Dagblaðið Vísir - DV - 19.12.1992, Qupperneq 15

LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 1992.
* 15
„í guðanna bænum reddaðu mér
einhveiju handa konunni. Þetta
var dáhtið erfitt í gær og nótt, skil-
urðu?“ Þetta var algeng upphrópun
manna á aðfangadag og mér í
bamsminni frá því að ég aðstoðaði
sem búðarloka í raftækjaverslun
foreldra minna í jólaati fyrr á
árum. Ég skildi auðvitað ekkert,
saklaust bamið, en sá þó að eitt-
hvað var að. Viðskiptavinimir, all-
ir karlkyns, komu í verslunina rétt
um það bil sem loka átti í hádeginu
á aðfangadag eða jafnvel eftir lok-
un og börðu þá ákaflega. Þeir áttu
það sameiginlegt, þessir viðskipta-
vinir, að vera svolítið rauðeygðir,
hásir og jafnvel órakaðir. Undan-
tekningarlítið lagði af þeim kaup-
staðarlykt
Örðug Þorláksmessa
Foreldrar mínir sáu aumur á
þessum eiginmönnum sem vom
svona seinir og hleyptu þeim inn.
Þetta vom lika góðir viðskiptavin-
ir. Þeir keyptu hvað sem var bara
til að bjarga hjónabandinu. Ég
skildi það ekki þá en þykist sjá það
núna að Þorláksmessa hafi reynst
þeim örðug. Það var dálítið til siðs
í miðbænum á þeim tíma að vökva
lífsblómið. í gleðinni sem fylgdi gat
það gleymst aö kaupa jólagjöfina
handa betri helmingnum. Verra
var þó að vakna ekki á aðfangadag
til þess aö kippa málum í lið. Ég
sé þaö núna að foreldrar mínir
hafa áttað sig á stöðu þessara
manna og því viljað liðsinna þeim.
Örugg sala
„Hvað má bjóða herranum, sagði
pabbi, sem gat verið lunkinn sölu-
maður þegar sá gállinn var á hon-
um. Hann vissi sem var að maður-
inn færi út með gjöf frúarinnar.
Hann átti ekki í önnur hús að
venda. Víst var það galli fyrir
timbraðan eiginmanninn að ekki
var um gjafabúð að ræða heldur
verslun með rafmagnsvír og heim-
ilistæki. Ekki þýddi að bjóða
manngarminum vír og tengi. Það
voru því heimilistækin sem ein
komu til greina. „Konan á þetta
víst allt saman,“ sagði maðurinn
og horfði vonlítill á straujám, hár-
liðunartæki og hrærivélar. Það ber
að taka það fram að þetta var á
þeim árum þegar konumar áttu án
Krómí
nokkurs vafa heimilistækin. „Hvað
með nýjan hraðsuðuketil eða gufu-
straujám?“ spurði pabbi og vissi í
huga sér að betra var að byija á
ódýrari tækjunum. Eiginmenn í
þessari stöðu hugsa nefnilega eftir
öðrum brautum en venjulega. Það
brást ekki að þeir hækkuðu boðið.
„Ætli það sé ekki rétt að líta á
hrærivélamar og ryksugumar,"
sagði maðurinn.
Hrærivél með
spariútliti
„Líttu á þessar," sagði pabbi og
benti manninum á hvítar hefð-
bundnar hrærivélar. Hann vissi
nokk hvað hann var að gera. Nær
öruggt var að kona mannsins átti
einmitt svona hrærivél á heimili
þeirra bjóna. „Nei, ég held ekki,“
sagði maðurinn. „Þá þurfum við
einhvem stæl,“ sagði pabbi. Hann
átti venjulega á lager örfáar hræri-
vélar með spariútliti, í fiörlegum
litum eða jafnvel krómaðar. Þessar
hrærivélar seldust ekki endranær.
Innvolsið í þeim var hið sama og í
hvítu vélunum og fylgihlutimir
líka. Liturinn og krómið hækkaði
þær hins vegar verulega í verði.
Skynsamar húsmæður keyptu því
auðvitað hvítar og ódýrar hræri-
vélar. Það sama átti ekki við um
rauðeygða eiginmenn eftir lokun á
aðfangadag. „Ég tek þessa króm-
uðu,“ sagði maðurinn. „Það verður
að fá einhveija birtu í eldhúsið."
Enberjapressu?
„Það er nú líkast til,“ sagði pabbi
sem hafði lesið stöðuna rétt. „Eig-
um við ekki að bregða jólapappír
utan um maskínuna?" Það var
gleðisvipur á manninum þegar
hann kvaddi með krómaða hræri-
vél í jólapappír. Hann gekk örugg-
um skrefum í átt að Bankastræt-
inu. Ekki er gott að segja hvemig
konan tók gjöfinni. Vonandi vildi
hún líka birtu í eldhúsið. Verra er
að segja til um viðbrögð annarrar
eiginkonu. Hennar maður kom lika
gjöf að ekki sé nú minnst á króm-
aða hrærivél.
