Dagblaðið Vísir - DV - 18.10.1989, Síða 15

MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓBER 1989.
15
Kúgaðir skatt-
þegnar, sameinist
Kæru meðbræður. Ég er þess
fullviss að við erum ekki eins sauð-
meinlaus og kærulaus um eigin
hag og stjómmálamenn vilja gjam-
an halda að við séum. Við höfum
bara verið þeim allt of eftirlát og
emm seinþreytt til vandræða.
Mælirinn er þó löngu fullur. Við
kærum okkur ekki um að vera
meðhcrndluð eins og skynlausar
skepnur. Við höfum til þess lýð-
ræði í þessu landi að nota það til
að gefa stjórnarherrunum línuna
um hvert skuli stefnt. Lýðræði á
ekki að vera nafnið tómt!
Á meðán við aðhöfumst ekkert
til að sýna á okkur klæmar og sýna
að við látum ekki bjóða okkur hvað
sem er leyfa þessir herrar sér að
traðka á okkur og misbjóða með
ýmsu móti og ganga sífellt á lagið.
Það erum við sem verðum að
stöðva þá.
Er t.d. eitthvert ykkar sem vili
hækka viröisaukaskattinn á næsta
ári, eins og nú er talað um, í 26%?
Hvers konar fádæma ósvífni er það
af stjórnmálamönnum að bjóða
okkur upp á skattahækkanir þegar
allt er á niðurleið, atvinnuleysi er
staðreynd og gjaldþrot fyrirtækja
og heimila skipta þúsundum, bara
á þessu ári. Er þá rétti tíminn til
að hækka skattana?
Biðlaun og spilling
Hvers konar endemis ríkisstjóm
er það sem sér þá eina leið tU að
leysa aðsteðjandi efnahagsvanda
að kafa dýpra ofan í vasa skatt-
borgaranna?
Kærið þið ykkur um að láta við-
gangast þá spilHngu sem þið sjáið
daglega flett ofan af í stjómsýslu
landsins. Em til dæmis ráðherrar,
alþingi og handhafar forsetavalds
á slikri heljarþröm fjárhagslega að
KjaUarinn
Reynir Hugason
rafmagnsverkfræðlngur
Við viljum...
Á þeim erfiðu tímum, sem við
göngum nú í gegnum, viljum við
lækkaða skatta, ekki hækkaða
skatta. Við viljum líka minni ríkis-
umsvif, ekki aukin ríkisumsvif.
Við viljum taka upp hart eftirlit
með spillingu í stjómkerfinu og
setja lög sem skylda menn til skil-
yrðislausrar afsagnar ef þeir verða
uppvísir að misnotkun á aðstöðu
sinni eða valdi, eins og t.d. Jón
Baldvin.
Við viljum skera landbúnaðinn
niður við trog með valdi. Það verð-
ur sjálfsagt best gert með því að
gera bændur sjálfa fjárhagslega
ábyrga fyrir öllu sem þeir fram-
leiða og leyfa smám saman inn-
flutning á landbúnaðarvörum í
„Haldið þið, skattborgarar góðir, að
það væri ekki léttaTa að kyngja háum
sköttum ef með þeim væri ætlað að ná
gefnum, föstum efnahagslegum mark-
miðum?“
þeir þurfi að fá áfengi á betra verði
en við almennir skattborgarar? Er
ekki mál að afnema öll forréttindi,
hveiju nafni sem þau nefnast?
Biðlaun alþingismanna eru ann-
að ljótt dæmi um spillingu og mis-
notkun valds, ráðning aðstoðar-
manns Stefáns Valgeirssonar það
þriðja. Þetta eru alveg ný dæmi um
spilhn^u stjórnmálamanna. Þeir
eyða og spenna og sukka með pen-
ingana og skattleggja okkur svo til
að borga brúsann. Þetta gengur
ekki lengur.
beinni samkeppni við innlenda
framleiðslu. Fimm ára aðlögun
væri ekki fjarri lagi. Við höfum
ekki efni á þeim lúxus að halda
uppi eins dýrum landbúnaði og við
gerrnn.
Við eigum sameiginlega auðlind-
ir hafsins. Við kærum okkur ekk-
ert um aö einhveijir útgerðarmenn
eða fiskvinnsluhús séu að græða á
því að selja hveijir öðrum óveidda
fiskinn okkar. Hér má ríkið koma
inn í með stjómun og stílla þannig
tíl að þaö verði ekki hagkvæmt að
„Er t.d. eitthvert ykkar sem vill hækka virðisaukaskattinn á næsta ári,
eins og nú er talað um, i 26%?“ spyr greinarhöfundur. - Fjármáiaráð-
herra og ríkisskattstjóri halda uppi merkinu - um virðisaukaskattinn.
hafa skip á sjó nema þau veiði vel
og hlífi þó fiskistofnunum sem eru
mikilvægasta auðlind okkar. Skip-
in eiga að vera eins fá og kostur
er svo kostnaðurinn við að veiða
hvem fisk verði sem minnstur. En
bíðum nú við. Hvar er sá maður í
þessu landi sem treystír þessari
ríkisstjóm til að ná saman um
skynsamlegar reglur um stjórnun
fiskveiða?
