Dagur - 08.12.1948, Side 8

8
Baguk
Miðvikudaginn 8. desember 1948
Heildverzlanir í Reykjavík og
Vestmannaeyjum anraast efnis-
kaup fyrir Akureyrarbæ
Akureyri gerir aftur tilboð í dráttarbraut
Slippfélagsins í Reykjavík
Happdrættislán ríkissjóðs
Fyrir nokkru var það gagn-
rýnt hér í blaðinu, að svo virtist
sem Akureyrarbær aíhenti heild-
verzlunum í Reykjavík gjaldeyr-
is- og innflutningsleyíi þau, sem
bænum tækist að útvcga sér til
framkvæmda sinna mcð ærnum
kostnaði og fyrirhöfn. Var á það
bent, að þessi stefna bæjar-
aryfirvaldanna væri í algjöru ó-
s^nræmi við fyrri samþykktir
bæjarstjórnarinnar nauðsyn
hýrrar skipunar í innflutnings-
málanna og í andstöðu við al-
menningsálitið hér, sem krefst
þess að einokun Reykjavíkur á
innflutníngsverzluninni verði af-
numin. Virðist sjálfsagt að sá
innflutningur erlendis frá, sem er
nauðsynlegur í sambandi við
framkvæmdir bæjarins, fari um
hendur bæjarmanna og bæjar-
fyrirtækja.
Milliganga Reykvíkinga og Vest-
mannaeyinga.
í fundargerð Hafnarnefndar
fyrir skemmstu er að finna stað-
festingu á því, að viðskiptum
bæjarins sjálfs er í rauninni
þannig háttað, sem talið var hér í
blaðinu. Er það staðfest, að timb-
ur- og járnkaup til hafnarbryggj-
unnar hér fara um hendur heild-
verzlana í Reykjavík og Vest-
mannaeyjum. Á fundi þessum
var lagt fram skeyti frá vitamála-
skrifstofunni þar sem hún leitar
umboðs til þess að undirrita
tryggingarvíxii fyrir timburkaup-
um frá útlöndum að upphæð
3890 sterlingspund. Fullvíst má
telja að timbur þetta, út á gjald-
eyris- og innflutnigsleyfi bæjar-
ins, sé keypt með meðalgöngu
reykvískra heildverzlana, enda
þótt þrjár timburverzlanir séu til
hér í bænum. Mun bærinn ekki
hafa snúið sér til þeirra með ósk-
um um tilboð í efni þetta. Þá er
ennfremur Ijóst af fundargerðinni
að það er heildverzlun í Vest-
mannaeyjum sem kaupir járn til
bryggjunnar út á gjaldeyris- og
innflutningsleyfi bæjarins, fyrir
samtals 740 þúsund krónur. Ekki
er kunnugt að bæjaryfirvöldin
hafi gert neina tilraun til þess að
láta fyrirtæki bæjarmanna gera
tilboð í jám þetta, eða yfirleitt
gefið þeim kost á því.
Þessi stefna bæjaryfirvaldanna
er furðulega skammsýn. Akur-
eyrarbæ ber vitanlega að stuðla
að því, að heilbrigð innflutnings-
verzlun hér verði endurreist og
ætti bærinn sjálfur að ganga þar
á undan eftii' því sem í hans valdi
stendur. Það, sem hér hefur gerzt,
er hins vegar það, að bærinn
gengur fram hjá fyrirtækjum hér
er hann þarfnast innflutnigs og
felur leyfi sín reykvískum fyrir-
tækjum, sem vitaskuld hagnast
verulega á þessum innflutningi.
Hvers eiga skattþegar bæjarfé-
lagsins að gjalda?
Dráttarhrautin.
Þá er ennfremur upplýst, í
sömu fundargerð, að Slippfélagið
í Reykjavík vill enn selja drátt-
arbraut sína, sem bærinn gerði
tilboð í í fyrra. Hefur félagið nú
slegið verulega af fyrri kröfum
sínum. Samt vill það enn fá 240
þús. kr. útborgun og 90 þús. kr.
