Dagur - 02.03.1944, Blaðsíða 6
e
DAGUR
Fimmtudagur 2. marz 1944
#/rm
(Framhald).
Þeir heyrðu að rjálað var við hurðina og hlupu á fætur. Reynsl-
an hafði kennt þeim, að varðmaðurinn ætlaðist til að þeir stæðu
teinréttir í halarófu við fletin. JÞessi heragi meðal fanganna virtist
allsendis óþarfur og heimskulegur, þar sem klefinn var ekki stærri
en það, að varðmaðurinn gat hæglega talið alla gislana á auga-
bragði, hvernig sem þeir lágu eða stóðu. F.n í augum nazistanna
var heimskuleg fyrirskipun engu að síður fyrirskipun. Því skyldu
fangarnir standa teinréttir í halarófu, meðan kastað var tölu á þá.
Svartstakkur opnaði hurðina, leit inn og virti gislana fyrir sér.
Þetta virtist bara venjuleg eftirlitsferð og gislamir urðu rólegir
aftur.
Varðmaður birtist allt í einu í dyrunum. Hann hélt á fötu og
fimm aflöngum, grámyglulegum hlutum undir handleggnum.
Þetta hét brauð á þessum stað. Hann skaut fötunni og brauðunum
inn fyrir dyrnar, hvarf, en kom aftur að vörmu spori með könnu,
fulla af heitum vökva og fimm blikkbolla. Hann endurtók fyrir-
skipunina, sem hann hafði gefið þeim daginn áður: „Þið verðið
að ljúka ykkur af við fötuna og ljúka morgunmatnum á 15 mínút-
um. Einn ykkar á að bera fötuna út, þegar við komum aftur.“
Svartstakkurinn sagði ekkert, var ólundarlegur á svipinn. Preis-
singer áræddi að ávarpa hann. „Fyrirgefið, herra minn,“ sagði
hann. „Mætti ég spyrja, hvort nokkur frá Bæheimska kolahringn-
um hafi spurt eftir mér?“
Janoshik var fljótur að skynja undirlægjuháttinn í ávarpinu.
Honum fannst tími til kominn að gefa félaga Preissinger siðferði-
legan stuðning.
„Þessa herramaður," sagði hann, „er forstjóri Bæheimska kola-
hringsins, og vitaskuld er honum mjög í mun að vita hvernig félag-
inu vegnar í fjarveru hans, — hvað mikið af kolum var sent til
Þýzkalands undangengna tvo daga og hvort þýzka stjórnin er
ánægð með afgreiðsluna á kolunum. Það eru svona spurningar,
sem ásækja samvizku herra Preissingers. Hann er, eins og þér sjáið,
mjög svo mikilsverður þáttur í hernaðarrekstrinum og vill auðvit-
að láta gott af sér leiða, ævinlega og alls staðar, líka hérna."
Háðið í rödd og fasi Janoshik var auðlieyrt og auðskilið. Svart-
stakkur hafði heldur ekki misskilið það. „Haldið ykkur saman,"
hreytti hann út úr sér. Hurðin skall i lás.
Preissinger sneri sér að Janoshik og gerði sig líklegan til að ráð-
ast á hann.
„Hver djöfullinn gengur að yður maður?” öskraði hann. „Getið
þér ekki látið mig í fr-iði? Haldið þér að eg geti ekki sjálfur haldið
á mínum málum? Eruð þér að reyna að fyrirbyggja, að eg losni úr
þessum andstyggilega stað?“
„Reynið þér að nota fötuna, maður, meðan tími er til,“ sagði
Janoshik, ofur rólegur. „Það róar taugarnar. — bæ|ir höfuðverk-
inn. Þér heyrðuð hvað varðmaðurinn sagði — það eru bara þrjár
mínútur eftir.“
í Koblenka-verksmiðjunum var unnið allan sólarhringinn. Þar
voru smfðuð ýms vopn fyrir þýzka herinn. Verkamennirnir áttu
ekki annars úrkosta, en þeir hötuðu störfin — hverja stund á
vinnustaðnum. Á yfirborðinu var allt slétt og fellt. En grunnt var
á því góða. Það sást við rólega athugun. Það var auðvelt, eftir
nokkra kynningu, að greina hverjir voru tékkneskir verkamenn og
hverjir voru leigujrý nazista. Milada Markova hafði ekki verið
lengi í verksmiðjunum, en nógu lengi samt til þess að skynja, að
Breda, verkfærasmiðurinn, var maður, sem mátti treysta, en Seliger
var auðvirðilegt leiguþý.
