Dagblaðið Vísir - DV - 13.11.1990, Qupperneq 2

2
ÞRIÐJUDAGUR 13. NÓVEMBER 1990.
Fréttir
Byggingasjóður ríkisins:
Rýrnandi eiginfjárstaða
mun leiða til gjaldþrots
greiðir á fjórða milljarð 1 vexti og verðbætur til lífeyrissjóðanna
„Umræöan um stööu Bygginga-
sjóös ríkisins að undanfömu hefur
veriö mjög misvísandi. Þvi fer
flarri að sjóðurinn sé á hausnum.
Hann er með jákvæöa eiginfjár-
stöðu upp á 15 milljarða. Hitt er
annað mál að það gengur hratt á
eiginíjárstööuna og þá þróun þarf
að stöðva,“ segir Haukur Sigurðs-
son, forstöðumaður Byggingasjóðs
ríkisins.
Eins og fram hefur komið hefur
starfshópur sem ríkisstjórnin skip-
aði til að athuga leiðir til að bæta
hag sjóðsins skilað áliti. Leggur
hann til að útlánum úr sjóðnum
verði hætt, vextir af öllum lánum
frá 1. júlí 1984 hækkaðir upp í 5%
og að ákvæði laga um greiðslujöfn-
un fasteignaveölána verði numin
úr gildi.
Ef farið yrði að tillögum hópsins
myndi greiðslubyrði lántakenda
vegna þessara lána aukast um tæp-
an milljarð á ári. Gera má þó ráö
fyrir að vaxtabótakerfið bætti lán-
takendum aukna greiðslubyrði um
tvö til þrjú hundruð milljónir. í
fjárlagafrumvarpinu 1991 er þó
ekki gert ráð fyrir hækkun vaxta-
bóta miðað við síðasta ár.
Hjá embætti ríkisskattstjóra
fengust þær upplýsingar að í ár
næmu vaxta- og húnæðisbætur
samtals um 2 milljörðum. Alls
fengu rúmlega 35 þúsund einstakl-
ingar úrskurðaðar þessar bætur á
árinu. í fjárlagafrumvarpinu er
gert ráð fyrir að þessar bætur nemi
2,3 milljörðum á næsta ári.
Meginástæðan fyrir rýmandi
eiginfjárstöðu Byggingasjóðs ríkis-
ins er skert framlög ríkissjóðs til
sjóðsins á undanfömum árum og
sá mikli munur sem er á útláns-
vöxtum úr sjóðnum og þeim vöxt-
um sem hann þarf að greiða
stærstu lánardrottnum sínum.
Miðað við forsendur fjárlagafrum-
varps næsta árs er gert ráð fyrir
munurinn verði neikvæður um 414
milljónir.
Ekki reyndist unnt að fá skulda-
stöðu Byggingasjóðs ríkisins gefna
upp en samkvæmt heimildum DV
er hún um 50 milljarðar. Að stærst-
um hluta er hér um að ræða skuld-
ir gagnvart lífeyrissjóðunum sem
taka á milli 6 og 7 prósent vexti af
lánsfénu auk verðtryggingar. Ein-
ungis á næsta ári neyðist Bygg-
ingasjóðurinn til að greiða ríflega
3,2 milljarða í vexti og verðbætur.
Að sögn Halldórs Árnasonar, sem
sæti átti í starfshópnum, voru
menn sammála um að hækkun
vaxta heföi verið eina leiðin sem
mönnum sýndist fær til að tryggja
fjárhagsstöðu Byggingasjóðs ríkis-
ins, en að óbreyttu myndi hún
rýrna um milljarö á ári. Innan
hópsins hafi menn ekki talið fært
að knýja lífeyrissjóðina til vaxta-
lækkunar sem hefði þó ekki síður
komiðsjóðnumtilgóða. -kaa
Langtímaspá um veður á N-Atlantshafi fyrir nóvember*
Byggt á gögnum NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration)
Langtímaveðurspá fyrir nóvember:
Frekar hlýtt en úrkomulítið
Það er tilhneiging til hlýrra veðurs
en venja er til á þessum árstíma og
úrkoma verður með minna móti.
