Dagblaðið Vísir - DV - 21.12.1990, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 21. DESEMBER 1990.
7
Ráðninganefnd rikisins hefur ekki sinnt lögboðnu hlutverki sínu sem skyldi og útþensla í starfsmannahaldi ríkisins verið sjálfvirk mörg undanfarin ár.
Nef ndin verið óvirk
mörg undanfarin ár
Ráðninganefnd ríkisins, sem
stofnuð var með lögum 1974, hefur
frá upphafi átt að smþykkja allar
nýráðningar hjá ríkinu. Þannig
segir í lögunum að óheimilt sé að
fjölga föstum starfsmönnum í þjón-
ustu ríkisins eða ríkisstofnana
nema að fengnu samþykki ráðn-
inganefndar ríkisins. Tilgangurinn
var að setja hemil á ráðningar hjá
ríkinu en fjölgun stöðugilda hjá
ráðuneytum og stofnunum milli
ára hefur verið nær undantekinga-
laust meiri en heimiidir voru fyrir
samkvæmt fjárlögum. Fra-
múrakstur af þessu tagi átti að
stöðva eða halda í skefjum með
stofnun nefndarinnar sem á stund-
um hefur verið kölluð bremsu-
nefnd.
í nýútkominni skýrslu Ríkisend-
urskoðunar um starfsemi Launa-
skrifstofu ríkisins eru sett spurn-
ingarmerki viö virkni þessarar-
nefndar og beinlínis lagt til að hún
verði lögð niður í núverandi mynd.
Tilefni þeirrar niðurstöðu er að fá
umfjöllun um mannahald hjá
Launaskrifstofu ríkisins.
Fyrirmynd í ráðningamálum
Fyrri hluta þessa árs svaraði
fjöldi greiddra mánaðarlauna hjá
skrifstofunni til 32 stöðugilda en
meðalfjöldi starfsmanna árið áður
hafði verið 34,2 stöðugildi. í árslok
1987 hafði ráðninganefnd ríkisins
heimilað 13,7 stöður í launadeild
fjármálaráðuneytisins. Þrátt fyrir
fiölgun starfsfólks hjá Launaskrif-
stofunni síðan hefur heimild ráðn-
inganefndarinnar staðið óbreytt.
Þá segir orðrétt:
„Athygh vekur að ráðuneytið,
sem ætti að vera öðrum fyrirmynd
í ráðningamálum, skuh hafa snið-
gengið með öllu ráðninganefnd rík-
isins. Þessi staðreynd hlýtur óneit-
anlega að vekja upp spurningar um
hlutverk ráöninganefndar ríkisins
og hvort ekki sé tímabært að leggja
hana niður í núverandi mynd.“
í ráðninganefnd eiga sæti þeir
Magnús Pétursson, ráðuneytis-
stjóri í íjármálaráðuneytinu, sem
tilnefndur er af fjármálaráðherra,
Þorsteinn Geirsson, ráðuneytis-
stjóri í dómsmálaráðuneytinu, sem
tilnefndur er af ríkisstjórninni, og
Alexander Stefánsson alþingsmað-
ur sem tilnefndur er af íjárveit-
inganefnd. Varamaður er Birgir
Guðjónsson, forstöðumaður
Launaskrifstofunnar, og situr
hann aha fundi nefndarinnar. Rit-
ari er Einar Sverrisson hjá Fjár-
laga- og hagsýslustofnun.
Verkefnaráðningar
Ekki voru fáanlegar tölur um hve
mikill fjöldi ráðninga hjá ríkinu
hefði komið fyrir nefndina en Einar
Sverrisson sagði í samtali við DV
að ráðningar væru oft orðinn hiut:
ur þegar þær kæmu loks til kasta
nefndarinnar. Eina af orsökum
þess að nefndin hefur að mestu
orðið óvirk segir Einar að ráðu-
neyti og ríkisstofnanir verkefnar-
éðu menn í síauknum mæh en slík-
ar ráðningar kæmu ekki fyrir
nefndina. Þá sagði Einar að ráðn-
inganefnd tæki erindi vegna mann-
aráðninga ekki fyrir nema viðkom-
andi ráðuneyti hefði mælt með því.
