötum."
Jóhanna Halldórsdóttir.

ÚR HANDRAÐANUM
Yngis-
meyjar í
Grímsey
Þeir sem þekkja fatatísku og hárgreiðslu telja
að þessi mynd sé tekin á ijórða áratug ald-
arinnar. Ungu stúlkurnar eru með fléttur og
borða þar, í kjólum sem minna á hinn glaðværa
þriðja áratug vestur í henni Ameríku. Ein er sýnu
elst á myndinni og er með bylgjur í hári upp á
danskan móð, eins og þá var ílottur.
Myndin er tekin í Grímsey og örlar fyrir byggð-
inni efst á myndinni. Kunnugir þekkja áreiðanlega
víkina og klettinn, sem stendur upp úr sjó og er
myndaður af glæsilegu stuðlabergi, en sýnist gró-
inn að ofan.
En forvitni leikur á að vita hverjar þær glæsi-
legu stúlkur eru, sem brosa við myndasmiðnum
og hvenær myndin var tekin. Þeir sem kunna að
þekkja stúlkurnar eru vinsamlegast beðnir að
skrifa eða hafa samband við Dag-Tímann og upp-
lýsa um þá vitneskju sína.