í hlutabréfum í fyrirhuguðu slipp
félagi hér. Hafnarnefnd samþ.
að gera 240 þús kr. tilboð í drátt-
arbrautina, með öllu tilheyrandi,
en slippfélagið syðra mun enn
ekki hafa svarað þessu gagntil-
hcfst í næsta blaði. Nefnist
hún „Hverflynd er veröld-
in“ og cr mjög spennandi og
einkennileg ástarsaga eftir
amcrískan liöfund. Lesendur
blaðsins eru hvattir til þess
að fylgjast með frá byrjun.
Nýjir áskrifendur fá blaðið
ókeypis til áramóta, ásamt
fjölbreyttu JÓLABLAÐI. —
Nú er því hentugt tækifæri
til þess að gerast fastur
áskrifandi Dags. Skrifið eða
símið strax í dag!
Hcilbrigðisnefnd bæjarins hef-
ir nú lagt til við bæjarstjórnina
að hún ákveði að kaupa sorp-
brennsluofn fyrir bæinn til
brennslu á bréfarusli og lífræn-
um efnum í sorpinu.
Telur nefndin að starfræksla
slíks ofns hér mundi stórt spor í
þrifnaðarátt og verða þýðingar-
mikill liður í útrýmingu rottu-
plágunr.ar.
Lítill árangur af rottueyðingunni.
Er þess að vænta að bæjar-
stjórnin taki þessa tillögu til at-
hugunar og framkvæmi hana eins
fljótt og kostur er. Eins og nú
standa sakir eyðir bærinn stórfé
til rottueyðingar, en án verulegs
árangurs. í fyri-a, er brezku
rottueyðingarmennirnir voru
fengnir hingað, voru útgjöld bæj-
arins til rottueyðingar um 100
þúsund krónur, og í ár mun hafa
verið varið um 30 þúsund krón-
um í sama skyni og mun sízt veita
af þeirri fjárveitingu á næsta ári.
En þrátt fyrir þessi miklu útgjöld
er árangurinn sáralítill og er það
naumast að furða, því að á sama
tíma og bærinn ver fé til rottu-
Glæsileg bygging
Fyrir nokkru er loltið byggignu
stórhýsis Útvegsbanka íslands
h.f. í Siglufirði. Er hús þetta
glæsilegasta bygging bæjarins,
stendur við Aðalgötu í miðbæn-
um. Auk bankans cru þarna til
húsa verzlanir og skrifstofur ým-
issa fyrirtækja.
Samkomubanninu
verður af létt á föstudag
Mænuveikin er í rénun
Samkomubanninu vegna mænu-
veikinnar verður aflétt næstk.
föstudag. Héraðslæknirinn skýrði
blaðinu frá þessu í gær. Jafn-
framt hefst þá kennsla í fram-
haldsskólum bæjarins, en barna-
skólinn mun ekki taka til starfa
fyrr en eftir nýjár. Héraðslækn-
irinn sagði að veikin væri nú í
mikilli rénun. Væru alls komin
um 280 tilfelli og um 60 lamanir,
þar af 4 alvarlegar. Þessa síðustu
daga hafa komið fyrir 1—4 tilfelli
á dag og er það miklum mun
minna en áður var. Búizt er við
því að samgöngubannið við
Svarfdælalæknishérað muni
einnig upphafið nú í vikulokin.