Þannig eru megindrættirnir í lang-
tímaveðurspá fyrir nóvembermánuð
sem bandaríska veðurstofan hefur
gefið út. Reyndar er komið fram und-
ir miðjan mánuð en það sem af er
þessum mánuði hefur spáin staðist
að nokkru leyti.
Von má eiga á alls kyns veðri á
íslandi á þessum árstíma en undan-
farið hefur veður verið mjög milt,
sannkallaður sumarauki. Lítur ekki
út fyrir annað en það ástand haldist
enn um sinn en veðurspá er nær frá
miðjum nóvember til miðs desember
mun væntanlega skýra það nánar.
Sem fyrr minnum við á að hér er
um megindrætti í veðrinu að ræða
en ekki veöurlýsingu er gildir dag
fyrir dag. Þá ber að geta að áreiðan-
leiki veðurspáa hraðminnkar því
lengrasemspátímabiliðer. -hlh
Mótmæli við opnun bjórkrár:
Undirskriftalistar afhentir í gær
- það verður tekið tillit til þessa, segir Magnús L, Sveinsson
íbúar neðra Breiðholts afhentu
Magnúsi L. Sveinssyni, forseta borg-
arstjórnar, undirskriftalista þar sem
mótmælt er opnun bjórkrár við Arn-
arbakka í gær. Alls eru 1070 undir-
skriftir á listanum.
Steinn Hermannsson afhenti list-
ann fyrir hönd foreldrafélags Breið-
holtsskóla. Hann sagði við það tilefni
að ástæður mótmælanna væru
margar. Meðal annars þær að ein-
ungis 100 metrar eru frá fyrirhugaðri
krá í Breiðholtsskóla, skammt frá
væri strætisvagnastöð þar sem um-
ferð fólks væri mikil og að sjoppur
væru í sama húsnæði þar sem ungl-
ingar og börn söfnuðust gjarnan
saman á kvöldin. Það væri hættulegt
að hafa krá í sama húsi. Þá sagði
Steinn að neðra Breiðholt væri eitt
allra rólegasta hverfi borgarinnar og
íbúar þess vildu halda því þannig.
Magnús L. Sveinsson sagöi að ef
umsókn um leyfi fyrir kránni kæmi
inn á borð borgaryfirvalda, yrði
vissulega tekið tillit til mótmæla og
andstöðu íbúanna. „Þetta mál verður
skoðað og það verður hlustað á það
sem meginþorri íbúa hverfisins hef-
ur um málið að segja.
Eins og fram hefur komið í DV
hafa eigendur fyrirhugaðrar krár,
einnig gengið í hús með undirskrifta-
lista. Steinn Hermannsson sagði aö
sá listi þætti í meira lagi vafasamur
og hreinlega villandi. „Fólk er blekkt
með honum því á listanum er farið
fram á að fólk samþykki 6 mánaða
reynsluopnun, en gefið í skyn að ef
það er ekki samþykkt verði kráin
starfrækt ótímabundið."
-ns
Magnús L. Sveinsson, forseti borg-
arstjórnar, tekur hér við undirskrift-
arlistunum. DV-mynd GVA
Ögmundur Jónasson, formaður BSRB:
Afturvirk vaxtahækkun
kemur ekki til greina
„Afturvirk vaxtahækkun á lán frá
Byggingasjóði ríkisins finnst mér
ekki koma til greina. Enn síður finnst
mér koma til greina að taka ákvæði
um greiðslujöfnun fasteignaveðlána
úr sambandi,“ segir Ögmundur Jón-
asson, formaður BSRB.
Ögmundur bendir á að ekki séu
nema nokkur ár síðan húsnæðislán
voru miklu lægri en nú er og þá hafi
fólk leitað til annarra lánastofnana
sem buðu lán á hærri vöxtum. Hann
segir að þessu fólki hafi verið full-
refsað á þeim tíma.
