Dagblaðið Vísir - DV - 17.03.1988, Blaðsíða 34
34
FIMMTUDAGUR 17. MARS 1988.
Lífestm
Fermingarföt fylgja
duttlungum tískunnar
Fermingarfatnaður fylgir duttl-
ungum tískunnar ekki síður en
önnur föt. Piltar og stúlkur á þessum
aldri vilja helst vera svipað klædd
og kaupa því gjarna líkan klæðnað
fyrir þessa merku athöfn í lífi sínu.
Oft á tíðum vill boðskapur ferming-
arinnar gleymast í öllu því írafári
sem fylgir fermingum og veislan,
gjafirnar og fötin eru í fyrirrúmi.
Hver man ekki eftir því að hafa
spurt bekkjarsystkini sín hvernig
fermingarföt þeirra væru? Álit vina
og bekkjarsystkina vegur mun meira
en álit mömmu og pabba og er ferm-
ingarfatnaðurinn valinn í samræmi
við það. Það er ekki eingöngu í dag
sem fermingarfatnaðurinn fylgir
straumum tiskunnar, hann hefur
gert það alveg frá aldamótum.
Síðir, hvítir kjólar
Um aldamótin var algengt að stúlk-
ur fermdust í síðum, hvítum kjólum,
ekki ósvipuðum brúðarkjólum. Á
þessum tíma var stéttaskipting mun
meiri en er í dag og fátækt algeng-
ari. Það var því ekki á allra færi að
láta sauma fermingarkjólinn og var
hann því oft fenginn að láni.
Heldri manna dætur á fyrstu
tveimur tugum aldarinnar fermdust
gjarna í íslenska búningnum en al-
múginn hafði ekki tök á að láta
sauma slíkan búning og varð því að
fá lánaðan hvítan kjól. Hvítt var al-
gengasti liturinn á fermingarfatnaði
stúlkna á þessum tíma og heyrði til
undantekninga ef fermingarkjóllinn
var í öðrum lit. Kjólhnn var mjög
skrautlegur, blúndulagður og ísaum-
aður. Því rýmri sem fjárhagurinn
var því meira var lagt í kjólinn.
Á fyrstu tugum aldarinnar saum-
uðu saumakonur og saumastofur
alla fermingarkjóla fyrir dætur betur
stæðra borgara. Þessir kjólar voru
notaöir sem sparikjólar að lokinni
fermingunni og margar stúlkur
nýttu sér þessa kjóla þegar fram liðu
stundir, lituðu þá og notuðu á dans-
æfíngum sem voru þeirra tíma
diskótek.
Á þriðja tug aldarinnar var algengt
í sumum sveitum landsins aö stúlkur
fermdust í kyrtlum, ekki ósvipuöum
þeim kyrtlum sem öll fermingarbörn
fermast í í dag. Þessir kyrtlar voru
hvítir, kvartsíðir og oft með blúndu
í hálsinn. Sprotabelti var oft notað á
þessum kyrtlum, ekki ósvipað belt-
inu á íslenska búningnum. Þessir
kyrtlar voru yfirleitt lánskyrtlar og
gengu mann fram af manni. Ekki er
vitað hversu algengur þessi klæðn-
aður var en þó er talið að hann hafi
verið mun algengari í sveitum lands-
ins en á þéttbýlli svæðunum.
Eftirfermingarkjólar
Dætur heldri manna fengu oftast
tvo kjóla, sjálfan fermingarkjólinn
og svokallaðan eftirfermingarkjól.
Þetta tíðkaðist fram að þeim tíma
sem kyrtlarnir komust í almenna
notkun á sjötta tug aldarinnar. Á
árunum 1950-1960 var fermingar-
kjóllinn enn likur selskapskjól,
hvítur og síður. Eftirfermingarkjóll-
inn á þessum tíma endurspeglaði
frekar tiskuna, var styttri og með
hringskornu pilsi. Stúlkur á ferm-
ingaraldri fengu fleira en kjólinn.
Þær sem áttu efnaða foreldra fengu
skó, lakkskó eða hælbandaskó, kápu,
veski, slæðu og hanska. Á einum
degi urðu þær dömur.
Kyrtlarnir ollu straumhvörfum
Með komu kyrtlanna breyttist
Drengir á öörum tug aldarinnar
fermdust ýmist í matrósafötum, þeir
sem voru styttri í annan, eða hefð-
bundnum jakkafötum.
Ljósmynd: Magnús Ólafsson
(Ljósmyndasafn Reykjavíkurborgar)
fermingarfatnaður stúlkna töluvert.
Einn kjóll var látinn nægja og prjáliö.
og tilstandið minnkaöi til muna. Enn
var algengt að stúlkur fengju al-
klæðnað en þessi klæðnaður var
mun hagkvæmari en tíðkaðist og
hægt að nota hann áfram.
í dag kaupa stúlkur sér fatnað sem
þær koma til með að nota í sumar
og fram á haust. Þessi fatnaður er
ekki lengur ákveöinn fermingarfatn-
aður heldur er tækifærið notað og
keyptur fínni klæðnaður sem hægt
er að nota við ýmis tækifæri.
