Alþýðublaðið - 20.12.1967, Side 7

En háski er einatt á ferð hjá
Hagalín þegar alvara hans tekur
yfirhönd yfir skopinu sem hún
þarf jafnan við á móti sér. Eins
og fyrr segir virðist mér reyna
til hins ýtrasta á þanþol hins
upprunalega söguefnis í Márusi
á alshamri, viðureign bónda við
meistara Jón, samvizkuna í
brjósti sér. Sagan dregur upp
einfalda, stórbrotna mynd manna
og mannlífs ó sinni vestfirzku
strönd, eykur hana rammauknu
lífi með lýsingum sínum á seia-
fari, veiðiskap og siglingum Már-
us bónda og manna hans, til
dæmis, vetrarhörkum sínum og
stórviðrum. En þetta nægir ekki
höfundi; hann þarf einnig að
koma við sögu sína siðferðilegum
skilningi og útleggingu hennar.
Fastmótuð, rómantísk lífsýn liöf-
undar virðist með köflum setja
persónusköpun hans stólinn fyr-
ir dyrnar. Er ekki viðkvæmni,
rómantíska Guðmundar Haga-
líns tekin að tala fyrir munn
sögufólksins til að mynda þegar
Márus bóndi fer allt í einu að
kalla Bjarna sauðamann „txöllið
sitt” í hverju orði í seinni hluta
sögunnar, Bessi í Parti nefnir
rauða mertrippið sitt „dísina
dýru” eða Þórarinn í Holti situr
bljúgur og auðmjúkur undir á-
minningum Márusar, tilvonandi
hreppstjóx-a, sem gæti verið son-
ur hans að aldrinum til — svo
einungis tiltölulega smávægileg
atriði séu nefnd í fyrstu. En
Guðný húsfreyja Reimarsdóttir,
hún, þessi kona, sem að sönnu
er bæði heiteyg og fasteyg, er
svo eindreginn málsvari hinna
gömlu góðu manndyggða í sög-
unni að hún verður varla nokkru
sinni lifandi kona í sögu — þrátt
fyrir munardraum hennar undir
sögulokin um Márus ástmann
sinn, þar sem rómantíska höfund
arins hljómar með furðu-djúpum
holdlegum munúðartón. Þjóðleg
dultrú á sér hins vegar sína
manngerving í sögunni þar sem
Benedikt gamli, humm, humm,
o, maður, maður, sem er bæði
skyggn og draumspakur, góð-
vilji holdtekinn — en fær aldr-
ei líf til jafns við Þórdísi gömlu
Lárusdóttur, upprunalega vest-
firzka kerlingu sem Guðmundur
Hagalín virðist kominn í háli'-
gildings vandræði með í sinni
síðustu sögu.
Þannig fer með ýmsu móti á
með lífinu sem Guðmundur
Hagalín lýsir í sögum sínum og
þeirri lífsýn sem hann vill lýsa
yfir með Márusi á Valshamri og
meistara Jóni. Það er furðu-
mikil sólskinssaga sem hann <=eg-
ir. Eins og meistari Jón andar
náð og friði yfir sögufólkið að
Valshamri í niðurlagi sögunnar
— eins blæs Guðmundur Haga-
lín í brjósti sögufólkinu sinni
eigin velþóknun á því og iífi
þess.
Frágangur bókar er allgóður.
En Gísli sá á Mýri sem nefndur
er til sögunnar efst á bls. 190,
— er hann sami maður og Gils á
Gæsamýri sem fyrr getur í sög-
unni? Ef ekki, Iiver er hann
þá? - Ó. J.
Gaudeamus Igitur
GAUDEAMUS IGITUR.
SÖNGBÓK HAFNAR-
STÚDENTA,
gefin út af Félagi íslenzkra
stúdenta í Kaupmanna-
höfn 1967.
ÞAÐ fór um mig notalegur 5<1-
ur, þegar þetta litla kver kom
upp í hendur mínar, og þegar
ég tók að blaða í því, rifjuðust
upp gamlar minningar frá
Hafnarslóð, og ég stóð þar and-
spænis ýmsum gömlum góðvin-
um, alveg bráðlifandi. Og einn-
ig minntist ég þess, að á síð-
asta Hafnarári mínu vorum við
nokkrir í nefnd til að athuga
um útgáfu á þess konar kveri,
sem að vísu átti langt í lanr1
unz út kom.
Eins og bókin ber með sér,
eru þar söngvísur, sem fyrr og
síðar hafa verið vinsælar í hópi
Hafnarstúdenta og verið sungn-
ar á gleðimótum þeirra, allt frá
því „Hvað er svo glatt” hljóm-
aði í fyrsta sinni í Hjartakers-
húsum og sumar miklu eldri.
Flest eru kvæðin íslenzk, nokk-
ur þó á öðrum Norðurlandamál
um, ekkert þó danskt, en tvö
eða þrjú færeysk. Þá eru þar
nokkrir klassískir latínusöngv-
ar, ein tvö þýzk kvæði og eitt
á ensku eftir íslending þó. —
Þetta efnisval gæti sagt nokkra
sögu, og þá ekki síður hitt, að
sárafi' eiginleg ættjarðarkvæði
eru þar, og enginn hinna við-
urkenndu norrænu þjóðsöngva.