Ögmundur segir ýmsar aðrar leiðir
heldur en að hækka vexti hjá lántak-
endum komi til greina til að bæta
stöðu Byggingasjóðs ríkisins. Jafnvel
kæmi til áhta að lífeyrissjóðirnir
lækkuðu sína vexti.
Ögmundur segir að ríksistjórnin
hafi ítrekað vegið að húsnæðiskerf-
inu, bæði beint og óbeint. Til dæmis
hafi hún ekki staðið við framlög í
Lífeyrissjóð starfsmanna ríkisins.
„Við gerðum samkomulag við Hús-
næðisstofnun um að kaupa skulda-
bréf fyrir allt að 55% af ráðstöfun-
arfé sjóðsins en nú stefnir í að ríkis-
stjórnin skerði framlagið í lífeyris-
sjóðinn enn frekar. í allt erum við
að tala um skerðingu upp á 1,5 millj-
arð krónur. Með þessu hefur ríkis-
stjórnin veikt sjóðinn en jafnframt
vegið að húsnæðiskerfinu."
-kaa
Jóhanna Sigurðardóttir:
Vaxtahækkun verði
við eigendaskipti
„Ég tel eðlilegra að miöa vaxta-
hækkunina við eigendaskipti á íbúð-
um. Þá er ekki verið að koma aftan
að neinum. Fólk hefur tekiö sín lán
á eigin forsendum og það finnst mér
að eigi að virða,“ segir Jóhanna Sig-
urðardóttir um þá hugmynd að
hækka vexti .á öllum lánum Bygg-
ingasjóðs ríkisins frá í júlí 1984 til
að treysta fjárhag sjóðsins.
Jóhanna segir að hún bíði nú álits
um hvort löglegt sé að afnema
ákvæði laga um greiðslujöfnun fast-
eignaveðlána sem sett voru 1985 til
að hindra misgengi launa og lána.
Hún væntir að niðurstaða þessa
komi til með aö liggja fyrir á morg-
un. Fyrr verði engin ákvörðun tekin
í málinu.
-kaa
Gunnar J. Friöriksson:
Ríkið sveik húsnæðis-
kerf ið með fjársvelti
„Það væri hvorki eðlilegt né sann-
gjarnt að fara fram á það við lífeyris-
sjóðina að lækka sína vexti. Við
sömdum um það 1986 að okkar vext-
ir tækju mið af því sem ríkið greiddi
öðrum. Þó skuldabréf okkar hjá
byggingasjóöunum beri nú milli 6 og
7 prósent þá eru það þau kjör sem
ríkið býður öðrum. Þaö eru í ráun
ríkisstjórnin og Alþingi sem halda
vaxtastiginu uppi hér á laúdi,“ segir
Gunnar J. Friðriksson, stjórnar-
formaður Sambands almennu lífeyr-
issjóðanna.
Slæm fiárhagsstaöa hjá Bygginga-
sjóði ríkisins og Byggingasjóði
verkamanna hefur verið mikiö til
umræðu upp á síðkastið. Ein þeirra
hugmynda sem komið hefur fram er
að hækka vexti á öllum lánum Bygg-
ingasjóðs ríkisins frá 1. júlí 1984 upp
í 5 prósent. Með þeim hætti mætti
bæta fiárhagsstöðu sjóðsins og forða
honum frá gjaldþroti. En er við því
að búast að lífeyrissjóðirnir, helsti
lánardrottinn sjóðsins, lækki sína
vexti á móti?
Að sögn Gunnars myndi það gerast
sjálfkrafa ef ríkið drægi úr eftirspum
sinni eftir innlendu lánsfé.
„Það fer ekkert á milli mála að rík-
isstjórnin er að reyna að velta eigin
vanda yfir á herðar lántakenda með
vaxtahækkun. Það lá alltaf fyrir að
stjórnvöld yrðu að greiða vaxtamun-
inn og í raun skuldbundu þau sig til
að greiða niður vextina í samningun-
um 1986. Samninginn hafa hafa
stjórnvöld einfaldlega svikið."
-kaa