Dagblaðið Vísir - DV - 10.06.1986, Qupperneq 8

8
4
DV. ÞRIÐJUDAGUR 10. JÚNÍ 1986.
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Fred Sinowatz, kanslari Austurrikis, hefur sagt af sér í kjölfar sigurs Waldheims. í ísrael ríkir mikil reiði vegna
úrslita kosninganna.
Urslitin réðust
af gyðingahatri
- segir Shimon Peres, forsætisráðherra ísraels
Sigur Kurt Waldheims í forseta-
kosningunum í Austurríki á sunnu-
daginn virðist ætla að hafa víðtækar
afleiðingar bæði í Austurríki og
einnig í alþjóða stjómmálum.
í gær sagði Fred Sinowatz, kansi-
ari Austurríkis, af sér embætti. Þessi
ákvörðim kom í kjölfar hins gífur-
lega kosningasigurs Waldheims.
Ákvörðunin var tilkynnt eftir fimm
klukkustunda langan fund í stjóm
sósíalistaflokksins. Þar var einnig
samþykkt að Franz Vranitzky fjár-
málaráðherra myndi taka við af
Sinowatz.
Sinowatz segist ætla að halda
áfram sem formaður flokksins fram
yfir kosningar í apríl á næsta ári. Á
þessum tíma mun hann reyna að
græða sár flokksins sem hlaut mikið
áfall um helgina er Waldheim sigr-
aði frambjóðanda flokksins með 8%
mun og fékk mörg atkvæði frá sós-
íalistum.
í ísrael var kosningu Waldheims
tekið mjög illa. Shimon Peres forsæt-
isráðherra sagði að gyðingahatur
hefði ráðið miklu um kjör Wald-
heims en fsraelar hafa hann grunað-
an um aðild að stríðsglæpum.
ísraelsstjóm kallaði í gær heim
sendiherra sinn í Vín til „skrafs og
ráðagerða" eins og það var orðað.
Með þessu vildu ísraelar sýna van-
þóknim sína á úrslitum kosning-
anna. Þetta er í fyrsta skipti í 13 ár
sem ísraelar kalla heim sendiherra
sinn í einhverju landi.
Sendiherrann, Michael Elitzur,
mun hætta störfum í utanríkisþjón-
ustunni í ágúst næstkomandi og er
talið að ísraelar muni ekki skipa
nýjan sendiherra meðan Waldheim
sitji á forsetastóli því þeir vilji ekki
láta sendiherra sinn afhenda stríðs-
glæpamanni trúnaðarbréf sitt.
Shlomo Hilel, forseti ísraelska
þingsins, sagði að úr því það gæti
gerst 40 árum eftir seinni heimsstyij-
öldina að grunaður stríðsglæpamað-
ur væri kosinn forseti í lýðræðis-
þjóðfélagi væri ljóst að Evrópubúar
hefðu ekkert lært af heimsstyrjöld-
inni.
Auknar líkur á borgaralegri
ríkisstjóm í Finnlandi
GuðrúnHelga SSgurðaxdóttir, Hehmki
Á flokksþingi Fijálslynda þjóðar-
flokksins í Finnlandi, sem haldið var
um síðustu helgi, kom fram tillaga um
að dómsmálaráðherrann, Christoffer
Taxell, formaður Sænska þjóðar-
flokksins, yrði sameiginlegur fúlltrúi
miðjuflokkanna þriggja, það er fijáls-
lyndra, Sænska þjóðarflokksins og
Finnska framsóknarflokksins, í for-
setakosningunum 1988.
Með þessari tillögu vilja frjálslyndir,
sem á þinginu sögðu sig úr fjögurra
ára gömlu bandalagi við Framsóknar-
flokkinn, hvetja miðflokkana til að
velja sér „fordómalaust" sameiginleg-
an fulltrúa í forsetakosningunum að
því er fram kom i finnskum fjölmiðlum
um síðustu helgi.
Dómsmálaráðherrann segist hafa
tekið tillögunni með mikilli undrun.
Hann segir að Sænski þjóðarflokkur-
inn ákveði fyrst á flokksþinginu 1987
hvem flokkurinn styður í forsetakosn-
ingunum. 1 því efiii komi allt til álita.
Það væri til dæmis ekki útilokað að
flokkurinn styddi núverandi forseta
Finnlands, Mauno Koivisto, til áfram-
haldandi setu á forsetastóli.
Likur aukast nú á þvi að næsta ríkis-
stjóm í Finnlandi verði mynduð af
borgaraflokkunum. Jafnframt aukast
tikur á þvi að Mauno Koivisto forseti
fái sterkt framboð gegn sér í næstu
forsetakosningum.
Hins vegar segir Taxell að sennilega
geti Sænski þjóðarflokkurinn ekki
stutt utanríkisráðherrann, Daavo Vá-
yrunen, formann Finnska framsókn-
arflokksins, enda hefur hann löngum
þótt hafa lítinn skilning á hagsmuna-
málum sænska minnihlutans í Finnl-
andi.
Á flokksþingum Sænska þjóðarflokks-
ins og Fijálslynda þjóðarflokksins var
rætt um hugsanlega myndun ríkis-
stjómar eftir þingkosningamar 1987.
Taxell lét í ljós þá skoðun sína að
borgaraleg ríkisstjóm væri líklegri
möguleiki eftir kosningamar en hing-
að til hefði verið talið. Sænski þjóðar-
ílokkurinn væri opinn fyrir tillögum
sem hugsanlega gæfu flokknum sterk-
ari stöðu eftir kosningar.
