Alþýðublaðið - 16.11.1968, Blaðsíða 2

2 ALÞYÐUBLAÐIÐ 16. nóvember 1968
Ritstjórar: Kristján Bersi Ólafsson (áb.) og Benedikt Gröndal. Símar-
14900-14903. — Auglýsingastjóri: Sigurjón Ari Sigurjónsson. — Aug-
lýsingasími: 14906. — Aðsetur: Alþýðuhúsið við Hverfisgötu 8 —10,
Rvík. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Sími 14905. — Áskriftargjald
-1 kr. 130,00. í lausasölu kr. 8,00 eintakið. — Útg.: Nýja útgáfufélagið h.f.
Verblagsmálín
Átök hafa enn á ný orðið um
verðlagsmálin eins og áður, er
igenginu hefur verið breytt eða
sambæri'legar a;ðrar ráðstafanir
gerðar í efniahagsmálum. Fulltrú
ar launþega telja, að verið sé að
draga vald úr höndum verðlags-
nefnöar með því að setja í lög á-
ikvæði um það, að heimila megi
verzlunarálagningu á sem næst
30% þeirrar hækkunar, sem leiði
af gengisbreytingunni. Hafa þeir
mótmælt þessu ákvæði. En full
trúar verzjlunarinnar eru mjög ó-
ánaegðir með það, að álagning
skuli lækkuð hlutfal'lslega við
gengisbreytingu og telja, að á-
lagningarprósentur séu orðnar
alltof lágar á mörgum vöruteg-
•undum. Þá er verzlunin mjög ó-
ánægð með það ákvæði laganna
vegna gengisbreytingarinnar að
banna verðhækkun á birgðum
innfluttra vara.
Eðlilegt er, að launþegar vilji
halda vierðlagi sem mest í skefj
urn, einkum er þungar álögur eru
lagðar á hina lægst launuðu. En
óhætt mun að fullyrða það, að
verzlunarálagningu hefur verið
haidið í algeru lágmarki undan-
farið. Er áreiðanlegt, að gengið
hefur verið eins langt í því efni
að halda niðri álagningu eins og
frekast hefur verið unnt. Hitt
er annað mal, áð ávallt eru ein-
hverjir aðiilar, sem fara í kring
um gildandi verðlagsákvæði. Og
eftirlit með verðlagi er hvergi
nærri nógu gott hér.
Undirbúið hefur verið frumvarp
um bann viíð fyrirtækjasamtök-
um og um nýtt verðlagseftirlit.
Er frumvárpið að verulegu leyti
sniðið eftir danskri fyrirmynd.
En í Danmörku er strangt eftir
lit með öllum samkeppnishöml-
um á sviði verzlunar og heimildir
eru fyrir verðlagsyfilrvöld að hlut
ast til um mál, ef talið er, að sam
keppnishömlur skaði hagsmuni
almennings. Einnig fyigjást verð
lagsyf irvöld vel með verðmyndun
inni í öllum greinum verzlunar-
innar og gangi fyrirtækin of langt
1 álagningu geta verðlagsyfilrvöld
bannað hina háu álagningu. En
áð öðru leyti er álagning að
mestu frjáls. Þetta fyrirkomulag
hefur gefizt vél í Danmörku og
víðar á Norðurlöndum. Og gert
var ráð fyrir því í hinu nýja ís-
lenzka frumvarpi, að þetta fyrir
komulag yrði að mestu tekið upp
hér. Framlágningu fruhivarpsins
var frestað, m.a. vegna þess, að
talið var nauðsynlegt að hafa
áfram um sinn állar vörur und
ir verðlagsáklyæðum. Verkalýðs-
hreyfihgin tedur án efa nauðsyn-
legt, að svo Verði áfram. En það
er launþegum einnig áreiðanlega
mikið hagsmunamál, áð farnar
verði nýjar leiðir í verðlagsmál-
um og að reynt verði að koma á
raunhæfara verðlágseftirliti en
hér hefur verið. Að því ber að
vinna.
VEGASKEMMDIR
Reykjavík — VGK.
Gífurlegt vegatjón varð á Austfjörðum í fyrradag
og fyrrinótt vegna mikillar úrkomu. Er talið að hér
sé um að ræða mesta vegatjón á Austfjörðum mn
langt árabil. AHir vegir voru ófærir í gær, allt frá
Lónsheiði að sunnan að Seyðisfirði að norðan.
Samkvæmt upplýsingum
fengnum frá Vegagerð ríkjs-
ins í gær, var ekkj hægt að
segja með nejnni vissu fyrir
um hve skemmdirnar væru
miklar, þar sem ekki hefði
reynzt unnt að kanna svæðið
vegna ófærðarinnar. Vitað var
þó, að stórir vegakaflar höfðu
skolazt burtu, uppfyllingar að
brúm horfið í vatnsflauminn,
svo og uppfyllingar við ræsi.
