Dagblaðið Vísir - DV - 06.02.1990, Qupperneq 4

4
ÞRIÐJUDAGUR 6. FEBRÚAR 1990.
Fréttir
Orkusala til Bretlands verður stöðugt hagkvæmari kostur:
Fengjum þrefalt hærra
verð en til stóriðju
- beðið eftir frumkvæði Breta
Mikinn útbúnað þarf til að koma sæstrengnum fyrir á sjávarbotni en hér
sést mynd af tækinu sem plægir strenginn niður í botninn.
Talið er að það tæki verksmiðjuna tvö ár að framleiða sæstreng á milli
íslands og Skotlands og hann myndi kosta 40 milljarða króna.
A næstu árum er fyrirsjáanleg
hækkun á orkuverði í Bretlandi og
er talið að það ýti enn frekar á eftir
hugmyndum um orkusölu þangað.
Eins og komið hefur fram í tímarit-
inu Popular Science eru tæknilegar
hindranir varðandi orkusölu frá ís-
landi nánast úr sögunni.
í kjölfar orkusöluumræðu fyrir
tveim árum lét Landsvirkjun gera
úttekt á málinu og kom þá í ljós að
framkvæmdin var talin geta borið
sig. í dag mun samkeppnisstaðan
Fréttaljós:
Sigurður M. Jónsson
hafa batnað enn frekar, enda hefur
orkuverð farið hækkandi og mun
hækka meira, að sögn Agnars Olsen,
yfirverkfræðings hjá Landsvirkjun.
Þaö kom fram hjá Halldóri Jónat-
anssyni, forstjóra Landsvirkjunar,
að þessi orkusöluhugmynd er að
koma enn frekar inn í myndina hjá
fyrirtækinu. Vegna væntanlegrar
orkusölu til stóriðju hafa athugánir
á þessu sviði legið niðri undanfariö
en búast má við að þær verði vaktar
upp fljótlega og þá jafnvel á næsta
ári.
Þá eru miklar breytingar að eiga
sér stað 1 Bretlandi en á næsta ári
verður orkusala þar einkavædd og
hafa því heimamenn verið uppteknir
af því. Bjóst Halldór viö að bresk
fyrirtæki myndu vekja máls á hug-
myndinni fljótlega eftir að einkavæð-
ingin er gengin um garð.
Breytingunum í Bretlandi er ætlað
að auka samkeppni og hagkvæmni í
rekstri og auðvelda jafnframt fyrir-
tækjum, er bjóða ódýra orku, að
komast inn á markaðinn. Þeir
myndu því væntanlega fagna orku
frá íslandi.
Orkuverð um 40 til 50 mill
í þeim athugunum sem Landsvirkj-
un hefur látiö gera kom i ljós að
orkuverð þeirra þyrfti aö vera svipað
og frá nýjum kjarnorku- og kola-
orkuverum í Bretlandi. Reiknaðist
mönnum til að orkuverðið yrði þá á
bilinu 40 til 50 mill kílówattiö frá
endastöð í Skotlandi. Það er nánast
þrefalt hærra en það orkuverö sem
rætt hefur verið um í tengslum við
stóriðju en það er á bilinu 12 til 18,5
mill.
Athuganir Landsvirkjunar miðuð-
ust við að seld yrðu úr landi 500
megawött í upphafi. Það var talið
kosta um einn milljarð sterhngs-
punda eöa um 100 milljarða króna;
Kostnaðurinn skiptist þannig að
strengurinn var talinn kosta um 40
milljarða króna en virkjanimar um
60 milljarða. Að sjálfsögðu hefur ekk-
ert verið ákveðiö með eignarhaldið á
sæstrengnum én síöur er gert ráð
fyrir að Landsvirkjun eigi hann.
Síöar er talið að þaö gæti orðið
raunhæft að selja um 1.000 til 1.500
megawött til viöbótar. Strengurinn
sem um ræðir er svokallaður jafn-
straumsstrengur en orkutapið á leið-
inni á endastöð í Skotlandi er talið
vera um 10%.
Samkeppni við Frakka
Á Bretlandseyjum er mikill mark-
aöur fyrir orku og talið er aö hann
eigi eftir að stækka enn frekar. Nú
þegar selja Frakkar þangað orku í
gegnum sæstreng sem liggur um
Ermarsund. Sú orka er framleidd í
kjarnorkuverum sem eru rekin af
franska ríkinu. Það er athyghsvert
að andstaða við kjarnorkuver er
einna minnst i Frakklandi af öhum
V-Evrópulöndum ög hefur það ýtt
undir raforkuframleiöslu með kjarn-
orku í Frakklandi.
Á þennan hátt eru seld um 2.000
megawött í dag en mikil leynd er
yfir verðinu.
Bretar eru að loka kjarnorkuver-
um og þá er gert ráð fyrir því að
umhverfissjónarmið veröi sterkari
gagnvart þeim og kolaorkuverum í
framtíðinni. Allt mun það stuðla að
hærra orkuverði sem tahð er koma
orku frá íslandi til góða.
í dag er einhver umframorka í
Skotlandi frá kjamorkuverum en
strax upp úr aldamótum er taliö að
hún verði búin þannig aö allar Bret-
landseyjar þyrftu meiri orku þá.
