Alþýðublaðið - 12.11.1968, Blaðsíða 15
12. nóvember 1968 ALÞÝÐÚBLÁÐIÐ 15
Ég er fljótur að bregðast við, en ég bjó við
það óhagræði, að iþurfa að fá öll skilaboð og fyrir-
skipanir frá strengbrúðustjóranum, sem sat á
baki mér. Ég veit ekki, hvaða munur er á þessu,
en ég veit það að byssuhlaupi var stungið í mag-
ann á mér um leið og ég greip um byssuna
mína. — Rólegur.
Hann ýtti einhverju inn í hliðina á mér með hinni
hendinni. Ég fann nálarstungu og svo hinn Ijúfa
unað svefnsins. Ég reyndi einu sinni enn að ná
byssunni minni og hné svo fram yfir mig.
Ég heyrði mannamál, þótt óskýrt væri. Það fór
einhver har.kalega með mig og annar sagði: —
Varið ykkur á apanum. Og svo var það enn einn,
sem svaraði: — Allt í Aagi með hann, við skál’-
um á afltaugarnar og þá svaraði fyrsta röddin: —.
Hann hefur enn allar tennurnar.
Já, hugsaði ég með mér, og ég skal bíta, ef
þið komið of nálægt mér. Þessi athugasemd um
áskdrnu afltaugarnar virtist vera sönn, því að ég
gat hvorki hrært legg né lið, samt fannst mér
verst að vera kallaður api. Mér fannst svívirði-
legt að kalla mann öllum illum nöfnum, þegar
hann getur hvorki hrært legg né lið og ekkert
gert sér til bjargar.
Ég grét smástund og sofnaði svo.
— Líður þér betur, sonur sæll?
Karlinn sat við rúníst'okkinn minn og virti mig
fyrir sér. Hann var í engri skyrtu og loðinn á
bringunni.
— Jamm, sagði ég, — svona sæmilega, held
ég. Ég reyndi að setjast upp og fann, að ég gat
það ekki.
Karlinn gekk að rúmhliðinni. — Það er víst
óhætt að taka ólarnar af þér, sagði hann og hand-
lék spennurnar. — Ég vildi ekki að þú meiddir
þig. Svona, nú geturðu setzt upp.
Ég settist upp og teygði úr mér. — Jæja,
sagði Karlinn. — Hvað manstu mikið? Ég vil fá
skýrslu.
— Man ég?
— Þeir tóku þig. Manstu eftir að sníkjudýr-
ið tók þig?
Ég varð skelfingu lostinn og greip um náttborð
ið. — Þeir vita, hvar við erum, vainaði ég. — Ég
sagði þeimþað!
— Nei, svaraði hann rólega, — þetta eru
ekki sömu skrifstofurnar og þú kannaðist við. Ég
flutti. Þeir vita ekkert um þennan stað, það ég
bezt veit. Svo þú manst þá eitthvað?
— Auðvitað man ég það. Ég fór út héðan..
ég á við út úr gömlu aðalbækistöðvunum og
upp ... Ég hugsaði málið. Skyndilega minntist
ég þess, hvernig hafði verið að halda á lifandi
sníkjudýri í hendinni og mér varð óglatt.
Ég ældi. Karlinn þerraði á mér varirnar og
sagði blíðlega: — Haltu áfram að segja frá.
Ég kingdi og svaraði: — Þeir eru alls staðar.
Þeir eiga borgina.
— Ég veit það. Sama máli gegnir um Des
Moines. Og. Minneapolis. St. Paul, New Orle-
ans og Kansas City. Kannski fleiri börgir — ekki
get ég verið alls staðár. Hann yggldi sig og
bætti svo við: — Þetta minnir á koddaslag. Og
við erum að tapa. Við getum ekki einu sinni
gert neitt við borgirnar, sem við þekkjum og
viturii4 að eru á valdi sníkjudýranna.
— Hjálpi mér hamingjan! Hvers vegna ekki?
- Þú ættir að vita það. „Eldri og reyndari
menn” hafa ekki látið sannfærast enn. Vegna
þess að allt gengur sinn vanagang eftir að þeir
yfirtaka borgina.