Þegar dagvaktin hélt heim, klukkan sex, staldraði Milada við,
ásamt öðru verkafólki úr verksmiðjunum, til þess að lesa auglýs-
ingu, sem fest hafði verið upp við útganginn. Það var tilkynning
Reinhardts lögreglustjóra um Glasenapp-málið og handtöku gisl-
anna.
Breda var í hópnum, og hann las tilkynninguna með athygli.
Engin svipbreyting var sjáanleg á andlitinu, en kverkar hans skræl-
þornuðu á augabragði. Ekki var seinna vænna, hugsaði hann, að
eg kæmist á brott úr Mánes-ölkránni um daginn. En Janoshik!
Hvað var orðið um Janoshik? Hann hlaut að vera einn af hinum
dauðadæmdu gislum. Ef sú var reyndin, hver átti þá að koma
vitneskjunni um heimilisfang Watzliks til hafnarverkamannanna?
Ef |>eir fengju ekki þá vitneskju í tíma mundu skotfæarpramm-
amir komast óáreittir leiðar sinnar.
„Refsiaðgerðir! Refsiaðgerðir." Mjór rómur Seligers heyrðist út
yfir allan hópinn. „Alltaf eru J>að refsiaðgerðir. Er ekki kominn
tími til að við lærum, að við getum ekki staðið gegn þessu mikla
afli. Þessir menn, sem drepið hafa liðsforingjann, hafa sannarlega
verðskuldað dauðann. Þeir gera okkur öllum lífið erfitt."
Milada Markova, verksmiðjustúlkan, sneri sér snögglega að
Seliger.
„Hvernig veizt þú að þeir myrtu Þjóðverjann?" spurði hún reiði-
lega, „Hvað veizt þú um þennan Erich Glasenapp?"
(Framhald).
í heildsölu og smásölu
KAUPFELAG EYFIRÐINGA
varahlutadeild,
4V+Q+0404-
DAlltil mistök uröu í birtingu britlge-
þrautarinnar f siðasta blaði, en glöggir
lesendur munu hafa áttað sig á því, að
Austri átt'i spaðaás, drottningu og tíu, en
ekki þrjá hunda, eins og gcfið var í d;em-
inu.
Dæmið er rétt þannig:
S, —xjc.x.x.
H.-D.lO.x.x.
T. -Á.K.D.
L.-K.x.
5.-Á.D.10.
H,—----
T.—G.IO.xjcoc.
L,—x.x.x.x-x.
S. —x.x.x.
H.-Á.K.G.9.
T. -9.X.X.
L.—Á.D.x.
Lausnin er, að S. vinnu fjögur hjörtu,
hvernig sem útspilið er, jafnvel spaði.
V. N. A. S.
1. L.-x L.-K. L.-x. L.-x.
S. hugsar sem svo: Þetta virðist liggja (
augum uppil Þarf ekki að tapa nema
þrem spaðaslögum, og kemst í höfn.
2. H.-x. H.-x. L.-xl! H.-Á.
S.: Nú, liggur það þá svona, — hvernig
á ég nú að fara að því að tapa ekki einum
trompslag ásamt með spaðaslögunum?
Jæja, maður sér nú til....**
3. T.-6. T.-Á. T.-x. T.-x.
4. T.-2 T.-K. T.-x. T.-x.
5. : Eg veit það, V. karlinn, að þú hafðir
ekki nema tvo tigla, en mér gerir það
ekkert til.
5. L—x. L.—x. L.—x. L.—D.
6. L.-x. T.-D.ll L.-x. t L.—Á.
7. ? H.-xeðalO T.-x. * T.-x.
Nú er S. kominn i höfn, hvort sem V.
trompar eða ekki (og hann ætti ekki að
gera það). Hann hefir tekið 7 slagi, og á
þrjá hjartaslagi eftir — 10 alls!
(Observer.)
p.—K.x.x.
H.—X.X.X.X.X.
T.-6.2.
L.—x.x.x.
verður opnað við
Munið, að vér gefum 5%
afslátt gegn stað-
greiÖslu og arö
við reikninás-
lok! jF
’jr Brekkubúar!
• Lítiö inn í úti-
búið við Hamarstíg 5!
KAUPFELAG EYFiRÐINGA f