Kristniboðshúsið Zíon. Sunnu-
dagaskólinn, fundir og samkomur
hefjast aftur sunnudaginn 12. þ.
m. á venjulegum tímum.
eyðingar, og heilbrigðisnefndin
brýnir það fyrir bæjarmönnum,
að gæta þess, að matarleifar séu
ekki kringum sorpdalla þeirra,
l’ekur bærinn sjálfur stórkostlega
rottuuppeldisstöð hér í bæjar-
landinu. Sorpinu er ekið hér upp
fyrir bæinn og þar liggur það á
víðavangi. í þessum haugum eru
rottur svo að skiptir hundruð.um
eða þúsundum. Bifreiðarstjóri,
sem átti leið þar hjá á dögunum,
segir mergðina hafa verið ótrú-
lega mikla, enda sízt að furða,
því að í sorphaugunum eru alls
konar matarleifar, stórgripabein
og annað æti fyri rottuna. Meðan
að þannig er gengið frá sorp-
haugunum, er fé til rottueyðing-
ar í bænum að mestu kastað á
glæ. Með því að fá brennsluofn
til þess að eyða lífrænum efnum
í sorpinu, væri uppeldisstöðinni
í sorphaugunum lokað og þá lík-
legra að nokkur árangur fengist i
baráttunn^Við rottupláguna. Að
þessu athuguðu, virðast kaup á
sorpbrennsluofni vera nauð-
synjamál, sem ekki verður kom-
izt hjá að framkvæma.
(Frámhald af 1. síðu).
anum, sem í sumar nam um 68
millj. kr., en hefir nú lækkað í 39
millj. kr. Allmikið af þessari upp-
hæð stafar frá rekstri ríkisins í ár
og greiðist væntanlega, þegar
allar tekjur ársins hafa verið
innheimtar, en svo mikill hluti
lausaskuldarinnar við Lands-
bankann er þó til orðinn vegna
útgjalda ríkissjóðs í sambandi við
aðrar lögboðnar framkvæmdir,
sem ekki hefir tekizt að afla
fastra lána til, að óhjákvæmilegt
er að bjóða út nýtt 15 milljón kr.
innanríkislán til þess að losna
við þessa lausaskuld, sem er mjög
óhagstæð fyrir ríkissjóð, auk þess
sem hún harnlar mjög annarri
yánastarfsemi bankans.
Þótt væntanlegu lánsfé sé
Iþannig að greiða lausaskuldir
ríkissjóðs, ei' hér raunverulega
verið að afla fjár til mikilvægra
íramkvæmda í landinu, sem eru
mikils virði fyrir alla þjóðina og
hún hefir sjálf óskað eftir. Má þar
nefna smíði skipa og verksmiðja,
fiskiðjuver og hafnargerðir, raf-
orkuframkvæmdir o. fl. Þjóðin
verður að sjálfsögðu sjálf að
bera kostnaðinn af þessum fram-
kvæmdum, og hann verður ann-
að hvort að greiðast með lántök-
um eða auknum sköttum.
Ríkisstjórnin kýs fremur' að
afla fjár til þessara fi'amkvæmda,
í.em þegar hafa verið unnað að
öllu eða miklu leyti, með frjálsu
lánsútboði en þvingunarráðstöf-
nuum. Væntir ríkisstjórnin þess,
að sá stefna sé í samræmi við
vilja alls þorra þjóðarinnar. Sú
lántökuaðferð, sem valin hefir
verið, er auk þess mjög hag-
kvæm fyrir kaupendur skulda-
bréfanna, þar sem þeim er gefinn
kostur á að freista að vinna
miklar fjárupphæðir algerlega
áhættulaust. Jafnframt getur fólk
á þennan hátt safnað sér öruggu
sparifé, sem er sérstaklega mik-
ilvægt á þeim tímum, þegar pen-
ingavelta er mikil, en vörufram-
boð lítið. Þegar þess er gætt, að
þjóðin kaupir árlega tóbak og
áfengi fyi’ir 60—70 millj. kr., ætti
það ekki að vera of mikil bjart-
sýni a-j gera ráð fyrii', að hún sé
fús að kaupa fyrir 30 millj. kr.
happdrættisskuldabréf, sem bæði
eru öruggur sparisjóður og geta
auk þess fært eigendum sínum
mikla fjárupphæð, áhættu- og
fyrirhafnarlaust.
