Dagblaðið Vísir - DV - 31.03.1984, Qupperneq 14

DV. LAUG ARDAGUR 31. MARS1984.
Brot úr lý§lngum Gunnars Gunnarssonar skálds
á Jóhannl Sigurjónssyni
Jóhann Sigurjónsson skáld.
Útlitið
Gunnar Gunnarsson ritaöi grein um
Jóhann Sigurjónsson sem hann nefndi:
„Einn sit ég yfir drykkju.” Svona lýsir
hann útliti Jóhanns:
Ytra útliti Jóhanns er ekki auölýst og
var hann þó einkennilegur. Hann var
meðalmaður á hæö, fremur holdgrann-
ur en hitt, þreklegur, gekk hrööum
skrefum, örlítiö álútur og hægri öxlin
ívið hærri en hin. Dökkur var hann
yfirlitum, nærri svartur, enda af sum-
um kunningjum sínum kallaöur
Krummi, sveipur í hárinu yfir miöju
enni, andlitiö aflangt, augun gráblá en
breytileg, stundum allt að þvi blá, en
áttu það til aö dökkna, nefið hátt og
eilítið bogið; — annars var andlit
Jóhanns á hverri stundu spegilmynd af
skapi hans, hver skapbreyting var ein-
kennilega augljós í þessum ákveönu
dráttum; hver sú tiifinning sem hann
gaf sig á vald speglaðist þar af fullum
og stundum tvíefldum styrkleika, og
varla alltaf aðhonumóafvitandi. Þetta
andlit og svipbreytingar þess átti seið-
ER SAFN STUTTRA, AÐGENGILEGRA GREINA
UM ALLT MILLI HIMINS OG JARÐAR,
SEM SETTAR ERU FRAM Á AÐGENGILEGAN
OG AUÐSKILINN HÁTT.
Tímarit fyrir alla
ER SAMBLAND AF SKEMMTUN
OG FRÖÐLEIK OG HENTAR
ÖLLUM ÞEIM SEM HAFA
LÍTINN TÍMA TIL LESTRAR
V\L)A SAMT FYLGJAST MEÐ.
r fanAt TÝ/1V$íl/yV) 'I'V) V)
s Tt f&wTrpVP
^ í l! ts
ER EKKI SÍÐUR KJÖRIÐ
TÍMARIT FYRIR LESTRAR-
HESTINN, SEM FÆR
HVERGI EINS MIKIÐ
AÐ LESA FYRIR
JAFN LÍTIÐ VERÐ.
ÞAÐ VIÐRAR
ALLTAF VEL
TIL AÐ LESA
w hr Timaritfyriralla
magn sem fáum var gefið. Jóhann var
sólginn í samræður og sagði vel frá,
var talandi skáld í óbundnu máli án
þess að rugla, aðrar eins persónu-
lýsingar og hann gat gefið í viöræöum
hefur hann aldrei á bók fært; vafalaust
var honum eðlilegra að tala en rita.
Kímni hans var óhlífin, en laus við
beiskju og aldrei mannskemmandi;
hjá honum voru það fremur vinahót en
hitt að gera að gamni sínu úm mann. I
kunning jahópi dró hann dár að sjálf um
sér jafnt sem öðrum. Þegar honum
tókst upp var hann skemmtilegastur
þeirra manna sem ég hef fyrir hitt.
Frægð og auður
Gunnar segir þetta um áform
Jóhanns um ríkidæmi:
Það þarf ekki mörgum blöðum um
þaö að fletta að Jóhann Sigurjónsson
ætlaði sér að veröa frægur, — nei hvað
er ég að segja: stórfrægur maður. Og
um leið stórríkur. I óskadraumum
hans fór þetta tvennt saman, jafn sjálf-
gefið og sól og tungl á lofti. Skald-
frægðin ein, ljómi andans, var þess
megnug aö hefja hiö jarökynjaða og
því grómtekna og í sjálfu sér hálf
fyrirlitlega gull upp í æðra veldi,
breyta því úr þræli í frelsingja; hærra
varð varla komist á því sviði. Það voru
engar öfgar, heldur eölisþáttur í lund
Jóhanns um leið og hann þráði auö og á
tímabilinu reri að því öllum árum að
auðgast sem fyrirhafnanninnst og
sem fýrst, — með uppfinningum eða
jafnvel allra helst við spilaborðið —
kunni hann í rauninni ekki við að eiga
peninga. Auðgimdin var honum
draumur einn, eins og fleira. Hann
hafði manna næmast auga fyrir hjá-
kátleik þeirra manna er miklast af
peningaeign; engum var ljósara en
honum að dýpra verður ekki sokkið í
fátækt en til mikillar eignar — ef
göfuglyndi og stórmennsku brestur.
Hann átti hvort tveggja í fórum sínum,
var höfðingi, var öölingur að upplagi
og óttaöist því ekki hinn svikula málm.
Hann lagði hverja gildruna eftir aðra
og skildi ekkert í þegar veiðin gekk
honum úr greipum. Það var varla ein-
leikið! fannst honum. Hann sá sniðuga
asna og þrákelkna einfeldninga vinna
sér inn of fjár. Hvaö ætti honum að
vera til fyrirstöðu, honum sem sá í
gegnum þá og aöferðir þeirra og
skynjaði allt til botns? „Það er víst
afarörðugt að eignast skilding svo um
muni, þaö hefur smám saman oröiö
mér ljóst.” Smám saman! .. . Það er
engin uppgerðar-undrun sem kemur
fram í orðum eins og þessum. Jóhann
var einlæglega hissa á því að gull-
fuglarnir skyldu ekki koma fljúgandi,
þegar hann bandaði til hendinni, þá því
fremur þegar hann lagðisig svo lágt að
setjast við fjárhættuspil eða hugsa út
oddlausar hattnælur eða ryklok yfir
ölglös á úti-knæpum og kaupa einka-
leyfi um víða veröld; — undirritaður
fékk skjalfest tíu hundraöshluti af
hreinum ágóða i síöasttaldri
uppfinningu, vegna smávægilegra
umbóta: þriggja brettinga er gerðu
lokiö stööugra á glasinu þó að það
hallaðist og um leið komu i veg fyrir að
flöturinn snerti borðið og óhreinkaöist
þegar lokið var lagt til hliöar! Smiði
þessa rykloks sem margfrægt var
orðið meðal kunningja Jóhanns
heppnaöist honum að einhverju leyti;
allmikill slatti ryögaöi upp h já honum í
skemmu í Chariottenlund. Samt var
hann ekki af baki dottinn; hafði fram-
vegis mörg járn í eldinum. Fárveikur
maður fór hann rétt fyrir dauða sinn
heim til Islands til þess að garfa í fyrir-
hugaðri hafnargerð við Höfðavatn —.
sem aldrei komst í framkvæmd, en
hefur ef til vill stytt líf hans, að
minnsta kosti um mánuöi. Hvað vakti