-SMJ
í dag mælir Dagfari
Fyrir gesti og gangandi er lítill
munur á byggöinni á höfuðborgar-
svæðinu. A landakortinu er þetta
nánast sams konar byggð og sam-
fehd og það þarf flóknar útskýring-
ar og oftast óskiljanlegar til að gera
fólki grein fyrir því aö norðan
Kópavogslælqar stendur Reykja-
vík en sunnan lækjar sé önnur
byggð og annað sveitarfélag. Þetta
finnst ókunnugum skrítiö því eng-
in era landamærin og raunar ekk-
ert sem skfiur þessi tvö sveitarfélög
í sundur nema þessi lækur sem
varla sést lengur.
í báðum þessum sveitarfélögmn
er sams konar fólk í úthti, þar eru
starfandi sams konar flokkar og á
báöum stöðum gengur fólk í sams
konar skóla, les sams konar blöð
og talar sams konar tungumál. En
þá er líka upptalningin tæmd. Að
öðru leyti eru aðstæður gjörólíkar
pg á það einkum við í póhtíkinni.
í Kópavogi eru nefnilega vinstri
flokkamir í meirihluta, meðan
Reykjavík heldur uppi ceausisku
einræði frá hægri. í Kópavogi vant-
ar peninga. í Reykjavík á bæjar-
stjómin nóga peninga. í Kópavogi
er alt í hers höndum en í Reykjavík
byggja þeir útsýnisveitingahús til
að láta sér ekki leiöast.
Kópavogslækurinn
Það er ekki nóg með það að Kópa-
vogsbúar séu öðruvísi en Reykvík-
ingar, heldur eru samheijar í póht-
íkinni eins og ólíkir þjóðflokkar. í
Reykjavík er aht blúndulagt fyrir
Sjálfstæðisflokkinn og engum dett-
ur í hug að kíósa annað en íhaldið
og Davíð, ef Reykvíkingar fá að
kjósa á annað borð. í Kópavogi
mega sjálfstæðismenn hins vegar
þakka fyrir ef einhver fæst th að
kjósa þá.
Þessi munur hefur sjaldan komið
betur í ljós en einmitt nú um helg-
ina þegar sjálfstæðismenn í Kópa-
vogi efndu til prófkjörs. Þar teija
þeir sig þurfa að efna til prófkjörs
til aö vita hverjir eigi að vera í
framboði. Þaö þurfa þeir ekki að
gera, sjálfstæðismenn í Reykjavík.
I Reykjavík vita þeir upp á hár,
hverjir eru hæfastir til að sitja í
borgarstjóra fyrir sig og þurfa ekki
aö spyija kjósendur ráða. En hin-
um megjn við lækinn situr annaö
sjálfstæöisfólk, sem ekkert veit og
lætur draga sig á kjörstað til aö
krossa við væntanlega frambjóð-
endur. Þar er meira aö segja miklu
fleira fólk sem gefur kost á sér,
heldur en kemst að, ólíkt því sem
gerist í höfuðborginni, þar sem
ekki gefa kost á sér aðrir en þeir
sem komast að.
Og svo gerist það í prófkjörinu
að kjósendur flokksins taka upp á
því aö velja í efstu sætin aht annað
fólk, heldur en hefur verið í efstu
sætum fram að þessu. Það var sem
sagt framin bylting í Kópavoginum
um helgina. Nýtt og bláókunnugt
fólk fékk langflest atkvæða og
traustir sjálfstæðismenn og for-
ystumenn sem hafa ahð allan sinn
aldur í bæjarstjóminni, húrruðu
niður vinsældahstann og komast
ekki aö.
Af þessu prófkjöri er ljóst aö það
er miklu alvarlegra mál aö vera
sjálfstæðismaður fyrir sunnan
Kópavogslækinn héldur en fyrir
noröan hann. Óheppni bæjarfuh-
trúa Sjálfstæöisflokksins er í því
fólgin að búa vitlausu megin viö
lækinn. Ef þeir væru svo heppnir
að búa ögn norðar, ef þeir væru svo
lánsamir að vera bæjarfulltrúar
hjá Davíð, hefðu þeir aldrei þurft
að fara í prófkjör og aldrei þurft
að falla fyrir einhveijum nóbódd-
íum. Munurinn á milli lífs og dauða
í póhtíkinni er sem sagt ekki meiri
en þessi eini lækur.
Á meðan sjálfstæðismenn í
Reykjavik sigla hraðbyri í einn
kosningasigurinn enn og vita raun-
ar ekki ennþá, hverjir bjóða fram
á móti þeim, sitja sjálfstæðismenn
í Kópavogi uppi með þau örlög, að
þeir eru meira að segja fehdir af
sínum eigin flokksmönnum! Laun
heimsins eru ekkert nema van-
þakklæti, þegar menn búa vitlausu
megin viö lækinn.
Dagfari kann enga skýringu á
þessu regindjúpi mhh reykvískra
sjálfstæðismanna og þeirra í Kópa-
voginum. En hitt veit Dagfari að
það kann aldrei góðri lukku að
stýra, að vaða út í það lýðræði að
leyfa fólkinu að ráða. Þeir í Kópa-
voginum eiga að læra af reynslunni
og þeir eiga að læra af Davíð, að
prófkosningar eru misskhningur.
Út úr þeim kemur ekkert nema
klúður. Lýðræðið er alltaf th vand-
ræða. Það þekkja þeir sem búa rétt-
um megin við Kópavogslæk.
Dagfari