Alþýðublaðið - 08.06.1968, Blaðsíða 1
Leikrit eftir Kamban flutt
\ fyrsta skipti á íslenzku
í KVÖLD kl. 20,00 flytur
Kjkisútvarpið, hljóðvarp, í
fyrsta skipíi á íslenzku eitt af
leikritum Guðmundár heitins
Kambans, rithöfundar, „Öræía-
stjörnur” ejns og það nefnist í
nýlegri þýðingu Tómasar Guð-
mundssonar sk.'lds. Annars
hefur leikrit þetta hingað til
gengið undir nafninu „Stjörn-
ur eyðimerkurinnar.”
Leikstjóri er Helgi Skúla-
son, en helztu hlutverk í hönd-
,um íslenzkra úrvalsleikara:
Helgu Backmann, Gísla Hall-
dórssonar, Róberts Arnfinns-
sonar, Vais Gíslasonar, Jóns Að-
ils, Ævars R. Kvarans, Þor-
steins Ö. Stephensen o. fl. Tek-
ur flutningur leiksins tvær
klukkustundir.
Þó að leikritið „Öræfa-
stjörnur” sé frá árinu 1925, er
efni þess engu að síður sígiit
og sammannlegt. Um það íar-
ast Kristni E. Andréssyni, mag-
ister, svo orð í bók sinni „ís-
lenzkar bókmenntir 1918 —
1948” :
„Höfuðpersónan í STJÖRN-
UM EYÐIMERKURINNAR er
vændiskona. Hún er stolt í
niðurlægingu sinni, er hún þrá-
ir að sigrast á, og ber höfuðið
hátt. Málsvöm hennar er flutt
Guðmundur Kamban.
af djörfung, og þjóðfélagið eða
stórborgin látin bera sök á ör-
lögum hennar.”
Það má tvímælalaust telja
viðburð í íslenzku leiklistar-
lífi, að verk eftir Guðmund
Kamban skuli nú tekið hér til
flutnings fyrsta sinni. Kamban
er einhver fremsti leikritahöf-
undur, sem íslendingar hafa
átt, og líklega 'sá eini á' heims-
mælikvarða. Um Kamban hef-
ur verið óþai-flega hljótt hin
síðari ár, en nú virðist sem þar
sé að verða breyting á og
var raunar ekki seinna vænna.
Þjóðleikhúsið hefur að undan- §
förnu sýnt leikrit hans, „Vér
morðingjar” við ágæta aðsókn
og dóma, — og Tómas skáld
Guðmundsson undirbýr nú
heildarútgáfu verka hans undir
prentun, þ.á.m. öll leikritin.
Guðmundur Jónsson Kamban
fæddist árið 1888, sigldi til
Kaupmannahafnar árið 1910 og
dvaldist eftir það lengstum er-
lendis, þar sem hann vann sér
mikinn hróður, einkanlega sem
leikritaskáld. Af leikritum hans
má auk ofantalinna verka
ncfna: „Hadda Padda” 1914;
„Konungsglíman”, 1915; „Mar-
mari” 1918; „Hin arabisku
tjöld” 1921, og „Sendiherrann
frá Júpíter” 1929. — Kamban
var skotinn til bana vegna
misskilnings af dönskum ætt-
jarðarvinum í stríðslok 1945.