Alþýðublaðið - 03.12.1967, Qupperneq 5

Sunnudags AlþýSublaðið - 3. desember 1967
5
tfúrt/tuc&ufr
/SNnreraroi
(BKímD
Ritstjóri; Benedikt Grðndal. — Ritstjóri SunnudagsWaðs: Kristján
Bersi Ólafsson. —• Símar: 14900—14903. — Auglýsingasími 14906.
Aðsetur: Alþýðuhúsið við Hverfisgötu, Reykjavib. — Prentsmiðja
Alþýðuhlaðsins. Sími 14905. —' Áskriftargjald: kr. 105,00. — í Iausa*
sölu: kr. 7,00 eintakið. — Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
HVAÐ GERÐIST?
Það er bæði eðlilegt og ánægju-
legt, að stúdentar skuli enn einu sinni
hafa gert utanríkismál 'að umræðu-
efni á þeim hátíðisdegi, sem þeir hafa
tekið að sér, 1. desember. Er ekkert
nema gott um það að segja að fram
komi aðhald að stjórnvöldum í þeim
=fnum og gagnrýni á þá stefnu, sem
fylgt hefur verið.
Aðalræðumaður dagsins rakti
gang utanríkismála og vakti sérstaka
athygli á því, hve mjög sjónarmið ís-
lenzkra stjórnmálamanna hefur breyzt
frá 1945, er Bandaríkunum var synjað
um herstöðvar til 99 ára til 1951, er sam
þykkt var bandarískt varnarlið.
Það er næsta barnalegt að spyrja
opinberlega, hvað hafi gerzt milli 19
45 og 1951. Miðaldra menn rekur minni
til þeirra tímá og ungir menntamenn
mega ekki vera svo fáfróðir að þekkja
þá ekki. Þetta voru einmitt árin eftir
styrjöldina; þegar eftirfarandi kom með
al margs annars í ljós: Rauði herinn
kom á einræði kommúnista í Albaníu,
Júgóslavíu, Búlgaríu, Rúmeníu, Ung-
verjalandi og Póllandi. Kommúnistar
reyndu með borgarastyrjöld að ná völd
um í Grikklandi, þar sem Rauði her-
inn náði ekki til. Kommúnistar tóku
völdin í Tékkóslóvakíu á eftirminnileg
an hátt. Vestur-Berlín var einangruð.
Norður-Kórea gerði innrás í Suður-
Kóreu.
Og svo spyrja menn: Hvaða hug-
arfarsbreyting varð hjá íslenzkum ráða
mönnum á þessum árum? Er ekki svar
ið augljóst?
Ástandið í dag er allt annað. Nú
hefur um árabil verið friðsamlegt jafn
vægi milli Atlantshafsbandalagsins og
Varsjárbandalagsins og menn kalda
stríðsins eru farnir frá völdum bæði
austan tjalds og vestan. Þess vegna er
nú ástæða til að endurskoða frá grunni
varnarmál íslands, enda er það eitt af
stefnuskráraÁúðum ríkisstjórnarinnar,
eins og Bjarni Benediktsson lýsti yfir
í byrjun þings.
Hvað sem um varnir landsins
verður, er ástæðulaust og úrelt að segja
að varnarliðið sé mönnum féþúfa hér
á landi eða það sé gróðrarstía glæpa.
Varnarliðið hefur verið minnkað nið-
ur í svo sem eina áhöfn á herskipi og
áhrifum þess eytt með lokun Keflavík-
ursjónvarpsins. Er síður en svo ástæða
til að kvarta undan framkomu ame-
rískra ráðamanna hér á landi.
Hitt er okkar mál að íhuga fram-
tíðar öryggi þjóðarinnar og taka um
það ákvarðanir. Skynsamlegar rökræð-
ur um það efni eru ávallt gag'nlegar.
©AUGLVSINGASTOrAN "\
FLUCFÉLAC ÍSLANDS
FjölskyIdufargjöld Flugfélags
íslands eru sannkölluS kostakjör.
Fjölskyldufargjöldin gilda innan-
lands og til NorSurlanda og nemur
afslátturinn [50%]. Notfærið yður
þessi kostakjör. Munið að frúin
fær 50% afslátt, þegar hjón
ferðast saman.
W
Giida frá l.nóvember tii
31.marz tii Norðurlanda,
allt áriS innanlands.
