Dagblaðið Vísir - DV - 28.06.1988, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚNÍ 1988.
15
Opið biéf til Adolfs J. Bemdsen, oddvita Skagástrónd:
Um ,,samheldni“ í hreppsnefhd
Ég ákvað að setjast niður og
skrifa þér nokkrar linur eftir að ég
hafði lesið það sem eftir þér er haft
1 DV þann 16. júní sl. og á öðrum
vettvangi. Það sem eftir þér er haft
í DV er þess eðhs að ætla má að
þú teljir þig hafa engu að tapa eða
þú treystir á að menn svari ekki
fyrir sig.
Þeir sem til þekkja vita aö það
er þín veika hlið aö grípa til per-
sónulegra ásakana í garð þeirra
sem málinu tengjast ef málefnaleg
rök eru ekki fyrir hendi.
Viö yitum báðir aö til eru þeir
sem vilja hlusta á slíkt en varla
rærð þú á slík mið, eða hvað?
Við getum vonandi verið sam-
mála um að slíkur málflutningur
sé ekki til þess fallinn að greiða úr
flækjunni, sér í lagi ef hann fer út
fyrir ramma sannleikans.
Hresst upp á minnið
Ég geri mér grein fyrir að þig
gæti misminnt um það sem haft er
eftir þér í DV svo ég ætla að hressa
örlítið upp á minnið hjá þér. Það
er haft eftír þér í feitletraðri fyrir-
sögn að fólk streymi úr flokksfélög-
um okkar, sem að nýja meirihlut-
anum standa, vegna myndunar
hans. Þegar þetta er skrifaö er mér
einungis kunnugt um einn mann
sem yfirgefið hefur sitt félag eftir
að þessir atburðir gerðust. Ein-
hvem tíma hefði það þótt skondin
saga að sá maður færi aó yfirgefa
sitt félag vegna þess að þú fengir
ekki að vera oddviti.
Svo segir þú aö ég hafi unnið í
mikilli andstöðu við aðalforystu
míns félags ög að varamaður minn
í hreppsnefnd muni ekki sitja fleiri
fundi vegna þessarar þróunar
mála.
Þessu er þannig til að svara að á
Kiallariim
Axel Jóhann Hallgrímsson
varaoddviti, Skagaströnd
fundi þann 16. apríl sl. {jallaði
stjóm Alþýðuflokksfélags Skaga-
strandar um þá ákvörðun mína að
draga til baka stuöning minn við
þig sem oddvita.
Stjómin var einhuga um aö
leggja fyrir almennan félagsfund,
sem var haldinn 17. apríl, svohljóð-
andi tillögu að samþykkt.
„Fundur haldinn í Alþýðuflokks-
félagi Skagastrandar 17. apríl 1988
lýsir yfir fuflum stuðningi við full-
trúa Alþýðuflokksins í hrepps-
nefnd Höfðahrepps að hann velji
sér það samstaifsmunstur sem
hann telur aö þjóni best hagsmun-
um sveitarfélagsins og stefnu
flokksins."
Þetta var samþykkt með 90%
greiddra atkvæða þannig að þessi
10%, sem eftir em, hljóta þá að
vera þessi meirihluti sem þú segir
mig í andstööu við. Þaö kann að
vera að þú teljir það en ég held að
erfitt veröi fyrir þig að sannfæra
aðra um það.
Þessi niöurstaða fundarins var
send þér/þínu félagi sama dag og
ég trúi því varla að þú hafir verið
búinn að gleyma þessu 16. júní,
sennilega hefurðu hara misst út úr
þér þessa yfirlýsingu alveg óvart.
Nýtur varla trausts
Það er sennilega rétt að ég segi
þér frá því að varamaður minn
studdi samþykktina bæði í stjóm-
inni og á almenna fundinum þann-
ig aö þessi skilnaður okkar er
henni varla á móti skapi. Þetta hef-
ur þú sennilega ekki vitað því ann-
ars hefðir þú ekki haldið öðra fram,
eða hvað?
í DV-fréttinni segir þú frá vinnu-
reglum sem hafi að geyma ákvæði
um að oddviti skufl kosinn til eins
árs í senn. Þetta ákvæði hafi veriö
samþykkt af okkur í meirihlutan-
um gegn tveimur atkvæðum ykkar
sjálfstæðismanna. Enn viröist þú
halda að minnihlutinn hafi meira
um málið að segja en meirihlutinn
og að þú þurfir ekki að lúta vilja
meirihlutans.
Svo verð ég að biðja þig að kíkja
í gerðarbók hreppsins því þar er
hókað að áðurnefnt ákvæði var
samþykkt með aðeins einu mótat-
kvæði en ekki tveim eins og þig
minnir.
