Dagblaðið Vísir - DV - 29.01.1991, Síða 25
ÞRIÐJUDAGUR 29. JANÚAR 1991.
25
LífsstOI
Sala áfengis hjá ÁTVR:
Samdráttur í sölu
sterkr a ví na
-19 tegundir af rúmlega 400 með rúmlega 34% heildarsölunnar
Mesta nýjabrumið virðist nú af bjórnum en neysla landsmanna dróst verulega saman á milli áranna 1989-90.
Magntölur um sölu áfengis á síð-
asta ári liggja nú fyrir. Sala á sterk-
um vínum dróst saman um 3,29% frá
árinu 1989 en samdráttur í sölu
sterkra vína nam tæpum 20% á milli
áranna 1988-89. Sá samdráttur var
útskýrður iheð tilkomu bjórsins. Nú
bregður svo við að sala á bjór dregst
saman um 10 af hundraði miðað við
söluna árið 1989, sé miðað við alkó-
hóllítra. Á árinu 1989 var reiknað
meðaltal alkóhóllítra á mann, 15 ára
og eldri, 4,13 lítrar. Þessi tala lækk-
aði niður í 3,93 á árinu 1990. Það sam-
svarar því að heildarsamdráttur í
áfengisneyslu landsmanna sé 4,85%.
Verðhækkanir á áfengi síðustu 16
mánuði virðast haldast nokkurn veg-
inn í hendur við verðbólguna.
Landsmenn eyddu 7.464 milljónum
króna í áfengiskaup hjá ÁTVR á ár-
inu 1990. Það eru 8.995 þúsundir htra
eða 1.001.816 alkóhóllítrar. Áfengis-
sala í Fríhöfninni og neysla á bruggi
og smygluðu áfengi er ekki talið
með. Ljóst er þó að ef hægt væri að
henda reiður á því hvað sú neysla
er mikil myndi heildartalan hækka
töluvert.
Einstakar tegundir vinsælar
Innan ákveðinna vöruílokka virð-
ast einstakar tegundir njóta vin-
sælda. Sala á einni tegund innan
vöruflokks áfengis getur jafnvel
numið meira en helmingi heildarsöl-
unnar. Til dæmis er salan á ljósu
rommi frá Bacardi 61,3% heildarsölu
á rommi. Hér á eftir eru taldar upp
helstu tegundir áfengis sem njóta
mestra vinsælda innan vöruflokka.
Af rauðvínum eru tvær tegundir
vinsælastar. Vin Du Pays De L’He-
rault Red er í þriggja lítra plastum-
búðum. Af þeirri tegund seldust 8539
alkóhóllítrar (ahl). Piat de Beaujolais
kemur næst með 6822 ahl. Hlutdeild
þessara tveggja tegunda af heildar-
sölu rauðvína var 28,3%. Til eru 82
rauðvínstegundir á lista ÁTVR en
þessar tvær tegundir ejga meira en
ijórðung sölunnar.
Vinsælustu hvítvinstegundir eru
þýska hvítvínið Hochheimer Daub-
haus og kaliforníska hvítvínið
Chablis. Þau seldust samtals í 6867
ahl. Daubhaus seldist heldur betur,
eða samtals 3948 ahl, en af Chablis
2919 ahl. Hlutdeild þeirra pf heildar-
hvítvínssölu var 20,1%. Áf rósavín-
um nýtur Mateus langmestra vin-
sælda með 71,5% heildarsölu. Af
Mateus seldust 2814 ahl á árinu.
Af kampa- og freyðivínum er Asti
Spumante Gancia vinsælast. Sala í
ahl var 2385 og heildarhlutdeild 22%
á móti öðrum tegundum kampa- og
freyðivíns. Hunts Exquisite Old
White seldist mest portvínstegunda.
Sala á portvíni er ekki sérlega mikil
hér á landi. Heildarmagn var 2717
ahl, þar af seldust 852 ahl af Hunts
E.O.W. sem er 31% af heildarsölu
portvína.
Hið gamalkunna Bristol Cream
selst best af sérrítegundum en af því
seldust 5429 ahl. Það samsvarar
39,4% af heild. Af vermúti er tegund-
imar Martini Bianco og Martini
Sweet álíka vinsælar þó að Bianco
hafi heldur vinninginn. Heildarsalan
á þeim tveimur tegundum var 5677
ahl sem skiptist í 3008 og 2669 ahl.
Tvær koníakstegundir voru áber-
Neytendur
andi vinsælastar. Það eru Camus
Celebration, sem seldist í 5553 ahl,
og Remy Martin VSOP en sala þeirra
tegundar nam 4235 ahl. Heildarhlut-
deild þeirra tveggja nam 42,9 af
hundraði.
Hinar ýmsu tegundir viskís eru
fjölmargar. íslendingar virðast þó
halda sérstaklega upp á eina tegund.
Það er skoska viskíið Ballantine’s en
sala þess var mikil, bæði á 6 ára
gömlu og 12 ára. Heildarsala á 6 ára
gömlu Ballantine’s var 9279 ahl en
6583 á 12 ára. Markaðshlutdeildin er
27,1%. Það er há tala ef tekið er mið
af því að viskítegundir á hsta ÁTVR
eru 26 talsins.
Af brennivíni kemur fáum á óvart
að íslenskt brennivín hefur 77,4%
hlutdeild af heildarsölu. Alkóhóllítr-
ar eru 63.362 sem er þó umtalsverð
minnkun frá árinu 1989. Samdráttur
í sölu brennivíns frá 1989-1990 nam
tæpum 14%. Hjá ÁTVR eru 13 teg-
undir af vodka eru til sölu en af þeim
er Smirnoff greinilega vinsælast.
