Alþýðublaðið - 26.05.1968, Blaðsíða 3

Sjómannadagurinri 1968
■■ -
# ■■. i
-4

’&t.
. X
:

mm
IsÉira
Wmmm

- npHM
hhh
WmBBBí
*, ? rr
rfmkx
X
■ •■■■■•■■■'■■"«■

,
*>:» c
■■•■:-vv^.1
■■••-
Fiskiskip framtíðarinnar
JON ÁRMANN HÉÐINSSON alþingismaður hef-
ur verið í fylkingarbrjósti þeirra manna hér á landi
sem vilja fara inn á nýjar leiðir um gerð fiskiskipa,
fiskveiðitækni og nýtingu sjávarafla yfirleitt. Þyk-
ir honum sem full hægt sé farið hér á landi í þessum
efnum og telur okkur vera að dragast afturúr til
muna. í tilefni af þessu hefur Alþýðublaðið átt tal
við hann um fiskiskip framtíðarinnar.
— Hvað viltu segja mér um ____ ^
þessari þróun víðar en hér á
landi og vildi í svari mínu
greina frá breytingunni hér
fyrst og svo víkja nokkuð að
erlendum skipum.
Hér á landi verða umtalsverð
umskipti í gerð fiskiskipa við
kaupsamninga, sem við stóð-
um nokkrir að í september
1959. Á vegum Landssambands
ísl. útvegsmanna var samið
um 8 skip 150 brt. eftir sömu
teikningu, sem gerð var í
Noregi, en breytt nokkuð að
ósk okkar kaupenda. Öll voru
þessi skip úr stáli. Þetta voru
fyrstu stálskipin, sem beint
voru smíðuð með útbúnaði
fyrir hina margumræddu kraft
blökk og auðvitað með nýj-
ustu gerð af síldarleitartækj-
um. Þessi skip komu yfirleitt
rétt fyrir eða um mitt árið
1960. Þótt reynsla af kraft-
blökkinni væri skammt á veg
komín, töldu samt margir, að
ekki væri nema spurning um
tíma hvenær hún sýndi yfir-
burði sýna. Svo varð líka brátt
Hlið'arskrúfa
Jón Ármann Héðinsson.
Viðtal V/ð
Jón Ármann
Héðinnsson
undir forustu' Haraldar Ágústs
sonar, skipstjóra.
Mörg af þessum skipum
hafa reynzt hin happadrýgstu
í afla, svo sem VÍÐIR II. og
HÉÐINN ( nú Geirfugl).
Heildargerð þessara stál-
skipa var ekki ýkja frábrugð-
in hinum gamalkunnu línuveið
urum. Þó var innrétlingu og
fleira í fyrirkomulagi breytt til
betri vegar, og til þess að full
nægja betur breyttri veiðiað-
ferð.
Vegna mikils afla, sem kom
á þessi skip og þau næstu, er
smíðuð voru úr stáli, ruddi
stálið sér braut inn í skipa-
smíðina almennt og sárafáir
létu smíða skip sín úr timbri.
Á næstu 5—6 árum verða ekki
miklar breytingar í sjálfri
gerð skipanna. Þó er sú þró-
un ákveðin, að skipin verða
stærri og stærri og miðast
fyrst og íremst við nótaveið-
ar fyrir síld og þorsk. Útbún-
aður allur er vandaður í tækj
um og vel er fylgzt með í því
efni.
Eina umtalsverða tilraunin
til breytinga var gerð á M/S
Siglfirðingi SI 150 á þessum
árum, en hann kom til tands-
ins 1964. Iíann er raunveru-
lega fyrsti og eini skuttogaiú
okkar, þótt lílill sé, aðeins 274
tonn brúttó. Eins og oftast er
við upphaf breytinga kom
margt í ljós, sem betur mætti
fara, en verst er, finnst mér,
að staðna hér og halda ekki
áfram til aukinnar tækni í
þessari gerð skipa fyrir okkur.
Nú álít ég, að þeir á Siglfirð-
ingi hafi yfir dýrmætri reynslu
að ráða, sem ber að notfæra
sér í áframhaldandi þróun.
Næsta breytingin í gerð og
útbúnaði íslenzkra fiskiskipa
tel ég vera það, sem við gerð-
um, þegar seinna skip okkar
var keypt árið 1965 eða M/S
HÉÐINN, sem er 330 tonn
(kom 6, júní 1966). Það er í
fyrsta skipti, sem stórum
hluta lestarinnar er breytt frá
hefðbundnu formi yfir í 3
sérskilda tanka, sem hver fyr
ir sig er fullkomlega vatns-
þéltur. í miðtankinn var síð
an settur útbúnaður fyrir
kældan sjó, er kældist af frysti
spírulum í tankinum. Þegar
við vorum að undirbúa smíð
ina 1965 vildum við freista
þess að flytja síldina allt að
40 tíma siglingu, en þá gerðu
menn bara grín að slíkri hugs
un, svo ekki sé meira sagt.
Kæliútbúnaður skipsins var
við þessa tímalengd miðaður
og hrekkur því hvergi nærri
til í dag er allar vegalengdir
hafa tvöfaldazt. í þriðja lagi
mætti nefna, að við breylt-
um verulega lagi á brúnni og
fengum með því mjög aukið
rými fyrir nótina, sem nauð-
synlegt er því að nætur hafa
stækkað mjög á sl. árum og
mörg skipanna eru með full-
lílið rými fyrir næturnar aft
ur á. í fjórða lagi settum við
tvær vökvadrifnar þverskrúf
ur í fram og aftur stefni. Svo
að nú er mögulegt að snúa
skioinu á punktinum og eins
að láta það færa sig beint út
á hlið. Mörg skip hafa fengið
sér þessar skrúfur síðan.
— Viltu segja meira frá sjó
kælingunni?
— Ja, þetta var fyrsta til-
raunin hér í Evrópu og einnig
fyrsta tilraunin í heiminum,
sem miðað var við að nota
Kraítblökkin. Haraldur Agústsson skipstjóri oír Baldur Guðmunds-
son.
Hó^inn. e»tt nýtízkiilcgasta skipið, hefur m.a. hliðarskrúfur.
Selvág Senior.
öKuuogari, varpa uregin uin.
3