Þú segir það hafa gengið illa að
semja við mig. Það er mér hufln
ráðgáta hvernig þú getur myndað
þér þá skoðun því aldrei barstu það
við að ræða viö mig um eitt eða
neitt, hvað þá að um samninga
væri aö ræða. Þú taldir þig ekki
þurfa að taka tilflt til stuðnings-
manna þinna eftir að þeir höfðu
kosið þig til oddvita. Og svo ertu
hissa á hvemig fór,
Ég sé aö ég hef gert mistök að
fallast á að styöja þig til oddvita,
en það var samþykkt í mínu félagi
meö naumum meirihluta. Ég tel að
varla sé hægt að áfellast mig fyrir
að viðurkenna þessi mistök og vilja
bæta fyrir þau.
Menn em að velta því fyrir sér,
kæri frændi, hvaöa ávinning þú
sjáir í því að sitja áfram sem odd-
viti þegar ljóst er að meirihlutinn
getur ómerkt alla þína vinnu og
gerir það ef hún er í andstöðu við
málefnasamning meirihlutans. Og
varla nýtur þú trausts út á við þeg-
ar ljóst er að þú kemur fram fyrir
hönd minnihluta hreppsnefndar.
Ef minnið hefur svikið
Við vitum báðir að á meðan þú
neitar aö segja af þér verður erfitt
að stjóma sveitarfélaginu skamm-
laust og varla telur þú slíkt í sam-
ræmi viö þær skyldur sem þú
gekkst undir þegar þú varst kjör-
inn í hreppsnefnd, eins og segir
m.a. í 15. gr. gildandi samþykktar
um stjórn Höfðahrepps og fundar-
sköp hreppsnefndar. „Hrepps-
nefndarmönnum er skylt að gæta
hagsmuna og velferðar kauptúns-
ins út á við, sem inn á við, eftir
sinni bestu getu, vinna og stuöla
að friðsamlegri lausn deilumála,
sem upp kunna að koma milli
hreppsnefndarmanna og hafa í
huga að heill sveitarfélagsins er
ofar þrasi og togstreitu stjóm-
málamanna."
Ég veit að þú setur hagsmuni
Höfðahrepps ofar öðrum hagsmun-
um og munt þvi sveigja frá villu
þíns vegar, eins og þín er von og
vísa.
í títtnefndri DV-frétt segist þú
hafa verið oddviti í tíu ár og er það
rétt munað hjá þér. Hins vegar er
það ekki alveg rétt munað að sam-
'heldni hafi einkennt þann tíma
nema orðið „samheldni“ merki t.d.
það þegar hreppsnefnd sér sig
knúna til að kæra oddvita sinn
bréflega til félagsmálaráðuneytis-
ins fyrir brot á fundarsköpum og
ólýðræðisleg vinnubrögð.
Éf minnið hefur svikið þig hvað
þetta varðar þá kom þetta nú ein-
mitt fyrir þig sjálfan á síðasta kjör-
tímabifl.
Alflr hreppsnefndarmenn, aö þér
undanskildum, skrifuðu undir
þessa kæm, þar með taflnn flokks-
bróðir þinn.
Bendir það ekki til þess að þú
sért orðinn of gamall tÚ aö standa
í svona þrefi þegar minnið er farið
að gefa sig svo sem raun ber vitni?
Að lokum vil ég geta þess aö mér
sárnar það mikið að þú skuflr ekki
kalla mig frænda lengur eins og þú
gerðir um og yfir síðustu kosning-
ar. Bið að heilsa. Þinn frændi,
Axel Jóhann Hallgrímsson
„Einhvern tíma hefði það þótt skondin
saga að sá maður færi að yfirgefa sitt
félag vegna þess að þú fengir ekki að
vera oddviti.“
.. .af engjunum heim
eldi).“
í öllum sveitum landsins er nú
sauðburði lokið eða hann er á loka-
stigi, aðeins fáeinar eftirlegukind-
ur sem sitja heima - annars vegar
eftirlegukindur sem eru rétt óborn-
ar eða hafa borið skjálfandi aum-
ingjum eða fótluðum krílum, sem
ekki er hleypandi út í raka júní-
nóttina, hins vegar eftirlegukindur
sem ennþá tóra ýmist í afskekktum
sveitum eða þéttbýlum nærsveit-
um og geta e.t.v. með eyra undir-
meðvitundarinnar heyrt seint á
sumarkvöldi hvemig kvóti og full-
virðisréttur beija saman gálga og
hnýta snömr við hlaðvdrpann.
Að ferðast innanlands
Fólk skyldi gera það upp við sig
strax hvort það vill að ríitissjóður-
inn okkar greiöi einn, tvo eða þrjá
milljarða kr. til landbúnaðarins
eða aö það þeytist um mannlausar
sveitir í sumarfríinu sínu þar sem
nályktina af bændamenningunni
leggur yfir allt, ef það þá ferðast
innanlands.
Um mannlausar eða mannfltlar
sveitir er ekki að ræða. Niður-
greiðslur til landbúnaðarins eru að
mestu af félagslegum og menning-
arlegum toga; því verður seint
breytt. Niðurskurður á þessum
sviðum hér á landi hefur oftast
verið merki um spillta og fégráðuga
valdastétt. Auk þess liggur tauga-
kerfi íslensks lista- og menningar-
lífs öðrum þræði um sveitir lands-
ins - jú, og flka um fjöll og firnindi.