Við viljum einfaldlega að ríkis-
stjómin fari frá. Það er staðreynd
að atvinnurekendur treysta ríkis-
stjórninni svo illa að þótt þeir eigi
peninga til að fjárfesta fyrir, sem
sumir gera reyndar enn þótt
merkilegt sé, þá þora þeir það ekki.
Ríkisstjómin hefur sýnt það að
hún getur allt í einu breytt rekstr-
arskilyrðum atvinnuveganna og
gert margar vandlega gerðar og
dýrar framkvæmda- og rekstrará-
ætlanir að ónýtu pappírsgagni eins
og hendi sé veifað. Enginn atvinnu-
rekstur vill búa við slík skilyrði.
Þess vegna gerist ekkert í atvinnu-
lífinu. Menn reyna að halda sjó og
halda uppi lágmarkstarfsemi á
meðan þeir bíða eftir að ríkisstjórn-
in fari frá. Fyrr gerist ekki neitt
og framundan er kolsvart útiit
nema eitthvað róttækt sé gert í
efnahags- og atvinnumálum þjóð-
arinnar.
Við viljum fá ríkisstjóm sem skil-
ur að það er hlutverk hennar að
setja þegnunum réttlátar leikregj^
ur til að fara eftir. Við viljum ekki
ríkisstjóm sem er sjálf á kafi í
framkvæmdum. Það er hlutverk
þegnanna að framkvæma. Ríkis-
stjórnin á aðeins að vísa veg-
inn.
Stöðugt gengi
Þegnarnir þurfa einnig að geta
treyst því að þeir fái það sama fyr-
ir peningana á morgun eins og í
dag. Við viljum ríkisstjóm sem
skapar frið og öryggi í atvinnu-
rekstri og á vinnumarkaði, stöðugt
gengi og stöðvar verðbólguna. Það
vita allir hagfræðingar að það er
unnt að stöðva verðbólguna ef vilji
er fyrir hendi. Hún er ekkert nátt-
úrulögmál. Allt sem þarf er viljinn.
Haldið þið, skattborgarar góðir,
að það væri ekki léttara að kyngja
háum sköttum ef með þeim væri
ætlað að ná gefnum, fóstum efna-
hagslegum markmiðum? Tökum
Bretland til samanburðar. Þar
voru lagðar vissar hremmingar á
þjóðina um tíma til þess að færa
efnahagslífið í landinu til betri veg-
ar. Ekki vom allir ánægðir með
sumar aðgerðimar en markmiðin
vom vel skilgreind og þau náðust
og nú er Bretland ríkara en þegar
Thatcher tók við völdum.
Ríkisstjórn okkar hefur sýnt að
hún kann ekki að fara með skatt-
peninga okkar. Okk\ir ber að bind-
ast samtökum og koma í veg fyrir
allar frekari skattahækkanir og
minnka ríkisumsvif. Við eigum að
láta þessa herra sýna það hvort þeir
kunna að herða sultarólina eins og
þeir hafa alla tíð verið að láta okkur
gera* Gefum þeim ekki færi á frek-
ari skatthækkunum! Tökum hönd-
um saman og stofnum Samtök skatt-
greiöenda. ReynirHugason
Viðhorf til ungl-
inga með geð-
ræn vandamál
Hvert er viðhorf okkar íslend-
inga til unglinga og þarfa þeirra
hvað varðar félagslegt og andlegt
heilbrigði? Á undanfornum árum
höfum við verið að setja á stofn
ýmiss konar þjónustu fyrir ungl-
inga. í sumum tilvikum þjónustu
sem sérstaklega er sniðin að þörf-
um unglinga og fjölskyldna þeirra.
Má þar til dæmis nefna félagsmið -
stöðvar og starfsemi tengda þeim
ásamt stuðningstilboðum ýmiss
konar fyrir þá unglinga sem eiga í
einhvers konar félagslegum og/eða
andlegum erfiðleikum, bæði innan
og utan heimilisins. Þar má tíl
dæmis nefna Unglingaheimili rík-
isins en starfsemi þess hefur vaxið
til muna á síðastliðnum árum. Þar
er unnið mjög víðtækt starf með
unglingum á meðferðarheimilum,
í sambýh og á göngudeild, einnig
er þar rekið neyðarathvarf. Á veg-
um stærstu sveitarfélaganna eru
rekin athvörf og útideildir (leitar-
störf) ásamt ráðgjafarþjónustu fyr-
ir unglinga og fjölskyldur þeirra.