Verkefnaráðningar eru orðnar
mjög algengar og þess er skemmst
að minnast aö utanríkisráðuneytið
réð Þröst Ólafsson nýlega til að
Fréttaljós
Haukur L. Hauksson
sinna sérstökum verkefnum. í slík-
um tilvikum eru menn ráðnir til
eins árs í senn og samningur við
þá síðan endumýjaður. Viðmæl-
endur DV voru á því að með þessu
ráðningarformi hefðu einstakir
ráðherrar frjálsari hendur um að
ráða menn, þar á meðal flokks-
gæðinga, og gætu sniðgengið
nefndina eftir hentugleikum.
Tvö kerfi
í ráðningum hjá ríkinu er þannig
um tvö ólík kerfi að ræða þar sem
ráðning fer annars vegar í gegn um
ráðninganefndina, oft eftir að ráðn-
ing hefur í raun orðið og formsat-
riði að fjalla um hana, og hins veg-
ar í gegn um verkefnaráðningu. í
fyrra tilfelhnu virðist ráðninga-
nefndin í raun hafa lítið að segja
og í hinu seinna kemur hún ekkert
við sögu.
Einn viðmælenda komst svo að
orði að ráðninganefndin væri tíma-
skekkja og gæti ekki sinnt lög-
bundnu hlutverki sínu vegna
breyttra aðstæðna við mannaráðn-
ingar.
Breyta ný lög?
Einar Sverrisson sagði þessa
tímaskekkju verða leiðrétta ef laga-
frumvarp um fjárgreiðslur úr rík-
issjóði yrði samþykkt. Við það féllu
lög um ráöninganefndina úr gildi.
I fyrstu grein lagafrumvarpsins
stendur: „Greiðslu úr ríkissjóði má
ekki inna af hendi nema heimildar
til hennar sé aflað fyrirfram í fjár-
lögum fyrir hvert reikningsár."
I greinargerð með frumvarpinu
segir að samsvarandi grein í stjórn-
arskránni hafi ítrekað verið brotin
þar sem ráðherrar hafa stundað
aukafjárveitingar með eða án sam-
ráðs við ríkisstjórn eða fjárveit-
inganefnd. Þannig hafi fjárveit-
ingavaldið verið tekið af Alþingi.
Hvort samþykki þessa lagafrum-
varps bremsi mannaráðningar
ráðuneyta og stofnana vilja menn
ekki fullyrða um.
Sjálfvirk útþensla
Hitt er hins vegar staðreynd, eins
og fram kemur í skýrslu Ríkisend-
urskoðun ar um framkvæmd fjár-
laga á fyrri hluta þessa árs, að sjálf-
virk útþensla á starfsmannahaldi
ríkisins hafi blasað við í öll önnur
skipti sem Ríkisendurskoðun hefur
gert athuganir á breytingum á
fjölda starfsmanna ríkisins. Nokk-
uð sem ráðninanefnd var ætlað að
hafa hemil á í upphafi.
Skiltin hættuleg?
áhyggjur af því að umferðarhætta
aukist og viljum gjarnan fylgjast
með. Það er nú ekki annað en reynsl-
an sem sker úr um það.“
- Á þá bara að athuga hvort slysum
fjölgar?
„Já, það er ekki um annað að ræða
úr því sem komið er á sumum stöð-
um. Þetta er mál sem þarf að skoða
mjög vandlega. Við reynum að leysa
svona mál með samkomulagi ef hægt
er, en ef það gengur ekki þá verður
að skoða það nánar. “ -ns
Allir eigi rett a at-
Lagt hefur verið fram á Alþingi stéttarfélögum.
frumvarp til laga um breytingu á í greinargerð meö frumvarpinu
lögum um atvinnuleysisbætur. segir að enda þótt þessi breyting
Flutningsmaður þess er Geir H. sé ekki mikil og snerti ekki marga
Haarde, Sjálfstæðisflokki. varði hún í eðli sínu grundvallar-
Tilgangur lagabreytingarinnár rétt manna til félagsfrelsis og
er sá aö allir launþegar eigi fullan þvingunarlausra ákvaröana um
rétt á atvinnuleysisbótum en ekki aðiid að stéttarfélögum.