Sú ríkisstjóm, sem nú situr við völd
í Finnlandi, en hana mynda fjórir
flokkar, jafnaðarmenn, Sænski þjóð-
arflokkurinn, Framsóknarflokkurinn
og Flokkur landsbyggðarinnar, er ein
af þeim fáu finnsku ríkisstjómum sem
hafa lifað hvað lengst. Ef hún situr
út kjörtímabilið, það er til kosninga
1987, verður hún eina ríkisstjóm Finn-
lands sem tekist hefur að sitja út
kjörtímabilið.
Tekjumissir ísraela
í ferðamannaiðnaði
HaDdór VakJimarsscm, DV, DaDas:
ísraelsmenn kvarta um þessar
mundir yfir því að tekjumissir í ferða-
mannaiðnaðinum í landi þar verði
líklega um 300 milljónir Bandaríkja-
dollara á þessu ári og hugsanlega verði
allt að þriðjungi starfsmanna í ferða-
mannaiðnaði landsins sagt upp störf-
um þar vegna fækkunar ferðamanna
frá Bandaríkjunum.
Segjast ísraelsmenn allt eins eiga
von á því að ferðir frá Bandaríkjunum
til ísraels leggist alveg niður, ef
Bandaríkjamenn leyfa hugleysi sínu
að ráða áfram og þora ekki að ferðast
út fyrir landsteinana.
Ljóst er nú að ferðum Bandaríkja-
manna til annarra ríkja fækkar sem
nemur um 20 prósent á þessu ári. Mik-
ill hluti þessa samdráttar er rakinn til
ótta vegna hermdarverka, en víst er
að minnkandi kaupmáttur dollarans
erlendis, svo og aðrir þættir, eiga þar
jafrian hlut að máli.
Innan um allar fréttimar af sam-
drætti í ferðamálum skýrði þó útvarps-
stöð ein frá því í síðustu viku að
ferðum Bandaríkjamanna til Islands
myndi ekki fækka í sumar, þrátt fyrir
hermdarverk og aðrar ógnir.
Bar stöðin Flugleiðir fyrir fregninni.
Landherinn í
landamæravörslu
HaDdór VakJimarsson, DV, DaDas:
Bandaríkjamenn bíða þess nú að
viðbrögð berist frá Mexíkó við þeirri
ákvörðun bandarískra yfirvalda að
láta sveitir úr bandaríska landhemum
aðstoða við landamæraeftirlit við
mexíkönsku landamærin.
Er óttast að mexíkönsk stjómvöld
taki ákvörðun þessari illa, telji hana
jafnvel jaðra við hemaðaraðgerðir.
George Bush, varaforseti Bandaríkj-
anna, tilkynnti um helgina þá ákvörð-
un að bandaríski landherinn myndi
koma til aðstoðar landamæravörðum
til að reyna að stemma stigu við bæði
ólöglegum innflutningi fólks og smygli
á eiturlyijum yfir landamærin milli
Bandaríkjanna og Mexíkó.
í báðum þessum málaflokkum hefúr
ríkt hin mesta óöld undanfarið. Hafa
bandarísk stjómvöld sagt mexíkönsk
yfirvöld ófær með öllu um að fram-
fylgja lögum við landamærin og
jafnvel látið að því liggja að háttsettir
embættismenn í Mexíkó væm flæktir
í eiturlyfjasmygl og aðra afbrotastarf-
semi.
Sveitir úr bandaríska landhernum munu nú koma landamæravörðum til aðstoð-
ar við gæslu og eftirlit á landamærum Mexikó og Bandarikjanna.
Fundur Alþjóða hvalveiðiráðsins:
Svíar vonast eftir
breyttri stefhu Noregs
Gunnlaugur A Jónsson, DV, Lundi
„Sænska ríkisstjómin væntir þess
að allar þjóðir sýni ábyrgð í verki og
aðstoði við að vemda hvalastofnana,“
sagði Birgitta Dahl, umhverfismála-
ráðherra Svíþjóðar, í setningarræðu
sinni á 38. fundi Alþjóða hvalveiðir-
áðsins í Malmö í gær.
Sovétmenn hætta
af tækniástæðum
Dahl sagði að Japan, Sovétríkin og
Noregur yrðu að gerast aðilar að ák-
vörðuninni um stöðvun hvalveiðanna.
„Ég ber mikið traust til nýju ríkis-
stjómarinnar í Noregi, Gro Harlem
Brundtland forsætisráðherra hefur
lofað að endurskoða hvalveiðamar við
Lófóten þegar í sumar. í september
hitti ég umhverfismálaráðherra Norð-
urlandanna og þá vonast ég eftir
árangursríkum viðræðum um hval-
veiðar,“ segir Dahl.
Sovétmenn hafa af tæknilegum
ástæðum ákveðið að hætta hvalveið-
um eftir þetta ár.
Sérfræðingar telja að ákvörðun
þeirra byggist á þvi að hvalveiðar
þeirra svari ekki lengur kostnaði þar
sem hvalastofninn sé of lítill.
Japanir hafa hins vegar komið til
Malmö til að veija ákvörðun sína um
að halda áfram hvalveiðum þrátt fyrir
þrýsting erlendis frá.
Japanir em með stærstu sendinefhd-
ina á þinginu, 29 manns.
Japönsku sjómannasamtökin vilja
að Japan segi sig úr Alþjóða hvalveið-
iráðinu ef bannið við hvalveiðum verði
ekki afriumið.
Umfjöllun um hvalveiðar í vísinda-
skyni, er snertir fyrst og fremst Island
og Suður-Kóreu, mun sennilega ekki
hefjast fyrr en á morgun.