-StB
Fermingarfötin:
Dragtir og jakkaföt vinsaelust
Nú fer í hönd mikill annatími fyrir margar fjöl-
skyldur í landinu. Rúmlega 4.000 unglingar eru á
fermingaraldri á íslandi og er margs að gæta við
undirbúninginn. Að ferma ungling í dag er kostnað-
arsamt og tímafrekt, því algengt er að stórar veislur
séu haldnar og vinir og vandamenn komi saman í
tilefni fermingarinnar.
Fjölbreyttur fermingarfatnaður
Kostnaðurinn við ferminguna getur orðið ansi
mikill, veislan kostar sitt, gjafirnar eru rokdýrar og
síðast en ekki síst er svo kostnaðurinn við fermingar-
fatnaðinn. Flestir íslenskir unglingar fá ný föt við
þetta tækifæri og margir drengir fá einmitt fyrstu
jakkafötin sín fyrir ferminguna.
Eins og tískan breytist frá ári til árs breytist einn-
ig fermingarfatnaðurinn. í dag stíla verslanir minna
upp á fermingar en áður og fermingabörn í dag eru
sjálfstæðari en jafnaldrar þeirra fyrir nokkrum
árum. Nú á dögum fara bömin sjálf og velja sín ferm-
ingarföt, að mestu leyti upp á sitt einsdæmi. Örfáar
verslanir auglýsa fermingarfatnað og setja línuna
fyrir hinar en þessi fermingarfatnaður er keimlíkur
þeim tiskufatnaði sem fæst í flestum fataverslunum.
Því er ekki hægt að segja að einhver ákveðinn ferm-
ingarfatnaður sé í tísku í ár.
En tískufatnaður er dýr, eins og allir vita, og að
fata vaxandi unghng upp frá toppi til táar, eins og
margir foreldrar gera, getur hæglega gert stórt skarð
í budduna.
Akademíu. í Kaupstað í Mjódd eru fermingardragtir
á stelpur seldar á 5.240, en það er stutt pils og jakki.
Ofan á þetta er óhætt að bæta verði á skóm, 2.000,
og sokkabuxum, 1.000. Sé allt talið með má búast við
því að fermingarfatnaðurinn á stúlkuna kosti 12.000
krónur.
Dýrara að versla á stráka
Það kann að skjóta skökku við, en niðurstaða könn-
unar DV á verði á fermingarfatnaði varð sú, að það
er dýrara að fata drengi fyrir ferminguna en stúlk-
ur. Fermingarpiltar í dag virðast frekar kjósa að
fermast í hefðbundnum jakkafötum en í stökum
jakka og buxum. Þeir virðast einnig kjósa sér dökk
föt, svört eða dökkblá, og bi'ndi.
Meðalverðið á jakkafötum á dreng, 170 cm á hæð,
sem notað var sem viðmiöun í könnun DV, var 10.000.
Bindin kosta að meðaltali millí 800 og 1.000 og skyrt-
ur 2.300. Skótauið kostar einnig sitt, milli 3.000 og
4.000 kr. Þeir sem ætla að fata fermingardrenginn
upp mega því búast við að eyða milli 16.000 og 18.000
krónum í fötin ein.
Það er líklega ekki tekið út með sældinni að ferma
ungling í dag. En viðmælendur DV voru sammála
um aö flest börnin keyptu sér fatnað sem þau geta
notað áfram í sumar. Sú tíð, að fatnaður fyrir þessa
athöfn var keyptur sérstaklega og ekki notaður meir,
er greinilega liðin. _stB
Bleikt er tískuliturinn í ár og fermingarfatnaðurinn fylgir tískustraumum. Þessi
fatnaður er frá Kaupstað í Mjódd og kostar fyrir stúlkuna 5.240 en 13.165 fyrir
drenginn.
Sumar stúlkur vilja fremur fermast i bux-
um en pilsi. Stúlkan er i buxnadragt frá
Quadro á kr. 7.900 en hann er i fötum frá
Sautján og kosta þau 17.190 með skóm.
Jakkaföt á pilta á þessum aldri eru ef
til vill notuð aðeins í þetta eina sinn,
því fjórtán ára gamlir drengir vaxa
alveg með eindæmum hratt og ferm-
ingarfötin eru oft á tíðum orðin of lítil
við næsta tækifæri sem gefst til að
vera í þeim, t.d. jólin.
Stutt pils og jakkar fyrir stúlkur
Að fá falleg en ódýr fermingarföt er
ekki auðvelt. Stúlkur á þessum aldri
vilja helst tískufatnað fyrir ferming-
una; stutt pils og jakkar í bleiku, hvítu
eða fjólubláu eru mjög vinsælar ferm-
ihgardragtir. Fötin eru yfirleitt úr
bómullarefnum eða viscose. En ferm-
ingarfötin í ár eru tilvalin sumarföt,
því stutt pils og jakkar í ljósum litum
eru einmitt tískufatnaður sumarsins.
Meðalverð á fermingardragt, stuttu
pilsi, blússu og jakka, fyrir stúlku er
9.000 en hægt er að fá fermingarkjól
aUt niður í kr. 3.900 í versluninni
Hin dæmigerðu fermingarföt i ár, jakkaföt
og bindi fyrir drenginn frá Karnabæ og
stuttur kjóll fyrr stúlkuna frá Akademíu.
Fatnaðurinn á hann kostar 14.540 en 3.900
fyrir hana. í myndatextum er verð á skóm
ekki tekið með.
DV-myndir KAE