Alþýðublaðið - 12.01.1969, Page 5

Undanfarnar vikur hefur
fréttadeild sjónvarpsins verið
gagnrýnd fyrir að sýna myndir
af uppþotum í Reykjavík og á-
tökum unglinga við lögregluna.
Hefur jafnvel komið fram hjá
/bréfritara í dálki Morgunblaðs
ins sú skoðun, nð rétt sé að
láta lögregluna ráða, hvað sýnt
sé laf slíkum fréttamyndum.
Aðrir telja, að sjónvarpið ýti
undir óróaseggi, þar eð ungling
ar sækist eftir að komast í
frétt'ir þess, og eigi þvi alls
ekki ,að sagja frá upplþotunum.
Það er vafalaust rét^, að
sjónvarpsfrétitir hafi mikil á-
hr-i'f og útbreiði upplýsirigar og
bugmyndir fljó'iar iu-m landið en
áður hefur gerzt. En sækjast
ekki fleiri en unglingar eftir
að komast í sjónvarpsfréttir og
toreyfca ef til vill hegðun sinni
í þeim tilgangi?
Stjórnmálamenn ihafa mikinn
'áhuga á að birtast í fréttunum
og sleppa engu tsekifæri til að
koma þar fram, sem myndavél
ar eru viðstaddar. Þetta gera
þeir til að auglýsa sjálfa sig og
úbreiða skoðanir símar. Hið
sama má segja um listamenn, at
liafnamenn, embættismenn og
margra fleiri, sem gjarna vilja
komast í sjónvarp til að segja
frá störfum sínum og áhugamál
um.
Allt er þetta leðlilegt og því
erfitt ,að fordæma hina órólegu
unglimga, þótt þe.ir reyni líka
að toomas't í fréttir sjónvarps.
ins með mótimæli sín, hverju
sem þeir kunna að berjast á
móti.
Fréttadeiíd. sjónvarpsins get-
ur ekkj tekið tillit til siíkra.
sjónarmiða og gerir ekki. Hún
verður aff meta, hvað er frá-
sagnarvert og hvað ekki. Eftjr
því mati er efni valið í frétta-
sendingar.
Þá liggur næst að spyrja,
'h'Vort uppþot unglingíi í Reykja,
vík séu frásagnarverð, hvort
þau séu „fréttir” eða ekki. Þeir,
sem viljia að sjónvarpið flytji
ekki myndir af þessum atburð
um, 'hljófca að telja, að uppþotin.
séu ekki umtalsverð. ,
í sannleika sagt er varla hægt
að deila um svo fráleitt sjón
armið. ísland hefur um aldir
verið friðsælt þjóðfélag án telj
andi afskipta lögreglunnar. Það
blýtur því að vera í frásögur
'færandj, þegar íslenzkt æsku,
fólk ijafnvel þótt sumt af því
•séu . kommúnistar) tekur að
skipuleggja árásir á lögregluna,
hefur grjótkast á erlend s'sndi-
ráff. og aiþingishúsið, gerir að-
súg að ráðherrum, fer í kröfu-
göngur um höfuðborgina og
gi.jtir fangelsi .eða sjúkrahúa 'í'
hópum.
Ætli Snorri Sturluson hefði
látið lijá líða að minnast á
framferði unga fóiksins, ef hann
hefði dvalizt í Reykjavík und-
enfarnar vikur?
Mundu ekki sagnfræðingar uú
tímans skrifa iangt mál um slík
uppþot, ef Iþiau hefðu gerzt urn
ihverfis Hannes Hafstein?
Það skiptir engu máli, þótt
margir séu þeirrar skoðunar;
að hér sé „skríll” að verki. Við'
burðirnir hafa gerzt, Þ<að vai"
líka kallaffur skríil, sem réðist
á Bustilluna í París á sínum

ATÓMLJÓÐ OG
KRISTINDÓMUR.
Ég hlustaðí hérna um kvöld-
ið á útvarpið. Maður nokkur
var að spýrja fjölda manns um
,atómkveðdkapinr(. Og miktll
meiri hlúti fussaði og sveiaði
við hinum nýju Ijóðformum.