Aðventukvöld
Það er nú orðinn fastur liðiur hjá Bræðrafél-
agi Bústaðasóknar að gangast fyrir kvölá-
skemmtun 1. sunnudag í aðventu. i
Aðventusamkoman verður í Réttarholtsskóla
sunnudaginn 3. des., kl. 8.30 e.h,
Aðalræðumaður kvöldsins verður séra Jón
Thorarensen. Kirkjukór Bústaðasóknar syng-
ur sálmalög eftir Ed. Greég, F. Schubert,
Botniansk, Gísla Pálsson og fl. Jón G.
Þóra-rinsson leikur verk eftir Badr og Max
Reger á orgel.
Formaður Bræðrafélags Bústaðasóknar Her-
mann Ragnar Stefánsson flytur stutt ávarþ.
Kern Wisman amerískur skiptinemi, sem
dvelur í sókninni þetta árið, segir frá jóla-
undirbúningi og jólahaldi heima. Hann tM-
ar íslenzku. Sóknarpresturinn, séra Ólafur
Skúlason hefur helgistund, sem lýkur með að
jólaljósið verður tendrað. Almennur sálma-
söngur.
Allir eru velkomnir, meðan húsrúm leyfir.
Hermann Ragnar Stefánsson.
Neytendur
Frainhald af 1. síðu.
m. a. rætt um lög um afborgunar
verzlun, lög um fyrirtæk.iasam-
tök og samkeppnishömlur, kaupa
lög og lög um tryggingarsamn-
inga, lög um húsaleigu, lög um
ferðaskrifstofur o. fl. Samþykkt
var að beina því til verðlagsyfir
valda á Norðurlöndum, að þau
rannsaki kostnaðinn við afborg-
unarverzlun og þá sérstaklega or
sakir hinnar miklu kostnaðar-
hækkunar við þetta viðskipta-
form.
í lögunum á hinum Norðurlönd
unum um fyrirtækjasamtök og
aðrar samkeppnishömlur eru á-
kvæði, sem heimila ve'rðiagsyfir-
vöidum að banna verzlunarfyrir
tækjum að neita vörusölu telji
þau, að slíkt sölubann skaði
hagsmuni neytenda. Sagði Björg
vin að svipuð ákvæði mundu
verða i hinum íslenzku lögum um
samkeppnishömlur sem í undir
búningi væru. Síðan sagði hann:
Ef við hefðum haft slík lög, þegar
Hagkaupsmálið kom upp, tel ég
víst, að heildsalar hefðu ekki get
að neitað að selja Hagkaup mat
vörur eins og þeir gerðu af
þeirri ástæðu einnig að Hagkaup
seldi á lægra verði en aðrar
smásöluverzlanir.
Hér á landi eru í gildi lög
um óréttmæta verzlunarhætti,
kaupalög, lög um verðlagsnefnd
og nokkur fleiri lög, sem veita
neyténdum nokkra vernd. En mið
að við þá stórauknu vernd sem
neytendum á hinum Norðurlönd
unum hefur verið veitt í löggjöf
síðustu árin eru réttindi íslenzk
ra neytenda sára lítil. Auk þess
vantar ]sterka framkvæmdaaðila
til þess að gæta hagsmuna neyt
enda hér á landi.
Á fundinum í Ilelsingfors var
skýrt frá gæðamatsrannsóknum á
hinum Norðurlöndunum. T. d.
skýrðu Danir frá rannsókn á
grískum ávaxtasafa. Niðurstaða
þeirrar rannsóknar var sú, að
nokkrar tegundir af grískum á-
vaxtasafa á hinum danska mark-
aði væru sviknar, þar eð þær
væru blandaðar vatni. Björgvin
sagði: Það vantar slíkar rannsókn
ir sem þessar hér á landi. Hér er
unnt að selja neytendum hvaða
vöru sem er. Neytendur eru hér
nær alveg varnarlausir. Þeir
mega kaupa það, sem að þeim er
rétt.
Á fundinum í Helsingfors var
m. a. rætt um neytendafræðslu í
skólum. Hefur Þórir Einarssn-.
viðskintafræðingur skrifað
skýrslu um neytendafræðslu í
skclakerfinu hér á landi og haft
um það mál samráð við fræðslu
yíirvöldin hér. Verður íslenzka
Ekýrslan felld inn í þá skýrslu.
Björgvin sagði að lokum, að
Neytendasamtökin ’hér hefðu unn
ið ágætt brautryðjendastarf á
sviði hagsmunamála neytenda.
En i.ióst væri, að þau gætu ekki
veitt neytendum nægilega vernd.
Hið opinbera væri eini aðilinn,
sem fær væri um það.
Ásamt Björgvin eiga sæti af ís-
lands h'álfu í norrænu neytenda
málanefndinni Sveinn Ásgeirsson
hagfræðingur og Þórir Einarsson
viðskiptafræðingur.