Sala á Smirnoff vodka nam hvorki
meira né minna en 83.372 ahl, en það
er 32,1% af heildarsölu vodkateg-
unda.
Gintegundir eru ekki margar til
sölu hjá ÁTVR, aðeins 5. Beefeater
er áberandi vinsælast með nær
helmings hlutdeild, eða 47,27%. Sal-
an á Beefeatér var’ 19.318 ahl. Romm
virðist hafa verið tískudrykkurinn á
árinu 1990 en aukning í sölu romms
frá árinu 1989 nam 11,52% ef miðað
er við ahl. Af rommtegundum hefur
Bacardi alltaf verið ráðandi á mark-
aðnum en ljósa tegundin af því nam
61,3% heildarsölu rommtegunda. í
ahl var það 15.868.
Bjórneyslan dróst saman
Bjórneysla landsmanna dróst sam-
an frá árinu 1989 og þykir það eðlileg
þróun. Mesta nýjabrumið er nú af
bjórnum og ætla má að breytingar á
sölu verði héðan í frá hægari milli
ára. Löwenbráu hefur alla tíð verið
bjóra vinsælastur hér á landi en
hann hafði 28,1% markaðshlutdeild
á síðasta ári. Heildarmagn ahl af
Löwenbráu var 94.890.
í upptalningunni hér á undan voru
aðeins taldar upp 19 tegundir áfeng-
is. Þær seldust á árinu 1990 í 341.845
alkóhóllítrum. Heildarsala á öllum
tegundum áfengis hjá ÁTVR á síð-
asta ári var 1.001.816 alkóhóllítrar.
Salan á þessum 19 tegundum nemur
því 34,12% af heildarsölu allra
áfengistegunda. í ÁTVR eru seldar p
yfir 400 tegundir áfengistegunda ef
bjór er meðtalinn.
Fróðlegt er að bera saman verð-
hækkanir á áfengistegundum. Sú
verðskrá, sem nú er í gildi, er frá 27.
nóvember 1990. Ef veröskráin frá 19.
júlí á árinu 1989 er höfð til saman-
burðar kemur í ljós að alflestar teg-
undir hafa hækkað. Hækkunin er
oftast á bilinu 10-20% á þessu tima-
bih.
Af þeim tegundum, sem taldar voru
upp hér á undan, hefur rauðvínið Le
Piat De Beaujolais hækkað mest, eða
um 25%. Flaskan af því hækkaði úr
790 í 990 krónur. Fast á eftir kemur
Remy Martin VSOP koníak en það
hefur hækkað sem nemur 24 pró-
sentum, úr 3070 krónum upp í 3810 *
krónur. Ballantine’s viskí hækkaði
um 16,7%, Smirnoff vodka um 12,9%
og brennivín um 13,6%.
Sumar tegundir hafa nær ekkert
hækkað. Mateus rósavín hækkaði
úr 610 krónum í 630 á þessum 16
mánuðum sem er aðein 3,3% hækk-
un. Einstaka tegundir eru á sama
verði nú og í júli 1989. Þar má tiltaká .
hvítvinið Liebfráumilch Nahe sem
kostar 590 krónur. Almennt séð virð-
ist áfengi ekki hafa hækkað umfram
verðbólguna í landinu á þessu tíma-
bili.
ÍS
Grænmeti geymist
misjafnlega
- sumar tegundir fara illa saman í geymslu
Ýmsar grænmetistegundir fara illa
saman í geymslu. Sumar gefa frá sér
etýlen sem rýrir geymsluþol ann-
arra. Má til dæmis nefná tómata og
gúrkur í þessu sambandi.
Epli, perur og plómur eru örlátast-
ar á etýlen, ásamt tómötunum. Má
því ekki geyma það með gúrkum,
salati, blómkáli, dilli og steinselju
sem þola illa etýlen. Að öðrum kosti
visna þær tegundir eða spillast. Þarf
því að búa um hverja tegund fyrir
sig í plastpoka eða öðrum loftþéttum
umbúðum áður en þær eru látnar í
kæhskáp.
Rannsóknir sýna að rótarávextir,
kál og blaðjurtir geymast best við
+ 5° C en 8-12° henta til dæmis tóm-
ötum best. Kaldur kjallari eða svala-
skápur henta því þessu graenmeti
betur en kæliskápur. Gefið hitanum
líka gaum.
Gúrkur geymast oft illa og vilja
linast. Auðvelt er þó að komast hjá
því. Annar endinn er skorinn af
gúrkunni og henni stungið niður í
vatn. Verður hún þá stinn og ásjáleg
áður en langt um Uður.
Laukur geymist oft iUa eftir að
skorið hefur verið af honum. Óþarfi
er að henda lauk sem skorið hefur
verið af. Setjið hann einfaldlega á
disk sem strokinn hefur verið með
ediki.
Til er húsráð til aö koma í veg fyr-
ir að flysjaðir ávextir skipti um lit.
Flysjuð epli og perur veröa fljótt
brún. Gamalt húsráð er að nota edik
en askorbínsýrutöflur (C-vítamín)
Flysjaðir ávextir breyta oft um lit en til er húsráð gegn því.
eru þó enn betri. Tíu litlar eða 2 stór- köldu vatni. Flysjaðir ávextimir eru
ar C-vítamíntöflur eru leystar upp í settir í vatnið. Þessi aðferð hentar
volgu vatni og síðan heUt í skál með einnig ávöxtum sem á að frysta. ÍS