Raðgjafir
Og hvað er þá til ráða? Föt þori
ég ekki að kaupa á hana. Hún held-
ur þvi ffam að ég hafi undarlegan
fatasmekk og vilji helst ganga um
eins og skreytt jólatré. Það er auð-
vitað firra. í upphafi búskapar,
meðan ég hafði enn kjark og þor,
laumaði ég matreiðslubók í jóla-
pakkann. Eg hef ekki lagt í neitt svo
róttækt síðan. Eitt sinn hljóp þó á
snærið bjá mér. Hún benti mér á
bijóstnælu sem henni þótti falleg.
Ég setti upp pókerandlit og gaf lítið
út á þetta. Hún er þvi vön og þvi
kom það henni á óvart þegar hún
fann næluna í jólapakkanum.
Þama lék ég snilldarleik og ekki var
það síðra að nælan tilheyrði
ákveðnu munstri hjá gullsmiðnum.
Um næstu jól gat ég gefiö konunni
hring í stíl, eymarlokka þamæstu
jól og armband ári síðar. Meðan á
þessu stóð var ég mjög öruggur með
sjálfan mig. En þar kom að ekki
vom fleiri útlimir á konunni til að
hengja þetta glingur á. Þar með var
ég aftur kominn í sama vandann.
Uppgjöf
í seinni tíð hef ég raunar gefist
upp í þessum jólagjafavanda mín-
um. Ég fylgist grannt með óskum
konunnar á jólafostunni. Þá finnst
henni gaman að fara í tuskubúðir
í Kringlunni og á Laugaveginum.
Sérstaklega finnst henni áhugavert
að fara í eina búð með skrítnu nafni
þar sem á boðstólum er enn furðu-
legri klæðnaður. Hún dregur mig
stundum með og biður mig ábts á
hinu og þessu. Eg játa það í hrein-
skilni að mér finnst flestar þessar
flíkur óttalegt húmbúkk. Ég vil þó
ekki særa konuna og ekki heldur
afgreiðslustúlkuna, sem raunar er
vinkona okkar hjónanna. Ég segi
því að þetta sé svo sem ágætt og
fletti nokkrum herðatijám um leið,
svona til þess að sýnast ekki áber-
andi lífsleiður. Komi það hins veg-
ar fyrir að hún handleiki flík sem
mér líst þokkalega á þá stekk ég á
dæmið. „Ég gef þér þetta í jólagjöf
ef þú pakkar þessu sjálf inn.“
Óbein ábending
Þetta er mjög hagkvæm lausn.
jólapappír
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
fréttastjóri
eftir lokun á aðfangadag og fór út
með beijapressu í jólapappír. Hún
haföi ekki selst í mörg ár.
Erfittaðveljagjöf
Þessir góðu menn koma mér í hug
núna rétt fyrir jólin vegna þess að
ég hef fulla samúð með þeim. Það
er nefnilega erfitt að velja gjöf sem
hentar konunni. Ekki það að ég sé
fullur á Þorláksmessu. Því fer
fiarri. En þetta vefst fyrir mér
allsgáðum. Minnugur þessara
ágætu manna, sem keyptu gufu-
straujám, brauðrist, hraðsuðuketil
eða hrærivél, þá hef ég boðist til
að gefa konunni heimilistæki í jóla-
gjöf. Hún þvertekur fyrir það. Segir
það alls ekki koma til greina að fá
í jólagjöf einhver apparöt sem séu
fýrir alla. Hún eigi ekkert frekar
brauðristina en ég. Innra með mér
veit ég að þetta er rangt b)á henni.
Auðvitað eru þetta hennar tæki.
En ég þori ekki að hafa orð á því
og allan okkar búskap hef ég ekki
árætt að gefa henni straujám í jóla-
Eg er laus út úr jólagjafavandanum
og konan fær flík sem hugur henn-
ar gimist. Auðvitað má segja að
þetta sé hálfhallærislegt hjá mér
og lýsi ekki mikilli hugmynda-
auðgi. En einu má ekki gleyma á
þessum síðustu krepputímum.
Hugsanlegt er að konan hefði keypt
þessa tusku hvort sem var. Hún
hefði því skrifast á sameiginlegan
krítarkortareikning okkar. Með
lagi má því segja að mér hafi tekist
að koma því svo fyrir aö konan
kaupi sjálf handa sér jólagjöfina.
Þessi lausn gengur þó varla til
frambúðar. Konan hefur betra fiár-
málavit en ég og hefur því án efa
fyrir löngu séð í gegnum þetta fiff
mitt. Þetta marka ég af því að hún
orðaöi það pent viö mig á dögunum
að vinkona sín ein hefði fengið frá
sínum manni demantshring með
mjög stórum hreinum demanti. Ég
skil nú fyrr en skellur í tönnum.
Konan lét það fylgja sögunni að
aðfangadagur væri á fimmtudag-
inn. Eins og ég vissi það ekki.