Á nokkrum stöðum er vitað að
ár hafa breytt farvegi sínum
og runnið yfir stóra vegakafla.
Þess má geta að ekkert lát
var á úrkomunni á Austfjörð
um 1 gærdag og spáði Veður-
stofan áframhaldandi úrkomu,
Var því ekki vitað í gær
hvenær unnt yrði að hefja við
gerðir á vegunum, en óhætt
er að fullyrða að tjónið nemi
milljónum króna.
Flytur tvö
frumvörp
Reykjavík, — H.P.
Tómas Karlsson (F) fylgdi í
gær úr hlaði tveimur frumvörp-4.
um, sem liann flytur. Annað
þeirra er breyting á lögunum um
Þjóðleikhús, og er með því veitt
heimild itil þess að ráða rithöf-
und til þess að starfa . um eins
árs skeig að leikritun á laun-
um hjá Þjóðleikhúsinu. Síðan
skuli dæmt um, hvort leikritin
þyki hæf til sýningar, en halda
skal höfundur rétti sínum til
höfundarlauna án tillits til þess
hvort af sýningu verður.
Hitt frumvarpíð er um við-
auka við lög um menningarsjóð
og menntamálaráð, og fjallar
það um Þýðingarsjóð. Hlutverk
þess sjóðs sé að veita íslenzkum
rithöfundum styxki til að láta
þýða verk sín á erlend tungu-
mál með útgáfu á verkunum er.
lendis í huga, Einnig skuli
menntamálaráði, en það á að
fara með stjórn Þýðjngarsjóðs-
ins, heimilt að nota að hluta
starfsfé sjóðsins til að kynna ís-
lenzk sanitímaskáld erlendis.
Sekur
Ilexandros Panagouis lýsti Því
yfir í grær að hann væri sekur
að Ivafa ætláð að myrða for-
sætisráðherra Grikklands Ge-
org Papandoupolos. Hann sagði
síðan að hann gæti ekki hugs
að sér betri refsingu en þá að
verða tekinn af lífi af valdstjórn
einræðjs.
ALAFOSS
IL% GÓLFTEPPI
16 mynztur
20 litasamsetningar
Ljósekta frá Bayer
ÁLAFCSS
WIL.TÓN-VEJrNAbUR UR ÍSLENZKRI ULL
Erlendar
fréttir i
stuttu máli
BONN 15.11 (ntb-dpa):
Kristilegi demókrataflokk-
urinn í Vestur-Þýzkalandi
tilnefndi í dag Gerhard
Schröder, varnarmálaráð-
herra landsins, forse’taefni
flokksins í forsetakosning lí
unum á næsta ári- Sósíal S
demókratar hafa þegar til 1
nefnt Gustav Hcinemann
forsetaefni af sinni hálfu.
AÞENU 15.11. (ntb-reuter):
Hin nýja gríska stjórnar
skrá, sem herforingjastjórn
landsins hét þjóðinni á sín
um tíma, gekk í gildi í
dag að undanteknum all-
mörgum áikvæðum um
borgararéttindi og kosn-
ingarétt tjl þjóðþingsins.
Grikklandi verður því eft
ir sem áður að mestu stýrt
samkvæmt bráðaþirgðalög
um þeim, sem sett voru
í aprílmánuði árið 1967.
RÓMABORG 15.11. (ntb-
reuter): Þrjú stærstu stétta
samtök ítalíu búa sig und
ir víðtækt verkfall, sem 1
hefjast skal á þriðjudag-
inn í næstu viku; verður
það enn víðtækara en sú
24 stunda v«nnustöðvun,
sem lauk á miðnætti síð'-
astliðnu. Verður verkfall-
ið gert til stuðnings kröf
um almennings um betri
laun og bættar sjúkra-
tryggingar: mun það m.a.
ná til ríkisstarfsmanna,
þ.á.m. skrifstofufólks, járn
brautastarfsmanna og
kennara.
PALERMO, Sikley 15.11.
| (ntb-reutór): Ein kona beið
bana og fjórir aðrir særð
, ust, er þak pósthússins í
Palermo féll í dag á þau
| ofan. Var mesta mildi að
1 ekki fór verr, þar sem
1 margt manna var saman
komið í pósthúsinu.
MADRID 15.11. (njtb-reut-
er): Binn af fremstú mál-
vísindamönnum heims og
kunnustu sérfræðingum í
rómönskum málum,
spænski rithöfundnrinn og
fræðimaðurinn Don Ram
on Mélndez Pjdlal, lézt í
Madrid aðfaranótt föstu
dags, nær 100 ára að aldri.
Hann hafði löngum verið
sjuklingur síðustu árjn.