Á bæjarstjórnarfundi í gær
kom til umræðu ályktun bæjar-
ráðs um málefni sjálfvirku
símastöðvarinnar hér, sem Fjár-
hagsráð hefir neitað um gjald-
eyri fyrir á þessu ári. Var sam-
þykkt svofelld ályktun í málinu:
Að gefnu tilefni skorar bæjar-
Tilhögun happdrættislánsins.
Tilhögun þessa happdrættisláns
verður sú sama og fyrra lánsins.
Hvert skuldabréf er að upphæð
eitt hundrað krónur og eins og
eldri bréfin, að öðru leyti en því,
að liturinn er annar, og þessi bréf
eru merkt „Skuldabréf B“.
Vinningar eru jafnmargir og
jafnháir og í A- flokki. Sömu
umboðsmenn annast sölu þessara
bréfa og hinn fyrri, en annars ei'
nánar skýrt frá tilhögun lánsins í
aug'Iýsingu á öðrum stað hér í
blaðinu.
Dregið verður 15. janúar.
Dregið verður í fyrsta sinn í
happdrætti B-flokks happdrætt-
islánsins þann 15. janúar 1949.
Þar sem samgöngur við ýmsa
staði á landinu eru nú erfiðari en
í haust ,þegar A-flokks bréfin
voru seld, er nauðsynlegt, að sölu
þessara bréfa verði að mestu lok-
ið um áramót, því að erfitt getur
reynzt að senda bréfin á milli
sölustaða síðustu dagana.
Almenningi býðst hér enn
óvenju hagstætt tækifæri til þess
að safna sér öruggu sparifé, sem
vel getur ávaxtast ríkulega, um
leið og það 'stuðlar að ■ auknum
framförum í landinu. Með því að
eiga bréf í báðum flokkum liapp-
drættislánsins fá menn fjórum
sinnum á ári hverju að keppa uin
samtals 1844 happdrættisvinn-
inga að fjárhæð 1,5 millj. kr„ en
heildarsala vinninga í báðum
flokkum happdrættislánsins er
27.660. Til þess að fá þetta
óvenjulega tækifæri, þarf fólk
aðeins að lána ríldnu andvirði
bréfanna, því að eftir 15 ár æfst
það að fullu endurgreitt.
Mjög mikið ef skuldabréfum
fyrra happdrættislánsins var
keypt handa börnurn, enda er
sérstaklega heppilegt að safna
þeim sparifé á þennan hátt. Þar
sem dregið verður í happrdttæi
bins nýja láns um miðjan janúar,
eru happdrættisbréf þess mjög
vel fallin til jólagjafa, enda eru
þau bæði gagnleg og skennntileg
jólagjöf.
Loks er rétt að vekja athygli
fólks á því að draga ekki úr hófi
að tryggja sér happdrættis-
skuldabréf' í þessu nýja láni, svo
að það verði ekki um seinan, því
að margt bendir til þess, að þessi
h appdrættisbréf muni einnig
seljast á sömmum tíma eins og
fyrri bréfin.
stjórn Akureyrar á hæstvirt Al-
þingi að taka á fjárlög fyrir ái’ið
1949 fjárveitingu til kaupa á
sjálfvirkxi símastöð fyrir Akur-
eyrL Jafnframt er þess.vænst, að
gialdeyrisyfirvöld landsins veiti
nauðsynleg gjaldeyris- og inn-
flutningsleyfi fyi-ij stöðinni.
Heilbrigðisnefnd leggur til að bærinn
kaupi sorpbrennsluofn
Miklu fé er nú eytt til rottueyðingar án verulegs
árangurs
Bæjarstjórn skorar á Alþingi og gjald-
eyrisyfirvöldin að greiða fyrir
sjálfvirku símastöðinni