Nokkrir vildu ekki einu sinni
kynna sér þau, en voru fyrir-
fra.m sannfærðir um, að hin
nýrri skáld færu ekki með
annað en bull og vitleysu.
Róleg yfirvegun málsins fannst
, mér. leiða til eftirfarandi nið-
urstöðu;
í landinu er all-stór hópur
af fólki, sem fellir dóma sína
um skáldskap án þekkingar og
umhugsunar. Á þessu fólkí er
ekki neitt mark takandi. Það
dæmir sig úr leik. En hitt er
jafn-ljóst, að töluvert margir,
sem eiga tilfinningu fyrir skáld
skap, skynja ekk; skáldskap í
nýrri formum, heldur aðeins
hinum eldri. Ástæðurnar liggja
milli hluta. Þær geta verið
fleiri en ein. Hreinskilnin er
hins vegar þakkar verð, því
að nógu margir sporta sig í
nýju fötunum keisarans.
Þetta var um skáldskapinn.
En kunningi minn einn heyrði
til ungra manna, sem ræddu
um trumál í útvarpið, og bæði
af því samtali og öðru sagðist
og krisfindómur
tír.
Jakob
Jónsson
Bætt
hann vera kominn að þeirri
niðurstöðu, að fólk væri yfir-
leitt ekki lengur til umræðu
um trúmál — og það væri ekki
lengur talað um trúmál sem
þýðingarmikil eða merkileg
efni. Ég hefi nú mínar eigin
hugmyndir um þetta mál. En
það skaut upp hjá mér spurn-
ingu, sem fleiri hefðu gott af
að íhuga. Getur ekki hugsazt
að vandamálið sé sömu ættar
og það, sem ég drap á í sam-
bandi við skáldskapinn? Sumt
fólk sýnist ekki skynja eða
skilja kristindóminn í því
formi, sem eldri kjmslóðir hafa
boðað hann og rækt. En hins
vegar hafa trúmenn atómald-
arinnar ekki enn komið sér
niður á önnur fórm, sem al-
rriennt hafa náð tökum. Og þó
eru víðsvegar um heiminn
reynd ýmiskonar ný vinnu-
brögð. Trúmálin hræra manns-
hjartað enn, eins og skáldskap-
arþráin er undir niðri, — en
hugsunin er öll á ringulreið,
þegar til formanna kemur. En
hin nýju form eiga eftir að
korna. Og hver veit t.d. nema
einhver atómskáldin sleppi
einhverntíma fram af sér
beizlinu og látí ekki lengur
skrælþurra heimspeki frá
nítjándu öld múlbjnda sig. En
flýtið ykkur, áður en endur-
skoðun sálmabókarinnar er
lokið að fullu! Og ef þið getið
ort atómsálma af sömu hrifn-
ingu og sömu heilindum og
þeir Hallgrímur og Matthías
o. fl. ortu með sínum hefð-
bundnu háttum, þá verður
gaman að messa í atómkirkjun-
um.
En — gæti það hugsazt, að
áhugaleysi á trúmálum og
áhugaleysi á atómskáldskap
væri af sömu rótum runnið?
Að trúarleg hrifning sé forsend
an fyrir því, að þau ljóð verði
ort, sem ná til hjartnanna?
Trúlaus þjóð yrkir ekki. Hún
lætur sér nægja að éta.
Jakob Jónsson.
WWWWWVWUWWWWiWWWWWMWWWWWWHWWWWWWWWWVW
12. janúar 1969 ALÞÝÐU&LAÐIft 5

ur vill lenda í, að því,: er ætla
verður. En þegar birt eru í blöð
um vanhugsuð bréf um að lög-
reglan eigi að ritskoðá fréttir
sjónvarpsins, þá eru einhverjir
teknir að villasit.
