Alþýðublaðið - 21.07.1967, Side 5

U Thant um heim-
kvaðningu fribar-
gæzlusveitanna
ISLENDINGAR MEDAL MESTU
LAÐALESENDA HEIMS
AÐ DANIR lifi góðu lífi á alþjóð
legum mælikvarða, er staðfest
í síðustu útgáfu af „United Nat-
ions Statistical Yearbook, 1966“
(hinni árlegu hagskýrslu Samein
uðu þjóðanna fyrir 1966). Danir
eru nefnilega í þeim litla hópi.
þjóða, sem daglega neyta a.m.k.
3000 'hitaeininga á hvern íbúa.
Finnar hafa það til síns ágætis
að vera meðal fremstu framleið-
enda dagblaðapappírs í heimin
um. íslendingar og Norðmenn
eru meðal mestu dagblaðales-
enda heims, og Svíar nota meira
stál en nokkur önnur íþjóð.
Eins og endranær hefur hag-
skýrslan að geyma mjög sundur
leitar upplýsingar hvaðanæva
úr heiminum. Á 776 blaðsíðum
hennar eru 210 töflur um fólks-
fjölda, efnahagsmál, félagslegar
aðstæður, menntamál, flutninga-
og menningarmál. Hagstofur í
150 löndum og landsvæðum hafa
unnið með Sameinuðu þjóðun-
um að gerð bókarinnar. Upplýs-
ingarnar taka til ársins 1965, en
Jtil samanburðar hafa einnig ver
ið teknar tölur frá 'árinu á und
an og frá 1948.
Hér eru nokkur sýnishorn úr
skýrslunni:
□ Á miðju ári 1965 töldust
jarðarbúar vera 3295 millj-
ónir talsins. Árleg fjölgun
á árunum 1960-65 nam 1,9
%. Örust var fjölgunin x
Rómösku Ameríku eða 2,8
%, en hægust í Evrópu, 0,9
%.
□ Iðnaðarlöndin, þar sem
fjölgunin var hægust, juku
brúttó — þjóðarframleiðslu
: sína um 51% á tímabilinu
1950-64, en vanþróuð lönd
in juku hana einungis um 40
% á sama skeiði.
□ Hlutur vanþróuðu landanna
í iðnaðarframleiðslu heims-
ins jókst um hálft prósent
á árunum 1958-65, úr 7,8 í
8,3 %
□ Verð á iðnaðarvörum hækk-
aði stöðugt á fyi'ri lielmingi ♦
yfirstandandi áratugs, en
verð á matvælum var í stór
um dráttum óbreytt frá því
á árunum upp úr 1950.
Þannig minnkaði kaupmátt-
ur vanþróuðu landanna,
sem byggður var á útflutn-
ingi, um 17% frá 1950 til
1965.
□ Samtals voru' framleiddir —
og sennilega líka reyktir —
2322 milljarðar vindlínga í
heiminum árið 1965.
□ Fjöldi fólksbíla nam 139,9
milljónum, og í notkun
voru 551 milljón útvarpsvið
tækja og 181 milljón sjón-
varpsviðtækja.
Q 383 milljónir námsmanna
lögðu stund lá nám við
kennslustofnanir af öllum
gerðum og gráðum (árið
1963). .
Svíar nota mest stál.
Árið 1965 voru Sovétríkin
stærsti framleiðandi járnmálms
í heiminum. Næst þeim komu
Bandaríkin, Kanada, Frakkland
og Svíþjóð. Bandaríkin bæði
en á hvern íbúa notuðu Svíar
framleiddu og notuðu mest stál,
þó enn meira eða 682 kg. á ári.
Árleg stálnotkun Bandaríkjanna
á hvern íbúa var 656 kg. Þau
lönd sem minnst notuðu af stáli
voru Indónesía og Kongó með 3
kg. á hvern íbúa árlega.
„United Nations Statistical
Yearbook, 1965“ kostar heft
andvirði 11 dollara og bundin
15 dollara. Hana má panta hjá
Ejnar Munksgaards Boghandel,
Nörregade 6, Köbenhavn.
U THANT framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna gaf AIls-
herjarþinginu skýrslu um heim-
kvaðningu friðargæzlusveitanna
hinn 26. júní s.l. í skýrslu hans
kom m.a. fram eftirfarandi:
Enda þótt tilmæli um heim-
köllun gæzlusveitanna kæmu
mjög á óvart, var ekkert nýtt í
málinu, hvorki að því er varð-
aði grundvallaratriði né þær
leiðir sem framkvæmdastjórinn
varð að fara. Ákvörðun hans 18.
maí um að verSa við ósk Arr
bíska sambandslýðveldisins var
eina sanngjarna og vænlega ráð
stöfunin sem hægt var að gera.
Framkvæmdastjórinn kannaði
það 18. maí hvort staðsetja
mætti gæzlusveitirnar innan
landamæra ísraels, en ísraelar
gátu ekki fallizt á þá lausn.