Slíkt efnisval mundi hafa þótt
furðulegt í söngvasafni Hafn-
arstúdenta fyrir svo sem hálfri
öld eða fyrr. En tímarnir breyt
ast — og söngvasmekkurinn á
gleðimótum einnig. Og vert er
að hafa í huga, að hér er hvorki
um að ræða bókmenntalega sýn
isbók eða safn úrvalsljóða, held
ur einungis um skemmtana-
kvæði á gleðimótum stúdenta
úti við Eyrarsund. Og gaman
er að sjá. þrátt fyrir bresdtan
tíma, hversu stúdenta- og gleði
kvæðin frá tíð Hannesar Haf-
stein og Stúdentasöngbókarinn-
ar gömlu njóta sinna gömlu
vinsælda, óháð tönn tímans og
forgengileika hlutanna. Látum
það vera nóg um efnisvalið,
nema mér þykir nokkurri furðu
sæta, um ýmis hinna yngstu
kvæða bókarinnar, að þau skuli
hafa hlotið þar sess.
Kverið er fallegt að sjá, prýtt
gullnu merki hins gamla æru-
verða félags á fremra spjaldi.
En Félag íslenzkra stúdenta í
Kaupmannahöfn verður 75 ára
21. jan. n. k. Söngbókin flytur
marga sígilda söngva og sumir
hinna yngri eiga ef til vill eft-
ir að verða sígildir og e. t. v.
gefur það oss svolitla innsýn í
gleðskap Hafnarstúdenta á þess
um tug aldarinnar. Og undar-
legt þykir mér það, ef það ylj-
ar ekki fleiri gömlum Hafnar-
stúdenti en mér um hjartaræt-
urnar. Ég vona að menn láti
það njóta uppruna síns, svo að
það hljóti verðrj'a útbreifóslu
hér heima. Það á það fyllilega
skilið og aðstandendur þess eiga
þakkir skildar fyrir framtakið.
Bókin er til sölu í Bókaverzlun
Sigfúsar Eymundssonar.
Steindór Steindórsson
frá Hlöðum.
VÖRUGÆÐI OG UMBÚÐIR
EIN af fyrirsögnum Morgun-
blaðsins — nánar tiitekið 10. þ.
m. — má lesa eftirfarandi á
blaðsíðu 31.
„Nefnd kannar mjólkurum-
búðarmálið”.
Skipuð hefur verið nefnd,
sem í eiga sæti fulltrúar úr
flestum ráðuneytunum, til að
kanna svo nefnt mjólkurumbúð
armál.“
Svo mörg eru þau orð. En
Morgunblaðið gleymir aðalat-
riðinu, sem er, að í nefndinni
er enginn fulltrúi frá heilbrigð
ismálaráðuneytinu, frá því ráð
uneyti, sem hefur þó með þessi
mál að gera, eða frá þeim stofn
unum, sem vinna á þess vegum
í mjólkur- og matvælaeftirliti
landsins. Þar. má til nefna land
læknisembættið, héi'aðslækna,
heilbrigðisnefndir og mjólkur-
eftirlit ríkisins.
Þegar undirritaður byrjaði
að starfa í mjólkurmálum lands
ins fyrir ca. 21 ári. þá voru
vörugæðin aðalatriðið en ekki
umbúðirnar. Nú er hins vegar
svo komið hjá ,,sumum“, að
gæði vörunnar er aukaatriði,
en umbúðirnar aðalatriði.
Rétt er að geta þess, að um-
rædd grein i Morgunblaðinu er
ófeðruð.
Ég óska öllum landsmönnum
árs og friðar á komandi ári.
Reykjavik, 11. desember,
1967.
Kári Guðmundsson.
REVELL BÍLABRAUTIR.
Þrjár stærðir.
Nóatúni, Grensásvcgi, Aðalstræti.
ISLENZKU OG
ERLENDU
JÓLABÆKURNAR
FÁST \
THE ENGLISH B00KSH0P
Almennur fundur
íbúða og húseigenda í Reykjavík, verður
haldinn í Sigtúni í dag, miðvikudag 20.
desember 1967, kl. 8,30 s.d.
ÐAGSKRÁ: Hitaveitumál.
Geir Hallgrímsson borgarstjóri og Jóhann
Zöega hitaveitustjóri, mæta á fundinum og
gefa upplýsingar.
Húseigendafélag Reykjavíkur.
Fallegar blómaskreytingar til
jólagjafa í BLÓMASKÁLANUM
SKREYTINGAREFNI
KROSSAR
KRANSAR
JÓLATR.É
JÓLAGRENI
BARNALEÍKFÖNG
O. >1. FL.
fæst allt á sama stað, opið' íil kl. 22 alla daga.
Lítið inn. ÞAÐ KOSTAR EKKERT, gerið svo vel.
BLÓMASKÁLINN
og
LAUGAVEGUR 63.
20 desember 1967.— ALÞÝÐUBLAÐIÐ J