Það má allfcaf deila iim,
hvernig fréttadeild sjónvarps-
ins fer með einstakar fréttir
og hver orð eru valin nrjeð mynd
um. Það læt ég liggja milli
blu.ta- að þessu sinni. »
Kjarní málslns er, hff s.j<7U..
varpiff rekur frjálsa frétfa-
stefnu, þótt gagnrýndi sé bæði
í Morgunblaðini! og Þjóffvilian
um, og þessi sfefna er rétt.
- O - ,
tíma, þó.tt ekki sé ástæða til að
bera þá atburði fre.kar saman
/við Reykjavík nútímans.
Sú skoðun fær ekki sta'ðizt,
aff héj- hafi ekki veriff um aff
ræffa fréttnæma viðburði, er
sjónvarpinu bar að segja frá,
sem þaff og gerffi.
Þá stendur eftir sú skoðun,
að sjónvarpsfréttir örvi til upp
þofa með því einu að greina frá
Iþvílíkum atvikuim. Þess vegna
beri sjónviarpinu að forðast það
ífréttaefni, \ §=il§!|j|
Þetta er pkki aðeins skoðun
•— það er ritskoðun.
. Samkvæmt þessu yrði einbver
aðili, innan eða utan Ríkisút-
varpsins, að taka þá ákvörðun,
að íréttadeild sjónvarps megi
ekki minnast á uppþot unglinga
og átök við lögreglunia í Reykju
vík, hvort sem deildinni þykir
fréttnæmt eða ekki.
Segjum svo, að óeirðir standi
dögum saman, ‘kveikt sé í hús
um, götuvirki reist, bílum velt
og jafnvel að fólk láti lífið?
Gildir þá bannið enn —- eins
og í-sjónvarpi de Gaulles í Frakk
landi?
Þegar einu sinni er byrjað að
ritskoða fréttir sjónvarps, er
léttara að hnlda því áfram og
færa sömu reglur til hljóðvarps
og jafnvel blaða. Og hvar end
ar slík ritskoðun?
Þessi leið liggur beint út í
ógöngur, sem enginn íslending
Hvert framfaraspoi- í sögu
fjölmiðlunartækja befdr haft
víðtæk ábrif á sögu iViannsins.
Prentliatjn ýtti uridir síðabótina
og flýtti' endaiokum 'miðálda-
þjóðfé'lags. Setjaravél bg bra®-
pressa skópu nútíma dagblcð
og gerðu almenningsálit "ð
nýju laifli. Hljóðvarp átti mi.k-
inn þátt í valdasityrk Inazista í
Þýzk.aLandi — og Roósevelts f
Bandaríkjunum. Sjónvarp bef
u.r m'agnað byltingu blökku-
manna vestra og andstöðu gegn
ófriðnum í Vjetnam. Loks má
færa líkur að því, að sjónvarp'ð
hafi iryggt stjómarflokikunum
kosningasigur bér á landi 1967.
Við megum því ekki kippa okk
ur upp við það, þótt sjóhvarpið
kunni að ýta undir óróa nokk-
urrn reykvískra unglinga.
Fréttamyndir af ólátum vekja
líka andstöðu gegn þcsisu unga
fólki og fyrirljtningu á fram-
komu þess hjá öllum þorra
landsmanna.
Á síðasta ári' urðu æsikulýðg-
og stútdentaóeirðír víða ura
heim, ekki sízt í Frakklandi
og Júgóslavíu. í þessum löndmn
er sjónvarp háð ritskoðun ríkjs
valdsins, og verður því ekkl
kennt um óeirðirnar. Af því má
rnarka, hve hæpið er að kenna
sjónvarpinu uppþotjn ,í Reykja
vík.
Hér virðisit vera um gamlan,
mannlegan breiskleika e.3
ræða: Að kenna sögumanni um,
ef hann flytur óþægilegar
fréttir. ,
Framkværndastióri
LÍKNARFÉLAG óskar eftir duglegum framkvæmdastjóra
rrieð góða málakunnáttu. Þeir sem áhuga kynnu aö hafa
á starfinu sendi nöfnsín með upplýsingum um aldur, mennt
un og fyrri störf á afgreiðslu blaðsins, merkt „Frarn-
kvæmdastjói-i — 1“ fyrir 21. þessa mánaðar. f