Samhæfing vinnuhóps
Á vegum heilbrigðisþjónustunn-
ar var fyrir rúmum tveimur árum
KjaUarinn
Hrefna Ólafsdóttir
félagsráðgjafi á unglingadeild
barna- og unglingageödeildar
Landspítalans
opnuð sérstök geðdeild fyrir ungl-
inga sem bæði býður upp á með-
ferðarþjónustu á legudeild fyrir
unghngana og meðferð í göngu-
deild fyrir þá og fjölskyldur þeirra.
Af þessu má draga þá ályktun að
viðhorf okkar íslendinga tíl ungl-
inga hafi breyst á undanfórnum
árum í þá átt að þeim beri sérhæfð
þjónusta á þessum sviðum og er
það vel.
En hvemig hlúum við síðan að
þessari þjónustu og hvaða mögu-
leika höfum við til að starfrækja
þjónustu sem byggð er á þeirri
þekkingu og tækni sem almennt er
notuð í nútímaþjóðfélögum í dag?
Til að möguleiki sé á að veita
slíka þjónustu svo vel fari þarf fyrst
og fremst að vera til staðar sér-
þjálfað starfsfólk sem einnig hefur
möguleika á símenntun í starfi.
Einnig þarf að vera til staðar stöð-
ug samhæfing vinnuhóps í hverri
einingu fyrir sig því ekkert er mik-
ilvægara en samstaða þegar um er
Gleymum ekki geðsjúkum.
að ræða umönnun bama og ungl-
inga.
Meðferðarúrræði
Ef tekið er dæmi af þjónustu við
unghnga á geðdeild, hvort sem er
göngudeildar- eða legudeildarþjón-
usta, þá er nauösynlegt að húsa-
kynni séu þannig úr garði gerð að
hægt sé að taka á mótí fjölskyldum
hvort sem er á fundi eða í meðferð.
Nútíma meðferðartækni, þegar
um böm og unghnga er að ræða,
byggist á því að þau séu ekki slitin
úr samhengi við það vistkerfi sem
þau búa í, sem í flestum tílvikum
er fyrst og fremst fjölskylda þeirra.
Það þurfa því að vera möguleikar
á aö geta boðið íjölskyldum upp á
meðferöarúrræði sem útheimtír að
til staðar séu herbergi með spegl-
um sem sést í gegnum öðrum meg-
in og tilheyrandi myndbandstækj-
um og upptökuvélum.
Slík herbergi eru einnig notuð í
þjálfunarskyni fyrir starfsfólk.
Einnig þurfa húsakynnin að bjóða
upp á möguleika fyrir ýmiss konar
starfsemi fyrir þá unghnga sem em
vistaðir á legudeild.
Langtímadvöl í svo vernduðu
umhverfi sem geðdehd skapar er
ekki talin heppheg fyrir unglinga
en th eru þeir unghngar sem þurfa
á langtímameðferð að halda og geta
ekki með nokkru móti búið á heim-
ilum sínum, annaðhvort af land-
fræðilegum ástæðum eða félagsleg-
um. í þessum thvikum kæmi sér
vel að hafa möguleika á að vista
unglingana á eins konar áfanga-
stöðum, sniðnum að þörfum þess
aldurshóps.
Enn langt í land
Þrátt fyrir að margt hafi verið
gert th þess að mæta þörfum ungl-
inga á íslandi á undanfornum
árum er enn langt í land aö sú þjón-
usta nái viðunandi marki. Það sem
einna brýnast er að úr rætíst hvað
varðar geðhehbrigðisþjónustu við
unghnga og fjölskyldur þeirra er
að fyrmefnd meðferðarherbergi
séu tiltæk þar sem tekið er á mótí
fjölskyldunum. Einnig er mjög
brýnt að meðferð sú sem boðiö er
upp á sé fjölþætt þannig að um
mismunandi samhangandi tilboð
sé að ræða.
Eins og sjá má útheimtir þessi
þjónusta það að th hennar sé vand-
að að öhu leyti. Það kostar auðvitað
fjármuni sem við þurfum að vera
tilbúin að veija í þessa þjónustu
sem aftur útheintír það að viðhorf
okkar th unghnga byggist á því að
þeir séu okkur það mikilvægir að
viö vhjum veita fjármuni th að leit-
ast við að tryggja félagslegt og and-
legt hehbrigði þeirra.
Hrefna Ólafsdóttir
„Langtímadvöl 1 svo vernduðu um-
hverfi sem geðdeild skapar er ekki tal-
in heppileg fyrir unglinga en til eru
þeir unglingar sem þurfa á langtíma-
meðferð að halda.“