Sama dag lét framkvæmda-
stjórinn Arabíska sambandslýð-
veldið vita um kvíða sinn vegna
þeirra afdrifaríku afleiðinga
sem heimkvaðning gæzlusveit-
anna kynni að hafa, og hann lét
þess getið að hann hefði í
hyggju að hvetja Nasser til að
taka ákvörðun sína til nýrrar
yfirvegunar. Seinna þann sama
dag rádlagði utanríkisráðherra
Arabíska sambandslýðveldisins
framkvæmdastjóranum að bera
ekki fram slík tilmæli, þar sem
þeim yrði vísað á bug.
Þegar ísraelar og Arabar
stóðu andspænis hvorir öðrum,
eftir að Arabíska sambandslýð-
veldið afréð að senda hersveit-
ir til landamæranna, var hlut-
verki fi'iðargæzlusveitanna lok-
ið, þar eð þeim var meinað að
gegna því.
Ekki var fyrir hendi neitt op
inbert skjal er sýnt gæti fram á,
að heimild Arabíska sambands-
lýðveldisins til að afturkalia
leyfið til dvalar gæzlusveita í
landinu væri einhvei'jum tak-
mörkum háð.
Nokkrum klukkustundum eftir
að framkvæmdastjórinn hafði
fengið tilmæli Arabíska sam-
bandslýðveldisins í hendur ráð-
færði hann sig við riáðgjafa-
nefnd fx-iðai'gæzlusveitanna og
þau sjö ríki, sem áttu mannafla
í sveitunum. Hann áleit að það
mundi ekki þjóna neinum já-
kvæðum tilgangi að reyna að
kveðja saman Allshei-jarþingið
eða Öryggisráðið, og var enn
sömu skoðunar þegar hann
flutti skýi'sluna.
Tilmæli Arabíska sambands-
lýðveldisins ónýttu verkefni
gæzlusveitanna. Sérhver tilraun
til að halda áfram gæzlustörfum
á landsvæði Arabíska sambands-
lýðveldisins eftir að leyfi hafði
verið afturkallað hefði 'án efa
haft alvarlegar afleiðingar.
Skýringarnar sem Dag Hamm
arskjöld fyrrverandi fram-
kvæmdastjóri gaf í viðræðum
Framhald á bls. 14.
fslðnd í amerískum blöðum
STUTTU áður en við hjónin
fluttumst búferlum frá Grand
Forks, North Dakota til Vietoria,
British Columbia, Kanada — í
júnílok, bárust mér í hendur
Þingtíðindi Bandaríkjaþings —
(Tho Congressional Record) —
frá 18. júní s. 1. Þar var prentað
ávarp, sem senator Quentin N.
Burdick, þjóðþingmaður Norður-
Dakota, hafði látið birta í til-
efni lýðveldísdags íslands 17.
júní. Er það vel samið erindi,
með tilvitnunum til góðra heim-
ilda, og lýsir miklum góðhug í
garð lands vors og þjóðar. Er
það ekki í fyrsta sinn, sem Bur-
diek þjóðþingmaður hefur sýnt
íslandi og oss íslendingum sóma
og vinsemd með þeim hætti.
Þann 8. júlí birtist í dagblaði
Victoríuborgar, Vietoria Daily
Times, mjög athyglisverð rit-
stjórnargrein um Kanada sem
land fjölþættrar menningar. —
Fjallaði grein þessi sérstaklega
Ugr'
um íslendinga og Vínlandsfund
þeirra til forna. En tilefni henn-
ar var það, að Eric Stefánsson,
þingmaður Gimli-kjördæmis í
Manitoba, hafði í vetur flutt á
kanadiska þjóðþinginu tillögu
þess efnis, að 2. ágúst yrði lög-
festur sem árlegur Leifs Eiríks-
sonar dagur í Kanada. Skýrir
ritstjórnargreinin svo frá, að
miklar umræður hafi orðið um
tillöguna, þó að eigi færi fram
atkvæðagreiðsla um hana að því
sinni. En jafnframt notar blaðið
tækifærið til þess að minna á
það í umræddri grein, hvern
skerf íslendingar og önnur hin
smærri þjóðarbrot hafi lagt og
leggi til kanadisks þjóðlífs og
menningar, eigi síður en Frakk
ar og Bretar. Átti það ágætlega
við að draga athyglina að því
grundvallaratriði einmitt á þess-
um merkistímamótum í sögu
Kanada, aldarafmæli fylkjasam
bands landsins.
Þá barst mér fyrir nokkrum
dögum frá norskum vini í Kans-
as City, Missouri í Bandaríkj-
unum, grein um ísland („In the
Land of Frost and Fire“), sem
kom í stórblaðinu Kansas City
Star 1. júlí s. 1. Hún er skrifuð
í Reykjavík, og er höfundurinn
Arthur R. Pastore jr., mun hann
vera amerískur blaðamaður, er
þá var á ferð á íslandi. Greinin,
sem prýdd er nokkrum myndum,
bregður innan sinna takmarka,
upp glöggri og óvenjulega í'étt-
orðri mynd af landi voru og
þjóð, og er vinsamleg að sama
skapi.
Öllum góðum íslendingum,
sem eiga dvöl ei’lendis, er það
ánægjuefni að lesa sannorðar og
vingjarnlegar frásagnir um
heimalandið og heimaþjóðina.
Slíkar lýsingar eru jafnframt
þakkarverð landkynning.
Victoria, B. C. 14. júlí 1967.
21. júlí 1967 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ 5