Ég starði á hann. —• Það skiptir engu máli
núna, sagði hann mjúkmæltur. — Þú ert fyrsti
sigurinn okkar. Þú ert sá' eini, sem við höfum
tekið lifandi — og nú kemst ég að því, að Þú
manst hvað gerðist. Það er mikilvægt. Og sníkju-
dýrið, sem á þér var er fyrsta sníkjudýrið, sem
við höfum tekið lifandi. Og haldið lifandi, Við
getum ...
Ég held, að andlitið á mér hafi verið skelfi-
leg gríma. Sú tilhugsun ein, að fyrrverandi hús-
bðndi minn lifði enn — og gæti kannski náð
valdi á mér aftur — var verri en ég gæti afborið.
Karlinn hristi mig. — Rólegur nú sagði hann
blíðlega. — Þú mátt ekki fara illa með þig.
— H v ar er það?
— Það hvað? Sníkjudýrið? Hafðu engar á-
hyggjur. Það situr á 'baki rauðs órangútans, sem
licitir Napóleon. Það er allt í lagi með það.
— Dreptu það!
— Ég þarf að halda því lifandi til rannsókna.
Ég hef víst gefist alveg upp og fengið móður-
sýkiskast, því að hann sló mig utan undir. —•1
Jafnaðu þig, sagði hann. — Ég vildi sízt af öllu
ónáða þig veikan, en ég má til. Við höfum tek-
ið allt upp á band, sem þú manst eftir. Haltu
áfram að standa þig eins og maður.
Ég reyndi að standa mig eins og maður og
gefa nákvæma skýrslu um allt, sem ég hafði
gert. Ég lýsti því, hvernig ég hefði tekið vöru-
geymsluna á leigu og hvernig ég hefði náð í
fyrsta fórnarlambið og hvernig við hefðúm farið
beint í Stj órnarklúbbinn. Karlinn kinkaðj kolli.
— Rökrétt afleiðing. Þú vannst vel fyrir okkur
og þá líka.
— Þú skilur þetta ekki, mótmælti ég. — Ég
hugsaði ekki sjálfstætt. Ég vissi, hvað var á seiði,
en meira ekki. Það var eins og ... eins og . Ég
þagnaði. Mig vantaði orð til að lýsa þessu.
— Haltu bara áfram.
— Það var auðvelt eftir að við höfðum feng-
ið klúbbstjórann í lið með okkur. Við tókum þá
um leið og þeir komu inn og...
— Nöfnin?
— Já, auðvitað. M.C. Greenberg, Thor Hans-
en, J. Hardwick Potter, bílstjórinn hans Jim
VVakeley, lítill kall, sem var kallaður „Jáki” og
vann á salerninu, en við þurftum að losa tíkkur
við hann sejnna, því að strengbrúðustjórinn hans
vildi ekki gefa honum andartaks hvíld. Svo var
það klúbbeigandinn, sem ég hef ekki hugmynd
um hvað hét. Ég hugsaði mig um smástund og
reyndi að muna eftir öllum nöfnunum. — Hjálpi
mér hamingjan!
— Hvaðerað?
Lilbke
Framhald áf 6. slðuí
GengiS 1
Framhald af 1. siðu.
Á stríðsárunum vann Lubke
verkfræðistörf við arkitekta-
firma, en eftir styrjöldina gekk
hiann í f'lokk kristilegra demó-
krata og varð iandbúnaðarráð..
herra í Nordrhein-Westfalen á
árunum 1947—52. Hann á'tti
sæti á sambandsþinginu 1949—
1950 og 1953—59, og á þeim
árum var hann einnig land-
búnaðarráðherra í ríkisstjóm
Adenauers. 1959 var hann boð-
inn fr.am til forseta eftir að
Adenauer hafði fallið frá þeirri
hugmynd að verða sjálfur I
kjöri.
Miklar umræður hafa átt sér
stað um störf Liibkes á styrjald
ar ámnum. Þær umræður hóf-
ust 1964, er Austur-Þjóðverjar
ásökuðu hann um að hafa áttþátt í
smíði fangiabúða og kváðust-
þeir reiðubúnir að afhenda
vestur-þýzku stjórninni skjöl er
sönnuðu þessa staðhæfingu,
teikningar af fangabúðum, sem
Lúb'ke hefði ritað undir. Banda
rískur rithandarsérfræðingur
staðfesti síðar að undirskrift
Lúbkes á skjölunum væri óföls-
uð.
í febrúar í vetur náðu ásak-
anirnar gegn Lúbke hámarki.