bara þeir sem félagsbundnir eru í -S.dór
Auglýsingaskilti, eins og sett hefur
verið á Kringluna í Reykjavík, rísa
nú eitt af öðru. Á næstu dögum verð-
ur eitt sett á húsið að Lækjargötu 2
og annað mun rísa á lóð Mjólkursam-
sölunnar. Öll þessi skilti eiga það
sameiginlegt að leyfi var fengið fyrir
þeim áður en reglugerð, sem tak-
markar leyfisveitingar, tók gildi.
Böðvar Bragason lögreglustjóri
segir að lögreglan hafi áhyggjur af
þessum skiltum og að hann hafi rætt
það við borgaryfirvöld. „Við höfum
_________________Fréttir
Stöð tvö:
Enn ein
úrsögn úr
stjórninni
„Þegar menn eru að blása mál út
á jafnundarlegan hátt og segja sig
úr stjórninni er það eingöngu gert tfi
að skaða félagið. Ég skii ekki hvað
vakir fyrir þessum mönnum. Hreinn
hefur beinlínis verið með rangfærsl-
ur og haldið því fram að Stöð tvö
hafi staðið straum af kostnaði fyrir
einstaka hluthafa. Það er alrangt.
Um hefur verið að ræða gagnkvæm
viðskipti og ekkert óeðlilegt við það,“
segir Jóhann J. Ólafsson, stjórnar-
formaður Stöðvar tvö.
Steingrímur Ellingsen, sem tók
sæti í stjórn fyrirtækisins fyrir rúmri
viku í kjölfar afsagnar Hreins Lofts-
sonar, hefur nú einnig sagt sig úr
stjórninni. Hann sat einungis tvo
stjórnarfundi.
Að sögn Steingríms er ástæða af-
sagnar hans sú sama og hjá Hreini.
Telur hann að stjórn félagsins hafi
brotið 112. grein hlutafjárlaga sem
kveður á um að félag með neikvæða
eiginijárstööu megi ekki lána hiut-
höfum. Máli sínu til stuðnings vísar
hann til lögfræðilegrar álitsgerðar
eftir Jón Steinar Gunnlaugsson.
Steingrímur segir að sér finnist
eðlilegt að þegar verði efnt til hlut-
hafafundar þar sem stjórnin geri
grein fyrir íjármálum stöðvarinnar
og endurnýi umboð sitt. Hann segist
vera mjög gagnrýninn á ýmsar
ákvaröanir stjórnarinnar og nefnir
sérstaklega háar greiðslur í áhættu-
þóknun.
Jóhann J. Ólafsson segir að enn
hafi engin ákvörðun verið tekin um
hvort efnt verður til hluthafafundar.
Hann segist ætla að bera álitsgerð
Jóns Steinars undir lögfræöing fé-
lagsins, Gest Jónsson, og taka
ákvörðun um framhaldið eftir það.
Hann segir þó ýmislegt mæla gegn
því að efnt verði til nýs stjórnarkjörs
nú þar sem stutt sé í aðalfund.
„Það er í sjálfu sér ekkert óðeðli-
legt við að átök séu í félagi þar sem
verið er að endurskipuleggja rekst-
urinn“, sagði hann. -kaa
Athugasemd
Vegna Sandkorns á miðvikudag,
þar sem segir frá umræðum á fundi
laga- og textasmiða um bókina Rokk-
sögu íslands, vildi Bubbi Morthens
gera eftirfarandi athugasemd. Fund-
urinn var óformlegur og ekkert af
því sem þar var sagt var fært til bók-
ar. Engin ályktun eða samþykkt var
gerð varðandi Rokksöguna sem að-
eins tveir fundarmanna höfðu lesið.
Voru fundarmenn ekki sammála um
annað en að hinir læsu bókina yfir
jólin og ræddu hana frekar á fundi
síðar.
-hlh
MialTLaKiXxL
Hjólsög
Jólatilboð