Um endalaus útgjöld ríkissjóðs
með þeim hætti, sem nú er, er held-
ur ekki að ræða, þau em einfald-
lega fáránleg. En hér er ekki um
tvo úrslitakosti að ræða, að fá að-
göngumiða að sælu eða ósælu
KjaUaxinn
Einar Þór Gunnlaugsson
gæslumaður
sveitalífi á milljarð eða ekki, heldur
vitnisburður um stöðnun.
Landbúnaðarrannsóknir
Það er opinber stefna að ná niður
framleiðslu á hefðbundnum land-
búnaðarafurðum svo hún anni ein-
ungis innanlandsmarkaði. Afléið-
ingarnar eru þegar orðnar þær að
fólk hefurhættbúskap, sérstaklega
eldra fólk, og yngra fólk hefur
hrökklast frá að hefja búskap; stór
útihús og jarðir standa ónýtt.
Nú er um hálf öld síðan stofnuð
var rannsókna- og tilraunastofnun
í þarfir atvinnuveganna og þar inni
var búnaðardeild. í gegnum tíðina
hafa lög um stofnun þessa auðvitaö
tekið breytingum og merkilegt
rannsóknastarf verið unnið. Unnið
hefur verið að fjölbreytni í ræktun,
framleiðslu og vinnslu landbúnað-
arafurða. Gerðar hafa verið ítarleg-
ar landbúnaðaráætlanir á vegum
Framkvæmdastofnunar ríkisins og
áætlanir sem varða neyslu og þró-
un hennar. Hvatt hefur verið til
nýsköpunar með fyrirgreiðslu (loö-
dýrarækt, fiskeldi). I gangi hafa
verið jurtakynbætur, búljárkyn-
bætur og jafnvel kynbætur á ís-
lensku grasi, svo eitthvað sé nefnt.
Að þessum og ótal mörgum öðrum
rannsóknum hafa starfað búfræð-
ingar og aðrir sérfræðingar sem
ugglaust hafa sumir hverjir borið
hugsjón í brjósti fyrir íslenskri
bændamenningu, enda annað óhjá-
kvæmilegt þegar skipuleggja og
skilgreina á eðli rannsókna sem
þessara.
Erlendar rannsóknir.í landbún-
aði duga harla skammt á íslandi;
þetta land er öðruvísi, það er kalt
og þetta er eyja. Hér er þetta braut-
ryðjendastarf, bajði hvað varðar
grundvallarvísindi og hagræn vís-
indi fyrir landbúnaðinn.
Rannsóknarefnið hlýtur í megin-
atriðum að vera þetta: Kostir
landsins, svo sem hreint loft, þurrt
loft, jarðhiti, ár, vötn og strendur,
sem enn reynast ómenguð, ey-
landið (einangrunin) og annað sem
gefur jákvæða sérstöðu.
Gallar landsins, svo sem kalt loft,
stutt vaxtarskeið, veiki (riðuveiki)
og eylandið. Einnig: hvernig til-
einka megi sér tækninýjungar á
sem arðbærastan hátt (t.d. breyttir
útflutningshættir), hvemig neyslu-
venjur þróast og markaðsmál.
Ekki hefur það starf, sem unnið
hefur verið, dugaö. Enn vantar
hnitmiðaðar spurningar og hnit-
miðaða leit að svörum til lausnar
á vanda landbúnaðarins og nú er
svo komiö að krafist er rannsókna
af hálfu fjármálaráðuneytisins á
íjárþörf landbúnaðarins vegna
þess að reikningurinn frá honum
hljóðar upp á meira en tvo millj-
arða kr.
Breytta búskaparhætti
Ástæðan fyrir því að rannsóknir,
þróun, sþár um neyslu og aðrir
samhliða þættir hafa ekki komið í
veg fyrir þessa háu reikninga er
margþætt og rannsóknarefni út af
fyrir sig. í fyrsta lagi \il ég'þó nefna
íjársveltið sem staöið hefur öllum
alvarlegum hugsjónum fyrir þrif-
um. Þar ber vitaskuld hæst skiln-
ingsleysi ráðamanna sem virðast
algjörlega orðnir samdauna
skyndigróðahugsjóninni. í öðru
lagi virðast bændur sjálfir ekki
hafa horfst í augu við þá róttæku
byltingu sem er náuðsynleg til að
bæta ástandið - byltingu sem bæði
varðar valdagengið allt saman og
landbúnaðinn sjálfan.
Hafa samtök bænda lagt fram
róttækar tillögur (10-20 ára áætl-
un) um rannsóknir og nýsköpun í
landbúnaði?
Það kæmi mér ekki á óvart ef
rannsóknir leiddu í ljós að stutt
vaxtarskeið og kalt loftslag hái ís-
lenskum landbúnaði, samtaka-
mætti bænda og framsóknar-
kratisma.
En landbúnaöur verður aldrei
gamaldags, það er stöðnunin sem
er gamaldags.
Einar Þór Gunnlaugsson
„Niðurgreiðslur til landbúnaðarins eru
að mestu af félagslegum og menningar-
legum toga; því verður seint breytt.“