Þá kröfðust 20 prófessorar við
háskólann í Bonn þess opinber-
lega að Lúbke svaraði fyrir sig,
og þýzka vikublaðið Der Stern
krafðist þess að Lúbke léti af
embætti, Forsetinn gat þá ekkí
annað en komið fram fyrír þjóð
ina og lýsti Iþrví yfir að ásakan-
irnir á hendur sér væru til-
ihæfulausar með öllu. En Aust-
ur-Þjóðverjar létu sig eikki, og
fullyrtu nú að fangelsisvist
Lúbkes í 20 mánuði 1934—45
ihefði verið vegna svikamáls,
sem hann komst í.
Á því er enginn vafi að Lúbke
hefur verjð Vestur-Þýzkialandi
lítill ólitsauki hin síðari ár, en
hins vegar hefur ekki verið auð
ið að láta hann ihætti störfum
vegna ása'kana að austan. Nú
hefur hann 'þó tilkynnt að hann
láti af embætti næsta vor, og
jafnframt ihefur hann lýst yfir
samíþykki sínu við tillögu um
að forsetinn verði kosinn til 7 ára
í senn og megi ekki endur-
kjósa hann. Eins og er, er for-
seti Vestur-Þýzkalands kosinn
ti'l 5 ára og gert ráð fyrir að
ihann sé endurkosinn í önnur
5 ár. En Lúbke álítur iað 10
ár séu of langur tíimi fyrir for-
seta <að sitja í embættí, sérstak-
lega þegiar þess sé gætt, að í
starfið veljast að jafnaði menn
sem orðriir ieru nokkuð við ald-
ur. (A-Pressen/Gunnar
Haraldsen).
þeirri skoðun sinni, að hann teldi
æskilegt áð tollabreytingar, fylgdu
í kjölfar gengislækkunarinnat
nú. Hann var þá m.a. spurður að
því, hvort bankastjórninn hefði
talið aðrar leiðir vera færar en
gengislækkun til lausnar efna
hagsvandanum, og svaraði hann
því til, að það hefði verið ein-
dregin skoðun bankans að gengis
lækkun liefði verið algjörlega
óumflýjaníeg, eins og málum var
komið. Bankastjórinn sagði að
þjóðartekjur á mann væru nú
orðnar álíka og þær voru 1962—,
63, en útflutningsverðmæti á
mann aðeins örlítið liærra en
það var 1956. Einkaneyzla hefði
lækkað um 7% á' þessu ári, og
væri gert ráð fyrir að hún lækls
aði enn um 7—8% árið 1969.
Þá var bankastjórinn spurður
að því, hvor.t hugsanlegt vær£
að eins færi nú og í fyrra, en
fljótlega kom í ljós að gengis-
lækkunin sem gerð var fyrir ná-
lega ári var engan veginn nægi
leg til að ná þeim árangri sem
til var ætlazt. Taldi hankastjór-
inn ekki liklegt að svo yrði. í
fyrsta lagi hefði gengisbreyting
in í fýrra verið gerð fyrir utan-
aðkomandi áhrif, þ.e. gengis-
falls brezka sterlingspimdsins,
og hefði verið reynt að hafa þá
gengislækkun eins litla og frek-
ast var talið hægt að komast af
með. Þá hefði mátt greina sterk
merki þess að verðlagsþróunin
yrði hagstæðari 1968 en hún
var 1967 og reiknað með meiri
afla en fengizt hefur á árinu; en
í stað þess að þessar vonir hefðu
rætzt hefði enn orðið um frekari
rýrnun að ræða 1968. Hins veg-
ar væru engar ástæður itil að
búast við áframhaldandi rýrnun.
Síldaraflinn væri nú orðinn svo
lítill að útilokað væri að hann
gæti minnkað mikið enn. Við
byggðum nú í vaxandi mæli á
bolfiskafla, en hann hefði verið
miklu minna háður sveiflum eni
síldaraflinn. Hins vegar lagði
bankastjórinn á það áherzlu, að
itil þess að gengisbreytingin kæmi
að notum, mætti hún ekki étast
upp með hækkunum innanlands.
VtUUM (SLENZKT-/I«K
(SLENZKAN IÐNAÐ
ÓDÝRIR SKRIFBORÐSSTÓLAR
Fallegir, þægilegir og vandaðir.
Verð aðeins kr. 2.500,00.
G- Skúláson Hlíðberg h-f-
Þóroddsstöffum
Sími 19597: